Σύμφωνα με αξιόπιστες πηγές, η Επιστολή Προσφοράς και Αποδοχής (LOA: Letter of Offer and Acceptance) των Αμερικανών για τα μαχητικά F-35A Lightning II έφτασε στην Αθήνα.
Ωστόσο, προς το παρόν δεν έχει γίνει γνωστό εάν η άφιξη αφορά το Γραφείο Αμυντικής Συνεργασίας (ODC: Office of Defense Cooperation) στην αμερικανική πρεσβεία, ή έχει προωθηθεί στην αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Εθνικής Άμυνας (ΥΠΕΘΑ), στην ΓΔΑΕΕ (Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Επενδύσεων και Εξοπλισμών – η σωστή μετάφραση του αγγλικού GDDIA, δηλαδή του General Directorate for Defense Investments and Armaments).
Η διευκρίνιση αυτή έχει πάντα ενδιαφέρον για δύο λόγους. Πρώτον, διότι για λόγους πολιτικής ορθότητας οι «αμυντικές επενδύσεις» που είναι το σωστό, έγιναν «αμυντικοί εξοπλισμοί», ενώ η αγγλική μετάφραση έμεινε απείραχτη. Δεύτερον, διότι με μια προσεκτική ματιά, παρατηρεί κανείς ότι στη μετάφραση του «άμυνα», χρησιμοποιείται το αμερικανικό «defense» έναντι του ευρωπαϊκού «defence». Καθένας μπορεί αν αξιολογήσει και να ερμηνεύσει αυτές στις δυο λεπτομέρειες όπως επιθυμεί… Ο Νίκος Δένδιας, προς το παρόν είναι ένας ακόμα υπουργός Άμυνας που δεν το έχει προσέξει.
Επιστρέφοντας στο θέμα της LOA, υπενθυμίζεται ότι γενικά αφορά ένα τόσο λεπτομερές έγγραφο που περιλαμβάνει κατά κυριολεξία τα πάντα και αν το αποδεχθεί ο πελάτης στο σύνολο του ή εν μέρει, αποτελεί το κείμενο της τελικής διακρατικής σύμβασης. Ωστόσο, η εμπειρία έχει αποδείξει, ότι όπως και στην ανακοίνωση της Υπηρεσίας Συνεργασίας Άμυνας και Ασφάλειας (DSCA: Defense Security Cooperation Agency) των ΗΠΑ, που ενημερώνει για την αποδέσμευση κάθε οπλικού συστήματος προς εξαγωγή, όσα περιέχονται έχουν ως στόχο να διασφαλίσουν ότι δεν θα προκύψει στην πορεία, οποιαδήποτε επιπρόσθετη απαίτηση από την πλευρά του πελάτη, η οποία θα επέβαλλε την επανάληψη της χρονοβόρας -περί το εξάμηνο- διαδικασίας έγκρισης.
Για τον λόγο αυτό, η LOA γίνεται συνήθως αντικείμενο διαπραγμάτευσης μεταξύ του πωλητή και του αγοραστή και το τελικό ύψος του συμβολαίου μικρότερο από το ποσό που αναφέρει. Στην περίπτωση της Ελλάδας (πελάτης) η διαπραγμάτευση θα γίνει με την αμερικανική κυβέρνηση που θα εκπροσωπηθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Πενταγώνου, καθώς η συμφωνία θα έχει διακρατικό χαρακτήρα (FMS: Foreign Military Sales). Υπενθυμίζεται, ότι αυτό σημαίνει πως αντισυμβαλλόμενοι είναι τα δυο κράτη, η Ελλάδα και οι ΗΠΑ.
Η αμερικανική πλευρά, μετά την υπογραφή της διακρατικής σύμβασης, αναθέτει την υλοποίηση στην κατασκευάστρια εταιρία (Lockheed Martin). Μετά την παραγωγή των αεροσκαφών, η Αεροπορία των ΗΠΑ (δηλαδή η κυβέρνηση των ΗΠΑ) πιστοποιεί ότι το συμβατικό αντικείμενο που θα παραλάβει η ελληνική πλευρά πληροί πανομοιότυπα ποιοτικά στάνταρ που θα επέτρεπαν την αποδοχή του, εάν πελάτης ήταν η ίδια η αμερικανική Αεροπορία (USAF). Αυτά όσον αφορά την υπενθύμιση – ερμηνεία της ακολουθούμενης διαδικασίας.
Το εξοπλιστικό παζάρι
Στην πράξη, η άφιξη της LOA είναι φανερό ότι επιχειρεί να κεφαλαιοποιήσει τη θετική δυναμική που δείχνουν τα ελληνικά εξοπλιστικά προγράμματα με προμηθευτές τους Αμερικανούς. Μπαράζ δημοσιευμάτων του Σαββατοκύριακου, μετά την υπογραφή της LOA για τα 35 ελικόπτερα UH-60M Blackhawk που θα αποκτήσει η Αεροπορία Στρατού, προανήγγελλαν -ως προτεραιότητες- την επικείμενη ολοκλήρωση των συμφωνιών τόσο για τα F-35A, όσο και για τα συστήματα πυροβολικού MLRS (ΠΕΠ: Πολλαπλοί Εκτοξευτές Πυραύλων).
Στην περίπτωση των F-35A υπάρχει βέβαια πλήθος κυβερνητικών δηλώσεων ακόμα και στο υψηλότερο επίπεδο, αυτό του πρωθυπουργού της χώρας, Κυριάκου Μητσοτάκη, ενώ «φιγουράρει» και στην περίφημη «Ατζέντα 2030» του υπουργού Εθνικής Άμυνας Νίκου Δένδια. Ωστόσο, ερωτήματα προκαλούν δημοσιεύματα ότι τα πρώτα 20 αεροσκάφη η Ελλάδα θα τα προμηθευθεί έναντι ποσού 2,4 δισ. ευρώ, ενώ στο παρελθόν αναφερόταν ποσό που ξεπερνούσε τα 3 δισ. ευρώ, προσεγγίζοντας τα 4! Αυτό έμοιαζε πολύ πιο πειστικό, καθώς συνυπολογιζόταν και η υψηλή αρχική δαπάνη για τη δημιουργία των κατάλληλων -από πλευράς φυσικής και ψηφιακής ασφαλείας- υποδομών που θα υποδεχθούν τα αεροσκάφη F-35 στην Ελλάδα.
Υπενθυμίζεται, ότι ο προηγούμενος Αρχηγός ΓΕΕΘΑ, στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος, είχε αναγάγει σε «σημαία» την πεισματική άρνηση να συμπεριλαμβάνονται στη σύμβαση τα αποκαλούμενα προγράμματα ασφάλειας εφοδιασμού και πληροφοριών SSI (Security of Supply and Information), μέσω των οποίων διασφαλίζεται η συμμετοχή της εγχώριας βιομηχανικής και τεχνολογικής βάσης στην ανάπτυξη των φυσικών και ψηφιακών υποδομών σύμφωνα με τις προδιαγραφές της κυβέρνησης των ΗΠΑ (η οποία πιστοποιεί τη συμμόρφωση με αυτές) και την παραγωγή, συντήρηση, υποστήριξη και αναβάθμιση του μαχητικού κατά τη διάρκεια του επιχειρησιακού του βίου.
Ψευδαίσθηση… οικονομίας
Με τον τρόπο αυτό επιδιώκονταν η μείωση του κόστους προμήθειας του μαχητικού. Η συγκεκριμένη συλλογιστική ήταν εξ ορισμού προβληματική για δυο λόγους, πέραν της εμμονικής και στην πράξη καταστροφικής άρνησης της εμπλοκής της εγχώριας βιομηχανίας στο πρόγραμμα.
Ο πρώτος λόγος είναι ότι αποκρυβόταν τεχνηέντως, ότι χωρίς τη σύμφωνα με τις αμερικανικές κυβερνητικές προδιαγραφές κατασκευή αυτών των υποδομών, ιδιαίτερα στον τομέα της φυσικής και ψηφιακής ασφάλειας, τα F-35A δεν πρόκειται ποτέ να προσγειωθούν σε ελληνικό έδαφος. Ασχέτως των εμμονών που μπορεί να συντηρούμε στην Ελλάδα, το συγκεκριμένο μαχητικό είναι απολύτως διαβαθμισμένο ως οπλικό σύστημα και οι προδιαγραφές της αμερικανικής κυβέρνησης στον τομέα της κυβερνοασφάλειας που θα αποτρέψει κακόβουλες ενέργειες και της διασφάλιση των τεχνολογικών αλλά και της λειτουργικότητας του μαχητικού, είναι απόλυτα ανελαστικές.
Εάν λοιπόν δεν ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις της κυβέρνησης των ΗΠΑ, τα μαχητικά δεν πρόκειται να έρθουν στην Ελλάδα. Τόσο απλά. Η δε επιπολαιότητα με την οποία αντιμετωπίζεται ειδικά το θέμα της κυβερνοασφάλειας (cybersecurity) στην Ελλάδα, είναι μνημειώδης. Χαρακτηριστική ήταν η χθεσινή ανάρτηση του DP για το θέμα, με αφορμή μια απλή είδηση της διεθνούς επικαιρότητας…
Ο δεύτερος λόγος είναι ακόμα πιο εξοργιστικός, καθώς δημιουργεί την ψευδέστατη -σε βαθμό δικολαβικού χειρισμού- πεποίθηση, ότι τα 600 περίπου εκατ. ευρώ που προβλέπονταν με τη μορφή προγραμμάτων SSI για τη δημιουργία υποδομών και τη διασφάλιση της συμμετοχής της εγχώριας βιομηχανικής και τεχνολογικής βάσης στην παραγωγή, υποστήριξη και συντήρηση, αποτελούσαν… βορά στο βωμό κάποιων ιδιοτελών που σκόπευαν να τα διασπαθίσουν προς το συμφέρον τους. Επ’ αυτού μάλιστα, δόθηκαν «ομηρικές μάχες» στο «X» (πρώην Twitter), από λογαριασμούς που παρουσιάζουν τους τελευταίους μήνες, μειωμένη δραστηριότητα.
Με ένα επικοινωνιακό αφήγημα δηλαδή το οποίο επιχειρούσε να δημιουργήσει την ψευδαίσθηση εξοικονόμησης εκατοντάδων εκατομμυρίων από την «αντίσταση» στην συμπερίληψη των SSI παραβιαζόταν η απλή λογική. Αυτό που δεν απαντούσε αυτή η επιχειρηματολογία, είναι για ποιον λόγο, η συντριπτική πλειοψηφία των χωρών που προμηθεύτηκε το F-35 και δεν περιλαμβάνονταν μεταξύ των αρχικών εννέα εταίρων του προγράμματος (σήμερα οκτώ μετά την έξωση της Τουρκίας), χρηματοδότησαν μέσω προγραμμάτων SSI, ESI (Essential Security Interest: ουσιώδους συμφέροντος ασφαλείας) ή αντισταθμιστικών ωφελημάτων τη συμμετοχή της βιομηχανίας τους στην παραγωγή, υποστήριξη, συντήρηση και αναβάθμιση του μαχητικού.
Αν στην υλοποίηση του προγράμματος του F-35 κυριαρχήσει ο τυπικός για το ελληνικό ταπεραμέντο συνδυασμός αβελτηρίας και υπεροψίας, που δημιουργεί γόνιμο περιβάλλον για την ανάπτυξη αβάσιμων επικοινωνιακών αφηγημάτων, τότε το κόστος θα κληθούν να το καταβάλλουν οι φορολογούμενοι. Εκτός κι αν δεν μας πειράζει, για μια ακόμη φορά στη νεοελληνική μας ιστορία, να πληρώσουμε πανάκριβα άλλο ένα οπλικό σύστημα τεχνολογίας αιχμής, επενδύοντας στην άμυνά μας και ουδέποτε η επένδυση αυτή να αποσβεστεί υπό τη μορφή της αναμενόμενης θεαματικής ενίσχυσης της ελληνικής αποτρεπτικής αξιοπιστίας. Και αυτή η προσδοκία δεν είναι αυθαίρετη δικιά μας, αλλά προκύπτει από τις δηλώσεις της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου