Μεγάλο μέρος της Γάζας έχει καταστραφεί στις 500 ημέρες μαχών μεταξύ της Χαμάς και του Ισραήλ.
Από τότε που ο πρόεδρος Τραμπ πρότεινε την εκκένωση της Γάζας, Άραβες αξιωματούχοι έχουν προσφέρει νέες ιδέες για την ανοικοδόμηση. Αλλά η αναδυόμενη συναίνεση αναδιατυπώνει παλιά σχέδια ως νέα.
Των Patrick Kingsley και Vivian Yee ΝΥΤ 19 Φεβρουαρίου 2025
Αφού ο πρόεδρος Τραμπ σοκάρισε τον αραβικό κόσμο τον περασμένο μήνα προτείνοντας να εκδιωχθεί ολόκληρος ο πληθυσμός της Γάζας από το έδαφος, οι βοηθοί του αναδιατύπωσαν την ιδέα ως πρόσκληση προς τους ηγέτες της Μέσης Ανατολής: Βρείτε ένα καλύτερο σχέδιο ή κάντε το με τον τρόπο μας.
«Όλες αυτές οι χώρες λένε πόσο πολύ νοιάζονται για τους Παλαιστίνιους», δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο. «Αν οι αραβικές χώρες έχουν ένα καλύτερο σχέδιο, τότε αυτό είναι υπέροχο», πρόσθεσε ο κ. Ρούμπιο.
Τώρα, οι κυβερνήσεις αρκετών αραβικών κρατών προσπαθούν να κάνουν ακριβώς αυτό. Εκπρόσωποι της Αιγύπτου, της Ιορδανίας, της Σαουδικής Αραβίας, του Κατάρ και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων συντονίζονται αθόρυβα για να διαμορφώσουν ένα εναλλακτικό όραμα για τη Γάζα, στο οποίο οι αραβικές χώρες θα βοηθούσαν στη χρηματοδότηση και την επίβλεψη της ανοικοδόμησης της Γάζας, διατηρώντας παράλληλα τους κατοίκους της στη θέση τους και διατηρώντας τη δυνατότητα ενός παλαιστινιακού κράτους, σύμφωνα με διπλωμάτες και αξιωματούχους που έχουν ενημερωθεί για την προσπάθεια.
Οι απεσταλμένοι και των πέντε χωρών πρόκειται να εξειδικεύσουν τις λεπτομέρειες την Παρασκευή στη Σαουδική Αραβία και στη συνέχεια ξανά σε μια μεγαλύτερη σύνοδο κορυφής στις 4 Μαρτίου στο Κάιρο. Σε αυτές τις συναντήσεις, η Αίγυπτος θα προτείνει πιθανότατα τον σχηματισμό μιας επιτροπής από Παλαιστίνιους τεχνοκράτες και κοινοτικούς ηγέτες, όλοι τους μη συνδεδεμένοι με τη Χαμάς, οι οποίοι θα μπορούσαν να διοικήσουν τη Γάζα μετά τον πόλεμο, σύμφωνα με δύο Άραβες διπλωμάτες, έναν υψηλόβαθμο δυτικό αξιωματούχο και τον Δημοκρατικό γερουσιαστή του Μέριλαντ Κρις Βαν Χόλεν. Ο κ. Βαν Χόλεν δήλωσε ότι μίλησε την τελευταία εβδομάδα με τους υπουργούς Εξωτερικών της Αιγύπτου, της Σαουδικής Αραβίας και της Ιορδανίας για την εξελισσόμενη πρόταση.
«Η άποψή τους είναι ότι ο Τραμπ είναι κτηματομεσίτης, μίλησε για την ανάπλαση της Γάζας, ενώ εκείνοι θέλουν να καταρτίσουν ένα βιώσιμο σχέδιο που να δείχνει στον Τραμπ ότι μπορείς να ανοικοδομήσεις τη Γάζα και να παρέχεις ένα μέλλον για δύο εκατομμύρια Παλαιστίνιους» χωρίς να τους αναγκάσεις να εγκαταλείψουν τη γη τους, πρόσθεσε ο κ. Βαν Χόλεν.
Ο γερουσιαστής Κρις Βαν Χόλεν, Δημοκρατικός από το Μέριλαντ, δήλωσε ότι μίλησε με τους υπουργούς Εξωτερικών της Αιγύπτου, της Σαουδικής Αραβίας και της Ιορδανίας για την υπό διαμόρφωση πρόταση..
Ενώ οι ιδέες μπορεί να παρουσιάζονται ως μια νέα εναλλακτική λύση, δεν είναι καθόλου καινούργιες. Εδώ και μήνες, η Αίγυπτος έχει προωθήσει την ιδέα μιας τεχνοκρατικής επιτροπής και έχει φιλοξενήσει Παλαιστίνιους ηγέτες στο Κάιρο για να συζητήσουν την ιδέα. Εδώ και δεκαετίες, οι Άραβες ηγέτες ζητούν τη δημιουργία ενός παλαιστινιακού κράτους που θα περιλαμβάνει τη Γάζα. Ακόμα και η ισραηλινή κυβέρνηση έχει δηλώσει εμπιστευτικά εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο ότι είναι ανοιχτή στο να διαδραματίσουν οι Άραβες ηγέτες εποπτικό ρόλο στη μεταπολεμική Γάζα.
Η πρόκληση είναι ότι τα εμπόδια σε αυτές τις ιδέες είναι τόσο παλιά όσο και οι ίδιες οι ιδέες.
Οι Ισραηλινοί ηγέτες αντιτίθενται στα μεταπολεμικά σχέδια που θα άνοιγαν το δρόμο για την παλαιστινιακή κυριαρχία. Αλλά οι Άραβες ηγέτες θα υποστηρίξουν μόνο ένα πλαίσιο που έστω και ονομαστικά χαράσσει μια πορεία προς την παλαιστινιακή κρατική οντότητα.
Θέλουν επίσης την ευλογία της Παλαιστινιακής Αρχής, του διεθνώς αναγνωρισμένου φορέα που διαχειριζόταν τη Γάζα μέχρι που η Χαμάς απέσπασε τον έλεγχο της περιοχής πριν από σχεδόν δύο δεκαετίες. Αλλά ο πρόεδρος της Αρχής, Μαχμούντ Αμπάς, έχει εμφανιστεί επιφυλακτικός απέναντι σε μια μεταπολεμική δομή διακυβέρνησης που δεν θα του παρέχει κατηγορηματικά τον πλήρη έλεγχο της περιοχής – μια θέση που τον φέρνει σε αντιπαράθεση με μια τεχνοκρατική επιτροπή. Αξιωματούχοι της Χαμάς έχουν δηλώσει ότι θα ήταν πρόθυμοι να παραχωρήσουν τον έλεγχο των πολιτικών υποθέσεων σε ένα τέτοιο όργανο. Αλλά έχουν αρνηθεί να διαλύσουν τη στρατιωτική τους πτέρυγα, μια απαράδεκτη θέση τόσο για το Ισραήλ όσο και για τον κ. Τραμπ, οι οποίοι επιδιώκουν τον πλήρη αφοπλισμό της Χαμάς.
«Η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζουν οι Άραβες ηγέτες είναι να παρουσιάσουν ένα ρεαλιστικό σχέδιο που θα μπορεί να επιβληθεί στις παλαιστινιακές παρατάξεις, καθώς και να γίνει αποδεκτό τόσο από τις ΗΠΑ όσο και από το Ισραήλ», δήλωσε ο Ιμπραήμ Νταλάλσα, διευθυντής του Horizon Center, μιας ομάδας πολιτικών ερευνών στη Ραμάλα της Δυτικής Όχθης. «Θα είναι μια πολύ περίπλοκη διαδικασία».
Μεταξύ των αβεβαιοτήτων είναι το ποιον θα εμπιστευτούν οι Άραβες ηγέτες να ασφαλίσει τη Γάζα και να αποτρέψει τη Χαμάς από το να επιτεθεί στο Ισραήλ. Ισραηλινοί αξιωματούχοι θέλουν επίσης ο ισραηλινός στρατός να έχει επιχειρησιακή ελευθερία στη Γάζα μακροπρόθεσμα, αλλά αυτή η ρύθμιση θα ήταν δύσκολο για την αραβική ηγεσία να την υποστηρίξει δημοσίως.
Ορισμένοι ελπίζουν ότι η Αίγυπτος και οι χώρες του Περσικού Κόλπου θα παράσχουν τα δικά τους στρατεύματα. Τον περασμένο μήνα, η Αίγυπτος επέτρεψε σε μια ιδιωτική αιγυπτιακή εταιρεία ασφαλείας να βοηθήσει στη στελέχωση ενός σημείου ελέγχου στο εσωτερικό της Γάζας – μια ρύθμιση που ορισμένοι διπλωμάτες και αναλυτές θεώρησαν ως πρωτότυπο για μια ευρύτερη επιχείρηση. Όμως δεν είναι σαφές αν οι Άραβες ηγέτες θα ήταν διατεθειμένοι να στείλουν μεγαλύτερη δύναμη για την εξασφάλιση μιας ευρύτερης περιοχής. Και είναι απίθανο ότι η Χαμάς θα δεχόταν αυτή την επέμβαση.
«Όποιος θέλει να πάρει τη θέση του Ισραήλ θα αντιμετωπιστεί όπως ακριβώς το Ισραήλ», δήλωσε ο Οσάμα Χαμντάν, ανώτερο στέλεχος της Χαμάς, κατά τη διάρκεια συνεδρίου στο Κατάρ το περασμένο Σαββατοκύριακο.
Μέλη της Χαμάς, η οποία είναι απίθανο να δεχτεί την παρουσία ξένων δυνάμεων ασφαλείας, ακόμη και από αραβικά κράτη, στη Γάζα.
Το πιο συγκεκριμένο στοιχείο του αιγυπτιακού σχεδίου επικεντρώνεται στην ανοικοδόμηση της Γάζας, διατηρώντας τους Παλαιστίνιους εντός του θύλακα, αντί να τους αναγκάσει να φύγουν προς την Αίγυπτο και την Ιορδανία, όπως έχει προτείνει ο κ. Τραμπ.
Ο πρόεδρος της Αιγύπτου Abdel Fattah el-Sisi περιέγραψε την πρόταση σε αδρές γραμμές σε συναντήσεις που είχε την Κυριακή με τον Ρόναλντ Λόντερ, τον πρόεδρο του Παγκόσμιου Εβραϊκού Κογκρέσου, και τον πρίγκιπα διάδοχο Χουσεΐν της Ιορδανίας. Ο κ. Ελ Σίσι συζήτησε με τον Ιορδανό πρίγκιπα «την ανάγκη να ξεκινήσει αμέσως η ανοικοδόμηση της Λωρίδας της Γάζας, χωρίς να εκτοπιστούν οι Παλαιστίνιοι από τη γη τους», σύμφωνα με ανακοίνωση της αιγυπτιακής προεδρίας.
Αλλά οι λεπτομέρειες του σχεδίου παραμένουν ασαφείς.
Ο Σαμίρ Φαράγκ, απόστρατος Αιγύπτιος στρατιωτικός στρατηγός, δήλωσε σε συνέντευξή του ότι η Αίγυπτος θα καλέσει μια σειρά από εταιρείες, εγχώριες και διεθνείς, για την ανοικοδόμηση της Γάζας τα επόμενα τρία έως πέντε χρόνια. Μια πρώτη φάση αύξησης της ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα και καθαρισμού των ερειπίων θα ακολουθούσε η κατασκευή νοσοκομείων, σχολείων και άλλων υποδομών, δήλωσε ο κ. Φαράγκ, ο οποίος βρίσκεται κοντά σε Αιγύπτιους αξιωματούχους.
Το ερώτημα του ποιος θα πληρώσει γι’ αυτό παραμένει αναπάντητο.
Η Αίγυπτος θα καλέσει άλλες αραβικές χώρες να συνεισφέρουν κεφάλαια για την ανοικοδόμηση σε μια επερχόμενη διάσκεψη, δήλωσε ο κ. Φαράγκ.
Αλλά ακόμη και ο χρόνος διεξαγωγής τέτοιων συνόδων κορυφής έχει προκαλέσει σύγχυση. Η Αίγυπτος προσκάλεσε αρχικά τους Άραβες ηγέτες σε μια «έκτακτη» σύνοδο κορυφής στις 27 Φεβρουαρίου. Στη συνέχεια καθυστέρησε κατά μια εβδομάδα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου