Αροθυμώ κι αναστορώ: 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή και τον ξεριζωμό - Διημερίδα της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών στην Αθήνα

 ΦΩΤΟ:Πόντιοι πρόσφυγες στον καταυλισμό του Αγίου Στεφάνου, στην Κωνσταντινούπολη, το 1923 (πηγή: Αρχείο ΕΠΜ 3.1.16)

Μένει στο νου μου βαθειά χαραγμένη μία εικόνα από τα πρώτα χρόνια, χρόνια της προσφυγιάς στο συνοικισμό της Καλλιθέας. Οι γονείς μας, πρόσφυγες και φτωχοί, τόσο πολύ που πιο πολύ δεν παίρνει, κάθε Κυριακή, ξεχνώντας το μόχθο και τα δάκρυα της εβδομάδας, έβαζαν τις φορεσιές της πατρίδας και πιάνονταν στο χορό. Η λύρα άναβε φωτιές και τα τραγούδια έδιναν και έπαιρναν.
Τραγούδια για τον ξεριζωμό, για την αγάπη, το θάνατο, τη ζωή. Και χόρευαν ώσπου τ’ αχνάρια τους γινόταν αυλάκια βαθειά μέσα στη λάσπη. 

Κι εγώ μικρό παιδί φοβόμουν πώς θα βουλιάξουν και θα χαθούν. Μα εκείνοι χόρευαν και χόρευαν

βαθαίνοντας το αυλάκι. Όσοι ξέρουν είπαν πως ήτανε φυγή. Μα εγώ όσο περνούν τα χρόνια ξαναφέρνω στη μνήμη μου την εικόνα εκείνη και πιστεύω πως οι ξεριζωμένοι γονείς μας πότιζαν με δάκρυα το χώμα και με το χορό τους άνοιγαν βαθύ αυλάκι για να ριζώσει, να ανθίσει και να καρπίσει το δέντρο της Ρωμανίας επαληθεύοντας τη ρήση την προγονική, «Η Ρωμανία κι αν πέρασεν ανθεί και φέρει κι’ άλλο».

Μ’ αυτά τα λόγια ο ιστορικός Οδυσσέας Λαμψίδης αποτυπώνει στο χαρτί στιγμές που όμοιές τους επαναλαμβάνονταν σε όλα τα προσφυγικά σπίτια. Ήταν εκείνες οι στιγμές που οι Πόντιοι ξεχνούσαν τα προβλήματα και παραδίνονταν στη γλυκιά λαλιά της ποντιακής λύρας.

Ανάλογες μνήμες είχαν και οι Μικρασιάτες ανεξαρτήτως της ιδιαίτερης πατρίδας τους. Η μουσική, το τραγούδι και ο χορός ένωναν την οικογένεια και ζωντάνευαν τις μνήμες από την πατρίδα. Καλές και κακές μνήμες. Ήταν από την πατρίδα και αυτό ήταν που είχε σημασία. Δεν άφηναν την ελπίδα της επιστροφής να χαθεί.

Εκατό χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή και ενώ η Ελλάδα έχει απέναντί της μια Τουρκία που συνεχώς απειλεί ότι «θα ρίξει τους Έλληνες στη θάλασσα» και θα τους θυμίσει τι συνέβη στις αρχές του 20ού αιώνα, η Επιτροπή Ποντιακών Μελετών διοργανώνει διημερίδα με θέμα: «Αροθυμώ κι αναστορώ: 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή και τον ξεριζωμό».

Η διημερίδα θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 14 Οκτωβρίου 2022 και ώρα 19:00 στην αίθουσα εκδηλώσεων της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών και το Σάββατο 15 Οκτωβρίου 2022 και ώρα 19:00 στην αίθουσα εκδηλώσεων του Συλλόγου Ποντίων «Αργοναύται-Κομνηνοί».

Κατά τη διάρκεια της διημερίδας θα αναλυθούν διαφορετικές πτυχές της Μικρασιατικής Καταστροφής, του ξεριζωμού και των προσπαθειών των προσφύγων να ριζώσουν στην πολύ συχνά εχθρική Ελλάδα εκείνης της εποχής. Το αποτύπωμά τους στη διημερίδα θα αφήσουν με τις εισηγήσεις τους οι Ιάκωβος Μιχαηλίδης, Κωνσταντίνος Φωτιάδης, Αθανάσιος Σταυρακούδης, Μυροφόρα Ευσταθιάδου, Θεόφιλος Καστανίδης, Ουρανία Λαμψίδου, Αντώνης Παυλίδης, Γιάννης Καλπούζος, Μανούσος Μανουσάκης και Ελένη Γερασιμίδου.

Τις συνεδρίες συντονίζουν ο καθηγητής Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και αντιπρόεδρος της ΕΠΜ Αλέξιος Γ.Κ. Σαββίδης και η Γεωργία Χαριτίδου, δρ Φιλολογίας και γ.γ. της ΕΠΜ. Οι εργασίες της διημερίδας θα ανοίξουν με το χαιρετισμό του προέδρου της ΕΠΜ Χρήστου Ι. Γαλανίδη.

Σύνεδροι και κοινό θα έχουν τη χαρά να απολαύσουν την ξενάγηση στο Ιστορικό-Λαογραφικό Μουσείου Ποντιακού Ελληνισμού από την Έφορο του Μουσείου και αρχαιολόγου Λένα Καλπίδου. Επιπλέον θα μπορούν να επισκεφθούν την έκθεση βιβλίων και τεκμηρίων για την προσφυγιά που θα λειτουργεί στην αίθουσα της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών, ενώ θα υπάρχει και παράλληλη προβολή σχετικού φωτογραφικού υλικού.

Η δεύτερη μέρα της διοργάνωσης θα αρχίσει και θα τελειώσει με τον λυράρη Ηλία Αβραμίδη που θα παίξει και θα τραγουδήσει τα τραγούδια «Αναστορώ τα παλαιά» και «Την πατρίδα μ’ έχασα». Χορούς του Πόντου θα παρουσιάσει το Καλλιτεχνικό Τμήμα του Συλλόγου Ποντίων «Αργοναύται-Κομνηνοί».

• Διαβάστε εδώ ολόκληρο το πρόγραμμα της διημερίδας.

ΠΗΓΗ pontosnews