Μαύρη τρύπα σε έσοδα και ΑΕΠ μέσω βουλγαρικών POS

Της Νένας Μαλλιάρα

Από το capital.gr

 

Τρόπο για να παρακάμψουν τους κεφαλαιακούς περιορισμούς στην Ελλάδα αλλά και "παράθυρο" φοροδιαφυγής, έχουν βρει πολλές επιχειρήσεις μέσω της χρήσης των POS (τερματικά αποδοχής καρτών). Ως αποτέλεσμα, το Δημόσιο χάνει τεράστια φορολογικά έσοδα από τζίρους που γίνονται χωρίς να εμφανίζονται ποτέ στην Ελλάδα, ενώ δημιουργείται και "τρύπα" στο ΑΕΠ από τομείς όπως π.χ. ο τουρισμός (αν και οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις δεν είναι οι μόνες στο "κόλπο" των POS, στο οποίο μετέχουν ευρύτατα και εμπορικές επιχειρήσεις).

Το σύστημα που χρησιμοποιείται για τη φοροδιαφυγή και την παράκαμψη των capital controls έχει εντοπιστεί τόσο από την Αθήνα, όσο και από Βρυξέλλες και Φρανκφούρτη. Μέχρι στιγμής, ωστόσο, οι διαρροές κεφαλαίων φαίνεται ότι δεν μπορούν να ελεγχθούν με διασταύρωση στοιχείων. Έτσι, χάνονται έσοδα που θα έπρεπε να εισπράττει το Δημόσιο μέσω της φορολόγησης του κύκλου συναλλαγών επιχειρήσεων, ενώ παράλληλα διακινείται χρήμα που σε διαφορετική περίπτωση (εφόσον δηλαδή δεν παρακάμπτονταν οι κανονισμοί των capital controls) θα ήταν υποχρεωμένο να επιστρέψει στο τραπεζικό σύστημα.

Τα παραπάνω επιτυγχάνονται από όσες επιχειρήσεις έχουν βρει διέξοδο στην απόκτηση ασύρματων τερματικών αποδοχής καρτών που προμηθεύονται είτε από βαλκανικές χώρες, κυρίως Βουλγαρία, είτε από την Ελλάδα αλλά συνδέονται με λογαριασμούς σε άλλες χώρες  (π.χ. Μάλτα). 

Τα ασύρματα - φορητά αυτά POS δέχονται πιστωτικές, χρεωστικές και προπληρωμένες κάρτες Visa και Visa Electron, Mastercard, Maestro, VPay και JCB τεχνολογίας μαγνητοταινίας, chip΄n΄pin και ανέπαφων συναλλαγών (contactless). Συνοδεύονται από μία χρεωστική επαγγελματική κάρτα Mastercard, η οποία συνδέεται με ένα λογαριασμό σε ευρώ. Ο λογαριασμός όψεως ανοίγεται στο όνομα της επιχείρησης, διαθέτει μοναδικό IBAN και βρίσκεται σε τράπεζα με έδρα εκτός Ελλάδος.

Μέσα σε δευτερόλεπτα από την είσπραξη της πληρωμής του πελάτη μέσω του ασύρματου POS, τα χρήματα μεταφέρονται στο λογαριασμό της  επιχείρησης εκτός Ελλάδος. Ο επιχειρηματίας μπορεί να εκταμιεύσει αμέσως τα χρήματά του, χρησιμοποιώντας την επαγγελματική Mastercard σε οποιοδήποτε ΑΤΜ στην Ελλάδα ή το εξωτερικό. Μπορεί επίσης να μεταφέρει τα χρήματα από το λογαριασμό του σε οποιοδήποτε τραπεζικό λογαριασμό παγκοσμίως, όπως και να αποδέχεται εμβάσματα στο λογαριασμό του από τρίτους (καθώς έχει IBAN) ή να ανοίξει λογαριασμό με IBAN και σε άλλα νομίσματα όπως δολάριο, ελβετικό φράγκο, λίρα Αγγλίας κ.λπ.

Με όλες αυτές τις παροχές, η επιχείρηση δεν υπόκειται σε κανένα περιορισμό για την κίνηση κεφαλαίων, εμφανίζει μέρος ή ακόμη και ολόκληρο τον τζίρο της στο εξωτερικό, αποφεύγοντας να φορολογηθεί στην Ελλάδα και βεβαίως ούτε λόγος να φέρει τα χρήματά της στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα. 

Σημειώνεται ότι αναφορικά με την επίπτωση στη ρευστότητα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, οι Βρυξέλλες προτείνουν πλέον αυτό που εδώ και μήνες τονίζουν παράγοντες της εγχώριας αγοράς και πολύ νωρίς έχει επισημάνει το Capital.gr: ότι δηλαδή πρέπει να γίνει διαχωρισμός του χρήματος σε "παλαιό" και "νέο" (προ και μετά capital controls) και το "νέο" χρήμα που θα μπαίνει στο τραπεζικό σύστημα να μην υπόκειται σε κανένα περιορισμό για την κίνησή του. Σημειώνεται ότι αυτό είχε επικρατήσει στην Κύπρο από την πρώτη κιόλας ημέρα της επιβολής των capital controls.

Όσον αφορά τη διάσταση του θέματος που έχει να κάνει με την εκτεταμένη φοροδιαφυγή, είναι τραγική ειρωνεία ότι η χρήση των POS λειτουργεί προς εντελώς αντίθετη κατεύθυνση από αυτήν που θα ήθελε η κυβέρνηση για την ενίσχυση των φορολογικών εσόδων. Υπενθυμίζεται ότι σχετικά με το στόχο αύξησης των ηλεκτρονικών συναλλαγών, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών κ. Τρύφωνας Αλεξιάδης είχε εξαγγείλει στη Βουλή ότι η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο:

• να δοθεί δυνατότητα εγκατάστασης συστημάτων POS ακόμη και στους επιχειρηματίες που ανήκουν στον "Τειρεσία"
• να είναι υποχρεωτική η χρήση συστημάτων POS για όποιον ανοίγει επιχείρηση
• να υπάρχει ακατάσχετο για τις τράπεζες και το Δημόσιο από τους λογαριασμούς αυτών των χρημάτων
•  να μπορεί κάθε επιχείρηση να ανοίγει λογαριασμό με χρήματα από POS ή ηλεκτρονικές συναλλαγές και με ποσά από αυτόν τον λογαριασμό να κάνει ηλεκτρονικές συναλλαγές (π.χ. πληρωμή προμηθευτών).

Σημειώνεται ότι η αυξημένη χρήση των καρτών μετά την επιβολή των capital controls, οδήγησε στη μεγάλη ζήτηση για τερματικά αποδοχής καρτών (POS) που από 130 χιλιάδες το 2014, ξεπέρασαν τις 220 χιλιάδες το 2015 και για το 2016 αναμένεται να ξεπεράσουν τις 300 χιλιάδες.