Νέα στοιχεία για τον ένοικο του «Τάφου 8» (Βίντεο)

Νέα στοιχεία που υφαίνουν την έρευνα του καθηγητή Αρχαίας Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου Θεόδωρου Μαυρογιάννη για τον «Τάφο 8» στους Τάφους των Βασιλέων, στην Πάφο, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι αυτό θα πρέπει να ανήκει στον Πτολεμαίο Ζ' Ευπάτορα, γιο του τελευταίου μεγάλου βασιλέα του Πτολεμαϊκού Βασιλείου, Πτολεμαίου ΣΤ'.

Σύμφωνα με τον κ. Μαυρογιάννη, ο οποίος μαζί με τον αρχιτέκτονα στο υπουργείο Πολιτισμού της Ελλάδας Μιχάλη Λεφατζή, επισκέφθηκαν και μελέτησαν λεπτομερώς κάθε τμήμα του τάφου και των κατάλοιπων της ανασκαφής, σε ένα τμήμα επιστυλίου, σώζονται δύο γράμματα, ενεπίγραφα με κόκκινο χρώμα, ΘΕ, που πιθανόν είναι μέρος της επιγραφής «(ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΥ) ΘΕ(ΟΥ ΕΥΠΑΤΟΡΟΣ)».

Όπως σημειώνει ο ίδιος, μόνον ο Πτολεμαίος Ευπάτωρ άφησε ανεξίτηλα τα ίχνη του στην επιγραφική της Κύπρου, η οποία καλύπτει το κενό που έχουν αφήσει η νομισματική και η ιστοριογραφία. Οι δύο προέρχονται από την Παλαίπαφο και είναι προς τιμήν του Πτολεμαίου Ευπάτορος Θεού και του Πτολεμαίου Φιλομήτορος (χαραγμένες σε κοινό βάθρο) και η τρίτη προέρχεται από το Ιερό Απόλλωνος Υλάτη στο Κούριο και είναι επίσης προς τιμήν του Πτολεμαίου Ευπάτορος Θεού «Βασιλέα Πτολεμαῖον Θεὸν Εὐπάτορα».

Ο Ευπάτωρ Θεός τιμήθηκε σε κοινό βάθρο δίπλα με τον Φιλομήτορα, φέροντας την επωνυμία Θεός επειδή υπήρξε συμβασιλέας με τον πατέρα του στην Κύπρο μετά το 152 π.Χ., όπως εξάγεται και από τους αιγυπτιακούς παπύρους. Ο Πτολεμαίος Ευπάτωρ υπήρξε συμβασιλέας από τις 5 Απριλίου 152 μέχρι το 150 π.Χ., όταν και πέθανε, σε ηλικία 16 ετών. Υπήρξε βασιλιάς της Κύπρου αλλά όχι επίσημα βασιλιάς στην Αλεξάνδρεια, επειδή ήταν ανήλικος. Η ενθρόνιση θα γινόταν με την εορτή που ονομάζεται Ανακλητήρια, το 148 π.Χ. στην Αλεξάνδρεια. Δεν έγινε ποτέ, αλλά στην Κύπρο παρουσιάστηκε ήδη ως βασιλεύς.

Η ανακοίνωση της έρευνας των Μαυρογιάννη - Λεφατζή έχει προκαλέσει την έντονη αντίδραση του Τμήματος Αρχαιοτήτων, το οποίο δηλώνει ότι «η έρευνα έγινε αντιδεοντολογικά». Όπως δήλωσε στον «Φ» η διευθύντρια του Τμήματος Αρχαιοτήτων, Μαρίνα Ιερωνυμίδου, «η έρευνα έγινε αντικανονικά» και «θα έπρεπε να ζητηθεί άδεια από το Τμήμα Αρχαιοτήτων και τον ανασκαφέα του αρχαιολογικού χώρου». Όπως σημείωσε σε απάντησή της στον «Φ», η ανασκαφή στον συγκεκριμένο τάφο είναι του πρώην διευθυντή του Τμήματος Αρχαιοτήτων, Σοφοκλή Χατζησάββα, ο οποίος ετοιμάζει εκτενή δημοσίευσή του (έναν μικρό οδηγό έχει ήδη δημοσιεύσει το Τ.Α).

Όσον αφορά το ίδιο το αντικείμενο της έρευνας, η κ. Ιερωνυμίδου δήλωσε ότι ο συγκεκριμένος τάφος είναι εντυπωσιακός, ενδέχεται να ανήκει στην οικογένεια των Πτολεμαίων, αλλά «αν δεν υπάρχει αρχαιολογική μαρτυρία, δεν μπορώ να καταλήξω σε συγκεκριμένο συμπέρασμα».

Ο καθηγητής Θεόδωρος Μαυρογιάννης, απαντώντας στην κ. Ιερωνυμίδου κατά πόσο θα έπρεπε προκειμένου να παρουσιάσει στο Συνέδριο των Κλασικών Φιλολόγων, που διεξήχθη στο Α’ Λύκειο Πάφου, τη σχέση μεταξύ του επιγράμματος 7, 241 της Παλατινής Ανθολογίας και του Μαυσωλείου του Πτολεμαίου Ευπάτορος στην Κύπρο, θα έπρεπε να ζητήσει την άδεια από το Τμήμα Αρχαιοτήτων και από τον ανασκαφέα των «Τάφων των Βασιλέων», αναφέρει συγκεκριμένα: «Εκτός του ότι η απαίτηση αυτή είναι προσβλητική για τα χρόνια της ζωής μου που αφιέρωσα στα παιδιά της Κύπρου, είναι τουλάχιστον άδικη, όχι τόσο προς το πρόσωπό μου, όσο προς το πρόσωπο του αρχιτέκτονα Μ. Λεφαντζή, τον οποίο εγώ ώθησα να παρατηρήσει ως επισκέπτης και επιστήμων το μνημείο.

Δεν υπήρξε παρόμοια αντίδραση από το Τμήμα Αρχαιοτήτων όταν ερμήνευσα ιστορικά και δημοσίευσα την “Οικία του Θησέως” στην Πάφο ή τον “Τάφο του Αδώνιδος” στην ακρόπολη της Αμαθούντος. Και να μου επιτρέψετε να μην επεκταθώ έτι περαιτέρω. Η ανασκαφή του συγκεκριμένου τάφου αρ. 8 στη Νέα Πάφο μάλλον πραγματοποιήθηκε το 1979. Έκτοτε έχουν παρέλθει 37 χρόνια, χωρίς καμία επιστημονική δημοσίευση της αρχιτεκτονικής και του υλικού, πέραν της κατόψεως, το 1986. Καλώς διακείμενοι συνάδελφοι μάλλον θα ευαρεστούνταν από την πρόοδο στην ιστορική και αρχαιολογική επιστήμη της Κύπρου».

Σοβαρό πρόβλημα υποστελέχωσης

Όσον αφορά στο ζήτημα που προέκυψε με τη φύλαξη του αρχαιολογικού χώρου, η διευθύντρια του Τμήματος Αρχαιοτήτων, Μαρίνα Ιερωνυμίδου, ανέφερε ότι ο χώρος είναι ανοικτός πολλές ώρες με φρουρό, καθώς είναι ο τρίτος σε επισκεψιμότητα αρχαιολογικός χώρος της Κύπρου. Όπως σημείωσε, η περίφραξη από την πλευρά της θάλασσας αρκετές φορές παραβιάζεται, όμως επιδιορθώνεται συνεχώς ώστε να αποφεύγεται η είσοδος από εκείνη την πλευρά.

Απαντώντας σε άλλη ερώτηση σχετικά με το θέμα που δημοσίευσε χθες ο «Φ» και αφορά στο σοβαρό πρόβλημα υποστελέχωσης που αντιμετωπίζει Τμήμα Αρχαιοτήτων, σημείωσε ότι αυτό είναι ένας συνεχής αγώνας που γίνεται για να μπορεί να φέρνει εις πέρας την αποστολή του.

ΠΗΓΗ philenews