Πλήρης ήταν η επιβεβαίωση του ρεπορτάζ του DP για την είδηση της έλευσης στην Αθήνα, της Επιστολής Προσφοράς προς Αποδοχή (LOA: Letter of Offer and Acceptance) από την αμερικανική κυβέρνηση, αναφορικά με την προοπτική απόκτησης από την Ελλάδα μαχητικών αεροσκαφών πέμπτης γενιάς F-35A Lightning II, της Lockheed Martin.
Με ανακοίνωση που εκδόθηκε χθες το βράδυ, το υπουργείο Εθνικής Άμυνας ενημέρωσε ότι η LOA εστάλη στη Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Επενδύσεων και Εξοπλισμών (ΓΔΑΕΕ). Πλέον, προέκυψαν επιπρόσθετες πληροφορίες που αφορούν στο περιεχόμενο της αμερικανικής LOA.
Τα συγκεκριμένα αεροσκάφη αποτελούν τον… διακαή πόθο πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας, όπως προκύπτει από πολλαπλές επίσημες δηλώσεις. Σε μια εμβληματική εξοπλιστική επένδυση, σε πολιτικό και επιχειρησιακό επίπεδο και στο μέτρο που έχει αποφασιστεί, το ζητούμενο είναι να υλοποιηθεί με τον βέλτιστο τρόπο, ώστε να έχει την προσδοκώμενη απόδοση στο επιχειρησιακό – αποτρεπτικό αποτύπωμα του συνόλου των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Όπως αναφέρθηκε ήδη, το ρεπορτάζ έχει αποκαλύψει μερικές ακόμα ενδιαφέρουσες αναφορές που συμπεριλαμβάνονται στο κείμενο της LOA. Πρώτη και καλύτερη, ότι η διάρκεια ισχύος της είναι μόλις 60 ημέρες. Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει και το ότι όπως πληροφορείται από αξιόπιστες πηγές το DP, το κόστος που αναφέρεται στην LOA ανέρχεται στα 3,4 δισ. ευρώ.
Υπενθυμίζεται βέβαια, ότι το περιεχόμενο της LOA, δηλαδή του προσχεδίου της διακρατικής σύμβασης, αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης ανάμεσα στην ελληνική και την αμερικανική πλευρά, οπότε είναι πιθανό το ποσό αυτό να μειωθεί. Η LOA εκπνέει λίγο πριν τη διεξαγωγή των Ευρωεκλογών στην Ελλάδα. Αυτό, θα μπορούσε εύλογα να υποστηριχθεί ότι μετατρέπει το F-35 και σε πολιτικό εργαλείο για την κυβέρνηση, στο πλαίσιο του γνωστού επικοινωνιακού αφηγήματος με… τίτλο «επανεξοπλίζουμε τις Ένοπλες Δυνάμεις». Από την άλλη πλευρά όμως, το μάλλον ασφυκτικό χρονικό πλαίσιο διεξαγωγής της διαπραγμάτευσης θα επηρεάσει τις εξελίξεις. Θεωρητικά, υπάρχει περίπτωση να πέσουν υπογραφές λίγο πριν τις Ευρωεκλογές. Δεν θα έπρεπε να αποκλειστεί όμως και το ενδεχόμενο να ζητηθεί κάποια παράταση από την κυβέρνηση, εάν οι διαπραγματεύσεις δεν έχουν ολοκληρωθεί.
Έλλειψη χρημάτων, στάση… για την option
Μπορεί να μην έχει γίνει ακόμα γνωστό με λεπτομέρειες τι συμπεριλαμβάνει η LOA. Ωστόσο, απόλυτα ασφαλείς πληροφορίες, αναφέρουν ότι δεν υπάρχει αναφορά σε εξάσκηση δικαιώματος προαίρεσης (option)! Δηλαδή, τη δυνατότητα να τοποθετηθεί εντός ορισμένου στη σύμβαση χρονικού διαστήματος, επιπρόσθετη παραγγελία άλλων 20 αεροσκαφών στην ίδια τιμή και με την ίδια διαμόρφωση. Προφανώς, η κυβέρνηση έκρινε ότι η πιθανότητα να μπορέσει να εξασφαλίσει τα κονδύλια για την άσκηση του δικαιώματος της option είναι πολύ χαμηλή. Υπενθυμίζεται, ότι η ελληνική πλευρά είχε γίνει λόγος για 20+20 αεροσκάφη.
Επιπρόσθετα, όπως μας ενημέρωσαν οι ίδιες πηγές, στην προμήθεια των F-35 δεν περιλαμβάνονται προγράμματα ασφάλειας και εφοδιασμού SSI (Security of Supply and Information). Όπως είχε γίνει γνωστό τα προγράμματα SSI είχαν απορριφθεί από το ΓΕΕΘΑ που τα θεώρησε περιττό πρόσθετο κόστος. Μάλιστα σε επικοινωνιακό επίπεδο είχε διαμορφωθεί πολύ αρνητική περιρρέουσα ατμόσφαιρα καθώς τα προγράμματα SSI είχαν ταυτιστεί με αμαρτωλές πρακτικές του παρελθόντος.
Διαλέγεις και παίρνεις… SSI, ESI ή ΑΩ
Βέβαια, να επισημανθεί σε αυτό το σημείο, ότι στο πρόγραμμα F-35, πλην των οκτώ -μετά την έξωση της Τουρκίας- χωρών που απετέλεσαν τους αρχικούς εταίρους του προγράμματος, σχεδόν το σύνολο των χωρών που προμηθεύονται το μαχητικό με διακρατική σύμβαση με τις ΗΠΑ, χρησιμοποιούν ως μέσο τα προγράμματα SSI ή ESI (Essential Security Interest: βασικό συμφέρον ασφαλείας) στο πλαίσιο των προβλέψεων του Άρθρου ΧΧΙ της Γενικής Συμφωνίας Δασμών και Εμπορίου, της GATT (General Agreement on Tariffs and Trade), ή προγράμματα ΑΩ (Αντισταθμιστικών ωφελημάτων – offsets), ώστε να διασφαλίσουν τη συμμετοχή της εθνικής βιομηχανίας τους στην παραγωγή, υποστήριξη, συντήρηση και αναβάθμιση του μαχητικού πέμπτης γενεάς σε όλη τη διάρκεια του προγράμματος.
Φυσικά τα προγράμματα SSI, ESI ή ΑΩ, που σε κάθε περίπτωση συμφωνούνται με τον κύριο ανάδοχο του πολυεθνικού προγράμματος F-35, τη Lockheed Martin, δεν αποτελούν μέρος της διακρατικής σύμβασης που συνομολογείται μεταξύ της κυβέρνησης του χρήστη και της κυβέρνησης των ΗΠΑ για την πώληση του μαχητικού. Όμως, το κόστος υλοποίησης που βαρύνει τον πελάτη, συνυπολογίζεται στο κόστος της σύμβασης. Παρόλα αυτά όμως, σχεδόν ταυτόχρονα με την παραλαβή της LOA, η ελληνική πλευρά αιτήθηκε από τη Lockheed Martin τη εξασφάλιση συμμετοχής της εγχώριας βιομηχανικής βάσης στο πρόγραμμα, με ή άνευ κόστους!
Επίσης, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, στην LOA δεν περιλαμβάνονται όπλα για τα 20 μαχητικά, προφανώς στην προσπάθεια μείωσης του κόστους. Εν κατακλείδι, είναι απορίας άξιο πως ακόμη και τώρα, που η προμήθεια των F-35 τίθεται σε τροχιά υλοποίησης και μάλιστα αναφέρονται συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα παραδόσεων, πως συνεχίζεται στο πλαίσιο της γνωστής ελαφρότητας στην αντιμετώπιση εξαιρετικά πολύπλοκων και τεχνικών θεμάτων, η υιοθέτηση δικών μας -αλά Γκρέκα- ερμηνειών των ισχυόντων για όλους γι’ αυτό το πολυεθνικό πρόγραμμα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου