Γράφει ο ΜΙΧΑΗΛ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Από το defence-point
Καταρχάς, θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι η συζήτηση έχει εκτραπεί σε επίπεδο καφενείου εξαιτίας της άγνοιας που επικρατεί στην πλειοψηφία του πολιτικού κόσμου για θέματα άκρως εξειδικευμένα, όπως τα αμυντικά και δει αυτά που εμπλέκουν και τη διεθνή βιομηχανία. Η κατάσταση αυτή επιτείνεται από την αδυναμία της κυβέρνησης να διαχειριστεί με τεχνοκρατικούς όρους την υπόθεση απέναντι στην αντιπολίτευση, βάζοντας τα πράγματα στη θέση τους.
Ο λόγος αναβολής της έγκρισης του προγράμματος από τη Βουλή, με αποτέλεσμα την απώλεια κρίσιμου χρόνου για την Πολεμική Αεροπορία που επείγεται, είναι ότι η ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Άμυνας σύρθηκε σε μια συζήτηση για την οποία αδυνατούσε εκ των πραγμάτων να δώσει τα πραγματικά στοιχεία! Διότι λησμόνησαν πως σε αυτή τη φάση, αυτό που έπρεπε η εθνική αντιπροσωπεία να εγκρίνει, είναι η ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ του προγράμματος αναβάθμισης για τα F-16 Block 50!
Η δημόσια συζήτηση όμως εξετράπη στο θέμα του κόστους, καθώς στο πρόγραμμα προστέθηκαν με πρωτοβουλία του ΓΕΕΘΑ τα ατρακτίδια στοχοποίησης SNIPER και συστήματα LINK 16 επ’ ωφελεία όλων των Επιτελείων, όχι αποκλειστικά της Πολεμικής Αεροπορίας, σε μια προσπάθεια να θεραπεύσει όσο το δυνατόν ταχύτερα προβλήματα στον αμυντικό μηχανισμό της χώρας. Άρα, από την καθυστέρηση και το μπάχαλο δεν έχουν πληγεί μόνο οι αεροπορικές δυνάμεις της χώρας…
Ως αποτέλεσμα, εμφανίστηκε ένα πρόγραμμα εκτιμώμενου ύψους 700 περίπου εκατ. ευρώ, με διάφορες πλευρές να το παρουσιάζουν ως κόστος αναβάθμισης των F-16 Block 50 και να ζητούνται εξηγήσεις. Ενώ ο προϋπολογισμός της αναβάθμισης, το εκτιμώμενο από την Ελλάδα κόστος να κυμαίνεται στα 450 εκατ. ευρώ. Προκλήθηκε αναιτιολόγητα ένα μπάχαλο, με την ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Άμυνας να μην καταφέρνει να εξηγήσει πειστικά και με απλά λόγια το αντικείμενο της συζήτησης.
Υπάρχει λόγος που δεν συζητιέται σε αυτή τη φάση το κόστος του προγράμματος αλλά μόνο η επιχειρησιακή σκοπιμότητα. Μπορεί να υπάρχει ένα κατ’ εκτίμηση μέγεθος για το πρόγραμμα, ένας προϋπολογισμός από ελληνικής πλευράς, όμως έχει άραγε νόημα να συζητηθεί και να ασκηθεί κριτική για ένα κόστος το οποίο… αποφασίσαμε μόνοι μας;
Το κόστος της αναβάθμισης δεν μπορεί με ακρίβεια να καθοριστεί εάν δεν αποσταλεί πρώτα στις ΗΠΑ σχετικό αίτημα (LoR: Letter of Request) και σε εύλογο χρονικό διάστημα, αφού το πρόγραμμα εγκριθεί (State Department, Κογκρέσο, κ.λπ.), η αμερικανική Αεροπορία, διά του Πενταγώνου και των αρμοδίων υπηρεσιών, να αποστείλει στην Ελλάδα “απαντητική LOA” (Letter of Offer and Acceptance)! Για ποιο πράγμα τσακώνονταν στη Βουλή τότε;
Η LOA συνιστά την επίσημη, εγκεκριμένη και τιμολογημένη προφορά για το κόστος του προγράμματος, από την αμερικανική κυβέρνηση προς την ελληνική! Εκεί θα συμπεριλαμβάνονται διάφορες επιμέρους δυνατότητες για την ελληνική πλευρά, που θα επηρεάζουν το κόστος. Η Ελλάδα θα κληθεί στις διαπραγματεύσεις με την αμερικανική πλευρά να αποφασίσει ποιες θα αποδεχθεί και ποιες θα απορρίψει, με αποκλειστικό γνώμονα αν μπορεί να “σηκώσει” το κόστος, ζυγίζοντάς το με το προσδοκώμενο επιχειρησιακό όφελος!
Η παρανόηση που υπάρχει ότι το κόστος είναι γνωστό, οφείλεται στην αρχική έγκριση του προγράμματος, την LOA των ΗΠΑ για τη μετατροπή των F-16 Block 52+ και Block 52+ Advanced στην κορυφαία διαμόρφωση “V” (Block 70/72), καθώς εκεί συμπεριλαμβάνονταν 122 ελληνικά F-16! Στη διαπραγμάτευση που ακολούθησε με την εταιρία-ανάδοχο του προγράμματος (Lockheed Martin), η ελληνική πλευρά έκρινε ότι πρέπει / μπορεί να αναβαθμίσει τα 84 προαναφερθέντα F-16, ώστε το πρόγραμμα να “χωρέσει” στις τότε δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας! Άρα… περισσεύουν μαχητικά για αναβάθμιση!
Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΩΝ “V” ΔΕΝ ΙΣΧΥΕΙ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΑ BLOCK 50
Από τη στιγμή όμως που το πρόγραμμα “κλείδωσε” σε αυτά τα νούμερα και ξεκίνησε η υλοποίησή του, με βάση την αμερικανική νομοθεσία η αναβάθμιση των F-16 Block 50 απαιτεί η διαδικασία να γίνει από την αρχή! Η προσφορά για αναβάθμιση 122 μαχητικών σε F-16V δεν αφορά τα Block 50! Ασχέτως εάν τα νούμερα που αναφέρονται μπορούν να χρησιμοποιηθούν ενδεικτικά για να υπολογιστεί το κόστος “στο περίπου”! Ανεπίσημα!
Για το πρόγραμμα αναβάθμισης των ελληνικών F-16 σε “V”, δημιουργήθηκε ειδικό Γραφείο (Program Office) και ορίστηκε επικεφαλής (Program Manager). Για το πρόγραμμα αναβάθμισης των F-16 Block 50 απαιτείται η δημιουργία παρόμοιας υποδομής ξεχωριστά! Γι’ αυτό ισχύει το “η φτώχεια τρώει τον παρά“…
Διότι παρά την εύλογη δικαιολογία της οικονομικής κρίσης που επέβαλλε εκσυγχρονισμό μόνο 84 αεροσκαφών, τώρα που θέλουμε να αναβαθμίσουμε τα υπόλοιπα, το κόστος θα είναι διαφορετικό -δυστυχώς μεγαλύτερο- για τους λόγους που εξηγήθηκαν και όχι μόνο αν θελήσουμε να τα αναβαθμίσουμε σε “V”.
Γι’ αυτό η σκέψη είναι να αξιοποιηθούν απάρτια που θα αφαιρεθούν από τα Block 52+ και Block 52+ Advanced, ώστε στο κόστος αναβάθμισης των Block 50 να μην συμπεριλαμβάνεται προμήθεια καινούργιων. Ό,τι νέο αγοραστεί, οι τιμές της LOA για τα F-16V απλώς δεν ισχύουν.
Η ΕΜΠΛΟΚΗ ΤΗΣ USAF ΚΟΣΤΙΖΕΙ ΑΚΡΙΒΑ
Μιας και η συζήτηση αφορά το κόστος, είναι ευκαιρία να διευκρινιστεί για άλλη μια φορά (από το DP), ότι η ελληνική εμμονή για την εμπλοκή της αμερικανικής κυβέρνησης, δήθεν για τη διασφάλιση… διαφάνειας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, κοστίζει ακριβά.
Με βάση την LOA για τα F-16V το κόστος αυτό ανερχόταν σε 300 εκατ. δολάρια! Ποσό που θα αρκούσε ενδεχομένως για την ενσωμάτωση και σύγχρονου συστήματος αυτοπροστασίας στα F-16V. Παρότι το κόστος της εμπλοκής της USAF συμπιέστηκε αρκούντως κατά τις διαπραγματεύσεις που οδήγησαν στην τελική συμφωνία.
Και όλα αυτά για τεχνολογία η οποία βρίσκεται αποκλειστικά στα χέρια της κατασκευάστριας εταιρίας! Σε ένα συμβόλαιο που μπορεί να περιλαμβάνει σκληρές ρήτρες εάν η Πολεμική Αεροπορία δεν παραλάβει τα μαχητικά όπως θα προβλέπεται συμβατικά. Αντιλαμβάνεται το πολιτικό σύστημα άραγε, πόσο επιβαρύνει το συμβόλαιο η εμπλοκή της αμερικανικής USAF; Άρα και στο πρόγραμμα των F-16 Block 50;
Για παράδειγμα, ενώ η Lockheed Martin έχει πιστοποιημένα στα F-16 όλα τα αεροπορικά όπλα που θα επιθυμούσε η Πολεμική Αεροπορία για τα υπό αναβάθμιση F-16 Block 50, η εμπλοκή της USAF συνεπάγεται επιπρόσθετο κόστος για τον έλεγχο της καλής λειτουργίας των όπλων αυτών στα αναβαθμισμένα αεροσκάφη.
Ένα κόστος που δεν είναι ευκαταφρόνητο. Αξίζει να καταβληθεί, ή θα έπρεπε να επενδυθεί για την κάλυψη άλλων προτεραιοτήτων… αντί για την δήθεν καταπολέμηση της διαφθοράς, τη στιγμή που ΔΕΝ εμπλέκονται στο πρόγραμμα “αντιπρόσωποι”;
ΑΝ ΣΥΜΦΩΝΟΥΣΑΜΕ ΑΠΛΑ ΟΤΙ ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ…
Επιστρέφοντας στο αρχικό θέμα της προβλεπόμενης από τον νόμο Κοινοβουλευτικής Διαδικασίας, σε αυτή τη φάση η συζήτηση πρέπει να περιοριστεί στο αν η αναβάθμιση είναι αναγκαία και τίποτε άλλο! Διότι σε αυτό θα είχαν συμφωνήσει τα κόμματα, θα είχε ήδη σταλεί η LoR και θα αναμέναμε σύντομα, αν δεν είχε ήδη έρθει η LOA!
Θα ξεκινούσαν διαπραγματεύσεις, το αποτέλεσμα των οποίων επιβάλλεται διά νόμου να περάσει από τη Βουλή! Άρα, τότε θα γινόταν η συζήτηση για το οικονομικό σκέλος, επί πραγματικών όχι υποθετικών στοιχείων. Και δεν θα είχε περάσει πάνω από ένα έτος συζητώντας χωρίς νόημα, μη συνειδητοποιώντας ότι πλήττεται η Πολεμική Αεροπορία.
ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ
Τούτων λεχθέντων, μπορεί κανείς να υποστηρίξει με λογικά επιχειρήματα ότι το επίμαχο ζήτημα έτυχε μιας σοβαρής κοινοβουλευτικής συζήτησης; Με βουλευτές ενημερωμένους που με τις προτάσεις τους θα βοηθήσουν την εθνική άμυνα και δεν θα έχουν απλά στόχο να στριμώξουν τον πολιτικό αντίπαλο;
Εάν κάτι προκύπτει, είναι ότι η συζήτηση για τη σκοπιμότητα του προγράμματος έπρεπε να έχει γίνει στη Βουλή και η διαδικασία να εξελίσσεται, αντί να αφήνεται ανεύθυνα να περνά κρίσιμος χρόνος. Πλέον, ακούγεται ότι στη Βουλή θα πάει με το νέο έτος.
Αλήθεια, μπορεί το πολιτικό σύστημα να δηλώνει υπερήφανο που οδεύουμε αισίως για διετή καθυστέρηση του προγράμματος αναβάθμισης των F-16 Block 50, διότι η συζήτηση είναι επιπέδου καφενείου; Το κόστος της πολιτικής ανεπάρκειας συνεπάγεται δυο χρόνια αργότερα απόδοση στον στόλο της Πολεμικής Αεροπορίας. Άρα δυο χρόνια καθυστέρησης να τεθούν σε επιχειρησιακή ετοιμότητα για να προστατεύσουν πιο αποτελεσματικά τη χώρα; Τότε από εμάς… συγχαρητήρια.
ΠΗΓΗ defence-point
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου