Ένα εξαιρετικού ενδιαφέροντος ρεπορτάζ της συναδέλφου Αλεξάνδρας Φωτάκη, για το μέλλον των ελληνικών εξοπλισμών δημοσιεύει η έντυπη έκδοση της εφημερίδας «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο». Με δεδομένο ότι συνήθως φιλοξενούνται ρεπορτάζ καλά με βάση καλή και πρωτογενή πληροφόρηση, ήταν λογικό να τραβήξει το ενδιαφέρον του DP. Με απλά λόγια θα μπορούσε να περιγραφεί ως ακολούθως: «Έλλειψη χρημάτων, στάση [εξοπλιστικού] εμπορίου»!
Και στο υπότιτλο… μια εκτίμηση ότι με τη λογική του συνδυασμού ανελαστικών αναγκών και έλλειψης πιστώσεων, το ενδεχόμενο να δούμε στον ελληνικό Στόλο τα αμερικανικά πλοία LCS και ενδεχομένως και καταδρομικό/ά Ticonderoga, κάθε άλλο παρά θα μπορούσε να αποκλειστεί…
Με βάση τις πιο επίσημες δηλώσεις της πολιτικής ηγεσίας, τόσο στο επίπεδο του πρωθυπουργού όσο και σε αυτό του υπουργού Εθνικής Άμυνας, από ελληνικής πλευράς έχει ξεκαθαριστεί προς του Ευρωπαίους εταίρους, ότι όσο οι αμυντικές δαπάνες παραμένουν ως έχουν στον υπολογισμό του ελλείμματος, εξοπλιστικά συμβόλαια σε Ευρωπαίους προμηθευτές δεν πρόκειται να ανατεθούν. Με ό,τι δύναται αυτό να συνεπάγεται για την υλοποίηση ήδη εξαιρετικά καθυστερημένων εξοπλιστικών προγραμμάτων, όπως η ναυπήγηση κορβετών για το Πολεμικό Ναυτικό, ή/και ο εκσυγχρονισμός του αρματικού στόλου των χερσαίων δυνάμεων.
Ο κατάλογος είναι πολύ μακρύς. Η δε συνολική αξία του προγράμματος εξοπλιστικών προτεραιοτήτων σε βάθος 12ετίας ζαλίζει, σε βαθμό που φαίνεται μη ρεαλιστικός για τα οικονομικά δεδομένα της χώρας: 37,8 δισεκατομμύρια ευρώ! Δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός στα οικονομικά για να κάνει τη διαίρεση και να αντιληφθεί ότι η Ελλάδα θα πρέπει να δαπανά άνω των 3 δις. ευρώ σε ετήσια βάση, μόνο για να προμηθευθεί όσα χρειάζονται οι Ένοπλες Δυνάμεις. Σε αυτό το ποσό, φυσικά, θα πρέπει εν συνεχεία να συνυπολογιστεί και να αθροιστεί η ετήσια επιβάρυνση συντήρησης για τη διατήρηση υψηλών διαθεσιμοτήτων.
Αλλιώς θα καταλήξουμε στο ίδιο αποτέλεσμα… Πανάκριβες αγορές οπλικών συστημάτων τεχνολογίας αιχμής, χωρίς συμβάσεις «εν συνεχεία υποστήριξης» (FOS: follow-on-support), που οδηγούν νομοτελειακά σε «παρκαρισμένα» μέσα και στη σταδιακή επιχειρησιακή απαξίωση. Άρα, στη δημιουργία εκ νέου ανάγκης νέων πολυδάπανων αγορών. Πολλούς θα τους βόλευε αυτό. Να υπενθυμιστεί με την ευκαιρία, ότι το «κόστος κύκλου ζωής» (life-cycle cost) ανέρχεται περίπου στο τριπλάσιο της ονομαστικής δαπάνης προμήθειας ενός συστήματος. Άρα το 38,7 ανεβαίνει σε επίπεδα που υπερβαίνουν τα 100 δισεκατομμύρια ευρώ ως πραγματική δαπάνη. Απλά, η εμπειρία έχει αποδείξει πως η νοοτροπία αυτή είναι αδιέξοδη και εθνικά αυτοκαταστροφική.
Την τελευταία σχεδόν διετία, είχαμε συνηθίσει σε δημοσιεύματα που θεωρούσαν την τελική απόφαση επιλογής προμηθευτή για τις κορβέτες, ακόμα και «θέμα ημερών». Η αδυσώπητη οικονομική πραγματικότητα όμως έδειξε κάτι εντελώς διαφορετικό. Στο δημοσίευμα – αφορμή του σημερινού σημειώματος, η «υπαιτιότητα» ρίχνεται στις συνέπειες των δύο πολέμων, στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή. Προφανώς έχουν παίξει το δικό τους ρόλο και στην αύξηση τιμών. ¨Δεν είναι ασφαλώς λάθος…
Μόνο που εμείς, στο DP, θα προσθέταμε ασφαλώς και την -αποδεδειγμένα πλέον- ανερμάτιστη και αυτοκαταστροφική ενεργειακή πολιτική της Δύσης εν συνόλω. Σε συνδυασμό με τις δυο αυτές πολεμικές συρράξεις που μαίνονται. Με την Ελλάδα τουλάχιστον συνυπεύθυνη σε αυτή την πολιτική, καθώς στο συγκεκριμένο θέμα, αποφάσισε να κάνει δήθεν «πρωταθλητισμό», σε μια μεταμοντέρνα μετονομασία του «αυτοχειριασμού». Και μόνο το συνολικό κόστος των επιδοτήσεων στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος, αθροίζει ένα ποσό που θα ήταν ικανό να οδηγήσει στην υλοποίηση πολλών κρίσιμων εξοπλιστικών. Και δεν έχουμε ξεμπερδέψει ακόμη… δεν είμαστε καν κοντά σε αυτό τον στόχο.
Εδώ η Γερμανία που θεωρούσε ότι είχε «δέσει τον γάιδαρό της», θεωρώντας ότι για τα χρόνια της «ενεργειακής μετάβασης» το φθηνό ρωσικό φυσικό αέριο θα τροφοδοτούσε το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της βιομηχανίας της, για να «τρέξουν» οι υπόλοιποι, τα συνήθη κορόιδα, το πείραμα της βεβιασμένης «πράσινης μετάβασης» που τίναξε την υφήλιο στον αέρα, ενεργοποιεί εκ νέου τους λιγνίτες. Εδώ, εμείς, παραμένουμε σε… τροχιά «πρωταθλητισμού», για τον οποίον ενδιαφέρονται πολλοί. Μόνο που δεν εκπροσωπούν αυτό που θα αποκαλούσαμε, κατά μέσον όρο, ως «ελληνική κοινωνία». Στο θέμα αυτό έχει τοποθετηθεί στο παρελθόν και ο σημερινός ΥΕΘΑ…
Κι εμείς περιμένουμε εξοπλιστικά… Τι έχει μείνει; Αυτό που, σύμφωνα με το δημοσίευμα, είχε πει ο Κυριάκος Μητσοτάκης τον περασμένο Ιούλιο σε συνέντευξη στον ΣΚΑΪ, περί της δυνατότητας να προμηθευθεί η χώρα δωρεάν «σημαντικό πλεονάζον υλικό» από τις ΗΠΑ. Αυτό το «beggars cannot be choosers» (οι ζητιάνοι δεν μπορούν να επιλέγουν) του πρώην Αμερικανού Ακολούθου Άμυνας στην Αθήνα το θυμάστε; Αυτό που είχε προκαλέσει θύελλα διαμαρτυριών για την αγένεια, την αλαζονεία και την αυθάδεια που εξέπεμπε.
Ωστόσο, αναρωτιέται κανείς αναδρομικά, μήπως σε «απόλυτες τιμές» αποτύπωνε μια πραγματικότητα, αυτή που ζούμε εκ νέου σήμερα. Τότε ήταν η εποχή των Μνημονίων. Μήπως τελικά δεν έχουμε ξεφύγει από αυτή την κατάσταση, καθώς τα οικονομικά δεδομένα είναι αμείλικτα, κι όποιος επιλέγει να αδιαφορεί γι’ αυτά στις σκέψεις και τις αναλύσεις του, απλά χάνει τον χρόνο του. Ευθύνες προφανώς υπάρχουν. Άλλο όμως η αναζήτησή τους και άλλο ο σχεδιασμός με βάση τα δεδομένα που υπάρχουν στο τραπέζι, σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή.
Τούτων λεχθέντων, τόσο από το ρεπορτάζ των «ΝΕΩΝ» όσο και από πληροφορίες ανεξάρτητων πηγών του DP, αναφέρουν ότι τα αμερικανικά πλοία, με όλα τους τα προβλήματα (ενδεικτικά, υψηλό κόστος συντήρησης, ανεπαρκής οπλισμός ορισμένων κ.λπ.), παραμένουν στο τραπέζι. Ωστόσο, για να αποδεσμευθούν, θα πρέπει να ζητηθούν από ελληνικής πλευράς. Και σε αυτό το πλαίσιο να ξεκινήσει η συζήτηση περί των όρων που φέρεται να θέτει η ελληνική πλευρά. Τα καταδρομικά Ticonderoga δείχνουν να ενδιαφέρουν, τουλάχιστον την πολιτική ηγεσία του τόπου. Το ίδιο και τα LCS (Littoral Combat Ships) που αποσύρονται. Εδώ υπεισέρχονται οι περισσότερες προϋποθέσεις.
Δεν είναι επί του παρόντος απόλυτα σαφές ποια είναι η στάση του Πολεμικού Ναυτικού απέναντι σε αυτή την προοπτική. Εάν δηλαδή μπορεί να περιγραφτεί με ένα ξερό ναι ή όχι, ή είναι πιο «πολιτική», συμπεριλαμβάνοντας προϋποθέσεις υπό τις οποίες θα γίνονταν δεκτά και θα εντάσσονταν στον Στόλο. Για παράδειγμα, σημαντική αναβάθμιση οπλισμού των LCS, κάποια φόρμουλα εξασφάλισης αμερικανικής συνδρομής στην υποστήριξη και ίσως τον οπλισμό των θηριωδών καταδρομικών. Διότι εδώ δεν μπορούμε να αγοράσουμε κορβέτες εκτοπίσματος 3.000 τόνων και θα εντάξουμε πλοία των 10.000 τόνων; Η όλη λογική δείχνει να πάσχει, καταρχήν.
Απόλυτα λογικό επιχείρημα στο οποίο παρεμβάλλεται ένα «αλλά». Ο αντίλογος. Προφανώς και δεν είναι η βέλτιστη λύση για την ελληνική ναυτική ισχύ. Τι έχει όμως διαμηνύσει το Πολεμικό Ναυτικό περί του επείγοντος χαρακτήρα της απόσυρσης των μη εκσυγχρονισμένων φρεγατών “S” (Kortenaer); Εάν έχει τεθεί χρονικός ορίζοντας απόσυρσης, πώς αντανακλά αυτό σε συνδεόμενες αποφάσεις, όπως η «οροφή» 18 κυρίων μονάδων επιφανείας (σ.σ. η επιχειρηματολογία περί της ανάγκης για «περισσότερες πλώρες» έχει κάποιο όριο), την αναβάθμιση των τεσσάρων φρεγατών MEKO 200HN που επίσης καρκινοβατεί και ασφαλώς την προοπτική παραλαβής των τριών FDI HN τύπου «ΚΙΜΩΝ»;
Επιπρόσθετα, ποιο είναι το ποσό που θα δαπανηθεί για την απόκτηση και επιχειρησιακή ένταξη – αξιοποίηση μεταχειρισμένων αμερικανικών λύσεων, ώστε να «ζυγιστεί» απέναντι στην ενδεχόμενη επένδυσή του σε ναυπηγήσεις αντί των μεταχειρισμένων; Αποδεχόμενοι ένα διάστημα λίγων ετών που ο στόλος θα επιχειρεί με λιγότερα πλοία και αυξημένο τον ρόλο της Αεροπορίας, εάν υποτεθεί ότι παραληφθούν stand-off βλήματα κατά στόχων επιφανείας -που εγκληματικά δεν προτεραιοποιήθηκαν ορθώς- ώστε να μην πληγεί τόσο πολύ η ελληνική αποτροπή απέναντι στην τουρκική ναυτική απειλή. Έτσι γίνονται νοικοκυρεμένα οι δουλειές και ο υπουργός Εθνικής Άμυνας που έχει τον τελευταίο λόγο και την απόλυτη ευθύνη για την τελική απόφαση, δεν μπορεί να μην το γνωρίζει. Είναι και αυτή η υπόθεση με τα ναυπηγεία της χώρας που έχει κακοφορμίσει τα τελευταία 15 χρόνια και μένει να αποδειχθεί σύντομα στην πράξη εάν θα υπάρξει ή όχι «φως στο τούνελ».
Οι ανάγκες είναι όμως πολλές περισσότερες. Στο ρεπορτάζ αναφέρονται οι απαντητικές LoA (Letters of Offer and Acceptance) των Αμερικανών για την προμήθεια των F-35, των C-130, αλλά και των ελικοπτέρων Black Hawk (για τα εν λόγω ελικόπτερα μάλιστα, στο ρεπορτάζ αναφέρεται ότι «το σχέδιο της έγκρισης έχει ήδη εκδοθεί και βρίσκεται υπό επεξεργασία»). Γι’ αυτά λεφτά υπάρχουν; Ή μήπως δεν ευθύνονται αποκλειστικά οι ΗΠΑ για την καθυστέρηση; Πώς προτεραιοποιούνται σε σχέση με τις εξοπλιστικές ανάγκες που προαναφέρθηκαν;
Ιδιαίτερα σημαντική είναι η αναφορά στο ρεπορτάζ στη «συντήρηση των οπλικών συστημάτων που αποκτά η Ελλάδα αλλά και η δημιουργία ενός οικοσυστήματος αμυντικής καινοτομίας με τη συμμετοχή των ελληνικών επιχειρήσεων που θα παράξει ιδέες, προϊόντα και υπηρεσίες, που θα υποστηρίξει την αμυντική δυνατότητα». Στην πράξη θα κριθούν όλα. Για την δε ΕΑΒ, την «εξυγίανση της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας… προώθηση ενός σχεδίου που θα την καταστήσει ικανή να αρχίσει να λειτουργεί με οικονομοτεχνικά κριτήρια στα πρότυπα των ιδιωτικών ανταγωνιστικών εταιρειών», φαίνεται πως θα έχουμε εξελίξεις μέχρι το τέλος του χρόνου. Οψόμεθα λοιπόν…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου