Το Σάββατο 3 Φεβρουαρίου –το περασμένο Σάββατο δηλαδή- ένας δημοσιογράφος από την Αθήνα που βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη με την ευκαιρία της φετινής Agrotica, θέλησε να επισκεφθεί το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, που βρίσκεται στη γωνία της Αγίας Σοφίας με την Προξένου Κορομηλά. Έκπληκτος διαπίστωσε ότι... το μουσείο κλείνει και τα Σάββατο στις 2 το μεσημέρι, όπως και τις καθημερινές.
Επειδή στον σχεδιασμό του ήταν να επισκεφθεί και το σπίτι του Κεμάλ Ατατούρκ, το οποίο λειτουργεί στο κτίριο του τουρκικού προξενείου στην Αγίου Δημητρίου, ρώτησε κι έμαθε ότι το σπίτι του Κεμάλ τα Σάββατα κλείνει στις 5 το απόγευμα. Φυσικά για πρακτικούς λόγους, καθώς ήθελε να «στριμώξει» τις επισκέψεις ανάμεσα στις βασικές του δουλειές στην Agrotica, τελικά κατάφερε να επισκεφθεί μόνο το τουρκικό μνημείο.
Την ίδια ημέρα –Σάββατο 3 Φεβρουαρίου- μια τριμελής οικογένεια από τη Θεσσαλονίκη θέλησε να επισκεφθεί τον αρχαιολογικό χώρο στην Πέλλα, την πρωτεύουσα της Μακεδονίας του Φιλίππου και του Αλέξανδρου. Οι άνθρωποι μελαγχόλησαν, καθώς στον αρχαιολογικό χώρο, όπου περιηγήθηκαν επί αρκετή ώρα, ήταν μόνοι τους, ενώ στο μουσείο της Πέλλας οι επισκέπτες δεν έφταναν καν σε διψήφιο αριθμό.
Οι εμπειρίες αυτές δύο συμπολιτών μας σηματοδοτούν αρκετά πράγματα, που ενδεχομένως αξίζει να τα σκεφτούμε. Σημειώστε:
Πρώτον, στη Θεσσαλονίκη το δίκτυο των μουσείων εξακολουθεί να κινείται σε ρυθμούς περασμένων δεκαετιών. Η αύξηση της επισκεψιμότητας της πόλης και η δηλωμένη στόχευση των αρχών για αύξηση του τουριστικού ρεύματος δε συγκινεί τους διαχειριστές και τους εργαζομένους των μουσείων –τουλάχιστον όχι όλων. Ως γνωστόν οι επισκέπτες έρχονται στη Θεσσαλονίκη κυρίως το Σαββατοκύριακο.
Δεύτερον, η επικαιρότητα της υπόθεσης με το όνομα των Σκοπίων και την ταυτότητα των κατοίκων της γειτονικής χώρας, οι οποίοι έχουν βάλει στο στόχαστρο τη λέξη και την ιστορία της Μακεδονίας, επίσης δεν συγκινεί το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα. Κατά μίαν έννοια, η οποία όμως πολύ απέχει από τον τρόπο που λειτουργούν οι δημόσιοι φορείς στη χώρα μας, η συγκυρία θα έπρεπε να κινητοποιήσει ιδιαίτερα τους ιθύνοντες του συγκεκριμένου μουσείου. Στον Μακεδονικό Αγώνα θυσιάστηκαν ηρωικά Έλληνες από τη Βόρεια Ελλάδα και πολλές περιοχές της χώρας, προκειμένου να απελευθερωθούν η Μακεδονία και η Θράκη, δηλαδή η Βόρεια Ελλάδα. Κάτι που ίσως υπό τις παρούσες συνθήκες θα έπρεπε να υπογραμμιστεί επίσημα με κάθε τρόπο.
Τρίτον, καλό είναι να πιστεύουμε, να διατυμπανίζουμε και να διαδηλώνουμε για τον αυτονόητο, την ελληνικότητα της Μακεδονίας, αλλά η γνώση και η επαφή με την ιστορία δεν έβλαψε ποτέ κανέναν. Οι Έλληνες έμαθαν κάποτε στα σχολεία ότι ο Μέγας Αλέξανδρος ήταν Έλληνας με πολλές έννοιες –από την καταγωγή και την παιδεία, μέχρι τον πολιτισμό-, αλλά αδιαφορούν για τα τεκμήρια της ιστορίας που βρίσκονται δίπλα τους. Λειτουργούν με το θυμικό επειδή θεωρούν ότι οι γείτονες τους… πάτησαν τον κάλο, αλλά είναι αμφίβολο εάν το θέμα τους απασχολεί εις βάθος. Διότι μπορεί η ελληνικότητα της Μακεδονίας –του Φιλίππου, του Αλέξανδρου και των υπολοίπων- να είναι δεδομένη, αποδεδειγμένη και ιστορικά τεκμηριωμένη και δικαιωμένη, αλλά η γνώση της ιστορίας εκείνων των χρόνων, εκείνων των ανθρώπων και εκείνων των περιοχών έχει πολύ περισσότερα από ένα σύνθημα να προσφέρει. Το θέαμα μιας και μόνο οικογένειας Σάββατο πρωί στον αρχαιολογικό χώρο της Πέλλας είναι μελαγχολικό, αν όχι απογοητευτικό.
Στην Ελλάδα –συχνά, όχι πάντα- η σοβαρότητα στην προσέγγιση των ζητημάτων απουσιάζει, κυρίως διότι αποτελεί κουραστικό… σπορ, που απαιτεί μελέτη και περισυλλογή, δύο «αθλήματα» στα οποία η φυλή δεν διακρίνεται. Το να μείνει ένα μουσείο ανοιχτό απαιτεί δυστυχώς ηρωισμό. Η επίσκεψη στην Πέλλα το Σαββατοκύριακο προϋποθέτει απουσία από την αγορά, τα καφενεία και την καθημερινότητα. Αντίθετα, η συμμετοχή σε ένα συλλαλητήριο κάθε 25 χρόνια είναι κάτι… διαφορετικό. Επίσης, είναι θεαματικό, θορυβώδες και εκτονωτικό.
Τίποτε δεν είναι τυχαίο, παρά το γεγονός ότι τύχη στη ζωή υπάρχει. Και όλα «δένουν» μεταξύ τους, αφού αφορούν τους Έλληνες, που έχουν συγκεκριμένη νοοτροπία, και το ελληνικό κράτος, που 200 χρόνια τώρα λειτουργεί με τον δικό του τρόπο. Η Θεσσαλονίκη επιθυμεί να ενισχύσει τον τουρισμό πόλης και να αυξήσεις τους επισκέπτες, αλλά αυτό θα γίνει χωρίς καμία αλλαγή στη λειτουργία της πόλης, με την αγορά, τα μουσεία και τα μνημεία κλειστά το Σαββατοκύριακο. Όσο για την ίδια την Ελλάδα, ταλανίζεται διαρκώς από σοβαρά εθνικά, οικονομικά, κοινωνικά, πολιτικά προβλήματα, τα οποία δε λύνονται, αλλά εκκρεμούν, διότι η ελληνική κοινωνία κατά κανόνα δεν ενδιαφέρεται για την επόμενη ημέρα και γι’ αυτό δεν έχει αποκτήσει τη δυνατότητα να προβλέπει σε βάθος και επί της ουσίας.
Οκτώ χρόνια από το πρώτο Μνημόνιο οι Έλληνες –πολίτες και πολιτικοί- ακόμη προσπαθούν να εξηγήσουν τι έγινε, πως έγινε και ποιος φταίει, αντί να νοιάζονται πρωτίστως για το τι θα γίνει από εδώ και πέρα. Όταν η σοβαρή δημόσια συζήτηση θα φύγει από το χθες και θα προσπαθήσει να γράψει το αύριο σε «άσπρη κόλλα» θα έχει γίνει το πρώτο βήμα. Εβδομήντα χρόνια από το τέλος του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου, όταν εμφανίστηκε η Μακεδονία ως περιφέρεια της Γιουγκοσλαβίας του Τίτο και 25 χρόνια από την ανακήρυξη της συγκεκριμένης περιοχής σε ανεξάρτητο κράτος, η Ελλάδα αντί να αξιοποιήσει τις κατά καιρούς ευνοϊκές συγκυρίες και να λύσει το θέμα υπέρ της, αφού έχει 100% δίκιο, απλώς πετάει τη μπάλα στην εξέδρα. Πρώτα υπέγραψε τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας χωρίς να ενδιαφερθεί για συγκεκριμένη λύση στο όνομα της ΠΓΔΜ εκείνη τη στιγμή. Ύστερα επέβαλε εμπάργκο, επίσης χωρίς να ζητήσει κάτι συγκεκριμένο. Στη δεκαετία του 1990 τα ελληνικά κεφάλαια επενδύθηκαν στα Σκόπια, χωρίς να υπάρξει ο παραμικρός συντονισμός για να αξιοποιηθεί η μεγάλη ανάγκη της νεοσύστατης χώρας για δουλειές. Και τώρα, που υποτίθεται ότι τα Σκόπια καίγονται για το ΝΑΤΟ και την ΕΕ και πάλι η Ελλάδα εμφανίζεται με θολή γραμμή και στα όρια του διχασμού των πολιτών της. Έλεος!
ΠΗΓΗ voria
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου