Το περίγραμμα του οδικού χάρτη για τη μελλοντική εξέλιξη της Πολεμικού Ναυτικού (ΠΝ) ανακοίνωσε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νικόλαος Δένδιας κατά την τελετή καθέλκυσης της φρεγάτας «ΝΕΑΡΧΟΣ», της δεύτερης FDI-HN που ναυπηγείται στα ναυπηγεία του ομίλου Naval Group, στο Λοριάν της βορειοδυτικής Γαλλίας. Χωρίς αμφιβολία πρόκειται για θετική εξέλιξη, αλλά το κρίσιμο ερώτημα εάν τα εξαγγελθέντα επαρκούν για την αντιμετώπιση της τουρκικής απειλής σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο, παραμένει.
Του Περικλή Ζορζοβίλη
ΠΗΓΗ: Κυριακάτικη ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Συγκεκριμένα, ο υπουργός ανακοίνωσε την «πρόθεση της Ελλάδος να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με στόχο να αποκτήσει μια ακόμη φρεγάτα, την τέταρτη του ίδιου τύπου… που θα έρθει να προστεθεί στον ΚΙΜΩΝΑ, το ΝΕΑΡΧΟ και τον ΦΟΡΜΙΩΝΑ…» καθώς και τον εξοπλισμό των φρεγατών με «νέα προηγμένα στρατηγικά όπλα» που θα αποτελούν παράγοντα ισχύος. «Η «ΝΕΑΡΧΟΣ», όπως η «ΦΟΡΜΙΩΝ» και η τέταρτη φρεγάτα, ενσωματώνουν τεχνολογίες που παρέχουν νέες δυνατότητες στο οπλοστάσιό τους. Οι φρεγάτες αυτές θα έχουν την δυνατότητα να φέρουν τον πύραυλο SCALP NAVAL», ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Ίσως τον πιο προηγμένο πύραυλο cruise [πλεύσης], που μπορεί να πλήττει στόχους στρατηγικής σημασίας σε μεγάλες αποστάσεις (άνω των 1000 χλμ) και με μεγάλη ακρίβεια», εξήγησε και συμπλήρωσε: «η προσθήκη αυτή εντάχθηκε στο 12ετές Μακροπρόθεσμο Προγραμματισμό Αμυντικών Εξοπλισμών, συνοδευόμενο από 20ετή ορίζοντα, ο οποίος παρουσιάστηκε στον Πρωθυπουργό, θα ενημερωθεί η ΒτΕ [Βουλή των Ελλήνων] και θα τον υιοθετήσει το ΚΥΣΕΑ [Κυβερνητικό Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας]».
Αναφέρθηκε επίσης σε σειρά προγραμμάτων που τα χαρακτήρισε «απαραίτητα βήματα εκσυγχρονισμού κι επιχειρησιακής αναβάθμισης του ΠΝ και των Ενόπλων Δυνάμεων… πάντοτε μέσα στα δημοσιονομικά όρια της χώρας»:
>τη ναυπήγηση των τεσσάρων φρεγατών BELHARA [FDI-HN]
>τον εκσυγχρονισμό των φρεγατών ΜΕΚΟ, των πυραυλακάτων ΡΟΥΣΣΕΝ, αλλά και των υποβρυχίων [Type 214 «Παπανικολής»], «τα οποία θα ξεκινήσουν άμεσα να υλοποιούνται στην Ελλάδα»
>την κτήση των τεσσάρων περιπολικών ISLAND, που σύντομα θα ενταχθούν στον στόλο
>τη μελλοντική συμμετοχή της χώρας στο σχεδιασμό και στη συνέχεια τη ναυπήγηση της νέας φρεγάτας CONSTELLATION
>τη συμμετοχή στο πρόγραμμα της Ευρωκορβέτας
>τη δημιουργία πυραυλικού απόρθητου τείχους επιφανείας στο Αιγαίο
>την προώθηση σειράς μικρότερων σε μέγεθος αλλά μεγάλων σε επιχειρησιακή αξία προγραμμάτων
>τη ναυπήγηση νέων υποβρυχίων στο τέλος της δεκαετίας.
Τέλος, αναφέρθηκε στη συμμετοχή της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας στη ναυπήγηση των φρεγατών FDI-HN ως ζήτημα υψηλής σημασίας. «Έχω πει κατ’ επανάληψη ότι στόχος της Ελλάδος πλέον είναι να μην αγοράζει απλά όπλα από το ράφι, αλλά να συμμετέχει με αυξημένο ποσοστό στην συμπαραγωγή των αμυντικών συστημάτων που προμηθεύεται», σημείωσε. «Έχουν ήδη υπογραφεί 25 συμβόλαια με ελληνικές εταιρείες. Και θέτουμε ως πρώτο στόχο στο συγκεκριμένο πρόγραμμα να αυξήσουμε από 12 σε 15% το ποσοστό της ελληνικής συμμετοχής», συμπλήρωσε.
Γιατί δεν ασκήθηκε έγκαιρα το δικαίωμα προαίρεσης;
Σε ό,τι αφορά την αναγκαιότητα προμήθειας της τέταρτης φρεγάτας FDI-HN, ουδείς μπορεί να εγείρει βάσιμες αντιρρήσεις καθώς αυξάνει την αριθμητική δύναμη των φρεγατών του τύπου και κατ’ επέκταση τη διαθεσιμότητα τους, αξιοποιώντας σε μεγαλύτερο βαθμό την υποδομή υποστήριξης, συντήρησης και εκπαίδευσης, τη δημιουργία της οποίας επιβάλλει η εισαγωγή ενός νέου τύπου σε υπηρεσία.
Όμως δημιουργείται το ερώτημα γιατί η προμήθεια της δεν υλοποιήθηκε μέσω της ενεργοποίησης του δικαιώματος προαίρεσης (option) της κυρωθείσας με τον Νόμο 4891/2022 αρχικής σύμβασης 016Β/2021 για προμήθεια τριών φρεγατών FDI-HN. Η σύμβαση, που αφορά την προβλέπει καθορισμένο κόστος για την τέταρτη φρεγάτα εφόσον η ενεργοποίηση του δικαιώματος προαίρεσης γινόταν μέχρι 30 Ιουνίου 2023.
Συγκεκριμένα το κόστος ανέρχεται στα 719.600.000 ευρώ (περιλαμβανομένων των κόστους 10 εκατ. ευρώ, τεσσάρων τορπιλών τύπου MU90 και οκτώ αντιμέτρων κατά τορπιλών τύπου CANTO), ενώ ως ημερομηνία παράδοσης της είχε καθοριστεί η 31η Δεκεμβρίου 2027.
Αντίστοιχα στην επίσης κυρωθείσα με τον Νόμο 4891/2022 σύμβαση 018Β/2021 για την προμήθεια των φόρτων κατευθυνόμενων βλημάτων (Κ/Β) των τριών φρεγατών, συναφούς εξοπλισμού, υπηρεσιών και Εν-Συνεχεία-Υποστήριξης των όπλων για περίοδο πέντε ετών, περιλαμβάνεται δικαίωμα προαίρεσης για τον φόρτο Κ/Β της τέταρτης φρεγάτας με κόστος 200 εκατ. ευρώ εφόσον ενεργοποιηθεί μέχρι 30 Ιουνίου 2023.
Είναι λοιπόν αυτονόητο ότι σε περίπτωση που η προμήθεια της τέταρτης φρεγάτας και του αντίστοιχου φόρτου Κ/Β, γίνει με μεγαλύτερο κόστος σε σχέση με τα προαναφερθέντα εγείρονται μείζονα ζητήματα.
Το μεν πνεύμα πρόθυμον, η δε σαρξ ασθενής
Η περιλαμβανόμενη στις δηλώσεις Δένδια προμήθεια των SCALP NAVAL, που πλέον φέρουν την ονομασία «ναυτικό βλήμα πλεύσης» (MdCN: Missile de Croisière Naval), αποτελεί αναμφίβολα θετική εξέλιξη. Θα ενισχύσουν το ελληνικό οπλοστάσιο προσδίδοντας δυνατότητες που σήμερα δεν υφίστανται, όπως σημασία έχει και ο αριθμός τους. Ας σημειωθεί ότι για την εκτόξευση των MdCN στις τρεις φρεγάτες θα εγκατασταθούν τέσσερα συστήματα κάθετης εκτόξευσης Sylver A70 (μήκος 7 μέτρα, συνολικά 32 κελιά).
Η «ΚΙΜΩΝ», η πρώτη ελληνική FDI-HN, που έχει εξοπλιστεί με τέσσερα μικρότερου μήκους (5 μέτρα) συστήματα κάθετης εκτόξευσης Sylver A50 (συνολικά 32 κελιά), δεν έχει αυτή τη δυνατότητα. Είναι επίσης αυτονόητο ότι σε όσα κελιά φορτωθούν βλήματα MdCN κατά τον ίδιο αριθμό θα μειωθεί ο αριθμός των κελιών βλήματα επιφανείας – αέρος Aster 30 B1, με ότι αυτό συνεπάγεται τις δυνατότητες αντιαεροπορικής και αντιπυραυλικής άμυνας της φρεγάτας σε επιθέσεις κορεσμού.
Θετική εξέλιξη αποτελεί και η εξαγγελία Δένδια περί άμεσης, εγχώριας υλοποίησης των προγραμμάτων εκσυγχρονισμού των φρεγατών τύπου MEKO-200HN, των πυραυλακάτων τύπου «Ρουσσέν» και των τεσσάρων υποβρυχίων τύπου 214 «Παπανικολής».
Ειδικότερα σε ότι αφορά τις MEKO-200HN η εξαγγελία διαψεύδει τις πληροφορίες περί ακύρωσης του. Όμως ακόμα και στην περίπτωση υλοποίησης για το σύνολο των τεσσάρων φρεγατών, το περιεχόμενο του θα καθορίσει την τελική αποτίμηση. Διότι αν τελικά επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες για περιορισμό του εκσυγχρονισμού μόνο στα βασικά συστήματα των φρεγατών τότε πρόκειται να επαναληφθεί το προ 20ετίας σφάλμα του εκσυγχρονισμού των φρεγατών Standard.
Αντίθετα οι δηλώσεις Δένδια αποτελούν «ταφόπλακα» για την πρόγραμμα των νέων κορβετών με την παρούσα μορφή του. Πλέον η προμήθεια πλοίων αυτής της κατηγορίας συνδέεται μονοσήμαντα με το πρόγραμμα της Ευρωκορβέτας, και μετατοπίζεται χρονικά προς τα τέλη της τρέχουσας – αρχές της επόμενης δεκαετίας. Σημειώνεται ότι την ίδια περίοδο, σύμφωνα με τον υπουργό Εθνικής Άμυνας, θα αρχίσει η ναυπήγηση των νέων υποβρυχίων και των φρεγατών τύπου Constellation, οπότε εγείρεται το ερώτημα αν οι επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας θα μπορούν να υποστηρίξουν οικονομικά την ταυτόχρονη υλοποίηση τριών μειζόνων ναυτικών προγραμμάτων.
Παρά τον θετικό τόνο των εξαγγελιών Δένδια είναι προφανές ότι με τους πόρους που διατίθενται η αναπροσαρμογή σε χαμηλότερα επίπεδα της δομής δυνάμεων του ΠΝ αποτελεί πλέον μονόδρομο. Για όσους έχουν βαθεία γνώση του εθνικού αμυντικού σχεδιασμού, η υπουργική αναφορά «περί 12ετούς Μακροπρόθεσμου Προγραμματισμού Αμυντικών Εξοπλισμών, συνοδευόμενου από 20ετή ορίζοντα», είναι ίσως η πιο ανησυχητική καθώς αποδεικνύει ότι παρά την πολιτική βούληση οι δημοσιονομικές αντοχές της εθνικής οικονομίας είναι πεπερασμένες και συνιστούν ανυπέρβλητο εμπόδιο.
Οι παλαιότεροι, ίσως θυμηθούν τις περιβόητες «ουρές» των ΕΜΠΑΕ, που όπως και σήμερα μπορεί να διευκολύνουν το προγραμματισμό, αλλά δεν μπορούν να μεταβάλλουν την οικονομική πραγματικότητα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου