Στιγμιότυπο από τη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη, τον Μάρτιο του 2022 (φωτ. αρχείου: Προεδρία της Δημοκρατίας της Τουρκίας)
Ο Σάββας Καλεντερίδης εξηγεί γιατί δεν θα πρέπει να πνέει αέρας... αισιοδοξίας όσον αφορά την προοπτική της ελληνοτουρκικής προσέγγισης
Το ξέσπασμα του πολέμου στη Μέση Ανατολή πυροδότησε εξελίξεις που έχουν θέσει σε δοκιμασία τα σχέδια της Ουάσινγκτον για την εξομάλυνση των σχέσεων Ισραήλ – αραβικού κόσμου, διά της οποίας θα εξυπηρετηθούν μείζονες στρατηγικοί στόχοι των ΗΠΑ.
Ένας απ’ αυτούς, ο περιορισμός της αυξανόμενης επιρροής της Κίνας στην περιοχή, αλλά και της Ρωσίας που διατηρεί ορισμένα από τα ερείσματα της Σοβιετικής Ένωσης, ενώ προσπαθεί να αποκτήσει και άλλα.
Επίσης, ένας στόχος συναφής με τα παραπάνω είναι η δημιουργία και λειτουργία εμπορικού διαδρόμου σε Ινδία, Αραβική Χερσόνησο, Μέση Ανατολή και Ευρώπη, με ένα πλέγμα υποδομών, όπως είναι η κατασκευή σιδηρόδρομου που θα συνδέει τον Περσικό Κόλπο και τη Μεσόγειο διασχίζοντας τα ΗΑΕ, τη Σαουδική Αραβία, την Ιορδανία, με κατάληξη τις ισραηλινές μεσογειακές ακτές.
Ο διάδρομος αυτός –αν και εφόσον λειτουργήσει– θα είναι ανταγωνιστικός του νέου Δρόμου του Μεταξιού, καθώς θα σχετίζεται με τις μεταφορές αγαθών από την Κίνα προς την Κεντρική Ασία και την Ευρώπη, και αντίστροφα. (Ο νέος Δρόμος του Μεταξιού είναι ένα φιλόδοξο σχέδιο που προσπαθεί να υλοποιήσει και να θέσει σε λειτουργία το Πεκίνο με τη συνεργασία δεκάδων χωρών.)
Ο εμπορικός διάδρομος Ινδίας – Μέσης Ανατολής – Ευρώπης που εξήγγειλε ο Τζο Μπάιντεν κατά τη διάσκεψη των G20 στο Νέο Δελχί πλήττει στρατηγικά συμφέροντα του Πεκίνου, της Τεχεράνης και της Άγκυρας· προς το παρόν έχει παγώσει λόγω του πολέμου, δεδομένου ότι η απόληξή του στην ακτή της Μεσογείου θα ήταν στο Ισραήλ.
Η Κίνα πλήττεται επειδή ο διάδρομος είναι ανταγωνιστικός ως προς τον δικό της, το Ιράν επειδή η δημιουργία και η λειτουργία του προϋποθέτει την εξομάλυνση των σχέσεων Ισραήλ – Σαουδικής Αραβίας, και η Τουρκία επειδή παρακάμπτεται και επιπλέον αναβαθμίζεται ο ρόλος της Ελλάδας, αφού μέσω της χώρας μας θα κατευθύνεται στην Ευρώπη.
Στον πόλεμο που είναι σε εξέλιξη είναι ορατή η εμπλοκή του Ιράν λόγω των ειδικών σχέσεων που διατηρεί με τη Χαμάς αλλά και λόγω της εμπλοκής της Χεζμπολάχ του Λιβάνου, των Χούτι της Υεμένης και των «ομάδων της αντίστασης» που δρουν σε Συρία και Ιράκ, όλες υποκινούμενες από τους Φρουρούς της Επανάστασης.
Όσον αφορά την Τουρκία, παρότι η Χαμάς διατηρεί ανοιχτά προνομιακές σχέσεις με την τουρκική κυβέρνηση και ο ηγέτης της Χανίγια με τον ίδιον τον Ερντογάν, δεν φαίνεται να είχε ρόλο στα όσα προηγήθηκαν πριν ξεσπάσει ο πόλεμος. Όμως όσο περνάει ο καιρός φαίνεται διατεθειμένη ακόμα και να εμπλακεί στο πεδίο, όπως πιέζουν διάφοροι κύκλοι, στο ίδιο του το κόμμα αλλά και στο τουρκικό κράτος.
Σε κάθε περίπτωση, ο Ερντογάν διεκδικεί ρόλο στο κράτος της Παλαιστίνης την επόμενη μέρα, παρόμοιο με εκείνον που χάρισαν στην Τουρκία απλόχερα Λονδίνο και Ουάσινγκτον στην Κύπρο – και είδαμε πού κατέληξε. Και εννοούμε το ρόλο της εγγυήτριας δύναμης.
Για να διεκδικήσει αυτόν το ρόλο ο Ερντογάν ακολουθεί σκληρή γραμμή εναντίον του Ισραήλ, των ΗΠΑ και της Δύσης, χρησιμοποιώντας επιχειρήματα που ταυτίζονται με εκείνα της Μόσχας και του Πεκίνου, με στόχο τη συσπείρωση του παγκόσμιου νότου και των κρατών της Ασίας σε ένα αντιδυτικό μέτωπο.
Ο Ερντογάν στην ουσία ηγείται του σουνιτικού μουσουλμανικού κόσμου στο πολιτικο-διπλωματικό μέτωπο εναντίον του Ισραήλ, χαρακτηρίζοντας τον πόλεμο που διεξάγει το Ισραήλ όχι ως χρήση του δικαιώματος της νόμιμης άμυνας, αλλά ως «προμελετημένη διάπραξη εγκλήματος κατά της ανθρωπότητας» με την υποστήριξη των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όσον αφορά τη Χαμάς, αρνείται ότι είναι τρομοκρατική οργάνωση, διατυμπανίζοντας ότι είναι «μια οργάνωση απελευθέρωσης, μουτζαχεντίν που πολεμούν για να προστατεύσουν τη γη και τους πολίτες τους».
Μάλιστα ο πρόεδρος της Τουρκίας, όπως και το επιτελείο του στο κόμμα και την κυβέρνηση, δεν αρκούνται στους υβριστικούς και μειωτικούς χαρακτηρισμούς εναντίον των ΗΠΑ και του Ισραήλ, αλλά προβαίνουν σε πράξεις.
Η υποδοχή που επιφύλαξε η Τουρκία στον Άντονι Μπλίνκεν, με την απουσία του Ερντογάν και την προσβλητική συμπεριφορά του ομολόγου του Χακάν Φιντάν προς το πρόσωπό του, είναι χαρακτηριστικά της πολιτικής που ακολουθεί η Τουρκία έναντι των ΗΠΑ.
Όσον αφορά το Ισραήλ, στην Τουρκία έχουν εξαντλήσει όλο τον… κατάλογο με τις φαιδρότητες εναντίον του, ακόμα και εναντίον προϊόντων εταιρειών που, όπως λένε, στηρίζουν τον πόλεμο κατά των Παλαιστινίων, όπως η Coca-Cola και τα προϊόντα της Nestlé που απαγορεύθηκαν να πωλούνται στα κυλικεία και τα εστιατόρια της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης – ανάλογη απόφαση έχουν λάβει και οι Τουρκικές Αερογραμμές.
Την ίδια ώρα η Τουρκία πανηγυρίζει για τη «μεγάλη τουρκική νίκη» που πέτυχε το Αζερμπαϊτζάν με την υποστήριξη του τουρκικού στρατού, εναντίον των Αρμενίων του Αρτσάχ όπου διαπράχθηκε εθνοκάθαρση, ενώ συνεχίζει την εθνοκάθαρση και στο Αφρίν, αλλά και τις αεροπορικές επιθέσεις εναντίον πολιτικών υποδομών στη ΒΑ Συρία.
Όσο για την επέλαση του Αττίλα στην Πύλα, η Τουρκία, παρά την παρέμβαση του ΟΗΕ, συνεχίζει πάνω στον αρχικό της σχεδιασμό, ο οποίος αν υλοποιηθεί υπάρχει κίνδυνος να εγκλωβιστούν τα λεγόμενα «κοκκινοχώρια» μεταξύ των κατεχομένων και της αγγλικής βάσης της Δεκέλειας.
Ενώ συμβαίνουν τα παραπάνω –και άλλα που δεν είναι δυνατόν να συμπεριληφθούν σε ένα άρθρο–, και ενώ Ουάσινγκτον και Βρυξέλλες πνέουν μένεα κατά της Τουρκίας, στην Αθήνα επικρατεί κλίμα αισιοδοξίας, με την κυρία Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου και άλλους που παπαγαλίζουν τις θέσεις της να πλέουν σε… πελάγη ευτυχίας όσον αφορά την προοπτική της ελληνοτουρκικής προσέγγισης και την επικείμενη συνάντηση της Θεσσαλονίκης.
Αλήθεια, μήπως ξέρουν κάτι που δεν ξέρουμε όλοι εμείς οι… αδαείς;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου