Πολεμικό Ναυτικό, ΚΟΡΒΕΤΕΣ: Μετά τους Ιταλούς, εν όψει ανατρεπτικής πρότασης και από τους Βρετανούς;

Ένα δημοσίευμα που αφορούσε σε ένα “υποθετικό – αντισυμβατικό (out of the box) σενάριο” του “NAVAL DEFENCE” αποτέλεσε την αφορμή για το σημερινό άρθρο. Το σενάριο που ξετυλίγεται είναι μιας υποθετικής βρετανικής πρότασης για την απόκτηση τεσσάρων φρεγατών με οπλισμό κορβέτας (κωδικοποιημένη ως Type 31 στο Royal Navy), με βάση την πρόταση της Babcock για τις AH-140 Arrowhead. Τη μετεξέλιξη της εξαιρετικά ενδιαφέρουσας κλάσης Iver Huitfeld των Δανών σε βρετανικά χέρια. Όπως όμως είναι σε θέση να γνωρίζει το DP μετά από ρεπορτάζ, επαναλαμβάνουμε, με αφορμή το εν λόγω άρθρο που οδήγησε σε ανάκληση “σκόρπιων” πληροφοριών του πρόσφατου παρελθόντος, οι Βρετανοί έχουν ήδη κάνει μια πρώτη διερευνητική κρούση στην ελληνική πλευρά. Εάν κάτι εκπλήσσει είναι για ποιον λόγο η προσέγγιση αυτή δεν μετουσιώθηκε σε συγκεκριμένη πρόταση που θα κατατεθεί στη Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Επενδύσεων και Εξοπλισμών (ΓΔΑΕΕ).

Του ΜΙΧΑΗΛ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

Σύμφωνα λοιπόν με τις υπάρχουσες πληροφορίες, η έμμεση βολιδοσκόπηση, με τη μορφή ενημερωτικής αναφοράς στο ζήτημα, πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της συνάντησης του Έλληνα υπουργού Εθνικής Άμυνας, Νίκου Παναγιωτόπουλου, με τον υφυπουργό Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου, Τζέρεμι Κουίν (Jeremy Quin), παρουσία του υφυπουργού Εθνικής Άμυνας Νίκου Χαρδαλιά. Η συνάντηση ανακοινώθηκε από το ΥΠΕΘΑ και δημοσιεύθηκε στους λογαριασμούς του υπουργού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συνοδευόμενη από φωτογραφία.

Υποδέχτηκα σήμερα στο @Hellenic_MOD τον Υφυπουργό Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου, αρμόδιο για Αμυντικούς Εξοπλισμούς κ. Τζέρεμυ Κουΐν. Στην ατζέντα της συζήτησης η οποία διεξήχθη σε άριστο κλίμα, ήταν και η ενίσχυση της διμερούς αμυντικής συνεργασίας 🇬🇷🇬🇧https://t.co/nh3p3igw5T pic.twitter.com/2hZgS5udoV

— N Panagiotopoulos (@npanagioto) November 8, 2021

Η πληροφορία αυτή έχει προκύψει από διπλωματικές πηγές με τις οποίες συνομίλησε το DP, ενώ αντίστοιχες βιομηχανικές πηγές δεν απέκλειαν το ενδεχόμενο κατάθεσης επίσημης πρότασης πολύ σύντομα. Οψόμεθα. Η ουσία είναι ότι μια τέτοια ενδεχόμενη πρόταση θα είχε ενδιαφέρον για πολλούς λόγους και πέραν της αύξησης του ανταγωνισμού επ’ ωφελεία της διαπραγματευτικής στρατηγικής της ελληνικής πλευράς όπως ορθά σημειώνεται στο αρχικό δημοσίευμα. Και αυτό, παρά τις συνήθεις αντιδράσεις που προκλήθηκαν στα κοινωνικά δίκτυα, όπως συμβαίνει σχεδόν επί παντός επιστητού, καθώς η κουλτούρα της ανταλλαγής απόψεων μάλλον δεν αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα της χώρας που υπερηφανεύεται πως γέννησε τη δημοκρατία και τη συζήτηση.

Στην ουσία της, η βρετανική πρόταση αφορά ένα πλοίο μεγάλου εκτοπίσματος με εξοπλισμό κορβέτας. Εάν επιχειρούσε κανείς να αξιολογήσει τα θετικά και τα αρνητικά της πρότασης, έστω και με βαθμό αυθαιρεσίας, θα επεσήμανε τα ακόλουθα: Στο αρνητικό σκέλος, το μεγάλο μέγεθος του πλοίου (εκτόπισμα 5.700 τόνοι) δεν είναι ακριβώς αυτό που θα προτιμούσε το Πολεμικό Ναυτικό τουλάχιστον για το θέατρο επιχειρήσεων του Αιγαίου. Δεν θα επιθυμούσε την εισαγωγή σε υπηρεσία ενός ακόμα πυραυλικού συστήματος (βλ. CAMM ER), καθώς αυτό θα συνεπαγόταν αύξηση του κόστους υποστήριξης.

Στα θετικά, σύμφωνα με θέσεις που είχε εκφράσει η εταιρία σε παλαιότερο ρεπορτάζ που αφορούσε το πρόγραμμα φρεγατών, μας είχε τονιστεί ότι το κόστος υποστήριξης της πλατφόρμας είναι τόσο χαμηλό όσο μιας κορβέτας. Σαφέστατα, σε περίπτωση που υπάρξει μελλοντικά κατανομή επιπρόσθετων κονδυλίων για ναυτικούς εξοπλισμούς, οι δυνατότητες θεαματικής αναβάθμισης του οπλισμού θα ήταν απεριόριστες. Αυτό επί της ουσίας ισοδυναμεί με την προμήθεια “εν αναμονή τεσσάρων φρεγατών” σε αρχική διαμόρφωση κορβέτας…

Η εταιρία είχε υποστηρίξει επίσης, ότι το Πολεμικό Ναυτικό μπορεί να τοποθετήσει όποιο οπλικό σύστημα επιθυμεί, ώστε να εξασφαλίσει μέγιστη ομοιοτυπία και οικονομίες κλίμακος. Επίσης, το σύνολο των πλοίων θα ναυπηγηθεί στην Ελλάδα. Αυτή η τελευταία αναφορά ανοίγει το ζήτημα των ναυπηγείων. Υπενθυμίζεται ότι οι Βρετανοί είχαν εκφράσει ενδιαφέρον συμμετοχής στην επένδυση με ποσό πολλαπλάσιο αυτού που συζητιέται για τα Ναυπηγεία Ελευσίνας, υπογραμμίζοντας ότι το ενδιαφέρον τους δεν σχετιζόταν καν με το πρόγραμμα των φρεγατών κατ’ αποκλειστικότητα. Ασφαλώς εγείρεται ένα ερώτημα για ποιον λόγο δεν εμφανίστηκαν καταθέτοντας μια συγκεκριμένη πρόταση.

Όμως, το ρεπορτάζ έχει επιβεβαιώσει εκτεταμένες συζητήσεις με τη νέα ιδιοκτησία των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά, με την οποία συζητούν όλες -κατά κυριολεξία- οι πλευρές, χωρίς να κρύβουν σε ιδιωτικές συζητήσεις ότι η παρουσία Προκοπίου παρέχει εχέγγυα επιτυχούς συνεργασίας. Παρότι λέγεται ότι ο γνωστός εφοπλιστής τοποθετείται αρνητικά στο ενδεχόμενο συμμετοχής σε στρατιωτικές ναυπηγήσεις, η αλήθεια φέρεται να είναι κάπως διαφορετική.

Μπορεί να λαμβάνει όλα τα μέτρα ώστε να μη δοθεί πολιτική χροιά στην υποψηφιότητα του Σκαραμαγκά για το πρόγραμμα των κορβετών, για να μη δημιουργηθούν λανθασμένα εντυπώσεις ότι αντιστρατεύεται – ανταγωνίζεται την κυβερνητική προσπάθεια επίλυσης του προβλήματος με τα Ναυπηγεία Ελευσίνας. Όμως, οι ίδιες πληροφορίες τον φέρουν να είναι ανοικτός σε κάθε επιχειρηματικό σχέδιο (business plan) το οποίο οποίο να πατάει σε στέρεες βάσεις, ελαχιστοποιώντας το επιχειρηματικό ρίσκο ανάληψης τέτοιων υποχρεώσεων.

Τούτων λεχθέντων, είναι φανερό ότι εάν η βρετανική πλευρά κατέθετε τελικά μια πρόταση -που θεωρείται πλέον πολύ πιθανό- η οποία θα επανέφερε το θέμα της εμπλοκής της στο ζήτημα των Ναυπηγείων Ελευσίνας, σε συνδυασμό με την πρόθεση διάθεσης χρηματοοικονομικών εργαλείων δανεισμού της ελληνικής πλευράς σε διακρατικό επίπεδο με επιτόκιο μικρότερο του 1% (σ.σ. είχε αναφερθεί στο πρόγραμμα των φρεγατών), αν μη τι άλλο θα δημιουργούσε έναν ευχάριστο πονοκέφαλο στην πολιτική ηγεσία. Για το Πολεμικό Ναυτικό βέβαια ίσως και να περιέπλεκε την κατάσταση.

Βέβαια το να αναφερθεί μια εκτίμηση περί της προτίμησης των Ελλήνων ναυάρχων για το πρόγραμμα κορβετών δεν είναι δημοσιογραφικά πρέπον, ενώ ασφαλώς και δεν κολακεύει την ελληνική πλευρά η περιρρέουσα ατμόσφαιρα που έχει δημιουργηθεί, σύμφωνα με την οποία… στο τέλος οι στρατιωτικές ηγεσίες προσαρμόζουν τα “θέλω” τους για πλειάδα λόγων σε αυτά την πολιτικής ηγεσίας.

Η απελπισία της υπερδεκαετούς παραμέλησης των Ενόπλων Δυνάμεων και η συσσώρευση προβλημάτων, οδηγεί σε μια λογική “ό,τι και να πάρουμε συνιστά πρόοδο σε σχέση με τη σημερινή κατάσταση”. Ακόμα κι αν ισχύει, είναι αυταπόδεικτο ότι ένα σοβαρό πολιτικό σύστημα θα έκανε τα πάντα για να “σκοτώσει” αυτή τη μοιρολατρική λογική, έστω και μια ώρα αρχύτερα…

Εν κατακλείδι, κι επειδή το δημοσίευμα-αφορμή του σημερινού ρεπορτάζ παρουσίαζε μια “αντισυμβατική πρόταση“, η οποία όπως προκύπτει τελικά δεν είναι και τόσο θεωρητική, ας επιχειρήσουμε να συνεισφέρουμε κι εμείς σε αυτό. Τι θα συνέβαινε εάν σκεπτόμενοι “out of the box” οι Βρετανοί, προσέγγιζαν τους Αμερικανούς επιχειρώντας να αθροίσουν στην πρότασή τους και την αξιοποίηση ενδεχόμενης πρότασης δωρεάν αποδέσμευσης 3+1 LCS από το αμερικανικό Ναυτικό στην Ελλάδα;

Θα υπήρχε άραγε χώρος ανάπτυξης μιας κοινής πρότασης που θα απέδιδε στον ελληνικό στόλο 8-10 καινούργια και λίγο παλαιότερα αναβαθμισμένα σκάφη; Με τα LCS να παίζουν τον ρόλο των κορβετών και την ανά πάσα στιγμή δυνατότητα δρομολόγησης της αναβάθμισης των Type 31 στην κατηγορία βαριά εξοπλισμένης κύριας μονάδας επιφανείας όπως οι AH-140 Arrowhead; Οι περιορισμοί στους εξοπλιστικούς προϋπολογισμούς υπαγόρευσαν την επένδυση σε ελαφρές φρεγάτες – κορβέτες, με τους Βρετανούς της Babcock να υπόσχονται ότι στο ίδιο κόστος μπορούν να αυξηθούν οι κύριες μονάδες επιφανείας, οι οποίες σταδιακά, με την αποδέσμευση κονδυλίων θα μετατραπούν σε ναυαρχίδες του ελληνικού πολεμικού Στόλου μαζί με τις γαλλικές FDI Belh@rra HN.

Υπογραμμίζουμε ότι αυτό δεν αποτελεί πληροφορία, αλλά συζητήσεις τύπου “brainstorming” που είχαμε πληροφορηθεί στο παρελθόν. Και για να προλάβουμε τους κακεντρεχείς που παρουσιάζουν στοιχεία “οπαδισμού” διαφόρων προτιμήσεων στην προσέγγισή τους, ας επιχειρήσουμε να δημιουργήσουμε και το αντίπαλο δέος! Πόσο πιο ισχυρή θα γινόταν μια ευρωπαϊκή πρόταση που θα περιλάμβανε τα Ναυπηγεία Ελευσίνας, την οποία θα κατέθετε η κοινοπραξία Naviris που έχει δημιουργηθεί από την γαλλική Group Naval και την ιταλική Fincantieri;

Βέβαια, όποιος παρατηρήσει πως κάτι τέτοιο θα είχε κάποιες ελπίδες και ίσως νόημα να εξεταστεί, εάν το πρόγραμμα των ευρωπαϊκών κορβετών (EPC) που αποτέλεσε την αφορμή σύστασης της κοινοπραξίας Naviris, βρισκόταν σε πιο προχωρημένο στάδιο, θα είχε μετά βεβαιότητας δίκιο. Όπως σοβαρές ενστάσεις θα μπορούσαν να διατυπωθούν και για την αντικειμενική δυνατότητα συνεργασίας Βρετανίας-ΗΠΑ στο πρόγραμμα των κορβετών.

Το μόνο βέβαιο, σε αυτή τη φάση, είναι ότι έπονται ενδιαφέρουσες εξελίξεις. Και δεν θα πρέπει να αποκλειστεί η ανακοίνωση της τελικής επιλογής της Ελλάδας προ της φημολογούμενης -μη επίσημα επιβεβαιωμένης- μετάβασης του πρωθυπουργού και του υπουργού Άμυνας στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το οποίο, εάν συμβεί, μπορεί και να μην είναι τυχαίο. Οψόμεθα λοιπόν…

ΠΗΓΗ defence-point