Τα 12 νέα ελικόπτερα Black Hawk επιχειρούν πλέον στις Ένοπλες Δυνάμεις της Αυστραλίας, μετά την απόφασή της να καθηλώσει και να αποσύρει όλα τα ελικόπτερα ΝΗ-90 που είχε. Το θέμα απασχολεί έντονα την Ελλάδα, αφού στον Ελληνικό Στρατό υπάρχουν ήδη 18 ΝΗ-90 κι αναμένεται η παραλαβή επιπλέον 2 σύντομα.
Του Χρήστου Μαζανίτη
Το 2023 η Αυστραλία αποφάσισε την ξαφνική ολοκληρωτική απόσυρση των ελικοπτέρων ΝΗ-90 που είχε για τις Ένοπλες Δυνάμεις της.
Η χώρα διατηρούσε 47 ελικόπτερα του τύπου, υπό την ονομασία Taipan, τα οποία αποφάσισε να τα αποσύρει μαζικώς μετά τα προβλήματα που εμφάνισαν με το σύστημα ελέγχου πτήσης, την αξιοπιστία των κινητήρων και την απόδοσή τους σε ακραίες καιρικές συνθήκες. Ταυτόχρονα, όπως και ο Ελληνικός Στρατός, είχε πρόβλημα με την ροή ανταλλακτικών με τη συντήρηση να καθίσταται δύσκολη και προβληματική.
Έτσι προχώρησε στην αγορά 40 ελικοπτέρων Black Hawk, προς 1,7 δις ευρώ.
Ήδη, όπως ανακοινώθηκε από το υπουργείο Άμυνας της Αυστραλίας, έχουν παραδοθεί 12, τα οποία επιχειρούν ενώ ως το τέλος του 2025 αναμένεται να παραληφθούν επιπλέον 7. Η συνολική παραγγελία αναμένεται να ολοκληρωθεί ως το 2030.
Η Ελλάδα, 22 χρόνια μετά την παραγγελία των 20 ΝΗ-90 παλεύει με την ολοκλήρωση της παραλαβής των ελικοπτέρων. Ήδη, μετά τις τελευταίες αφίξεις, έχουν φτάσει τα 18 ελικόπτερα ΝΗ-90 στην Αεροπορία Στρατού ενώ ως τα μέσα Μαρτίου αναμένεται να έχουν έρθει και τα εναπομείναντα 2.
Όμως, εκτιμάται ότι σύντομα τόσο το 18ο όσο και το 17ο που παρελήφθη πριν λίγο καιρό θα καθηλωθούν, μαζί με τα υπόλοιπα ελικόπτερα του τύπου που «κάθονται». Οι Γάλλοι κατασκευαστές, στο πλαίσιο των συμβατικών τους υποχρεώσεων, τηρούν τα βασικά, που είναι η παράδοση των υπόλοιπων 2 ελικοπτέρων, ώστε να αποφύγουν τυχόν καταδικαστικές αποφάσεις που θα τους χρέωναν με δεκάδες εκατομμύρια, ενώ δεν φέρονται διατεθειμένοι να προχωρήσουν σε μία συμφωνία με αμοιβαίες υποχωρήσεις, ώστε να λήξει το θέμα υποστήριξης των ελικοπτέρων με ανταλλακτικά.
Οι Γάλλοι ζητούν 50 εκατ. ευρώ και η Ελλάδα ζητά μείωση της τιμής κατά το ήμισυ.
Το σίριαλ με την υπόθεση των υπερσύγχρονων ελικοπτέρων ΝΗ-90 που αγόρασε η Ελλάδα από την Γαλλία, φαίνεται ότι ολοκληρώνεται μετά από 23 χρόνια. Ήταν το 2003 όταν η Ελλάδα υπέγραψε την συμφωνία προμήθειας 20 ελικοπτέρων ΝΗ-90, έναντι $ 657.523.069. Όμως παρελήφθησαν τα πρώτα 14 και τα υπόλοιπα 6 έμειναν στο… ράφι! Ο κύριος λόγος ήταν το «πάγωμα» της συμφωνίας το 2015 από τον τότε υπουργό Εθνικής Άμυνας Πάνο Καμμένο ως επιζήμια για την πατρίδα.
Επί χρόνια η διαθεσιμότητά τους ήταν σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα, λόγω διαφωνιών της πολιτικής ηγεσίας κι εν μέσω φιλολογίας περί σκανδαλώδους συμφωνίας. Μάλιστα, στην παρούσα φάση είναι τα 15 από τα 16 NH-90 καθηλωμένα. Πρόκειται για τα 14 πρώτα που ήρθαν στην Ελλάδα συν τα 2 που παραλήφθηκαν σχετικά πρόσφατα, με μόνα επιχειρησιακά να είναι το 17 και το 18 και εσχάτως να επανέρχεται το 15.
Ο κυριότερος λόγος ήταν γιατί ποτέ δεν υπεγράφη συμφωνία υποστήριξης σε ανταλλακτικά. Η αρχή του προβλήματος ξεκίνησε το 2005, με την παραλαβή του πρώτου ελικοπτέρου, επί του οποίου προέκυψαν από τα στελέχη του ΓΕΣ 200 παρατηρήσεις. Έτσι ξεκίνησε ο πρώτος γύρος καθυστερήσεων, με την κατασκευάστρια εταιρεία το 2010 να αναλαμβάνει τις ευθύνες της αποδεχόμενη την ευθύνη καθυστέρησης στην παραλαβή των ελικοπτέρων και των ζητημάτων που προέκυψαν.
Έτσι ενεργοποιήθηκε η ρήτρα των 34 εκατ. ευρώ περί καθυστερήσεων και μαζί με άλλες αξιώσεις της ελληνικής πλευράς φτάσαμε στα 70 εκατ. μείωσης του ποσού της αρχικής συμφωνίας συν πίστωση ύψους 20 εκατ. για υλικά και υπηρεσίες. Κι ενώ από το 2011 ξεκίνησε η σταδιακή παραλαβή των ελικοπτέρων, φτάσαμε στο 2015, οπότε όταν θα παραλαμβανόταν το 12ο, ο τότε υπουργός Εθνικής Άμυνας, έθεσε ζήτημα τεχνικής υποστήριξης.
Η χώρα είχε αποπληρώσει το 70% της αξίας των 20 ελικοπτέρων και τελικά, κι αφού ξεπεράστηκαν οι παλινωδίες βρέθηκε η προσωρινή λύση για την παραλαβή τριών ελικοπτέρων μέχρι το 2017, οπότε και τα υπόλοιπα 6 μπήκαν στα «αζήτητα» και την ελληνική κυβέρνηση να συζητά με την κατασκευάστρια εταιρεία και το υπουργείο Άμυνας τρόπους άρσης του αδιεξόδου.
Σε ότι αφορά το πρόγραμμα των Black Hawk, με πρωτοβουλίες του επίτιμου Αρχηγού ΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνου Φλώρου, η Βουλή ενέκρινε το πρόγραμμα προμήθειας 35 ελικοπτέρων (24+11) για την Αεροπορία Στρατού, 4 εκ των οποίων θα έχουν ειδική διαμόρφωση για τις ανάγκες των «Σκιών του Αιγαίου», της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου του ΓΕΕΘΑ.
Εκτιμάται ότι ως το τέλος του 2025 θα παραληφθούν τα πρώτα Black Hawk που θα αντικαταστήσουν σταδιακά τα υπέργηρα UH-1H Hyuey, ορισμένα εκ των οποίων είναι άνω των 50 ετών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου