Τρίτη 7 Φεβρουαρίου 2023

Τα αποτυχημένα αφηγήματα Πούτιν

Δρ. Αθανάσιος Ε. Δρούγος

Πόλεμος στην Ουκρανία: Ο Ρώσος πρόεδρος, για να υποστηρίξει την πολεμική του προπαγάνδα, ισχυρίστηκε ότι οι Ρώσοι και οι Ουκρανοί ανήκουν σε ένα έθνος.
Από τον Φεβρουάριο του 2022, το Κρεμλίνο προσπαθεί να παρουσιάσει ξεκάθαρα το σκοπό και τον τρόπο σκέψης πίσω από την ολοκληρωτική και βάναυση επίθεσή του εναντίον της Ουκρανίας. Οι αφηγήσεις των ρωσικών Αρχών ξεκίνησαν με τις ανεκδιήγητες, προκλητικές, ανυπόστατες, παραπληροφορικές, προπαγανδιστικές, διαστρεβλωμένες και εμμονικές διακηρύξεις του Βλαντιμίρ Πούτιν περί «αποναζιστικοποίησης» και «αποστρατιωτικοποίησης» της Ουκρανίας από κοινού με την τιμωρία(!) για την «απορωσοποίηση» του Κιέβου από το 1991 και μετά.

Ωστόσο, αυτό το μήνυμα δεν είχε απήχηση στην πλειοψηφία των Ρώσων και δεν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως αποτελεσματική εξήγηση για τις τρομερές απώλειες της Ρωσίας κατά τη διάρκεια αυτού του μακροχρόνιου πολέμου (ήδη πλησιάζει τον ένα χρόνο).

Ως αποτέλεσμα, έγιναν προσπάθειες από υψηλόβαθμους αξιωματούχους του μη εκλεγμένου σκληροπυρηνικού ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένων των Ντμίτρι Μεντβέντεφ και Αλεξέι Παβλόφ, να παρουσιάσουν τη δεύτερη εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία ως «ιερό πόλεμο» εναντίον του Σατανά (δηλαδή της Ουκρανίας και της Δύσης!!), αν και ο ανεκδιήγητος και εκκεντρικός Παβλόφ απολύθηκε από τη θέση του αμέσως μετά τα πρωτοφανή συνωμοσιολογικά και άθλια σχόλιά του.

Ωστόσο, οι βασικές ρωσικές αφηγήσεις για τον πόλεμο διατυπώθηκαν ήδη από τον ίδιο τον αρχιερέα του Κρεμλίνου το 2020-2021. Κατ’ αρχάς, κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης τον Φεβρουάριο του 2020, ο Πούτιν προώθησε τη θέση ενός διχασμένου ρωσικού έθνους που βασίζεται στη ρωσική εθνότητα και όχι στο αστικό υπόβαθρο.

«Ένα έθνος»

Με αυτόν τον τρόπο, ο Ρώσος πρόεδρος υποστήριξε ότι οι Ρώσοι και οι Ουκρανοί ανήκουν σε ένα έθνος(!). Πρόσφατα, επιβεβαίωσε και διεύρυνε αυτή τη θέση, προσθέτοντας ότι η σύγχρονη Ουκρανία θέτει μια εναλλακτική στο ρωσικό πολιτικό-οικονομικό σύστημα -τη λεγόμενη «αντί-ρωσική» προσέγγιση- η οποία είναι εντελώς απαράδεκτη για το Κρεμλίνο. Εν συντομία, ο Πούτιν παρουσίασε την εξωπραγματική άποψη ότι η Ουκρανία πρέπει είτε να ενωθεί με τη Ρωσία είτε να εξαλειφθεί από προσώπου Γης ως απειλή για αυτήν(!).

Η ουκρανική επικράτεια χαρακτηρίστηκε ακόμη και ως ιστορική ρωσική επικράτεια που είχε καταργηθεί και αποσχιστεί άδικα από τη Ρωσία. Το γενικό πρόβλημα είναι ότι αυτές οι απόψεις δεν προέρχονται αποκλειστικά από τις σκέψεις του Πούτιν, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι το επίσημο έγγραφο που περιέχει αυτές τις αφηγήσεις δημιουργήθηκε από αρκετούς συγγραφείς, συμπεριλαμβανομένου τουλάχιστον ενός καθηγητή Ιστορίας από το Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας, και τις επιμελήθηκε το Προεδρικό Εκτελεστικό Γραφείο.

Επομένως, είναι σαφές ότι η αφήγηση της «άρνησης της Ουκρανίας» ήταν μια ευρέως διαδεδομένη έννοια στη ρωσική πολιτική και πνευματική ελίτ, ακόμη και πριν από τον πόλεμο.
Επιπλέον, είναι πολύ πιθανό ότι αυτά τα συναισθήματα ήταν επίσης ευρέως διαδεδομένα στη ρωσική κοινωνία. Αυτή η μαζική εθνοτική δυσαρέσκεια τροφοδοτήθηκε από αντικειμενικές τάσεις που ήταν ορατές αλλά παρερμηνευμένες από τον ρωσικό λαό.

Δημογραφικό
Για παράδειγμα, ο αριθμός των Ρώσων εθνοτικών, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που ζουν στην κατεχόμενη Κριμαία, το 2021 μειώθηκε αισθητά και το δημογραφικό στοιχείο έχει υποφέρει σχεδόν μία δεκαετία και πλέον οικονομικής στασιμότητας, καθώς και σημαντικές μειώσεις στους μισθούς χωρίς καμία ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον στις τρέχουσες πολιτικό-οικονομικές συνθήκες (ενώ η κατάσταση στην Ουρανία παρουσιάζει βελτίωση).

Οι Ρώσοι προπαγανδιστές προσπαθούν να κατηγοριοποιήσουν και να τοποθετήσουν τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας, με όλες τις αποτυχίες και τα λάθη του, μέσα σε ένα ιστορικό πλαίσιο αιώνων.

Για παράδειγμα, σύμφωνα με την ασύστολη προπαγάνδα του Κρεμλίνου, ο τρέχων πόλεμος εναντίον της Ουκρανίας δεν κληρονομήθηκε μόνο από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο (ή τον περιβόητο και χιλιοειπωμένο «Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο» στη σοβιετική/ρωσική ιστορική παράδοση). Πράγματι, αυτό το μήνυμα έχει ήδη γίνει εξίσου συνηθισμένο για τους προπαγανδιστές της Μόσχας και το κοινό τους όσο και για την ίδια τη ρωσική πολιτική ελίτ.

Στην πραγματικότητα, ο σημερινός πόλεμος παρουσιάζεται επίσης ως ο «Τρίτος Πατριωτικός Πόλεμος» μετά τον πόλεμο κατά του Ναπολέοντα το 1812 (ο Πατριωτικός Πόλεμος του 1812) και τον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο του 1941-1945. Είναι δύσκολο να προσδιοριστεί αν αυτή η θέση έχει απήχηση στη ρωσική κοινωνία, αλλά σίγουρα καταδεικνύει την κατεύθυνση της σκέψης του Κρεμλίνου.

ΠΗΓΗ eleftherostypos


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου