Το Λονδίνο ζητά εκπτώσεις από τη Λευκωσία - Βρετανικές πιέσεις για αποδοχή των τεσσάρων ελευθεριών για τους Τούρκους πολίτες

Ανταπόκριση: Παύλος Ξανθούλης, Βρυξέλλες

Από το philenews

 

 Βρυξέλλες: «Εκπτώσεις» ζητά το Λονδίνο από τη Λευκωσία, προκειμένου να ικανοποιηθεί το αίτημα Ερντογάν για απόλαυση των τεσσάρων ελευθεριών από τα 75 εκατομμύρια Τούρκους πολίτες, στην Κύπρο, μετά από μιαν ενδεχόμενη λύση του Κυπριακού.

Πληροφορίες του «Φ» αναφέρουν ότι η Βρετανία κινεί τα νήματα για ικανοποίηση της Άγκυρας, ρίχνοντας μάλιστα στο τραπέζι ως «δέλεαρ» τα ζητήματα ασφάλειας και εγγυήσεων. Προβαίνοντας σε μια πρωτοφανή διασύνδεση, το Λονδίνο έχει διαμηνύσει προς τη Λευκωσία, ότι ενδεχόμενη ικανοποίηση του αιτήματος Ερντογάν για τις τέσσερις ελευθερίες, «θα ξεκλειδώσει» τα ζητήματα ασφάλειας-εγγυήσεων, δημιουργώντας δήθεν συνθήκες για μια θετικότερη στάση εκ μέρους της Τουρκίας.

Με άλλα λόγια, η Βρετανία καλεί την Κυπριακή Δημοκρατία να ικανοποιήσει το απαράδεκτο αίτημα της Τουρκίας που θα προκαλέσει δημογραφική παραμόρφωση στην Κύπρο και θα καταστήσει την οικονομία της όμηρο της Άγκυρας, «αγοράζοντας ελπίδα» και αναμένοντας στωικά ότι η Κυβέρνηση Ερντογάν θα λειτουργήσει δήθεν «ανταποδοτικά» στο ζήτημα της ασφάλειας και των εγγυήσεων...
 

Για να πείσει, μάλιστα, η Βρετανία υποστηρίζει ότι το τουρκικό αίτημα έχει διατυπωθεί «λανθασμένα» και ότι δεν αφορά σε πλήρη εφαρμογή των τεσσάρων θεμελιωδών ελευθεριών στην Κύπρο, αλλά επικεντρώνεται στην κατοχύρωση των δικαιωμάτων των Τούρκων πολιτών και των τουρκικών επιχειρήσεων στην Κύπρο, μετά τη λύση του Κυπριακού, κάτι πάντως που επί της ουσίας, ουδόλως διαφοροποιεί τα δεδομένα και θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια σε τουρκοποίηση της νήσου. Το Φόρεϊν Όφις καλεί δε την Άγκυρα να «επαναδιατυπώσει» το αίτημά της, για... επικοινωνιακούς λόγους!
 

Η Λευκωσία απορρίπτει σε πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο τις «παραινέσεις», από όπου κι αν προέρχονται, είτε από το Λονδίνο, είτε και από τις Βρυξέλλες για ικανοποίηση του αιτήματος Ερντογάν για τις τέσσερις ελευθερίες. 

Ο πρόεδρος Αναστασιάδης κατέστησε σαφές προς τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ ότι δεν πρόκειται να συναινέσει στο αίτημα της Άγκυρας για τις τέσσερις ελευθερίες, σημειώνοντας ότι «είναι χειρότερο» από τις τουρκικές θέσεις για τις εγγυήσεις και την ασφάλεια. Ανάλογο μήνυμα απόρριψης του τουρκικού αιτήματος, πέρασε προς τον Βρετανό ΥΠΕΞ, Μπορίς Τζόνσον, ο Γιαννάκης Κασουλίδης (βλέπε παρακάτω). 

Ωστόσο, το Λονδίνο, αλλά και κύκλοι στις Βρυξέλλες εμφανίζονται ενθαρρυμένοι από τις δημόσιες αναφορές του Ελληνοκύπριου διαπραγματευτή Ανδρέα Μαυρογιάννη ότι «δεν θα ήταν άτοπο» να υπάρξουν κάποιες «μικρές εξαιρέσεις» για την Τουρκία και ευελπιστούν ότι η Λευκωσία μπορεί να κάνει κάποιες εκπτώσεις... 

Βαρόμετρο για τις παραπέρα εξελίξεις θα αποτελέσει η στάση που θα τηρήσει η Κομισιόν, η οποία δεν έχει πει ακόμη την τελευταία της λέξη, αν και επί της αρχής αναγνωρίζει ότι δεν νοούνται παρεκκλίσεις από το κοινοτικό κεκτημένο στα ζητήματα των τεσσάρων ελευθερίων.

Ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ συμφώνησε με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη ότι το ζήτημα «αφορά στο σύνολο των κρατών μελών, και σε καμία απολύτως περίπτωση αποκλειστικά την Κυπριακή Δημοκρατία», κάτι που ικανοποιεί καταρχήν τη Λευκωσία, η οποία δεν ευνοεί σε καμιά περίπτωση την «κυπροποίηση» του θέματος, που θα οδηγούσε σε αποκλεισμό της Κύπρου από πολιτικές της Ε.Ε., περιλαμβανομένης της Ενιαίας Αγοράς. 

Ωστόσο, οι υπηρεσίες της Κομισιόν, των οποίων προΐσταται ο κ. Γιούνκερ, συνεχίζουν να εξετάζουν το τουρκικό αίτημα, περιλαμβανομένων και των νομικών του παραμέτρων, ξεσκονίζοντας επικίνδυνα «προηγούμενα» και πρόνοιες που περιλαμβάνονταν στο απορριφθέν Σχέδιο Ανάν. 

Δεν είναι τυχαίο ότι σημαίνοντες κύκλοι στην έδρα της ΕΕ, αλλά και η Βρετανία σε πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο, επιστρατεύουν το προηγούμενο της Πορτογαλίας, προκειμένου να ανοίξουν παράθυρο για ικανοποίηση του αιτήματος Ερντογάν στην Κύπρο.

Βρετανικά χείλη έλεγαν μάλιστα ότι το προηγούμενο της Πορτογαλίας που όπως αποκάλυψε ο «Φ», ζήτησε και εξασφάλισε παρεκκλίσεις για εργάτες από τη Βραζιλία προκειμένου να τους παρέχει άδεια παραμονής και εργασίας, για μερικά χρόνια, μπορεί να αποτελέσει «ένα καλό μοντέλο» και στην περίπτωση της Κύπρου, προκειμένου να γίνουν ανάλογες ρυθμίσεις και για Τούρκους πολίτες.

Τα ίδια βρετανικά χείλη, επιχειρούσαν μάλιστα να καθησυχάσουν ότι η παραχώρηση ενός τέτοιου καθεστώτος στην Τουρκία, δεν θα οδηγήσει 75 εκατομμύρια Τούρκους πολίτες στην Κύπρο. Αυτό που προφανώς «ξεχνά» το Φόρεϊν Όφις, μεταξύ άλλων, είναι το μέγεθος της Κύπρου, το οποίο δεν απαιτεί 75 εκατομμύρια πληθυσμό για να υποστεί δημογραφική αλλοίωση. Αρκούν μερικές εκατοντάδες χιλιάδες Τούρκοι πολίτες... 

Στην ίδια κατεύθυνση με το Λονδίνο και τους «σημαίνοντες κύκλους» της ΕΕ, κινείται και ο Έσπεν Μπαρθ Άιντα, ο οποίος έχει ανοικτή γραμμή επικοινωνίας με τις Βρυξέλλες.

Όπως πληροφορούμαστε, ο Νορβηγός διπλωμάτης, όχι μόνο δεν απορρίπτει το τουρκικό αίτημα, αλλά έχει διαμηνύσει σε Ευρωπαίους επίσημους ότι θα πρέπει σε εξεταστούν τρόποι ικανοποίησής του. Στο πλαίσιο αυτής της προσέγγισης, εξετάζεται στις Βρυξέλλες η Πράξη Προσαρμογής της Συνθήκης Προσχώρησης της Κύπρου, όπως περιλαμβανόταν στο απορριφθέν Σχέδιο Ανάν, για «ισοδύναμα δικαιώματα» μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων πολιτών, στην Κύπρο, μετά από μια ενδεχόμενη λύση. 

Παραγνωρίζοντας προφανώς ότι τα δικαιώματα των Ελλήνων στην Κύπρο πηγάζουν εκ της ιδιότητάς τους ως πολίτες της Ε.Ε., όπως άλλωστε και των Βρετανών, όσο βέβαια η χώρα τους συνεχίζει να είναι μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας. 

Σε ό,τι αφορά στη διακίνηση τουρκικών αγαθών και υπηρεσιών στην Κύπρο, οι πρωταγωνιστές επενδύουν σε διευθέτησή του μέσω της αναβάθμισης της Τελωνειακής Ένωσης της Τουρκίας. 

 

Ιδίον όφελος για Βρετανία αν δημιουργηθεί προηγούμενο

Η σπουδή της Βρετανίας να ικανοποιήσει το αίτημα Ερντογάν για τις τέσσερις ελευθερίες στην Κύπρο δεν απορρέει αποκλειστικά από τη φιλοτουρκική στάση που διαχρονικά τηρεί σε όλα τα ζητήματα.

Ενέχει και «ιδίον όφελος», καθώς ενδεχόμενη αποδοχή του αιτήματος της Άγκυρας, για απόλαυση των τεσσάρων ελευθερίων για 75 εκατομμύρια Τούρκους πολίτες, θα δημιουργήσει ένα ισχυρό προηγούμενο, στο οποίο επενδύει το Λονδίνο προκειμένου να στηρίξει και το δικό του αίτημα για διατήρηση των τεσσάρων ελευθερίων για τους Βρετανούς πολίτες, μετά την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ, συνεπεία του Brexit.

Συνεπώς, η στάση που τηρεί το Λονδίνο έχει διπλό στόχο. Αφενός, να ικανοποιήσει τον Ταγίπ Ερντογάν. Και, αφετέρου, να εξασφαλίσει κατοχύρωση των συμφερόντων της Βρετανίας, τα οποία συμπίπτουν στην προκειμένη περίπτωση με αυτά της Τουρκίας.

Η Κομισιόν έχει τοποθετηθεί επανειλημμένα στο βρετανικό αίτημα για τις τέσσερις ελευθερίες και έχει ενώσει τη φωνή της με τη συντριπτική πλειοψηφία των κρατών-μελών, τα οποία απορρίπτουν κάθε σκέψη για συνέχιση της εφαρμογής των τεσσάρων ελευθερίων για τους Βρετανούς πολίτες, όταν η χώρα τους εγκαταλείψει την ΕΕ. Ανάλογα μηνύματα έστειλε και ο ίδιος ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, ενόψει της έναρξης των διαβουλεύσεων για το Brexit.
 

Αν και η Κομισιόν τοποθετείται με ξεκάθαρο τρόπο στο θέμα της Βρετανίας, εντούτοις συνεχίζει να «εξετάζει» το ζήτημα που αφορά στην Κύπρο και στο αίτημα Ερντογάν για τις τέσσερις ελευθερίες, δημιουργώντας εύλογα ερωτηματικά για τις προθέσεις της.

Κοινοτική πηγή εξέφρασε την ελπίδα ότι η Κομισιόν δεν θα τηρήσει δύο μέτρα και δύο σταθμά, στις περιπτώσεις Βρετανίας και Κύπρου, απορρίπτοντας αφενός το αίτημα του Λονδίνου και εξετάζοντας αφετέρου το αίτημα Ερντογάν.

Υπενθυμίζεται ότι η Κομισιόν, η οποία είχε ερωτηθεί για το τουρκικό αίτημα αναφορικά με τις τέσσερις ελευθερίες, απέφυγε να τοποθετηθεί. Ο Εκπρόσωπος Μαργαρίτης Σχοινάς υποστήριξε ότι η Κομισιόν δεν εμπλέκεται σε ζητήματα που αφορούν στις διαπραγματεύσεις.

Την ίδια ώρα, η Άγκυρα, διά του πρωθυπουργού Μπιναλί Γιλντιρίμ, απεκάλυπτε ότι συζητά απευθείας με τις Βρυξέλλες επί του αιτήματος για τις τέσσερις ελευθερίες... 

 

«Όχι» από τη Λευκωσία 

Ο Νίκος Αναστασιάδης, στην επιστολή του προς τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ (30 Ιανουαρίου) αλλά και στη διάρκεια της συνάντησης των δύο ανδρών, την περασμένη Πέμπτη στις Βρυξέλλες, κατέστησε σαφές ότι η Λευκωσία δεν πρόκειται να συναινέσει σε ικανοποίηση του αιτήματος Ερντογάν για τις τέσσερις ελευθερίες.

Όπως πληροφορούμαστε, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ήταν «έντονος» στην τοποθέτησή του, ενώ κατέστησε σαφές ότι αναμένει στήριξη από την Κομισιόν. Αναστασιάδης και Γιούνκερ συμφώνησαν να παραμείνουν σε επαφή επί του προκειμένου. 

Ανάλογα μηνύματα έστειλε και ο ΥΠΕΞ Ιωάννης Κασουλίδης προς τον Βρετανό ομόλογό του Μπόρις Τζόνσον. Ο κ. Κασουλίδης εξέδωσε μάλιστα και γραπτή δήλωση, χαρακτηρίζοντας «παράλογη» την αξίωση Ερντογάν και υποδεικνύοντας ότι «περιπλέκει περαιτέρω» τη διαδικασία για επίλυση του Κυπριακού.
 

Ωστόσο, βρετανικοί κύκλοι αλλά και επίσημοι στις Βρυξέλλες θεωρούν «θετικές» τις θέσεις που διατυπώνει ο Ελληνοκύπριος διαπραγματευτής, Ανδρέας Μαυρογιάννης, o οποίος υποστήριξε ότι «δεν είναι εντελώς άτοπο να βρούμε κάποιους τρόπους να διατηρήσουμε κάποια ειδική μεταχείριση για την Τουρκία», κάνοντας λόγο για «μικρές εξαιρέσεις».