Ο θεσμός των επιτίμων
προξένων ιδρύθηκε πριν από αιώνες, με σκοπό να διευκολύνει τις χώρες που
δεν μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν πρεσβείες στο εξωτερικό με σκοπό την
εξάπλωση και διευκόλυνση του εμπορίου, αλλά έχει εξελιχθεί σε στήριγμα
για τις διεθνείς σχέσεις και χρησιμοποιείται από την πλειονότητα των
κυβερνήσεων. Παράλληλα όμως, διάφορες χώρες, της Τουρκίας
συμπεριλαμβανομένης, χρησιμοποιούν το θεσμό για παράνομες
δραστηριότητες, ενώ ισχύει και το αντίθετο. Ο θεσμός αξιοποιείται από
πρόσωπα για να διευκολυνθεί η πολυποίκιλη εγκληματική δράση τους… Άρα,
απαιτείται εγρήγορση από τις δυνάμεις αντικατασκοπείας και εσωτερικής
ασφάλειας, κάτι που αφορά καταφανώς και την Ελλάδα.
Του Διογένη Ρωσσίδη
Σε αντίθεση με τους πρέσβεις και λοιπούς απεσταλμένους, οι επίτιμοι πρόξενοι εργάζονται στη χώρα
καταγωγής τους, χρησιμοποιώντας τις διασυνδέσεις τους και την επιρροή τους για να προάγουν τα συμφέροντα των ξένων κυβερνήσεων που τους μισθώνουν. Ως αντάλλαγμα, οι πρόξενοι εισάγονται στον κόσμο της διπλωματίας και απολαμβάνουν μερικά παρόμοια προνόμια με διπλωματικούς καριέρας.Σύμφωνα με τη Σύμβαση της Βιέννης περί προξενικών σχέσεων, τα έγγραφα και η αλληλογραφία τους δεν δύναται να κατασχεθούν. Οι προξενικοί «σάκοι» τους -κουτιά, τσάντες ή ακόμα και κιβώτια οποιουδήποτε μεγέθους και βάρους- προστατεύονται από ελέγχους. Ο τίτλος του προξένου και το κύρος που τον συνοδεύει μπορούν να ανοίξουν τις πόρτες σε μία καριέρα στον κλάδο ή ακόμα και στην πολιτική. Παρόλα αυτά διεφθαρμένοι, βίαιοι και επικίνδυνοι εντεταλμένοι, συμπεριλαμβανομένων και όσων έχουν κατηγορηθεί για υποστήριξη τρομοκρατικών καθεστώτων και οργανώσεων, έχουν μετατρέψει το παραπάνω σύστημα σε ένα επικίνδυνο είδος διπλωματίας που απειλεί την έννομη τάξη σε όλον τον κόσμο.
Μία πρωτοπόρος διεθνής έρευνα από τους οργανισμούς ICIJ (International Consortium of Investigative Journalists) και ProPublica ταυτοποίησε τουλάχιστον 500 εν ενεργεία και πρώην επιτίμους προξένους που έχουν κατηγορηθεί για εγκλήματα ή έχουν εμπλακεί σε κάποιο σκάνδαλο ή διένεξη. Ο παραπάνω αριθμός είναι σίγουρα μικρότερος από τον πραγματικό, καθώς καμία διεθνής υπηρεσία δεν παρακολουθεί τους επίτιμους προξένους και δεκάδες κυβερνήσεις δεν γνωστοποιούν τα ονόματα τους. Η έρευνα έδειξε πως διακινητές ναρκωτικών, δολοφόνοι, σεξουαλικοί παραβάτες και άτομα που έχουν διαπράξει απάτες έχουν υπηρετήσει ως επίτιμοι πρόξενοι, όπως επίσης και έμποροι όπλων που έχουν προωθήσει τα συμφέροντα χωρών σαν τη Βόρεια Κορέα, τη Συρία και άλλες διεφθαρμένες κυβερνήσεις.
Σε τριάντα επιτίμους προξένους έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες χώρες, δεκαεπτά από τους οποίους ήταν εν ενεργεία. Μερικοί ανήκαν στον κύκλο του Ρώσου προέδρου Πούτιν μέχρι την εισβολή στην Ουκρανία, οπότε και μπήκαν σε «μαύρη λίστα». Επιπλέον, για εννέα εν ενεργεία και πρώην προξένους έχουν βρεθεί δεσμοί με τρομοκρατικές οργανώσεις (οι περισσότεροι με τη Χεζμπολάχ) και κυβερνήσεις.
Πρώην Αμερικανοί αξιωματούχοι που έχουν ερευνήσει το δίκτυο χρηματοδότησης της Χεζμπολάχ υποστηρίζουν ότι η χρήση του θεσμού των επιτίμων προξένων από τη Χεζμπολάχ είναι καλά οργανωμένη και οικτρά ανεξέταστη. Τον Μάρτιο, το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ επέβαλε κυρώσεις σε έναν επιφανή επιχειρηματία στη Γουινέα, κατηγορώντας τον για διοχέτευση χρημάτων στη Χεζμπολάχ κάνοντας χρήση της θέσης του ως πρόξενος.
Στη Βόρεια Μακεδονία, αξιωματούχοι στον τομέα των πληροφοριών ανακάλυψαν πως δύο πρόξενοι επέτρεπαν να χρησιμοποιούνται τα γραφεία τους ως βάσεις για την διάδοση της ρωσικής προπαγάνδας με στόχο να περιοριστεί η εξάπλωση του ΝΑΤΟ στη χώρα.
Στην Τουρκία, σύμφωνα με μία βάση δεδομένων της Deutsche Welle, επιχειρούν τριακόσιοι είκοσι οκτώ επίτιμοι πρόξενοι, μεταξύ των οποίων είκοσι δύο πολιτικοί. Εξ αυτών οι δέκα τέσσερις προέρχονται από το κόμμα του προέδρου Ερντογάν. Τουλάχιστον πενήντα από το σύνολο των προξένων αυτών έχουν εμπλακεί σε σκάνδαλα. Αυτά κυμαίνονται από κατηγορίες για διακίνηση ναρκωτικών έως εικονικές εξαγωγές και πολλά ακόμα. Παρά το γεγονός ότι πολλοί από αυτούς έχουν περάσει από δίκη, ουδείς καταδικάστηκε.
Ελάχιστες κυβερνήσεις ανά τον κόσμο, όπως αυτές του Καναδά, της Βολιβίας της Κόστα Ρίκα και του Μαυροβουνίου, έχουν δηλώσει κενά στην εποπτεία των δραστηριοτήτων των επιτίμων προξένων τους ή ακόμα και επικίνδυνες αστοχίες στη λειτουργία του θεσμού συνολικά. Επιπλέον, η Γερμανία και η Αυστρία, αφού δέχθηκαν πιέσεις από δημοσιογράφους, απέλυσαν έναν πρόξενο στη Βραζιλία, ενώ ακόμη ένας στην Ελβετία ανακοίνωσε την παραίτησή του.
Χιλιάδες επίτιμοι πρόξενοι παραμένουν ενεργοί σε όλον τον κόσμο ενώ δεν υπάρχει κάποιος τρόπος να γνωρίζουμε τον ακριβή αριθμό τους ούτε να εξακριβωθεί πόσο συχνά παρανομούν ή κάνουν κατάχρηση των προνομίων τους. Μαζί με τα χλωρά… Έτσι, ο θεσμός των επιτίμων προξένων κατέστη απειλή για την έννομη τάξη σε διεθνές επίπεδο και δίνει την ευκαιρία σε επικίνδυνους δρώντες ανά τον κόσμο να προωθούν τα συμφέροντά τους. Αν κάτι είναι βέβαιο όμως, είναι το ρητορικό ερώτημα… πώς θα ήταν δυνατό να λείπει από τέτοια “κόλπα” η Τουρκία;
ΠΗΓΗ defence-point
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου