ΦΩΤΟ:Ο Ελευθέριος Βενιζέλος μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Λοζάνης, στις 24 Ιουλίου 1924 (πηγή: Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων)
Σχεδόν έναν αιώνα πριν, στις 24 Ιουλίου 1923, στο Παλέ ντε Ρουμίν της Λωζάννης (Λοζάνης, σύμφωνα με τους νεότερους ορθογραφικούς κανόνες) οι εκπρόσωποι της Τουρκίας, δηλαδή του διάδοχου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κράτους, και των χωρών που πολέμησαν στην άλλη πλευρά έβαλαν την υπογραφή τους στη συνθήκη ειρήνης που αποκαθιστούσε τις σχέσεις φιλίας και εμπορίου σε μια περιοχή που βρισκόταν σε γεωπολιτική αναταραχή, και δεν ήταν άλλη από τη Μικρά Ασία και τη Θράκη.
Η Συνθήκη της Λοζάνης –τελευταίο κεφάλαιο στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και στον Ελληνοτουρκικό του 1921-1923– είναι ένα κείμενο 143 άρθρων. Στα συμβαλλόμενα μέρη, εκτός από την Τουρκία και την Ελλάδα, η Αγγλία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ιαπωνία, η Ρουμανία και η Γιουγκοσλαβία (τότε ακόμα Βασίλειο Σέρβων-Κροατών-Σλοβένων).
Για ποιον όμως λόγο 100 (στρογγυλά) χρόνια μετά εξακολουθούμε να… σκοντάφτουμε στη συγκεκριμένη συνθήκη;
Στο ερώτημα αυτό επιχειρεί να απαντήσει η αποψινή εκδήλωση που διοργανώνεται με φόντο την Ακρόπολη, στην αυλή της Ευξείνου Λέσχης Αθηνών. Το ποντιακό σωματείο στο πλαίσιο των δράσεων του συνεργάζεται με την Περιφέρεια Αττικής και φέρνει ακριβώς δίπλα στον αρχαιολογικό χώρο του Κεραμεικού τέσσερις ενδιαφέροντες ομιλητές, με ακαδημαϊκές περγαμηνές.
Προκόπης Παυλόπουλος, Ευάγγελος Βενιζέλος, Άγγελος Συρίγος και Ευάνθης Χατζηβασιλείου θα αναπτύξουν τις θέσεις τους ενώπιον του κοινού που θα παρακολουθήσει την εκδήλωση. Συντονιστής ο Δημήτρης Καμπουράκης.
Λίγες ώρες προτού ανέβουν στο πάνελ ο τέως υπουργός και αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Άγγελος Συρίγος και ο καθηγητής Ιστορίας στο Καποδιστριακό Ευάνθης Χατζηβασιλείου μίλησαν στο pontosnews.gr. Οι δυο τους συνυπογράφουν το βιβλίο Μικρασιατική Καταστροφή: 50 ερωτήματα και απαντήσεις (εκδ. Πατάκης).
Συρίγος: Να γνωρίζουμε πώς μας βλέπουν οι μεγάλες δυνάμεις
Ο Άγγελος Συρίγος θα εστιάσει στο διακύβευμα της Διάσκεψης της Λοζάνης, «διότι υπάρχει η αίσθηση ότι η Συνθήκη αφορούσε τις ελληνοτουρκικές σχέσεις». Όπως εξήγησε, αυτές ήταν ένα πολλοστημόριο των ενδιαφερόντων των Μεγάλων Δυνάμεων. Ως εκ τούτου θα δώσει τη «μεγάλη διάσταση» και θα εξηγήσει πώς η ελληνοτουρκική διαφορά λειτούργησε ως… καρότο, ως δέλεαρ για τους Τούρκους, ώστε να προβούν σε υποχωρήσεις έναντι αυτών που τους έδιναν, ή ως απειλή σε περίπτωση που δεν συμμορφώνονταν με αυτά που ζητούσαν οι Σύμμαχοι.
«Επέλεξα τη συγκεκριμένη διάσταση για να έχουμε πάντα την αίσθηση του πώς μας βλέπουν οι μεγάλες δυνάμεις»
σημείωσε, και πρόσθεσε ότι η απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι ότι
πολλές φορές μας βλέπουν παραπληρωματικά σε σχέση με την Τουρκία. «Και
σε αυτό το θέμα χρειάζεται να έχουμε τα μάτια μας και την προσοχή μας
τεταμένη. Δεν πρέπει να είμαστε η παράπλευρη απώλεια μιας συμφωνίας που
έχουν κάνει οι δυτικές δυνάμεις με την Τουρκία» εξήγησε.
Κατά τον ίδιο, στο σύνολό της η Συνθήκη της Λοζάνης είναι ένα παρωχημένο κείμενο που αναφέρεται σε πράγματα που έχουν διευθετηθεί εδώ και δεκαετίες. «Το μοναδικό σημείο που διατηρεί την αξία του, και μας ενδιαφέρει, είναι το θέμα των εδαφικών διευθετήσεων και των συνόρων. Αν και κατ’ ουσίαν έχουν λήξει αφ’ ης στιγμής χαράχτηκε το σύνορο τα πράγματα απέκτησαν τον δικό τους νομικό βίο. Η Τουρκία όμως από το 1996 και μετά, δηλαδή 73 χρόνια μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Λοζάνης, άρχισε να την χρησιμοποιεί αναζητώντας να βρει κάτι που να ενδυναμώνει τα συμφέροντά της και άρχισε να αμφισβητεί το εδαφικό καθεστώς», ανέφερε.
Χατζηβασιλείου: Τμήμα του σύγχρονου διεθνούς συστήματος
Η Συνθήκη της Λοζάνης είναι η βάση των διεθνών σχέσεων στην ευρύτερη περιοχή και μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας, τόνισε από τη μεριά του ο Ευάνθης Χατζηβασιλείου.
Στην εισήγησή του θα εστιάσει στο ρόλο της Συνθήκης στη δημιουργία της νέας φιλελεύθερης διεθνούς τάξης
που αναδύθηκε μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και συνεχίζεται μέχρι
σήμερα. «Ως εκ τούτου είναι ένας πυλώνας του διεθνούς συστήματος στη
δική μας περιοχή και γι’ αυτό το λόγο έχει τεράστια σημασία στην ομαλή
εξέλιξη της διεθνούς πραγματικότητας στην περιοχή μας και στον κόσμο»,
σημείωσε.
Όπως εξήγησε, δεν έχει σημασία η απόσταση που μας χωρίζει από την υπογραφή της, διότι η νομική και πολιτική πραγματικότητα που δημιουργήθηκε μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου είναι αυτή που ισχύει ακόμα και σήμερα στις διεθνείς σχέσεις.
«Αυτή η πραγματικότητα έχει υποστεί την τρομερή αμφισβήτηση και επίθεση από τις δυνάμεις του αναθεωρητισμού –ειδικά από τον γερμανικό ναζισμό στη δεκαετία του 1930–, αλλά επιβεβαιώνεται με το αποτέλεσμα του Β’ Παγκοσμίου και με τις μεταγενέστερες διεθνείς εξελίξεις, ακόμη και με το αποτέλεσμα του Ψυχρού Πολέμου. Άρα, κατά τούτο, δεν έχει σημασία ότι έχουν περάσει 100 χρόνια, η Συνθήκη της Λοζάνης αποτελεί τμήμα του σύγχρονου διεθνούς συστήματος» ανέφερε, και συμπλήρωσε: «Είναι η βάση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής ακόμα και σήμερα».
Γεωργία Βορύλλα
——
Πληροφορίες εκδήλωσης:
• Τετάρτη 12 Ιουλίου στις 19:30.
• Ψαρομηλίγκου 29, δίπλα στον αρχαιολογικό χώρο του Κεραμεικού.
• Χορηγός Επικοινωνίας: pontosnews.gr.
• Είσοδος ελεύθερη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου