Του ΜΙΧΑΗΛ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Από το defence-point
Τα δεδομένα μέχρι στιγμής είναι η αυτονόητη γαλλική υποψηφιότητα με τις Gowind της Naval Group και η ολλανδική με τις Sigma 10514 της Damen. Παρότι οι λεπτομέρειες του τι ακριβώς ζητά το Πολεμικό Ναυτικό, τι προσφέρουν οι εταιρίες, είναι φυσικό να κρίνουν πολλά στο επίπεδο της επιχειρησιακής αξιολόγησης, αυτό αφορά μόνο μία παράμετρο της εξίσωσης. Για πολλούς ούτε καν την κυρίαρχη.
Στην εικόνα έχει υπεισέλθει και η ιταλική Fincantieri, έχοντας υποβάλλει πρόταση για την εξυγίανση των Ναυπηγείων Ελευσίνας. Προς το παρόν, πρόταση για τις κορβέτες -μεγέθους φρεγάτας σαν τις MEKO- τύπου Doha (Al Zubarah) δεν έχει υποβληθεί. Ωστόσο, πληροφορίες αναφέρουν ότι η εταιρία θα το πράξει σύντομα.
Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι η εταιρία θα υποβάλει πρόταση, έχοντας πληροφορηθεί ότι η κυβέρνηση προκρίνει την επιθυμία απόδοσης του προγράμματος των κορβετών στα Ναυπηγεία Ελευσίνας. Κάτι σαν “προίκα” όπως συνηθίζουμε να το αναφέρουμε στην Ελλάδα. Άρα όποιος επενδύσει στο ναυπηγείο έχει σαφές προβάδισμα. Ίσως και να αποτελεί έμμεση ελληνική αντίδραση / πίεση στην γαλλική πλευρά που δεν έχει κρύψει την απροθυμία της.
Η εν λόγω κορβέτα ναυπηγείται για λογαριασμό του Ναυτικού του Κατάρ, κάτι που θεωρητικά έχει ενδιαφέρον στην αξιολόγησή της στο γεωπολιτικό επίπεδο, στο οποίο όμως θα επανέλθουμε. Ενδιαφέρον αν και για μελλοντική αξιοποίηση, παρουσιάζει και η “ευρωκορβέτα” (EPC: European Patrol Corvette) που θα ναυπηγηθεί και σε βαριά εξοπλισμένη έκδοση, για την οποία φέρεται να ενδιαφέρεται το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό. Ίσως και ως πεδίο ενδοευρωπαϊκού συμβιβασμού και συνεννόησης σε ελληνικό έδαφος. Στο μέλλον όμως.
Άλλο ένα σημείο ενδιαφέροντος είναι το κόστος απόκτησης. Όπως έχει όμως δείξει η πρόσφατη εμπειρία, ακόμα και με τον ανορθόδοξο τρόπο υλοποίησης των εξοπλιστικών προγραμμάτων που έχει επιλεγεί από την κυβέρνηση, με βολική(;) αιτιολογία την κρίσιμη γεωπολιτική συγκυρία, τουλάχιστον στην τελευταία φάση, η σύγκρουση των φιναλίστ για την εξασφάλιση του συμβολαίου, οδηγεί σε σημαντικές εκπτώσεις.
Από τη στιγμή μάλιστα που σοβαρό υποκατασκευαστικό έργο δεν έχει εξασφαλιστεί για την ελληνική αμυντική βιομηχανία, είναι λογικό η παράμετρος “Ναυπηγεία Ελευσίνας” να αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα στον τελικό υπολογισμό και την απόφαση. Παρότι όσοι έχουν τον τελευταίο λόγο, θα μπορούσαν να έχουν “διαμορφώσει άποψη” σε προγενέστερο χρόνο και να αναζητήσουν την ιδανική συγκυρία δημοσιοποίησης.
Αυτό υποστηρίζεται από διάφορες πλευρές ότι συνέβη με την υπόθεση της επιλογής των γαλλικών φρεγατών FDI Belh@rra HN. Με βασική -πολιτικώς ορθή- αιτιολογία την υπογραφή προωθημένου αμυντικού συμφώνου που προβλέπει την αμοιβαία αμυντική συνδρομή.
Παρά τις εύλογες ενστάσεις για τις συνθήκες που θα οδηγούσαν στην ενεργοποίηση της αμοιβαίας συνδρομής, το ελληνογαλλικό σύμφωνο παραμένει μεγάλης σημασίας και βαρύτητας, ακόμα και περιορίζοντας την αξία της στο μέτροπου αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο της συμμαχικής επέμβασης σε περίπτωση κρίσης.
Κατά συνέπεια, το να θεωρηθεί ότι οδήγησε σε “ειδική στάθμιση” της υποψηφιότητας των Belh@rra, είναι εύλογο τόσο σε γεωπολιτικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο. Δηλαδή, θα δικαιολογούσε ακόμα και την αποδοχή πρότασης υψηλότερου κόστους. Που δεν συνέβη, σύμφωνα με τις κυβερνητικές διαβεβαιώσεις.
Το “τετελεσμένο” της επιλογής γαλλικών φρεγατών, θεωρητικά ενισχύει την υποψηφιότητα των Gowind με το ισχυρό σε κάθε περίπτωση επιχείρημα της ομοιοτυπίας οπλικών συστημάτων και υποσυστημάτων, που συνεπάγεται περιορισμό του κόστους μέσω της επίτευξης οικονομιών κλίμακος.
Το ισχυρό οικονομικό επιχείρημα έρχεται όμως να αντισταθμίσει το εξίσου ισχυρό σε επιχειρησιακό επίπεδο επιχείρημα της αποφυγής μονοσήμαντης εξάρτησης, δηλαδή από έναν και μοναδικό προμηθευτή. Το επιχείρημα αυτό ενισχύεται και λόγω της θρυλούμενης δυστοκίας της γαλλικής πλευράς για την απόδοση ουσιαστικού υποκατασκευαστικού έργου στην ελληνική αμυντική βιομηχανία.
Άρα είναι ένα επιχείρημα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από την πολιτική ηγεσία για να αιτιολογήσει την απόφασή της να μην επιλέξει τη γαλλική υποψηφιότητα, ακόμα κι αν τα πραγματικά της κριτήρια δεν είναι ούτε επιχειρησιακά ούτε οικονομικά.
Η δε γεωπολιτική παράμετρος που -πάντα θεωρητικά- δυσχέραινε την αποδοχή κάποιας πρότασης όπως οι κορβέτες “Doha” λόγω εμπλοκής του Κατάρ, θα μπορούσε να τεθεί υπό επανεξέταση μετά τη συμφωνία Τουρκίας και ΗΑΕ για επενδύσεις ύψους 10 δισ. δολ. στη χώρα του Ερντογάν από το Άμπου Ντάμπι και συνεργασία των κρατικών επενδυτικών ταμείων.
Συνεχίζοντας πάντα… θεωρητικά, θα μπορούσε προσεχώς προβεβλημένη τουρκική αμυντική βιομηχανία να περάσει στα χέρια των Εμιρατινών; Μπορεί να το αποκλείσει κανείς; Ο Ερντογάν θα μπορούσε να επικαλεστεί τόσο την ανάγκη εξισορρόπησης της παρουσίας του Κατάρ στον τομέα, αλλά και τη συνεργασία του Εμιράτου με την ExxonMobil στην αξιοποίηση κοιτασμάτων στην κυπριακή ΑΟΖ, την οποία δεν αναγνωρίζει η Τουρκία!
Η δυναμική της διεθνούς πολιτικής είναι πολύ ισχυρή και δεν επιδέχεται επιπόλαιων αναλύσεων. Άλλο όσα λέγονται δημόσια και άλλο όσα υφίστανται στην πραγματικότητα ως ερμηνευτικά σχήματα ειλημμένων αποφάσεων. Άρα, ούτε η συνεργασία των ΗΑΕ με την Τουρκία συνεπάγεται εγκατάλειψη της Ελλάδας. Για πολλούς θα μπορούσε να είναι και καλοδεχούμενη εξέλιξη.
Εξ ου και ο υποθετικός τρόπος αποτύπωσης των ερωτημάτων. Με βάση τα προαναφερθέντα αν μη τι άλλο τεκμαίρεται η ορθότητα μιας πολυδιάστατης ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και διπλωματίας που εξασφαλίζει μέσω της απουσίας αποκλειστικής πρόσδεσης στο “άρμα” οποιουδήποτε, τη δυνατότητα ελιγμών.
ΜΗΠΩΣ ΞΕΧΑΣΑΜΕ ΠΡΟΩΡΑ ΤΟΥΣ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΥΣ;
Επειδή όμως η πλειοψηφία, αντανακλαστικά, στην ανωτέρω αναφορά “διαβάζουν” Ηνωμένες Πολιτείες, αν κάτι έχει ενδιαφέρον είναι η παντελής απουσία τους μέχρι τώρα στην παρούσα τουλάχιστον ανάλυση. Οπότε, η όποια εξισορρόπηση θα μπορούσε να δικαιολογεί το αυξημένο ελληνικό ενδιαφέρον για την αμερικανική πλευρά, ώστε να διατηρείται ανοικτός ο δίαυλος! Κάτι που καταρχήν συμβαίνει στο επίπεδο της εμπλοκής του κρατικού αμερικανικού χρηματοοικονομικού κολοσσού DFC (Development Finance Corporation) στην υπόθεση των Ναυπηγείων Ελευσίνας.
Εξειδικεύοντας το επιχείρημα, δεν μπορεί παρά να παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον το ότι η περίφημη απαντητική LOA (Letter of Offer and Acceptance) των Αμερικανών για τα καράβια δεν έφτασε ποτέ στα χέρια της ελληνικής πλευράς! Ενώ υπήρχαν πληροφορίες είτε ότι βρισκόταν ήδη στην αμερικανική πρεσβεία στην Αθήνα, είτε ότι επίκειτο η αποστολή της από μέρα σε μέρα!
Θα μπορούσε αυτό να σημαίνει ότι μετά την αναφορά σε κορβέτες, οι Αμερικανοί επέλεξαν να την επεξεργαστούν εκ νέου και να εκπλαγούμε μια ωραία πρωία, προσεχώς, από την έλευσή της στην Αθήνα; Διότι οι HF2 (MMSC) έχουν ως “μητρικό σκάφος” το πρόγραμμα των LCS που και μικρότερο εκτόπισμα έχουν (πλέον συζητάμε για κορβέτες) και το πρόβλημα στο σύστημα πρόωσης φαίνεται πως έχει επιλυθεί με την παρέμβαση της γερμανικής RENK. Αίροντας κατά συνέπεια ένα εκ των βασικότερων, εύλογα, σημείων άσκησης κριτικής στο παρελθόν.
Ενισχυτική των υποψιών είναι και η ξεκάθαρη ειδική αναφορά στο “νομοσχέδιο Μενέντεζ” στις ΗΠΑ, στη “μεγάλη σημασία” της συνεργασίας Ελλάδας και ΗΠΑ στον ναυπηγικό τομέα. Επίσης, αλλού αναφέρεται ότι η ιδιότητα της Ελλάδας ως κρίσιμου στρατηγικού συμμάχου των ΗΠΑ, δικαιολογεί τη μεταβίβαση πλοίων στο ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό, αφού πρώτα πραγματοποιηθούν, με αμερικανικό κόστος, εργασίες συντήρησης, επιδιορθώσεις, ακόμα και αναβάθμισης του οπλισμού!
Εάν δηλαδή εμφανιζόταν “από το πουθενά” αμερικανική πρόταση θα πρέπει… να εκπλαγούμε; Πρόταση η οποία θα περιλαμβάνει και την σε “αξιοπρεπή” κατάσταση (σ.σ. που θα κρίνει το Πολεμικό Ναυτικό) μεταβίβαση αριθμού πλοίων, πόσο θα “ανακατευόταν η τράπουλα”;
Πώς θα στάθμιζε η ελληνική πλευρά τον γεωπολιτικό παράγοντα και πώς θα αναλυόταν υπό το φως των γενικότερων εξελίξεων; Καταληκτικά δε, πώς θα μπορούσε να λειτουργήσει η συνεργασία των Αμερικανών στο πρόγραμμα των φρεγατών τύπου Constellation (FFG-62) με την ιταλική Fincantieri;
Θα μπορούσαν άραγε οι Ιταλοί να λειτουργήσουν / εξελιχθούν στην πορεία ως αμερικανικός “πολιορκητικός κριός”; Σκοπίμως αποφεύχθηκε το “Δούρειος Ίππος” διότι οι σχέσεις και οι συμμαχίες επί ελληνικού εδάφους είναι πάντα -στο όριο της νομοτέλειας!- πιο πολύπλοκες;
Το πρόγραμμα των κορβετών φαίνεται πως θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον και θα μας απασχολήσει στο μέλλον, χωρίς να μπορούν να αποκλειστούν λογικά ακόμα και ανατροπές. Εξάλλου, η διαχείριση των εξοπλιστικών από την κυβέρνηση, προσφέρεται πάντα για την εξέλιξη θρίλερ…
ΠΗΓΗ defence-point
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου