Ραντάρ AESA για τα υπό εκσυγχρονισμό F-16 Block 50. Τα υπέρ και τα κατά μίας τέτοιας επιλογής. Τα πλεονεκτήματα των αερομεταφερόμενων ραντάρ σταθερής διάταξης (AESA – Active Electronically Scanned Array), έναντι των συστημάτων μηχανικά κινούμενης κεραίας, είναι πολλά και σημαντικά. Γι’ αυτό τον λόγο άλλωστε έχουν πλέον επικρατήσει καθολικά και οριστικά έναντι των αερομεταφερόμενων ραντάρ με κεραία μηχανικής σάρωσης (MSA – Mechanically Steered Array).
Του Στέργιου Δ. Θεοφανίδη
Φυσικά έχουν και μειονεκτήματα που όμως δεν μπορούν επ’ ουδενί να υπερισχύσουν των
πλεονεκτημάτων. Η επιθυμία ενσωμάτωσης τέτοιων συστημάτων επομένως από την Πολεμική Αεροπορία στα εκσυγχρονισμένα F-16 Block 50M, εφόσον ισχύει και δεν χρησιμοποιείται ως πρόσχημα για την περαιτέρω καθυστέρηση του προγράμματος, είναι απόλυτα κατανοητή. Από την άλλη πλευρά υπάρχουν άλλες εξίσου σημαντικές εκκρεμότητες που πρέπει να καλυφθούν στο συντομότερο δυνατό χρόνο. Τα πράγματα επομένως δεν είναι τόσο απλά και για αυτόν ακριβώς το λόγο θα εξετάσουμε το ζήτημα όσο πιο σφαιρικά είναι δυνατόν, με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία.Τα πλεονεκτήματα των ραντάρ AESA είναι η εξαιρετική ευελιξία της δέσμης σάρωσης που προσφέρουν, η ταχύτατη εναλλαγή μεταξύ διαφορετικών λειτουργιών, ο χαμηλότερος δείκτης θορύβου (noise figure), η δυνατότητα αναπήδησης συχνότητας (frequency agility) σε ένα μεγάλο εύρος (1 GHz ή περισσότερο), η δυσκολία παρεμβολής τους, η μείωση του ηλεκτρομαγνητικού ίχνους (RCS) των μαχητικών που τα φέρουν, η σημαντικά αυξημένη αξιοπιστία τους, η δυνατότητα αξιοποίησής τους ως ισχυρούς παρεμβολείς και διαύλους δεδομένων υψηλής απόδοσης και τέλος το χαμηλότερο κόστος υποστήριξης τους.
Όλα αυτά περιγράφονται αναλυτικά σε μελέτη των Γεώργιου-Κωνσταντίνου Γαϊτανάκη, Γεώργιου Λημναίου και Κωνσταντίνου Χ. Ζηκίδη, οπότε δεν θα επεκταθούμε. Στην ίδια μελέτη στα μειονεκτήματα των συστημάτων αυτών, περιλαμβάνονται η απώλεια απόδοσης λόγω γωνίας της δέσμης ως προς την κάθετο στην επιφάνεια της κεραίας (off-boresight angle), δηλαδή τις μειωμένες αποστάσεις αποκάλυψης στόχων όσο αυξάνεται η γωνία σάρωσης από τον διαμήκη άξονα του αεροσκάφους, οι αυξημένες απαιτήσεις ισχύος και ψύξης και το κόστος αγοράς.
Τα πλεονεκτήματα επομένως είναι πολύ περισσότερα από τα μειονεκτήματα, ιδίως όσο περνά ο καιρός και τα συστήματα AESA συνεχίζουν να εξελίσσονται και να βελτιώνονται. Από εκεί και πέρα βέβαια, τα πάντα πρέπει να εξετάζονται υπό το πρίσμα της σχέσης κόστους – απόδοσης, αλλά και με βάση τις προτεραιότητες. Πρώτη και σημαντικότερη είναι η αγορά ατρακτιδίων στοχοποίησης εδάφους προς αντικατάσταση των ελάχιστων LANTIRN που παραμένουν σε υπηρεσία, για λόγους που αναλύθηκαν σε προγενέστερο αφιέρωμα του DP.
Δεύτερη επιτακτική ανάγκη είναι βέβαια η αντικατάσταση του συστήματος αυτοπροστασίας και ηλεκτρονικού πολέμου ASPIS II, στα εκσυγχρονισμένα F-16V που έχουν αρχίσει να παραδίδονται στην Πολεμική Αεροπορία. Οι διαθέσιμες πληροφορίες αναφέρουν ότι το σύστημα συνεργάζεται χωρίς προβλήματα με τα ηλεκτρονικά αποστολής του Viper και δεν έχουμε κάποιο χειροπιαστό στοιχείο για να τις αμφισβητήσουμε. Ακόμα και υπό αυτό το δεδομένο όμως, η παλαιότητα του συστήματος, υποβαθμίζει σημαντικά τις επιδόσεις και τις δυνατότητες κυρίως του ραντάρ AN/APG-83 SABR που συνεργάζεται με αυτό…
Οι διαφορές σε σχέση με το SPECTRA του Rafale είναι χαοτικές, ενώ το σύστημα θεωρείται υποδεέστερο ακόμη και σε σχέση με το παλιό ICMS 2000Mk.I των Mirage 2000EG! Τα συστήματα που είναι υποψήφια για την αντικατάσταση του ASPIS II που με τη σειρά του θα μπορούσε να αξιοποιηθεί στις παλιότερες εκδόσεις του F-16 σε ελληνική υπηρεσία (Block 30 και Block 50), είναι αρκετά και το DP έχει ήδη αναφερθεί στο STORM EW της BAE Systems.
Τα ανοικτά ζητήματα επομένως και οι εκκρεμότητες είναι πολλά, ιδίως αν συμπεριλάβουμε σε αυτά και τα όπλα αέρος – εδάφους και αέρος – επιφανείας που έχουν εγκριθεί προς αγορά από τη Βουλή των Ελλήνων για το στόλο των F-16 και δεν έχουν ακόμα συμβασιοποιηθεί (Rampage, συλλογές SPICE, AGM-84L Harpoon, AGM-88E AARGM).
Από την άλλη πλευρά το ραντάρ AN/APG-68(V)9 έχει όντως 20 χρόνια υπηρεσίας πίσω του ήδη. Πρόκειται όμως για ένα δοκιμασμένο σύστημα αν μη τι άλλο, με πολύ καλές επιδόσεις ακόμη και για τα σημερινά δεδομένα (33% μεγαλύτερη ακτίνα αποκάλυψης ιπτάμενων στόχων σε σχέση με τις προγενέστερες εκδόσεις, λειτουργική διαμόρφωση SAR – Synthetic Aperture Radar σε συνδυασμό με χαμηλότερο κόστος συντήρησης). Επίσης, αξιοποιείται από την Αεροπορία των ΗΠΑ, την USAF και άλλες οκτώ αεροπορικές δυνάμεις, εκτός της Πολεμικής Αεροπορίας (Αιγύπτου, Ινδονησίας, Ιράκ, Ομάν, Τουρκίας, Πακιστάν, Νότιας Κορέας και Ταϊλάνδης).
Ως σύστημα συνεπώς, θα συνεχίσει να υποστηρίζεται για πολλά ακόμη χρόνια. Η σημερινή αξία κάθε τέτοιου συστήματος που αφαιρείται από τα F-16C/D Block 52+ και Block 52+ Advanced που εκσυγχρονίζονται σε Viper στις εγκαταστάσεις της ΕΑΒ, εκτιμάται σε 2,5 εκατομμύρια ευρώ. Στο ίδιο δε δημοσίευμα που παρατίθεται ώς πηγή, αναφέρεται επίσης ότι η εκτιμώμενη αξία των απαρτίων που θα αφαιρεθούν από κάθε ένα από τα μαχητικά αυτά, στο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού τους σε Viper, ανέρχεται σε τέσσερα εκατομμύρια ευρώ!
Αυτό το γεγονός μας επαναφέρει εκ νέου στην αναγκαιότητα (λόγω ιδανικής σχέσης κόστους – απόδοσης) του εκσυγχρονισμού όχι μόνο των F-16C/D Block 50 αλλά και των παλιότερων Block 30, στο επίπεδο Block 50M. Εφόσον στα σχέδια του ΓΕΑ περιλαμβάνεται η πώληση των 84 ή 85 διαθέσιμων AN/APG-68(V)9 με στόχο την εξασφάλιση κονδυλίων για την αγορά 40 τουλάχιστον νέων συστημάτων AESA τύπου AN/APG-83 SABR, τα πράγματα διαφοροποιούνται… Προς το παρόν όμως δεν υπάρχει καμία τέτοια πληροφορία ή ένδειξη.
Όσο για τα ατρακτίδια στοχοποίησης (TGP), παραμένουν χρονίζουσα και άκρως επιτακτική ανάγκη. Όχι μόνο γιατί μπορούν να καθοδηγήσουν (μέσω καταύγασης, δηλαδή φωτισμού των στόχων, με ακτινοβολία λέιζερ) LGB (Laser Guided Bombs), αλλά και γιατί μετατρέπουν τα μαχητικά που τα χρησιμοποιούν σε πλατφόρμες αναγνώρισης και επιτήρησης μεγάλων αποστάσεων (ISR).
Αυτό που έχει τη μεγαλύτερη σημασία είναι να μην καθυστερήσει περαιτέρω η αποστολή LOR στις ΗΠΑ για τον εκσυγχρονισμό των F-16 Block 50. Για λόγους που έχουν αναλυθεί εκτεταμένα στο παρελθόν. Την ίδια μεγάλη σημασία έχει όμως, το να περιληφθούν στην ίδια LOR, στο ίδιο πρόγραμμα δηλαδή, και τα 32 F-16C/D Block 30. H εμπλοκή της Κυπριακής Δημοκρατίας σε αυτό είναι επιθυμητή για λόγους που επίσης έχουν ήδη αναπτυχθεί σε προγενέστερο αφιέρωμα του DP.
Ακόμα και χωρίς αυτή όμως την προοπτική, η ελληνική πλευρά με δεδομένους τους υφιστάμενους δημοσιονομικούς περιορισμούς και τις καταγεγραμμένες και επείγουσες ανάγκες των δύο άλλων Κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων, οφείλει να εξετάσει (ζητώντας επίσημα οικονομικά και τεχνικά στοιχεία) τον εκσυγχρονισμό και των μαχητικών αυτών.
Είναι τουλάχιστον οξύμωρο να αποστέλλεται στις ΗΠΑ LOR με διαδικασίες εξπρές για την αγορά 20 F-35A, υπολογιζόμενου κόστους τεσσάρων κατά προσέγγιση δισεκατομμυρίων δολαρίων που θα αρχίσουν να κάνουν την όποια διαφορά περί τα τέλη της δεκαετίας και να καθυστερεί επί πενταετία σχεδόν ο εκσυγχρονισμός των παλιότερων εκδόσεων του F-16 που τόση ανάγκη έχει η ελληνική άμυνα, έναντι κλάσματος του κόστους αυτού!
ΠΗΓΗ defence-point
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου