Σάββας Ιακωβίδης
Το Ισραήλ επαναφέρει τη δημιουργία κουρδικού κράτους. Αυτό συναρτάται και προς τις Συμφωνίες του Αβραάμ με αραβικές χώρες. Αν δεν είναι απλώς εποχική σκοπιμότητα αυτή η υποστήριξη, η δημιουργία ανεξάρτητου, δημοκρατικού κουρδικού κράτους θα ανέτρεπε τις Συμφωνίες Σάικς-Πικό και θα εδραίωνε τις ΗΠΑ και το Ισραήλ ως τους ισχυρότερους δρώντες στη Μ. Ανατολή και στην Ευρασία. Με ό,τι αυτό θα συνεπάγεται για τις περιφερειακές και διεθνείς σχέσεις.
Οι σχέσεις Ισραήλ-Τουρκίας βρίσκονται στο χειρότερο σημείο τους. Μετά την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ, τη δολοφονία και την ομηρεία εκατοντάδων Ισραηλινών, η Τουρκία απέβαλε το προσωπείο. Εξαιτίας της συνέχισης του πολέμου, που επεκτάθηκε στον Λίβανο και στη Συρία, όσων οικτρών και φρικτών συντελούνται, και τον θάνατο χιλιάδων ανθρώπων εκατέρωθεν, ο Τούρκος Πρόεδρος έχει κυριολεκτικά αποχαλινωθεί. Ο κατακτητής της Κύπρου κατηγορεί το Ισραήλ για εγκλήματα πολέμου και ξεχνά όσα φοβερά εγκλήματα έχει διαπράξει ο Αττίλας στην Κύπρο.
Μετά το επεισόδιο με το Μαβί Μαρμαρά (2010), οι τουρκο-ισραηλινές σχέσεις γνώρισαν μόνο μικρές ανάπαυλες στην αντιπαράθεση των δύο χωρών. Ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς-Χεζμπολάχ-Χούθι-τρομοκρατικών τζιχαντιστικών οργανώσεων έχει οδηγήσει στο ναδίρ τις τουρκο-ισραηλινές σχέσεις. Η Τουρκία θεωρείται πλέον εχθρική προς το Ισραήλ. Αυτό αποτυπώνεται όχι μόνο από την πολεμική ρητορική αξιωματούχων των δύο χωρών αλλά και από ισχυρισμούς του Ερντογάν ότι, τάχα, μετά τη Γάζα κα τον Λίβανο, το Ισραήλ θα επιτεθεί και εναντίον της Τουρκίας. Η κορύφωση στην κρίση έγινε μετά από δηλώσεις (12/11/2024), του νέου Υπουργού Εξωτερικών του Ισραήλ, Γεδεών Σάαρ, και τη βόμβα που έριξε.
Στην πρώτη ομιλία του μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, ο Σάαρ είπε ότι «οι Κούρδοι αποτελούν ένα από τα μεγαλύτερα έθνη στον κόσμο χωρίς δική τους κρατική υπόσταση». Σημείωσε ότι οι Εβραίοι και οι Κούρδοι, ως μειονότητες στη Μέση Ανατολή, έχουν βρεθεί αντιμέτωποι με καταπίεση και διώξεις από κοινούς εχθρούς. «Σε μια περιοχή όπου πάντα θα είμαστε μειονότητα, οι φυσικές συμμαχίες θα είναι με άλλες μειονότητες», ανέφερε. «Αυτές οι συμμαχίες θα πρέπει να σχηματιστούν παράλληλα με τις συμφωνίες με τη Σαουδική Αραβία και άλλες αραβικές χώρες, κάτι που θα γίνει ευκολότερα μετά τους πολέμους με τη Χαμάς και τη Χεζμπολάχ». Οι θέσεις Σάαρ έχουν προκαλέσει οργή στην Άγκυρα, διότι δεν είναι η πρώτη φορά που ο νέος Ισραηλινός ΥπΕξ, όπως και ο Πρωθυπουργός Νετανιάχου και άλλοι Ισραηλινοί πολιτικοί και στρατιωτικοί, έχουν υπογραμμίσει κατ’ επανάληψιν τη σημασία δημιουργίας κουρδικού κράτους.
Ο Σάαρ υπενθύμισε την εισβολή της Τουρκίας στην κουρδική περιοχή του Αφρίν το 2018 και την εκδίωξη δεκάδων χιλιάδων Κούρδων, με την εγκατάσταση τουρκοφώνων και τρομοκρατικών οργανώσεων υποστηριζομένων από την Άγκυρα. Επίσης υποστήριξε την ενίσχυση των σχέσεων με τον κουρδικό λαό και τη στήριξή του απέναντι στην καταπίεση που υφίσταται από το Ιράν και την Τουρκία, επισημαίνοντας ότι αυτή η σχέση έχει «πολιτικές και στρατηγικές προεκτάσεις για το Ισραήλ». Στη συνέχεια ανέλυσε τη διαχρονική πολιτική του Ισραήλ να οικοδομήσει «ισχυρές σχέσεις με τις μειονότητες της Μέσης Ανατολής και να επιδιώξει συμμαχίες με χώρες που περιβάλλουν τον αραβικό κόσμο». Η συνεργασία του Ισραήλ με αραβικές χώρες έχει ενισχυθεί σημαντικά με τις Συμφωνίες του Αβραάμ, που οδήγησαν στην ομαλοποίηση των σχέσεων με τα Η.Α.Ε., το Μπαχρέιν, το Μαρόκο, ενώ επιχειρείται κανονικοποίηση σχέσεων με τη Σ. Αραβία.
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο νέος Ισραηλινός ΥπΕξ εκφράζεται υπέρ της δημιουργίας κουρδικού κράτους. Τον Ιούνιο του 2017 κάλεσε το Ισραήλ να υποστηρίξει την ανεξαρτησία του Κουρδιστάν, δηλώνοντας ότι «έχουν αποδείξει εδώ και δεκαετίες ότι είναι ένας αξιόπιστος στρατηγικός εταίρος για μας». Τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους, καθώς οι Κούρδοι στο Ιράκ ετοιμάζονταν για δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία τους, ο Νετανιάχου δήλωσε: «Το Ισραήλ υποστηρίζει τη δημιουργία ενός κουρδικού κράτους και τις θεμιτές προσπάθειες του κουρδικού λαού ν’ αποκτήσει το δικό του κράτος». Σε ομιλία του, το 2014, ο Νετανιάχου είχε εκφράσει την υποστήριξή του προς «τις φιλοδοξίες των Κούρδων για ανεξαρτησία», λέγοντας πως αξίζουν «πολιτική ανεξαρτησία».
Εξάλλου, ο υποστράτηγος Yair Golan, σήμερα πρόεδρος του Δημοκρατικού Κόμματος και σφοδρός επικριτής του Νετανιάχου, σε ομιλία του στην Ουάσιγκτον (7/9/2017 - Washington Institute for Near East Policy) και απαντώντας σε ερώτηση για το Κουρδικό Δημοψήφισμα και το ενδεχόμενο δημιουργίας ανεξάρτητου κουρδικού κράτους, είπε: «Είμαι θερμά υπέρ ενός ανεξάρτητου Κουρδιστάν. Μου αρέσει ιδιαίτερα ο κουρδικός λαός και, όπως γνωρίζετε, είχαμε μια καλή συνεργασία με τον κουρδικό λαό από τις αρχές της δεκαετίας του ’60. Κοιτάζοντας στη Μέση Ανατολή σήμερα, θα έλεγα ότι η μοναδική θετική εξέλιξη σχετικά με την τύχη της Μέσης Ανατολής είναι η εμφάνιση κάποιου είδους κουρδικής οντότητας – μιας ανεξάρτητης οντότητας». Αφού περιέγραψε τους Κούρδους ως «ένα μετριοπαθές στοιχείο» και απέρριψε τη θέση ότι το ΡΚΚ είναι τρομοκρατική οργάνωση, υποστήριξε:
«Δεν μπορώ να σχεδιάσω τα συγκεκριμένα σύνορα, ούτε πώς θα βρεθούν μαζί Ιρανοί, Ιρακινοί, Σύριοι και Τούρκοι Κούρδοι και ίσως δεν θα υλοποιηθεί αυτό το σχέδιο στην εποχή μας. Αλλά, κοιτάζοντας το Ιράν στ’ Ανατολικά, κοιτάζοντας την αποσταθεροποίηση στην περιοχή, μια σταθερή, συμπαγής, συνεκτική κουρδική οντότητα στη μέση αυτού του “βάλτου” δεν είναι καθόλου κακή ιδέα». Σύμφωνα με τον πρώην ανώτατο αξιωματούχο της Μοσάντ, Eliezer Tsafrir, από το 1963 το Ισραήλ είχε αρχίσει να προμηθεύει τους Κούρδους του Μπαρζανί με κάθε είδους εξοπλισμό και εκπαίδευση μαχητών. Στη Συρία και στο Ιράκ, οι Κούρδοι απολαμβάνουν περιορισμένη αυτονομία. Το δημοψήφισμα του Σεπτεμβρίου 2017 για την ανεξαρτησία του ιρακινού Κουρδιστάν απέτυχε, επειδή δεν είχε περιφερειακή και διεθνή υποστήριξη.
Η δημιουργία κουρδικού κράτους στα σύνορα Τουρκίας, Συρίας, Ιράκ και Ιράν θα συνιστούσε καταλυτική σφήνα ειδικά στα μεγαλοϊδεατικά σχέδια της Άγκυρας και της Τεχεράνης. Ο κουρδικός πληθυσμός υπολογίζεται πέραν των 40 εκ. Ένα κουρδικό κράτος, υποστηριζόμενο από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ, θα αναδιάτασσε το ισοζύγιο ισχύος διαφόρων δρώντων στη Μέση Ανατολή και, κυρίως, της Τουρκίας και του Ιράν. Μετά την έκβαση του πολέμου του Ισραήλ εναντίον της Χαμάς, της Χεζμπολάχ, της Συρίας και του Ιράν, ίσως θα αναδιαμόρφωνε και τον χάρτη των συνόρων της περιοχής.
Για 60 και πλέον χρόνια, το Ισραήλ συνδαυλίζει τις κουρδικές προσδοκίες. Σήμερα επαναφέρει τη δημιουργία κουρδικού κράτους. Αυτό συναρτάται και προς τις Συμφωνίες του Αβραάμ με αραβικές χώρες. Αν δεν είναι απλώς εποχική σκοπιμότητα αυτή η υποστήριξη, η δημιουργία ανεξάρτητου, δημοκρατικού κουρδικού κράτους θα ανέτρεπε τις Συμφωνίες Σάικς-Πικό, και θα εδραίωνε τις ΗΠΑ και το Ισραήλ ως τους ισχυρότερους δρώντες στη Μ. Ανατολή και στην Ευρασία. Με ό,τι αυτό θα συνεπάγεται για τις περιφερειακές και διεθνείς σχέσεις.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου