Δευτέρα 7 Ιουνίου 2021

Αντιλαμβάνεται η κυβέρνηση την ανάγκη ολιστικής προσέγγισης στο πρόβλημα με τις φρεγάτες;

Η περίφημη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου για το ζήτημα των φρεγατών έλαβε τέλος. Εάν κριθεί από την ανακοίνωση που εξέδωσε στη συνέχεια το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, απορεί κανείς για ποιον λόγο συγκλήθηκε. Όλη η υπόθεση ήταν να τεθούν εκτός “κούρσας” οι “φιλότουρκοι” Ισπανοί και για να τελειώσει οριστικά η επιβλαβής φιλολογία περί της αμερικανικής δεύτερης “αξιοπρεπούς πρότασης” από την κοινοπραξία επικεφαλής της οποίας ήταν η Gibbs & Cox; Οι εξελίξεις, όπως διαγράφονται, εξακολουθούν να πάσχουν στον τομέα της λογικής. Επιχείρημα της παρούσας ανάλυσης είναι ότι προϋπόθεση επιτυχούς ολοκλήρωσης είναι α) η εγκατάλειψη της κρυψίνοιας για το θέμα και β) η υιοθέτηση ολιστικής προσέγγισης από το Μέγαρο Μαξίμου…

Γράφει ο ΜΙΧΑΗΛ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Από το defence-point

Πριν περάσουμε στην εξέταση των δυο επιχειρημάτων, απορίες εγείρονται ορισμένα ερωτήματα.

Η απόρριψη των δυο προτάσεων, σημαίνει ότι έγινε κρίση τους και ελήφθη απόφαση. Τι είδους απόφαση ήταν αυτή; με ποια νόμιμη διαδικασία;

Επίσης, πώς εξηγείται η απουσία του υφυπουργού Άμυνας, αλλά ταυτόχρονα η παρουσία και του γενικού γραμματέα του ΥΠΕΘΑ, Αντώνη Οικονόμου που έχει συντονιστικό ρόλο αλλά ΔΕΝ συμμετέχει -τυπικά τουλάχιστον- στην αλυσίδα λήψης αποφάσεων. Δεν εξηγείται όμως και η συμμετοχή του άμισθου (ΝΑΙ, παρότι διαχειρίζεται τα απόρρητα κονδύλια του υπουργείου) διευθυντή του υπουργικού γραφείου Θανάση Βάλαρη.

Και κάτι ακόμη, ουχί λιγότερο σημαντικό… Συγκλήθηκε μετά το Ανώτατο Ναυτικό Συμβούλιο (ΑΝΣ) που υποτίθεται ασχολήθηκε με τις φρεγάτες το Συμβούλιο Αρχηγών Γενικών Επιτελείων (ΣΑΓΕ) και δεν το πήραμε χαμπάρι; Εάν όλη η διαδικασία ήταν άτυπη, πώς ελήφθησαν αποφάσεις όπως ο αποκλεισμός των Ισπανών; Πώς εξηγείται αυτή η αθεράπευτη αλλεργία στην τήρηση των διαδικασιών;

Αυτή η ομάδα του ΥΠΕΘΑ προώθησε την ψήφιση νέου νόμου περί εξοπλισμών, αλλά φρόντισε την πρώτη μεγάλη προμήθεια της χώρας να την κρατήσει εκτός του νέου νομικού πλαισίου! Τούτων λεχθέντων, ποιο ήταν το νόημα της παρουσίας του νέου επικεφαλής της ΓΔΑΕΕ, αντιναυάρχου ε.α, Άρη Αλεξόπουλου; Θεωρητικά, στην εξίσωση θα πρέπει να εισέλθει αφού υπάρξει έστω μια πραγματική “short-list” και λάβει την εντολή διεξαγωγής των τελικών διαπραγματεύσεων.

ΤΑ ΔΥΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ… “ΑΠΟΡΡΗΤΟ” ΚΑΙ “ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ”

Όσον αφορά το πρώτο επιχείρημα, αιτία της κατάχρησης του “απορρήτου” στην υπόθεση είναι κατά πάσα πιθανότητα η συνείδηση των εμπλεκομένων ότι η διαδικασία που έχει ακολουθηθεί δεν συμμορφώνεται προς τα θεσμικώς προβλεπόμενα. Εάν είχε ακολουθηθεί από το 2018 μια ανοιχτή διαγωνιστική διαδικασία, η χώρα θα μπορούσε να καταλήγει πλέον σε χειροπιαστά αποτελέσματα.

Κι αυτό πάντα με γνώμονα τη μεγάλη αλήθεια που είχε αναφέρει κορυφαίος αξιωματούχος του ΥΠΕΘΑ σε σύσκεψη για το θέμα στο όχι και τόσο μακρινό παρελθόν: Ορθότατα μας απασχολεί το πως θα αντιδράσει ο τάδε ή ο δείνα εκπρόσωπος κάποια φιλικής – συμμαχικής κυβέρνησης αντιδρώντας σε κάποια ελληνική αναφορά στο θέμα.

Υπό την προϋπόθεση όμως ότι έχει διασφαλιστεί αρχικά ότι η δουλειά της δικής μας πλευράς είναι να υπηρετήσουμε το ελληνικό εθνικό συμφέρον, όπως όλοι οι υπόλοιποι κάνουν για τις δικές τους χώρες.

Ωστόσο, παρότι η λανθασμένη “γεωπολιτική” προσέγγιση – διαδικασία που έχει ακολουθηθεί είναι και αναμφισβήτητα και αυταπόδεικτα επιβλαβής για τα ελληνικά συμφέροντα, δεν έχει νόημα πλέον να επιμένουμε σε αυτό. Κι εδώ περνάμε στο δεύτερο επιχείρημα…

Όντως θα είχαμε αποτελέσματα αν είχαμε κάνει διαγωνισμό. Το Πολεμικό Ναυτικό θα είχε κάνει όλες τις υποψηφιότητες “φύλλο και φτερό” έχοντας καθορίσει ξεκάθαρες προδιαγραφές περί του τι ζητά να αποκτήσει, κάνοντας δύσκολη τη ζωή των επίδοξων προμηθευτών.

Με τα “εάν” όμως δεν αντιμετωπίζεις την πραγματικότητα. Σημασία έχει τι κάνει η χώρα από εδώ και πέρα. Πώς δηλαδή με τα σημερινά δεδομένα, η χώρα μπορεί να καταλήξει το ταχύτερο δυνατόν σε μια απόφαση, η οποία θα φέρει “ευανάγνωστο” για τον αντίπαλο αποτέλεσμα επί του πεδίου. Θα έχει δηλαδή ορατό και μετρήσιμο αποτρεπτικό – αμυντικό “αποτύπωμα”, κάτι που θα ενισχύσει την ασφάλεια της χώρας και τη διαπραγματευτική της ισχύ.

Το αντιλαμβάνονται; Κι επειδή σε καιρούς “επιτελικού κράτους” δεν δικαιολογούνται αφελείς προσεγγίσεις για το ποιος θα λάβει την τελική απόφαση, είναι φυσιολογικό οι ευθύνες και οι προσδοκίες να καταλήγουν εκεί…

Κι επειδή πολύς λόγος γίνεται για το “ειδικό γεωπολιτικό βάρος” των ΗΠΑ και της Γαλλίας, παρότι αυτό δεν επιδέχεται αμφισβήτησης, καλό θα ήταν να τεθούν τα όρια από την ελληνική πλευρά, ώστε τόσο η Ουάσιγκτον όσο και το Παρίσι να κάνουν εγκαίρως “τα κουμάντα τους”. Οι καλοί λογαριασμοί…

Όσο και να υποστηριχθεί επικοινωνιακά, η ακαταλληλότητα της υποψηφιότητας των MMSC δεν μπορεί να συγκαλυφθεί. Να “μασκαρευτεί” κατά το κοινώς λεγόμενο. Προς τιμήν του Πολεμικού Ναυτικού που κατά πληροφορίες ξεκαθάρισε τα πράγματα από επιχειρησιακής σκοπιάς. Προς τιμήν και των πολιτικών προϊσταμένων του όμως, διότι οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι η καλή κατανόηση αφορά και την ηγεσία του ΥΠΕΘΑ και το Μέγαρο Μαξίμου.

Αυτό επ’ ουδενί δε σημαίνει ότι η χώρα εγκαταλείπει τις ΗΠΑ. Κάθε άλλο. Σημαίνει όμως ότι η Ελλάδα πρέπει με πάσα ειλικρίνεια να απευθυνθεί στα ανώτατα κυβερνητικά κλιμάκια των ΗΠΑ εξηγώντας την κατάσταση. Με απλά λόγια και κάπως “λαϊκιστικά” διατυπωμένο…

Δεν μπορεί μια από τις σημαντικότερες στρατηγικές σχέσεις της σύγχρονης εποχής να “κρέμεται”από την εξυπηρέτηση των συμφερόντων του κολοσσού Lockheed Martin, είτε αυτό αφορά το επίμαχο ναυτικό σκέλος της (MMSC), είτε το αεροναυτικό (F-35). Το ίδιο ισχύει και για τους Γάλλους για τα δικά τους συστήματα.

Στο ναυτικό σκέλος παρουσιάζουν μια αξιοπρεπή κατά τα φαινόμενα πρόταση (φρεγάτες Belh@rra, παρά τα επιχειρησιακά μειονεκτήματα που έχουν επισημανθεί από το ΠΝ), με μια ανεπαρκέστατη “ενδιάμεση λύση” (φρεγάτες Cassard), αν και δωρεάν. Στο αεροναυτικό έχει γίνει ουσιώδες βήμα με την ένταξη των μαχητικών Rafale στην Πολεμική Αεροπορία.

Ας ξεκαθαριστεί προς άρση δυνητικών παρεξηγήσεων: Τα αμυντικά προϊόντα που προωθούνται, έχουν σημασία, μόνο εάν ανταποκρίνονται στα επείγοντα αμυντικά προβλήματα που καλείται η Ελλάδα να επιλύσει.

Επειδή όμως το “κουβάρι” δεν επιδέχεται αμιγώς “γεωπολιτικής επίλυσης”, ασχέτως των θεωριών που αναπτύχθηκαν κατά πληροφορίες στη χθεσινή σύσκεψη από τον Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας, Δρ. Θάνο Ντόκο, καλό θα ήταν να εξασφαλιστεί συνδρομή και στο τεχνοκρατικό – στρατιωτικό επίπεδο.

Διότι απόφαση με βάση -ακόμα και σωστές- θεωρίες, χωρίς όμως ουσιαστικό αμυντικό αποτέλεσμα, θα είναι στην κυριολεξία “μια τρύπα στο νερό“. Για να μην προστεθεί ότι θα έπρεπε να αντιλαμβάνονται πως θα στείλει πολύ λάθος μηνύματα, όχι μόνο στους αντιπάλους, αλλά και στους φίλους. Θα συνεχίσουν να πιστεύουν ότι με το κατάλληλο “γεωπολιτικό περιτύλιγμα” θα μπορούν να μας δίνουν ό,τι τους βολεύει, σε κρατικό ή και σε ιδιωτικό επίπεδο…

Ας μην μακρηγορούμε. Είναι εγκληματικό το να αναλώνεται η χώρα σε θεωρίες και να μην παίρνει απόφαση άμεσα τουλάχιστον για την ενδιάμεση λύση, με τρόπο μάλιστα που να ανησυχήσει υπερφίαλους υποψηφίους που θεωρούν ότι μπορούν “πολιτικά” να τα πάρουν όλα… Χρειάζονται ονόματα;

Κι επειδή βασικό επιχείρημα – σύσταση προς το “γεωπολιτικόπληκτο” Μέγαρο Μαξίμου είναι η “ολιστική προσέγγιση” (holistic approach… για να ξαναθυμηθούν αυτοί που πρέπει τα στρατηγικά τους και να ξαναδούν τη “μεγάλη εικόνα” που δεν ισούται με αυτή των διπλωματικών σαλονιών), ας δούμε λίγο μια… εναλλακτική προσέγγιση προς τους Αμερικανούς και τους Γάλλους.

Σκοπός θα είναι μια πιο “δημιουργική” αντιμετώπιση των επιχειρησιακών αδυναμιών των προτάσεών τους. Τι θα μας κόστιζε εάν βάζαμε π.χ. στη συζήτηση την παραχώρηση αντιστοίχως 12 μεταχειρισμένων F-35 και Rafale στα ανταλλάγματα;

Όπως θα ήταν κουταμάρα να πάμε να κλείσουμε συμφωνία με τους Ολλανδούς και να μην “θυμηθούμε” στο τέλος, ένα βήμα πριν τη συμφωνία, αυτά τα υπερπολύτιμα για μας στο μέτωπο του Έβρου, αυτοκινούμενα πυροβόλα PzH-2000 που βρίσκονται αποθηκευμένα. Για τα οποία δεν απαιτείται άδεια τελικού χρήστη από τη Γερμανία, ελέω Ατλαντικής Συμμαχίας. Αν δεν κάνουμε λάθος…

Και για να προλάβουμε πιθανές αντιδράσεις. Τέτοια ανταλλάγματα δεν θα καθιστούσαν κατάλληλες ούτε τις MMSC για “ναυαρχίδες”, ούτε τις γαλλικές Cassard για “ενδιάμεση λύση”. Με την επίλυση των βασικών ζητημάτων των πρώτων όμως και ενίσχυση του οπλισμού τους, θα μπορούσαν π.χ. να αποτελέσουν μια σχετικά γρήγορη “ενδιάμεση λύση”, με παράλληλη συμφωνία συνεργασίας για τις “Constellation“.

Η οποία θα ασκούσε πίεση στη φερόμενη ως επιθυμία των Ολλανδών να “παίξουν” με τις τιμές των “M” με στόχο να ενισχύσουν τις πιθανότητες για τη δική τους -εξαιρετικά ενδιαφέρουσα σε κάθε περίπτωση- συνολική πρόταση.

Πέραν του ότι ΔΕΝ είναι ανάγκη όλα τα χρήματα να πάνε σε μία προμηθεύτρια χώρα, το να ανακατέψεις ευφάνταστα την τράπουλα δείχνει επαγγελματισμό. Αυξάνει τον ανταγωνισμό και “σκοτώνει” την υπεροψία ορισμένων που θεωρούν ότι έχουν την Ελλάδα στο τσεπάκι τους. Εάν υποτεθεί ότι αυτό μας ενδιαφέρει όλους τους Έλληνες. Χωρίς συστημικές εξαιρέσεις…

ΠΗΓΗ defence-point

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου