ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΕΤΣΗΣ
ΠΗΓΗ ethnos
Μπαρούτι και άρωμα αναδύονταν καθώς ταξιδεύαμε με το εντυπωσιακό ιστιοφόρο «Λιμπερτάδ» του αργεντινού στόλου, με προορισμό την Ιστορία.
Με αφορμή τα 200 χρόνια από την ανεξαρτησία της
Αργεντινής, η φρεγάτα ξεκίνησε το ταξίδι της από το Μπουένος Αϊρες στις
23 Απριλίου, πραγματοποιώντας στάσεις σε εμβληματικούς προορισμούς ανά
τον κόσμο οι οποίοι σημάδεψαν τον απελευθερωτικό αγώνα των Αργεντίνων
έναντι των Ισπανών.
Ο Νικόλαος Κολμανιάτης από την Υδρα, ιδιαίτερα χαρισματικός ναυτικός, ούτε που θα τον φανταζόταν ότι για τα μάτια μιας γυναίκας θα αναγκαζόταν να φύγει από το νησί του και θα βρισκόταν να πολεμάει στην άλλη άκρη της Γης...
Τα ταραγμένα χρόνια των αρχών του 19ου αιώνα, όπου η Ελλάδα βρισκόταν υπό οθωμανική κατοχή, σε μερικά μέρη όπως η Υδρα υπήρχε ειδικό καθεστώς με τους Τούρκους, ένα σύμφωνο ειρήνης κατά κάποιον τρόπο που περιελάμβανε μεταξύ άλλων την απόδοση φόρων στον Ελληνα τοποτηρητή, τον αποκαλούμενο «μπέη της Υδρας», ο οποίος είχε και την υποχρέωση να στέλνει κάθε χρόνο περίπου πενήντα έμπειρους ναυτικούς για να επανδρώνουν τον επικυρίαρχο τουρκικό στόλο. Λίγο πριν από το 1810 ο Κολμανιάτης βρέθηκε ανάμεσά τους και, αφού διακρίθηκε στις μάχες που έδωσε έναντι των Κοζάκων στη Μαύρη θάλασσα, μαθαίνει στην Κωνσταντινούπολη ότι κάποιος πίσω στο νησί πείραξε την αγαπημένη, μόλις δύο μηνών νιόπαντρη γυναίκα του.
Η ντροπή αυτή έπρεπε να ξεπλυθεί με αίμα. Μπαρκάρει αμέσως και μετά από λίγο καιρό βρίσκει και σκοτώνει στην Υδρα τον παλικαρά από τη Μάνη που υπέπεσε στο μοιραίο ατόπημα. Η φυγή του Κολμανιάτη από το νησί ήταν μονόδρομος, καθώς η λιποταξία του από τον τουρκικό στόλο ισοδυναμούσε με θανατική ποινή.
Η
«οδύσσεια» για τον νεαρό Υδραίο -με συμμετοχή σε ναυμαχίες και μάχες
σώμα με σώμα στην ξηρά- ξεκινά από τη Μάλτα, συνεχίζεται στη Νάπολη, την
Αγία Πετρούπολη και στις λίμνες της Βόρειας Ρωσίας, στα παγωμένα
ποτάμια της Σιβηρίας, στη χερσόνησο Καμτσάτκα και στα παράλια της
Αλάσκας.
Από εκεί στα οροπέδια της Νότιας Αμερικής, συμμετέχοντας στις εξεγέρσεις των κατοίκων εναντίον των Ισπανών και από την Παραγουάη φθάνει στην Αργεντινή το 1811 σε ηλικία μόλις 27 χρόνων!
Το κατόρθωμα
Εκεί ρίζωσε, άλλαξε το όνομά του σε Νικόλας Χόρχε και εντάχθηκε στο Πολεμικό Ναυτικό. Πρωτοστάτησε σε ναυμαχία του Ρίο ντε λα Πλάτα το 1814, όπου τέθηκε επικεφαλής του πλοίου μετά τον θάνατο εν ώρα μάχης του καπετάνιου και του δεύτερου τη τάξη αξιωματικού, έφερε εις πέρας τη δύσκολη αποστολή, κάτι που επέτρεψε στους Αργεντινούς να καταλάβουν τη στρατηγικής σημασίας κυριαρχία της περιοχής.
Διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην απελευθέρωση της χώρας από τους Ισπανούς το 1816, ενώ τα επόμενα δύο χρόνια πήρε μέρος σε περισσότερες από 20 ναυμαχίες.
Διακρίθηκε ιδιαίτερα σε εκείνες της Κολόνια κατά της φρεγάτας «Εμπερατρίζ» του βασιλείου της Βραζιλίας και ως καπετάνιος του «Τζενεράλ Μπαλκάρσε» στη ναυμαχία του Τζουνκάλ. Το 1827 η κυβέρνηση της Αργεντινής τού αποδίδει το ασημένιο μετάλλιο τιμής.
Ο Νικόλαος Κολμανιάτης έφθασε μέχρι τον βαθμό του ναυάρχου και πέθανε στη δεύτερή του πατρίδα το 1866 σε ηλικία 82 χρόνων, χωρίς να αφήσει απογόνους. Σε ένδειξη ευγνωμοσύνης η κυβέρνηση της Αργεντινής έστειλε εν έτει 1937 με το πολεμικό πλοίο «Σαρμιέντο» (σήμερα αποτελεί μουσείο) ορειχάλκινη πλάκα με τη μορφή του Υδραίου ήρωα που εντοιχίστηκε σε μνημείο που βρίσκεται στο λιμάνι της Υδρας, δίπλα από το κτίριο του Ιστορικού Αρχείου - Μουσείου.
Ενώπιον του σπουδαίου αυτού άντρα, αποδίδει σήμερα τιμή άγημα αξιωματικών της φρεγάτας «Λιμπερτάδ» με επικεφαλής τον καπετάνιο Ιγκνάσιο Μαρτίν Ερεκαμπόρντε. Σε ερώτησή μας κατά πόσο γνωρίζει τον επονομαζόμενο Νικόλα Χόρχε ο λαός της Αργεντινής, ο καπετάνιος του «Λιμπερτάδ» μάς είπε: «Ο Νικόλα Χόρχε αφιέρωσε τη ζωή του πολεμώντας για τη χώρα μου επί περίπου μισό αιώνα και όλοι τρέφουμε μεγάλο σεβασμό γι’ αυτόν. Είναι ευρέως γνωστός, ειδικά στο Ναυτικό μας».Ενδεικτικές κινήσεις της μεγάλης ευγνωμοσύνης που χαίρει στην Αργεντινή ο Νικόλα Χόρχε αποτελεί το γεγονός ότι το όνομά του δόθηκε σε τορπιλάκατο του Πολεμικού Ναυτικού το 1890, ενώ το όνομά του φέρουν ακόμη ακόμα ένα σχολείο και δύο δρόμοι στην περιφέρεια του Μπουένος Αϊρες. Τέλος, η περιβόητη Εβίτα Περόν έστειλε το 1949 προτομή του Νικόλα Χόρχε που βρίσκεται σήμερα στο κτίριο του Ιστορικού Αρχείου - Μουσείου της Υδρας.
Κοινή δράση
Κατά την εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Δημαρχείο της Υδρας, τόσο ο δήμαρχος Γ. Κουκουδάκης όσο ο Υδραίαος ναύαρχος ε.α. Δημήτρης Λισμάνης αλλά και ο καπετάνιος του «Λιμπερτάδ» αναφέρθηκαν και σε έναν άλλο Υδραίο ήρωα -την καταγωγή του διεκδικεί και η Λέσβος- που διακρίθηκε για τα κατορθώματά του, προσφέροντας ανεκτίμητο έργο στο Πολεμικό Ναυτικό της Αργεντινής. Πρόκειται για τον Μιχαήλ Σαμουήλ Σπύρου, που έμεινε γνωστός στη χώρα της Λατινικής Αμερικής ως Μιγκέλ Σάμουελ Σπίρο.
Γνωρίζονταν με τον Κολμανιάτη έχοντας κοινές ναυτικές περιπέτειες στην Ελλάδα, στη Μάλτα, αλλά και σε άλλες περιοχές.
Εφθασε στην Αργεντινή το 1810 και έμελλε να γραφτεί με χρυσά γράμματα στην Ιστορία της τέσσερα χρόνια αργότερα.
Ως επικεφαλής σε μικρό πλοίο, στη φελούκα «Κάρμεν», συμμετέχοντας στη ναυμαχία του Αρόζο δε λα Τσίνα βρέθηκε σε δυσχερή θέση περικυκλωμένος από ισπανικά πλοία. Μην έχοντας καμία ελπίδα διέταξε το πλήρωμα να πέσει στη θάλασσα και παραμένοντας στο καράβι μαζί με δύο έμπιστους ναύτες του, το ανατίναξε.
Η πράξη αυτοθυσίας προκαλεί μέχρι σήμερα τον θαυμασμό, εμπνέοντας κυρίως τους δόκιμους αξιωματικούς της Αργεντινής, όπως μας εξομολογήθηκαν κάποιοι από τους νέους και τις νέες που υπηρετούσαν ως πλήρωμα στο «Λιμπερτάδ». Τιμώντας τον Σπύρου, το Πολεμικό Ναυτικό της Αργεντινής έδωσε το όνομα του σε ένα ανιχνευτικό που έπλευσε μεταξύ 1938-1962 και σε ένα άλλο πολεμικό σκάφος το 1988.
Κατά την εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Δημαρχείο, ειδική αναφορά θα πρέπει να κάνουμε στην τιμητική πλακέτα που παρέλαβε η κυρία Κυριακή Κολμανιάτη - Κρόμπα, απόγονος 4ης γενιάς του Υδραίου ήρωα Νικολάου Κολμανιάτη.
Ευχάριστη έκπληξη αποτέλεσε στο πάνελ η παρουσία του πρώην υπουργού Ανδρέα Ανδριανόπουλου, καθώς ως συγγραφέας του ιστορικού μυθιστορήματος «Νικόλας Χόρχε. Βίος και πολιτεία ενός κοσμοπολίτη» εντυπωσίασε με τις περιγραφές αυταπάρνησης του ήρωα. Με καταγωγή και ο ίδιος από την Υδρα, καταπιάστηκε με τον Κολμανιάτη όταν διαπίστωσε την παντελή έλλειψη βιβλιογραφίας αλλά και γνώσης των Υδραίων για τον σπουδαίο αυτόν άντρα.
Σχεδόν 200 ημέρες
Με αφορμή την επίσκεψη της εκπαιδευτικής φρεγάτας «Λιμπερτάδ» φωτίστηκε μία άγνωστη πλευρά της κοινής ιστορίας μεταξύ των χωρών της Ελλάδας και της Αργεντινής. Το ταξίδι που ξεκίνησε στις 23 Απριλίου από το Μπουένος Αϊρες θα καταλήξει στο ίδιο λιμάνι στις 5 Νοεμβρίου.
Σε αυτές τις 196 μέρες θα έχει επισκεφθεί εκτός από τη χώρα μας, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ολλανδία, την Αγγλία, την Ιρλανδία, την Ισπανία, τις Ηνωμένες Πολιτίες, τη Βραζιλία και την Ουρουγουάη, μεταδίδοντας το μήνυμα της ειρήνης μέσω της διατήρησης της κοινής πολιτιστικής κληρονομιάς μεταξύ των λαών.
Οπως μας δήλωσε σχετικά η πρέσβης της Αργεντινής στην Ελλάδα Καρολίνα Πέρεζ Κόλμαν, «μας δόθηκε μία ευκαιρία να ενισχυθούν οι δεσμοί μεταξύ δύο κατεξοχήν ναυτικών λαών, ενώ την ίδια στιγμή εμπνεόμαστε από το παρελθόν για να συνεχίζουμε να χτίζουμε στο παρόν και το μέλλον δημιουργικές βάσεις συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Αργεντινής».
Τη συγκινητική τελετή τίμησαν, μεταξύ άλλων, με την παρουσία τους η κ. Ελένη Σταματάκη, βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Α’ Πειραιά και Νήσων, ο κ. Π. Χατζηπέρος, αντιπεριφερειάρχης Νήσων της Περιφέρειας Αττικής, καθώς και ικανή αντιπροσωπεία κορυφαίων αξιωματικών της ηγεσίας του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού.
Ο Νικόλαος Κολμανιάτης από την Υδρα, ιδιαίτερα χαρισματικός ναυτικός, ούτε που θα τον φανταζόταν ότι για τα μάτια μιας γυναίκας θα αναγκαζόταν να φύγει από το νησί του και θα βρισκόταν να πολεμάει στην άλλη άκρη της Γης...
Τα ταραγμένα χρόνια των αρχών του 19ου αιώνα, όπου η Ελλάδα βρισκόταν υπό οθωμανική κατοχή, σε μερικά μέρη όπως η Υδρα υπήρχε ειδικό καθεστώς με τους Τούρκους, ένα σύμφωνο ειρήνης κατά κάποιον τρόπο που περιελάμβανε μεταξύ άλλων την απόδοση φόρων στον Ελληνα τοποτηρητή, τον αποκαλούμενο «μπέη της Υδρας», ο οποίος είχε και την υποχρέωση να στέλνει κάθε χρόνο περίπου πενήντα έμπειρους ναυτικούς για να επανδρώνουν τον επικυρίαρχο τουρκικό στόλο. Λίγο πριν από το 1810 ο Κολμανιάτης βρέθηκε ανάμεσά τους και, αφού διακρίθηκε στις μάχες που έδωσε έναντι των Κοζάκων στη Μαύρη θάλασσα, μαθαίνει στην Κωνσταντινούπολη ότι κάποιος πίσω στο νησί πείραξε την αγαπημένη, μόλις δύο μηνών νιόπαντρη γυναίκα του.
Η ντροπή αυτή έπρεπε να ξεπλυθεί με αίμα. Μπαρκάρει αμέσως και μετά από λίγο καιρό βρίσκει και σκοτώνει στην Υδρα τον παλικαρά από τη Μάνη που υπέπεσε στο μοιραίο ατόπημα. Η φυγή του Κολμανιάτη από το νησί ήταν μονόδρομος, καθώς η λιποταξία του από τον τουρκικό στόλο ισοδυναμούσε με θανατική ποινή.
 |
Από εκεί στα οροπέδια της Νότιας Αμερικής, συμμετέχοντας στις εξεγέρσεις των κατοίκων εναντίον των Ισπανών και από την Παραγουάη φθάνει στην Αργεντινή το 1811 σε ηλικία μόλις 27 χρόνων!
Αριστερά ο Νικόλαος Κολμανιάτης και δεξιά ο Μιχαήλ Σαμουήλ Σπύρου
(Νικόλα Χόρχε και Μιγκέλ Σάμουελ Σπίρο, αντίστοιχα για τους
Αργεντινούς), δύο Ελληνες που θεωρούνται ήρωες στη λατινοαμερικανική
χώρα.
Το κατόρθωμα
Εκεί ρίζωσε, άλλαξε το όνομά του σε Νικόλας Χόρχε και εντάχθηκε στο Πολεμικό Ναυτικό. Πρωτοστάτησε σε ναυμαχία του Ρίο ντε λα Πλάτα το 1814, όπου τέθηκε επικεφαλής του πλοίου μετά τον θάνατο εν ώρα μάχης του καπετάνιου και του δεύτερου τη τάξη αξιωματικού, έφερε εις πέρας τη δύσκολη αποστολή, κάτι που επέτρεψε στους Αργεντινούς να καταλάβουν τη στρατηγικής σημασίας κυριαρχία της περιοχής.
Διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην απελευθέρωση της χώρας από τους Ισπανούς το 1816, ενώ τα επόμενα δύο χρόνια πήρε μέρος σε περισσότερες από 20 ναυμαχίες.
Διακρίθηκε ιδιαίτερα σε εκείνες της Κολόνια κατά της φρεγάτας «Εμπερατρίζ» του βασιλείου της Βραζιλίας και ως καπετάνιος του «Τζενεράλ Μπαλκάρσε» στη ναυμαχία του Τζουνκάλ. Το 1827 η κυβέρνηση της Αργεντινής τού αποδίδει το ασημένιο μετάλλιο τιμής.
Ο Νικόλαος Κολμανιάτης έφθασε μέχρι τον βαθμό του ναυάρχου και πέθανε στη δεύτερή του πατρίδα το 1866 σε ηλικία 82 χρόνων, χωρίς να αφήσει απογόνους. Σε ένδειξη ευγνωμοσύνης η κυβέρνηση της Αργεντινής έστειλε εν έτει 1937 με το πολεμικό πλοίο «Σαρμιέντο» (σήμερα αποτελεί μουσείο) ορειχάλκινη πλάκα με τη μορφή του Υδραίου ήρωα που εντοιχίστηκε σε μνημείο που βρίσκεται στο λιμάνι της Υδρας, δίπλα από το κτίριο του Ιστορικού Αρχείου - Μουσείου.
Ενώπιον του σπουδαίου αυτού άντρα, αποδίδει σήμερα τιμή άγημα αξιωματικών της φρεγάτας «Λιμπερτάδ» με επικεφαλής τον καπετάνιο Ιγκνάσιο Μαρτίν Ερεκαμπόρντε. Σε ερώτησή μας κατά πόσο γνωρίζει τον επονομαζόμενο Νικόλα Χόρχε ο λαός της Αργεντινής, ο καπετάνιος του «Λιμπερτάδ» μάς είπε: «Ο Νικόλα Χόρχε αφιέρωσε τη ζωή του πολεμώντας για τη χώρα μου επί περίπου μισό αιώνα και όλοι τρέφουμε μεγάλο σεβασμό γι’ αυτόν. Είναι ευρέως γνωστός, ειδικά στο Ναυτικό μας».Ενδεικτικές κινήσεις της μεγάλης ευγνωμοσύνης που χαίρει στην Αργεντινή ο Νικόλα Χόρχε αποτελεί το γεγονός ότι το όνομά του δόθηκε σε τορπιλάκατο του Πολεμικού Ναυτικού το 1890, ενώ το όνομά του φέρουν ακόμη ακόμα ένα σχολείο και δύο δρόμοι στην περιφέρεια του Μπουένος Αϊρες. Τέλος, η περιβόητη Εβίτα Περόν έστειλε το 1949 προτομή του Νικόλα Χόρχε που βρίσκεται σήμερα στο κτίριο του Ιστορικού Αρχείου - Μουσείου της Υδρας.
Κοινή δράση
Κατά την εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Δημαρχείο της Υδρας, τόσο ο δήμαρχος Γ. Κουκουδάκης όσο ο Υδραίαος ναύαρχος ε.α. Δημήτρης Λισμάνης αλλά και ο καπετάνιος του «Λιμπερτάδ» αναφέρθηκαν και σε έναν άλλο Υδραίο ήρωα -την καταγωγή του διεκδικεί και η Λέσβος- που διακρίθηκε για τα κατορθώματά του, προσφέροντας ανεκτίμητο έργο στο Πολεμικό Ναυτικό της Αργεντινής. Πρόκειται για τον Μιχαήλ Σαμουήλ Σπύρου, που έμεινε γνωστός στη χώρα της Λατινικής Αμερικής ως Μιγκέλ Σάμουελ Σπίρο.
Γνωρίζονταν με τον Κολμανιάτη έχοντας κοινές ναυτικές περιπέτειες στην Ελλάδα, στη Μάλτα, αλλά και σε άλλες περιοχές.
Εφθασε στην Αργεντινή το 1810 και έμελλε να γραφτεί με χρυσά γράμματα στην Ιστορία της τέσσερα χρόνια αργότερα.
Ως επικεφαλής σε μικρό πλοίο, στη φελούκα «Κάρμεν», συμμετέχοντας στη ναυμαχία του Αρόζο δε λα Τσίνα βρέθηκε σε δυσχερή θέση περικυκλωμένος από ισπανικά πλοία. Μην έχοντας καμία ελπίδα διέταξε το πλήρωμα να πέσει στη θάλασσα και παραμένοντας στο καράβι μαζί με δύο έμπιστους ναύτες του, το ανατίναξε.
Η πράξη αυτοθυσίας προκαλεί μέχρι σήμερα τον θαυμασμό, εμπνέοντας κυρίως τους δόκιμους αξιωματικούς της Αργεντινής, όπως μας εξομολογήθηκαν κάποιοι από τους νέους και τις νέες που υπηρετούσαν ως πλήρωμα στο «Λιμπερτάδ». Τιμώντας τον Σπύρου, το Πολεμικό Ναυτικό της Αργεντινής έδωσε το όνομα του σε ένα ανιχνευτικό που έπλευσε μεταξύ 1938-1962 και σε ένα άλλο πολεμικό σκάφος το 1988.
Κατά την εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο Δημαρχείο, ειδική αναφορά θα πρέπει να κάνουμε στην τιμητική πλακέτα που παρέλαβε η κυρία Κυριακή Κολμανιάτη - Κρόμπα, απόγονος 4ης γενιάς του Υδραίου ήρωα Νικολάου Κολμανιάτη.
Ευχάριστη έκπληξη αποτέλεσε στο πάνελ η παρουσία του πρώην υπουργού Ανδρέα Ανδριανόπουλου, καθώς ως συγγραφέας του ιστορικού μυθιστορήματος «Νικόλας Χόρχε. Βίος και πολιτεία ενός κοσμοπολίτη» εντυπωσίασε με τις περιγραφές αυταπάρνησης του ήρωα. Με καταγωγή και ο ίδιος από την Υδρα, καταπιάστηκε με τον Κολμανιάτη όταν διαπίστωσε την παντελή έλλειψη βιβλιογραφίας αλλά και γνώσης των Υδραίων για τον σπουδαίο αυτόν άντρα.
Σχεδόν 200 ημέρες
Με αφορμή την επίσκεψη της εκπαιδευτικής φρεγάτας «Λιμπερτάδ» φωτίστηκε μία άγνωστη πλευρά της κοινής ιστορίας μεταξύ των χωρών της Ελλάδας και της Αργεντινής. Το ταξίδι που ξεκίνησε στις 23 Απριλίου από το Μπουένος Αϊρες θα καταλήξει στο ίδιο λιμάνι στις 5 Νοεμβρίου.
Σε αυτές τις 196 μέρες θα έχει επισκεφθεί εκτός από τη χώρα μας, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ολλανδία, την Αγγλία, την Ιρλανδία, την Ισπανία, τις Ηνωμένες Πολιτίες, τη Βραζιλία και την Ουρουγουάη, μεταδίδοντας το μήνυμα της ειρήνης μέσω της διατήρησης της κοινής πολιτιστικής κληρονομιάς μεταξύ των λαών.
Οπως μας δήλωσε σχετικά η πρέσβης της Αργεντινής στην Ελλάδα Καρολίνα Πέρεζ Κόλμαν, «μας δόθηκε μία ευκαιρία να ενισχυθούν οι δεσμοί μεταξύ δύο κατεξοχήν ναυτικών λαών, ενώ την ίδια στιγμή εμπνεόμαστε από το παρελθόν για να συνεχίζουμε να χτίζουμε στο παρόν και το μέλλον δημιουργικές βάσεις συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Αργεντινής».
Τη συγκινητική τελετή τίμησαν, μεταξύ άλλων, με την παρουσία τους η κ. Ελένη Σταματάκη, βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Α’ Πειραιά και Νήσων, ο κ. Π. Χατζηπέρος, αντιπεριφερειάρχης Νήσων της Περιφέρειας Αττικής, καθώς και ικανή αντιπροσωπεία κορυφαίων αξιωματικών της ηγεσίας του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου