Ανδρέας Πιμπίσιης
Η παραλαβή της επιστολής από την Chevron την 1η Δεκεμβρίου έφερε χαμόγελα στο κυβερνητικό στρατόπεδο για πολλούς και διαφορετικούς λόγους. Είχε όμως προηγηθεί ένα έντονο διπλωματικό παρασκήνιο με επίκεντρο το Προεδρικό, καθώς το τελευταίοι τετράμηνο τα πράγματα είχαν φτάσει σε οριακό σημείο, όχι μόνο σ’ ό,τι αφορά την Chevron αλλά και ευρύτερα. Τα γεωπολιτικά έπαιξαν ρόλο, κράτησαν την Chevron στο «Αφροδίτη» και τις Ηνωμένες Πολιτείες στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη.
Για να φτάσουν τα πράγματα εκεί που βρίσκονται σήμερα και να μπορεί το υπουργείο Ενέργειας να ανακοινώνει με ικανοποίηση την παραλαβή της επιστολής από την Chevron με την οποία επιβεβαιώνεται ευθυγράμμιση για το «Αφροδίτη» χρειάστηκε κινητοποίηση σε πολιτικό επίπεδο από τον ίδιο τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας όλο αυτό το διάστημα. Ιδιαίτερα την κρίσιμη περίοδο μεταξύ Αυγούστου – Οκτωβρίου όταν τα πράγματα είχαν φτάσει σε οριακό σημείο.
Όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο μια σειρά από τοποθετήσεις που είχαν γίνει από κυβερνητικά στελέχη, προκάλεσαν την έντονη αντίδραση της αμερικανικής πλευράς. Θεωρήθηκαν οι τοποθετήσεις αυτές ως «εχθρικές» και «επιζήμιες». Επισημάνσεις δεν είχαν να κάνουν με την παρουσία της Chevron στο «Αφροδίτη» αλλά άγγιζαν τις ίδιες τις κυπροαμερικανικές σχέσεις.
Οι Αμερικανοί στο διάστημα αυτό είχαν μιλήσει για αναφορές και δηλώσεις που «προκαλούν ζημιά» όχι μόνο στο θέμα του φυσικού αερίου αλλά και ευρύτερα. Αφήνοντας την ίδια ώρα ανοικτό το ενδεχόμενο να τα μαζέψουν και να φύγουν. Ένα μήνυμα που μεταφέρθηκε και προς επιχειρηματικούς συνδέσμους.
Τα μηνύματα της αμερικανικής πλευράς έφτασαν στον Λόφο οπόταν και σήμανε συναγερμός. Γιατί στο Προεδρικό, σε αντίθεση με το υπουργείο Ενέργειας, έβλεπαν τα πράγματα ευρύτερα, στην γεωπολιτική τους σημασία και όχι με καθαρά τεχνοκρατικούς όρους. Για τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη, όπως σημείωναν όλο αυτό το διάστημα άτομα που βρίσκονταν κοντά του και συζητούσαν τις εξελίξεις, τα πράγματα ήταν ξεκάθαρα: Η σημασία της παρουσίας της Chevron στο «Αφροδίτη» είχε πολύ μεγαλύτερη γεωπολιτική σημασία.
Η προσέγγιση του Νίκου Χριστοδουλίδη, όσον αφορά την αμερικανική παρουσία στην κυπριακή ΑΟΖ, δεν είναι διαφορετική από εκείνη που είχαν και οι προηγούμενοι ένοικοι του Προεδρικού που είχαν ασχοληθεί με το φυσικό αέριο στην κυπριακή αποκλειστική οικονομική ζώνη. Ήταν και παραμένει ξεκάθαρο για τη Λευκωσία πως η αμερικανική παρουσία στην κυπριακή ΑΟΖ λειτουργεί αποτρεπτικά έναντι τουρκικών ενεργειών και παράλληλα λειτουργεί υποβοηθητικά για το όλο κυπριακό ενεργειακό πρόγραμμα.
Γι’ αυτό και μια πιθανή αποχώρηση της Chevron από το «Αφροδίτη» θα είχε αλυσιδωτές επιπτώσεις για την Κύπρο. Ο αντίκτυπος θα ήταν πολύ δυσανάλογα μεγαλύτερος από μια αποχώρηση, ενώ θα έμπαινε σε νέες περιπέτειες το ίδιο το κοίτασμα και οι προοπτικές μεταφοράς φυσικού αερίου προς την Κύπρο.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης αντιλαμβανόταν τι θα σήμαινε για την Κύπρο μια πιθανή αποχώρηση της Chevron και αυτό το μήνυμα φρόντισε να το ξεκαθαρίσει προς όλους τους υφιστάμενους που εμπλέκονταν στο θέμα και κυρίως προς την κατεύθυνση του αρμόδιου υπουργού. Σε μια από τις πολλές συναντήσεις που είχαν το τελευταίο διάστημα Νίκος Χριστοδουλίδης και Γιώργος Παπαναστασίου το μήνυμα του Προέδρου της Δημοκρατίας προς τον υπουργό Ενέργειας ήταν, λίγο ή πολύ, πως θα πρέπει να σταματήσει να μιλά για το θέμα της Chevron. Κοιτάζοντας κανείς πίσω από τις γραμμές ήταν ξεκάθαρο πως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εντόπιζε πρόβλημα στις τοποθετήσεις του υπουργού του.
Παράλληλα, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης – όπως αναφέρουν οι πληροφορίες μας – είχε απορρίψει το ενδεχόμενο να αναζητηθεί άλλη εταιρεία για να αναλάβει το «Αφροδίτη». Πρώτον, γιατί ήταν δύσκολο να βρεθεί μια άλλη κοινοπραξία αντίστοιχης εμβέλειας, και δεύτερον, ακόμα κι αν εμφανιζόταν εταιρεία ή κοινοπραξία για να αναλάβει το έργο θα χρειάζονταν κάπου τέσσερα με πέντε χρόνια μέχρι να ολοκληρωθούν τα διαδικαστικά για να φτάσουν τα πράγματα στο σημείο που είναι σήμερα, και χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα διεθνή ενεργειακά δεδομένα και τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο.
Όσον αφορά την ευρύτερη γεωπολιτική σημασία των γεγονότων, μια αποχώρηση της Chevron, θα άνοιγε τον δρόμο της τουρκική πλευρά για να προχωρήσει σε νέες επιθετικές κινήσεις εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Γιατί ανεξαρτήτως του τι μπορεί να λέγεται δημοσίως, είναι κοινά αποδεκτό πως η παρουσία μιας αμερικανικής εταιρείας (στην προκειμένη περίπτωση η δεύτερη μεγαλύτερη των ΗΠΑ) στην κυπριακή ΑΟΖ λειτουργεί αποτρεπτικά έναντι των όποιων επιθετική βλέψεων της Τουρκίας.
Οι δύο συναντήσεις του Προέδρου Χριστοδουλίδη με την ηγεσία της Chevron στη Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβρη και στη Λευκωσία στις 3 Νοεμβρίου ήταν καθοριστικής σημασίας για την πορεία των εξελίξεων. Ο ΠτΔ έθεσε ενώπιον των συνομιλητών του ξεκάθαρα ποιες ήταν οι επιλογές που είχαν αμφότεροι μπροστά τους. Μία εκ των επιλογών ήταν αυτή που τελικά συμφωνήθηκε και ανακοινώθηκε την 1η Δεκεμβρίου 2023, οδηγώντας τις συζητήσεις σε ένα αίσιο τέλος. Κυρίως όμως επιτυγχάνοντας να συγκρατήσει την Chevron στο «Αφροδίτη» και την κυπριακή αποκλειστική οικονομική ζώνη.
ΠΗΓΗ philenews
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου