Από το philenews
Λευκωσία: Την αξίωση της Κύπρου να απαγορεύσει την καλλιέργεια όλων των υβριδίων αραβοσίτου που φέρουν οκτώ γενετικές τροποποιήσεις υπέβαλε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Υπουργείο Γεωργίας κατόπιν οδηγιών του υπουργού Νίκου Κουγιάλη, που βασίζεται στη διαχρονική πάγια πολιτική όλων των κυβερνήσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας που τάσσονται ενάντια στους Γενετικά Τροποποιημένους Οργανισμούς.
Η απόφαση αυτή βασίζεται στη νέα κοινοτική νομοθεσία (Οδηγία 2015/412), η οποία εκχωρεί στα κράτη-μέλη την αρμοδιότητα να επιτρέπουν ή να απαγορεύουν γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες στην επικράτειά τους.
Μιλώντας στον «Φ», ο Νίκος Κουγιάλης ανέφερε ότι η διαδικασία αδειοδότησης περιλαμβάνει δύο στάδια για τη ρύθμιση της καλλιέργειας.
Το πρώτο στάδιο αφορά το δικαίωμα που παρέχει στο κάθε κράτος-μέλος να ζητά εξαίρεσή του από το γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής της καλλιέργειας όταν υποβάλλεται αίτηση για αδειοδότηση μιας ποικιλίας ΓΤΟ. Εάν ο κοινοποιών αρνηθεί την εξαίρεση, τότε το κράτος-μέλος μπορεί να υιοθετήσει εθνικά μέτρα για τον περιορισμό ή την απαγόρευσή του εν λόγω ΓΤΟ σε δεύτερο στάδιο, τα οποία κοινοποιούνται στην Κομισιόν.
Για τις κοινοποιήσεις που έχουν κατατεθεί ή τις εγκρίσεις που έχουν εκδοθεί βάσει της Οδηγίας 2001/18/ΕΚ ή του κανονισμού αριθ. 1829/2003, πριν τις 2 Απριλίου 2015, ένα κράτος-μέλος μπορεί να ζητήσει να αναπροσαρμόσει το γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής τους, μέχρι και τις 3 Οκτωβρίου 2015.
Σύμφωνα με την πάγια αρνητική θέση της ως προς τους ΓΤΟ, η Κύπρος ήταν υπέρ της παραχώρησης του δικαιώματος στα κράτη-μέλη να αποφασίζουν τα ίδια για την καλλιέργεια ΓΤΟ στο έδαφός τους. Ήταν ενεργή και αυστηρή κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων των Συμπερασμάτων του Συμβουλίου 2008, επιτυγχάνοντας την περίληψη μνείας σε απομονωμένες περιοχές όπου μπορεί να απαιτείται η υιοθέτηση απαγορευτικών μέτρων.
Με βάση τα πιο πάνω, η Κύπρος έχει υποβάλει τα σχετικά αιτήματα, ανά ΓΤΟ, ώστε να εξαιρεθεί όλη η επικράτειά της από το γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής των αιτήσεων που έχουν κατατεθεί ή των εγκρίσεων που έχουν εκδοθεί πριν από τις 2 Απριλίου 2015, στις 30 Σεπτεμβρίου 2015, δηλαδή τρεις ημέρες πριν εκπνεύσει η εν λόγω προθεσμία. Σύμφωνα με τον κ. Κουγιάλη, η Κύπρος θα ακολουθεί την ίδια τακτική και με όλες τις νέες εγκρίσεις με στόχο την ελεύθερη από ΓΤΟ καλλιέργεια. Αιτήσεις εξαίρεσης υποβλήθηκαν από τις 15 από τις 28 χώρες-μέλη.
Συγκεκριμένα, έχουν υποβάλει εκτός από την Κύπρο, οι Γαλλία, Αυστρία, Λετονία, Ουγγαρία, Ελλάδα, Κροατία, Βουλγαρία, Γερμανία, Ιταλία, Λιθουανία, Ολλανδία και Πολωνία για εξαίρεση ολόκληρης της επικράτειάς τους από το γεωγραφικό πεδίο όλων των αδειδοτημένων ΓΤΟ.
Μερική εξαίρεση έχει ζητήσει το Ηνωμένο Βασίλειο, για τη Σκωτία, την Ουαλία και τη Βόρεια Ιρλανδία, καθώς και το Βέλγιο για τη γαλλόφωνη Βαλονία. Τα αιτήματα αφορούν οκτώ γενετικές τροποποιήσεις αραβόσιτου: 1507, 59122, ΜΟΝ810, GA21, Bt11xMIR604xGA21, MIR604, Bt11 και 1507x59122.
Την ίδια ώρα, πάντως, τα αρμόδια τμήματος του κράτους βρίσκονται σε ετοιμότητα ώστε σε περίπτωση που δεν γίνονται αποδεκτά τα αιτήματα για αναπροσαρμογή του γεωγραφικού πεδίου των αιτήσεων, όσον αφορά την καλλιέργεια, να εκδίδονται τα κατάλληλα εθνικά μέτρα για την απαγόρευση των εν λόγω ΓΤΟ.
Υπογραμμίζεται ότι η εφαρμογή του πρώτου σταδίου έχει πολλά πλεονεκτήματα, αφού αποτελεί την πιο γρήγορη, εύκολη, φθηνότερη, λιγότερο γραφειοκρατική και νομικά αδιάσειστη οδό για την επίτευξη της απαγόρευσης της καλλιέργειας ΓΤΟ.
Σημειώνεται ότι η δυνατότητα για προσωρινή απαγόρευση της καλλιέργειας ΓΤΟ δίνεται από το άρθρο 23 της Οδηγίας 2001/18/ΕΕ, το οποίο αναφέρει ότι «όταν ένα κράτος-μέλος, βάσει νέων ή πρόσθετων πληροφοριών, οι οποίες επηρεάζουν την αξιολόγηση περιβαλλοντικού κινδύνου, ή βάσει επαναξιολόγησης υφιστάμενων πληροφοριών συνεπεία νέων ή πρόσθετων επιστημονικών στοιχείων, έχει τεκμηριωμένους λόγους να θεωρεί ότι ένας ΓΤΟ ως προϊόν ή εντός προϊόντος συνιστά κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία ή το περιβάλλον, το κράτος-μέλος αυτό μπορεί να περιορίζει ή να απαγορεύει προσωρινά τη χρήση ή/και την πώληση του συγκεκριμένου ΓΤΟ ως προϊόντος ή εντός προϊόντος στην επικράτειά του».
Το αξιοσημείωτο της νέας νομοθεσίας 2015/412 είναι ότι κάνει δεκτά και τα περιβαλλοντικά επιχειρήματα, όχι μόνο τα επιχειρήματα υπέρ της προστασίας της δημόσιας υγείας. Επιπλέον, μία χώρα που δεν επιθυμεί μεταλλαγμένες καλλιέργειες μπορεί να τις αρνηθεί και για λόγους χρήσεων γης, γεωργικής παραγωγής ή και κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων.
Μόνο ένας ΓΤΟ επιτρέπεται να καλλιεργείται σήμερα στην ΕΕ
Επισημαίνεται ότι την εξαίρεση από την πανευρωπαϊκή αδειοδότηση μιας ποικιλίας καλαμποκιού της Monsanto, η οποία είναι το μόνο γενετικά τροποποιημένο φυτό που καλλιεργείται σήμερα στην ΕΕ, καταφέρνουν η Ελλάδα και η Λετονία, αξιοποιώντας μια πρόσφατη ευρωπαϊκή συμφωνία για τις «μεταλλαγμένες» καλλιέργειες.
Από πλευράς της, η αμερικανική Monsanto δηλώνει ότι θα σεβαστεί την απόφαση των δύο κυβερνήσεων, κατηγορώντας τις ωστόσο πως αγνοούν τα επιστημονικά στοιχεία για την ασφάλεια του καλαμποκιού Mon810.
Το καλαμπόκι Mon810 παράγει τη βακτηριακή πρωτεΐνη Bt, η οποία είναι τοξική για τα επιβλαβή έντομα αλλά αβλαβής για τον άνθρωπο. Η ίδια ουσία χρησιμοποιείται ως βιολογικό εντομοκτόνο σε οργανικές καλλιέργειες.
Η οδηγία 2015/412, η οποία αποτελεί τροποποίηση της οδηγίας 2001/18/ΕΚ και παρέχει τη δυνατότητα στα κράτη-μέλη να περιορίζουν ή να απαγορεύουν την καλλιέργεια ΓΤΟ στην επικράτειά τους, έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες απαιτούν εξάπλωση των γενετικά τροποποιημένων οργανισμών μέσω της Διατλαντικής Συμφωνίας Εμπορίου και Επενδύσεων (γνωστής ως ΤΤΙΡ).
Έντονες αντιδράσεις στην Ευρώπη
Πάντως, έως σήμερα, 3.000.000 Ευρωπαίοι έχουν δηλώσει την αντίθεσή τους στη Διατλαντική Συμφωνία Εμπορίου και Επενδύσεων (TTIP) με τις ΗΠΑ και τη Συνολική Οικονομική και Εμπορική Συμφωνία (CETA) με τον Καναδά.
H Greenpeace συμμετέχει στην πρωτοβουλία αυτή και καλεί τους Ευρωπαίους πολίτες να συγκεντρώσουν ακόμα περισσότερες υπογραφές έως την εκπνοή της προθεσμίας (6 Οκτωβρίου), ενώ απαιτεί από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να προχωρήσουν σε όλες τις απαραίτητες πρωτοβουλίες ώστε να διακόψει η Ευρωπαϊκή Ένωση τις διαπραγματεύσεις οριστικά.
Επισημαίνεται ότι οι συζητήσεις για την ΤΤΙΡ διεξάγονται από το 2013 μεταξύ ΗΠΑ και Ευρωπαϊκής Ένωσης πίσω από κλειστές πόρτες. Όμως από τα απόρρητα έγγραφα που έχουν διαρρεύσει,γίνεται ξεκάθαρο ότι οι πολυεθνικές επιχειρήσεις αποκτούν υπερεξουσίες απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τις εθνικές κυβερνήσεις και την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Όπως καταγγέλλει η Greenpeace, τα πιο επικίνδυνα στοιχεία της ΤΤΙΡ είναι δύο:
● Ο μηχανισμός επίλυσης διαφορών μεταξύ επενδυτή και κράτους (ISDS), δηλαδή ιδιωτικά διαιτητικά δικαστήρια που δίνουν τη δυνατότητα στις εταιρείες να ασκούν αγωγές δισεκατομμυρίων ευρώ ως αποζημίωση αν κρίνουν ότι τα κράτη παραβιάζουν τους κανόνες της ΤΤΙΡ.
● Η ρυθμιστική συνεργασία (regulatory cooperation) που θα επιτρέπει σε κάθε επιχείρηση να συζητά κάθε σχετική νομοθετική ή κανονιστική πράξη πριν τεθεί σε δημόσια διαβούλευση ή συζητηθεί στη Βουλή, δημιουργώντας έτσι ένα τεράστιο δημοκρατικό έλλειμμα.
Συνολικά, ο αριθμός των γενετικά τροποποιημένων οργανισμών που επιτρέπεται να εισάγονται στην ΕΕ είναι 58. Ωστόσο, έως σήμερα, επί ευρωπαϊκού εδάφους καλλιεργείται μόνο μια ποικιλία αραβοσίτου της Monsanto, κυρίως στην Ισπανία. Κανείς ωστόσο δεν γνωρίζει πόσα από τα προϊόντα που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση ή ζωοτροφές που κυκλοφορούν στην ευρωπαϊκή αγορά περιέχουν συστατικά που προέρχονται από «μεταλλαγμένους» οργανισμούς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου