Παρασκευή 22 Απριλίου 2016

Η ελληνιστική Πέργαμος στη Νέα Υόρκη

Μέσα από την έκθεση, η οποία θα διαρκέσει έως τις 17 Ιουλίου, παρουσιάζονται τρεις αιώνες ελληνικής τέχνης
Η δοξασμένη Πέργαμος του Γαληνού, η πόλη που όταν η Αθήνα έχασε την ακμή της υπήρξε μαζί με την Αλεξάνδρεια το κέντρο του ελληνικού πολιτισμού, κυρίως τον 2ο π.Χ. αι., πρωταγωνιστεί στην έκθεση «Πέργαμος και τα Ελληνιστικά Βασίλεια του Αρχαίου Κόσμου», που άνοιξε χθες για το κοινό στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης (Met).

Η έκθεση, που πραγματοποιείται με δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, περιλαμβάνει περισσότερα από 265 μοναδικά αντικείμενα που δημιουργήθηκαν υπό την προστασία των ηγεμόνων των ελληνιστικών βασιλείων, με έμφαση στην αρχαία πόλη της Περγάμου. Αναμένεται να συμβάλει σημαντικά στη διάδοση του πολιτισμού και της τεχνικής καινοτομίας της ελληνιστικής περιόδου, τόσο σε παγκόσμιο επίπεδο όσο και στις ΗΠΑ. Είναι η πρώτη φορά που φιλοξενείται έκθεση στις ΗΠΑ που εστιάζει στη συγκεκριμένη ιστορική περίοδο, μια πολύ σπουδαία περίοδο για την αρχαία Ελλάδα γιατί την έκανε γνωστή στην οικουμένη.
Μέσα από την έκθεση, η οποία θα έχει διάρκεια έως και τις 17 Ιουλίου, παρουσιάζονται τρεις αιώνες ελληνικής τέχνης, καλύπτοντας μια περίοδο που ξεκινά από τα χρόνια του Μεγάλου Αλεξάνδρου και καταλήγει στην εποχή της Κλεοπάτρας.
Η δημιουργία ενός κύκλου καλλιτεχνών στην αυλή του Αλεξάνδρου και η υποστήριξη των τεχνών από τον Μακεδόνα βασιλιά αποτέλεσαν παράδειγμα για τους βασιλείς που τον διαδέχτηκαν, με αποτέλεσμα να συμβάλουν καθοριστικά στη δημιουργία μιας ιδιαίτερα πλούσιας καλλιτεχνικής κληρονομιάς, η οποία χαρακτηρίζεται από εξαιρετική δεξιοτεχνία και μοναδικά τεχνικά επιτεύγματα.
Τα εκθέματα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, γλυπτά από μάρμαρο, ορείχαλκο και πηλό, χρυσά κοσμήματα, γυάλινα αγγεία, έγγλυφους ημιπολύτιμους λίθους, καθώς και πολύτιμα μέταλλα και νομίσματα που αποκαλύπτουν τη διαχρονική κληρονομιά των ελληνιστικών καλλιτεχνών και τη βαθιά επιρροή τους στη μετέπειτα ρωμαϊκή τέχνη.
Χρυσό διάδημα
Χρυσό διάδημα
Η ιστορία της Περγάμου αρχίζει στις αρχές του 4ου αιώνα π.Χ. και μέχρι την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου δεν ήταν ιδιαίτερα σημαντική. Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας εξελίχθηκε σε μία από τις σημαντικότερες πόλεις της Μυσίας στη Μικρά Ασία. Είναι 293 π.Χ. όταν ο βασιλιάς της Περγάμου Λυσίμαχος αναθέτει στον στρατηγό Φιλέταιρο τη φύλαξη του θησαυρού του. Μετά τον θάνατο του Λυσίμαχου, ο Φιλέταιρος οικειοποιείται τον βασιλικό θησαυρό (9.000 τάλαντα, ένα ποσό τεράστιο για την εποχή του) και ιδρύει το ανεξάρτητο κρατίδιο της Περγάμου, που θα κυβερνηθεί τα επόμενα χρόνια από τους απογόνους του.
Το βασίλειο της Περγάμου φτάνει στη μέγιστη ακμή του όταν το τιμόνι της εξουσίας αναλαμβάνει ο βασιλιάς Ευμένης Β' (197-159 π.Χ.). Εκείνη την εποχή τα γεωγραφικά όρια του βασιλείου εκτείνονται από τη θάλασσα του Μαρμαρά ως τα όρη του Ταύρου, ενώ η Πέργαμος εξελίσσεται σ' ένα λαμπρό πνευματικό και εμπορικό κέντρο -το μεγαλύτερο της ρωμαϊκής επαρχίας της Ασίας με 120.000 κατοίκους.
Η Πέργαμος καταλήφθηκε από τους Ρωμαίους και έγινε το μεγαλύτερο εμπορικό, πολιτικό και στρατιωτικό κέντρο της ρωμαϊκής επαρχίας της Ασίας. Η βιβλιοθήκη της ήταν από τις μεγαλύτερες του κόσμου, αλλά ο Αντώνιος χάρισε τα βιβλία της στη βασίλισσα της Αιγύπτου, την Κλεοπάτρα. Στην Πέργαμο άκμασε και ο διάσημος γιατρός της αρχαιότητας Γαληνός.
Μετά την επανάσταση των Περγαμηνών κατά των Ρωμαίων (88) και την επανάσταση του Μακρίνου, δολοφόνου του Καρακάλλα (117), η Πέργαμος απογυμνώθηκε από τα αξιολογότερα μνημεία τέχνης, τα οποία μεταφέρθηκαν στη Ρώμη. Τον 7ο αιώνα έγινε βυζαντινή επαρχία και στα 1401 καταστράφηκε εντελώς από τον Ταμερλάνο και έμεινε για έναν αιώνα έρημη και ακατοίκητη, μέχρι που στα 1450 οι Τούρκοι ξανάχτισαν την πόλη στους πρόποδες του λόφου. Η έκθεση «Πέργαμος και τα Ελληνιστικά Βασίλεια του Αρχαίου Κόσμου» σηματοδοτεί μια ιστορική συνεργασία του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης με το Μουσείο της Περγάμου στο Βερολίνο, από το οποίο και προέρχεται το ένα τρίτο των εκθεμάτων.
Ο Μέγας Αλέξανδρος με τον Βουκεφάλα
Ο Μέγας Αλέξανδρος με τον Βουκεφάλα
Παράλληλα, τα υπόλοιπα εκθέματα εκπροσωπούν πολυάριθμα εξέχοντα μουσεία της Ελλάδας, της Ιταλίας, του Μαρόκου, της Τυνησίας, των Ηνωμένων Πολιτειών, καθώς και χωρών της Ευρώπης, με την πλειονότητά τους να αποτελείται από αντικείμενα που δεν έχουν ποτέ πριν απομακρυνθεί από τις μουσειακές συλλογές τους.
Την έκθεση στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης θα πλαισιώσει μια σειρά από εκπαιδευτικά προγράμματα που περιλαμβάνουν ξεναγήσεις για παιδιά και οικογένειες, ξεναγήσεις για τους επισκέπτες με μειωμένη ή καθόλου όραση, καθώς και μια μουσική εκδήλωση με έργα του Σούμπερτ, ενώ στο πλαίσιό της θα πραγματοποιηθεί και ένα διήμερο διεθνές συμπόσιο το οποίο θα επικεντρωθεί στη γλυπτική και τις διακοσμητικές τέχνες της ελληνιστικής περιόδου.
Αντιγόνη Καράλη
akarali@pegasus.gr

ΠΗΓΗ ethnos

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου