Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Η εμφάνιση του Καθολικού & Ακριβείας Συστήματος Εκτοξεύσεως (PULS) της ισραηλινής Elbit ως εναλλακτική επιλογή χαμηλότερου κόστους εν σχέσει με το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των MLRS, παρουσιάζεται σε δημοσιεύματα περίπου ως ειλημμένη απόφαση και άνευ ανταγωνισμού. Η κυβερνητική πρόθεση για μια ακόμη απευθείας ανάθεση, δεν κρύβεται. Παρατηρείται μονότονη παπαγαλία των τεχνικών χαρακτηριστικών και επιδόσεων στα διάφορα δημοσιεύματα αλλά πιο ολοκληρωμένη εικόνα προσφέρει μια εξέταση σε μεγαλύτερο βάθος.
Έχουμε τονίσει στο παρελθόν ότι βασικό στοιχείο προβληματισμού στο πρόγραμμα αναβαθμίσεως των MLRS ήταν ο μεγάλος χρόνος υλοποιήσεως των 11 ετών! Πέραν αυτού, θα αφορούσε μόνο 24 μονάδες, αφού οι 12 θα παρέμεναν ως έχουν για αξιοποίηση των υφισταμένων πυρομαχικών. Επομένως, ακόμη και στην περίπτωση μειώσεως των προς προμήθεια νέων πυρομαχικών, ώστε να συμπιεστεί το συνολικό κόστος, ο μεγάλος χρονικός ορίζοντας του προγράμματος, εξακολουθούσε να αποτελεί πολύ σοβαρό μειονέκτημα. Και η ισραηλινή πρόταση, σαφώς υπερέχει στην πτυχή του χρόνου υλοποιήσεως.
Από εκεί και πέρα, ενδιαφέρει να εξετασθούν οι ικανότητες του PULS έναντι διαθέσιμων αναλόγων συστημάτων από πλευράς απειλής, όπως και συγκριτικώς με άλλα προσφερόμενα συστήματα της αγοράς.
Από πλευράς τουρκικής απειλής, σε επίπεδο Πολλαπλών Εκτοξευτών Πυραύλων (ΠΕΠ) εκτεταμένου βεληνεκούς, αξιοποιείται το σύστημα TRG-300 Kaplan με 4 έτοιμους για βολή κατευθυνόμενους πυραύλους 300 mm, διαθέσιμους σε τρεις εκδόσεις, εκ των οποίων η κατασκευάστρια Roketsan διαφημίζει πλέον μόνο τις δύο τελευταίες. Η έκδοση Block IΙ βάρους 660 κιλών, με κεφαλή μάχης 180 κιλών έχει μέγιστο βεληνεκές 90 χλμ. ενώ η έκδοση Block IIΙ βάρους 585 κιλών, με πολεμική κεφαλή 105 κιλών, έχει μέγιστο βεληνεκές 120 χλμ. Η ύπαρξη πυροσωλήνα προσεγγίσεως, επιτρέπει την εναέρια εκτόνωση του πυρομαχικού ενώ η ακρίβειά του ορίζεται σε Πιθανότητα Κυκλικού Σφάλματος μικρότερη ή ίση με 10 μέτρα. Ο χρόνος, βολής και μετακινήσεως για αλλαγή θέσεως, είναι 5 λεπτά.
Μια πρώτη σύγκριση του ισραηλινού πυραύλου EXTRA με τον TRG-300 Block III, δείχνει υπεροχή του πρώτου σε μεγαλύτερο βεληνεκές (150 χλμ.), μεγαλύτερη πολεμική κεφαλή (120 κιλά) και παρεμφερή ακρίβεια. Στον ισραηλινό πύραυλο όμως, δεν αναφέρεται πυροσωλήνας προσεγγίσεως για ενισχυμένη κάλυψη περιοχής.
Ως προς τον ανταγωνισμό της αγοράς, δεδομένου ότι η επιλογή PULS εμφανίζεται ως εναλλακτική του υφισταμένου στο ελληνικό οπλοστάσιο MLRS, θα περιοριστούμε για λόγους οικονομίας χώρου και χρόνου στην σύγκριση μόνο με συστήματα που αξιοποιούν αμερικανικά πυρομαχικά, αφήνοντας εκτός την πολύ αξιόλογη υποψηφιότητα του K239 της Νοτίου Κορέας.
Εναλλακτική – παρεμφερής του MLRS επιλογή, εμφανίζει το Παγκόσμιο Κινητό Σύστημα Ρουκετών Πυροβολικού (GMARS) που αποτελεί κοινή πρόταση της γερμανικής Rheinmetall με την αμερικανική Lockheed Martin, για την Ευρώπη. Χονδρικώς, η πρώτη προσφέρει ως φορέα φορτηγό όχημα της σειράς HX (8×8) ενώ η δεύτερη την σειρά πυρομαχικών του MLRS, γνωστή ως Οικογένεια Πυρομαχικών MLRS (MFOM) που στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και της Ευρώπης εξασφαλίζουν τυποποίηση και αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα σε πόλεμο.
Στο GMARS, ως σημαντικό τακτικό σημείο υπεροχής, παρουσιάζεται η ανώτερη τακτική χρησιμοποίηση του συστήματος. Συγκεκριμένα, διαφημίζεται η ικανότητα “shoot and scoot”, που επιτρέπει ταχεία αλλαγή θέσεως μετά την βολή, αυξάνοντας την επιβιωσιμότητα έναντι πυρών αντιπυροβολικού. Το πλεονέκτημα αυτό εξασφαλίζει προφανώς η υπερσύγχρονη οικογένεια φορτηγών HX, χάρη σε μηχανισμό ηλεκτρικά ελεγχόμενης αναρτήσεως που “κλειδώνει” το όχημα. Είναι ευδιάκριτη η απουσία πτυσσόμενων “πέδιλων” σταθεροποιήσεως, που συναντώνται σε όλους τους άλλους φορείς αντιστοίχων συστημάτων ΠΕΠ, συμπεριλαμβανομένου του PULS. Πράγματι, εκπρόσωποι της Rheinmetall, επιβεβαιώνουν ότι δεν απαιτούνται στηρίγματα σταθεροποιήσεως του φορτηγού κατά την βολή. Η σειρά φορτηγών HX επίσης, έχει σχεδιασθεί εξαρχής ώστε να δέχεται επιπλέον θωράκιση, για αυξημένη προστασία του στοιχείου υπηρετών, στοιχείο που έχει αποκτήσει μεγαλύτερη σημασία σήμερα.
Στον τομέα των πυρομαχικών, το PULS αξιοποιεί πυραύλους Accular 122 mm, Accular 160 mm, EXTRA 306 mm και Predator Hawk 370 mm, βεληνεκούς 35, 40, 150 και 300 χλμ. αντιστοίχως με αριθμό ανά μονάδα πυρός 36, 26, 8 και 4 αντιστοίχως.
Το GMARS αξιοποιεί τους τυπικούς GMLRS και ER-GMLRS των 227 και 254 mm αντιστοίχως, βεληνεκούς 70+ και 84 χλμ. αναλόγως πολεμικής κεφαλής στην πρώτη περίπτωση και 150 χλμ. στην δεύτερη (ενώ αναπτύσσεται και βελτιωμένη έκδοση 200 χλμ.). Σημαντικό πλεονέκτημα των πυρομαχικών, είναι η ικανότητα ρυθμίσεως του πυροσωλήνα σε διαμόρφωση κρούσεως, χρονικής καθυστερήσεως για διάτρηση και αυξημένο αποτέλεσμα έναντι υποδομών ή εναέρια εκτόνωση (με επιλογή 3 ή 10 μέτρων άνωθεν του στόχου) για αποτελέσματα περιοχής. Δεν αναφέρονται αντίστοιχες ικανότητες για τους ισραηλινούς EXTRA και Predator Hawk. Και στις δύο εκδόσεις των αμερικανικών όπλων, ο αριθμός έτοιμων προς βολή πυραύλων είναι 12, δηλαδή κατά 30% μεγαλύτερος εν σχέσει με το PULS φορτωμένο πυραύλους EXTRA, ανταγωνιστικού βεληνεκούς.
Στην κατηγορία της επιδόσεως βεληνεκούς 300 χλμ. το GMARS μπορεί να βάλει τον M57E1 ATACMS Block 2, που λόγω μεγαλύτερου όγκου (διάμετρος 610 mm) φέρεται μόνο ένας ανά φορέα βολής (δύο ανά μονάδα πυρός). Εν τούτοις, ο αμερικανικός πύραυλος συγκριτικώς με τον Predator Hawk, καλύπτει το μέγιστο βεληνεκές σε μικρότερο χρόνο (5 λεπτά έναντι 8), φέρεται να έχει ίδια ή καλύτερη ακρίβεια (CEP 5 μέτρων έναντι μικρότερου των 10 μέτρων), φέρει βαρύτερη πολεμική κεφαλή (214 κιλά έναντι 140) αλλά και στην έκδοση E1, χάρη στον αισθητήρα προσεγγίσεως που ενσωματώνει, έχει ικανότητα εναερίου διαρρήξεως, δηλαδή μερική ικανότητα πλήγματος περιοχής, που συνολικώς σημαίνει ότι είναι μεγαλύτερης φονικότητος.
Δεν επεκτεινόμαστε σε συγκριτική εξέταση αναβαθμίσεις της ισχύος πυρός με βλήματα υπό ανάπτυξη (όπως ο PrSM βεληνεκούς 500 χλμ.) καθότι ανάλογες εξελίξεις μπορούν να υπάρξουν μελλοντικώς και στο PULS.
Σε επίπεδο οικονομικών δεδομένων, ενδιαφέρον παρουσιάζει η προμήθεια του PULS από την Ισπανία, λόγω των λεπτομερών στοιχείων για τις ποσότητες πυρομαχικών που συνοδεύουν τα συστήματα. Η ύψους 714 εκατ. € της Ισπανίας, αφορά 24 μονάδες πυρός και 464 πυραύλους μάχης, εκ των οποίων 288 Accular 122 mm, 112 EXTRA των 306 mm και 64 Predator Hawk των 370 mm. Σε πρόσφατο δημοσίευμα του Reuters που επικαλείται δύο αξιωματούχους, ο Ελληνικός Στρατός εξετάζει την προμήθεια 36 PULS κόστους 600-700 εκατ. €. Εφόσον ο αριθμός μονάδων πυρός είναι μεγαλύτερος, μπορεί να υποτεθεί βασίμως ότι το ελληνικό πρόγραμμα περιλαμβάνει μικρότερο αριθμό πυραύλων εν σχέσει με την σύμβαση της Ισπανίας.
Στην ελληνική περίπτωση, καθώς τα PULS φαίνεται ότι θα συμπληρώνουν τα MLRS με τους πυραύλους M26 βεληνεκούς 32 χλμ. και τους τακτικούς βαλλιστικούς M39 ATACMS Block 1 βεληνεκούς 165 χλμ. η προμήθειά τους έχει μεγαλύτερη βαρύτητα ως προς την ενίσχυση ικανότητος εκπομπής πυρών ακριβείας εκτεταμένου βεληνεκούς (150-300 χλμ.) επ’ ωφελεία διοικήσεων Σώματος Στρατού. Τα αμερικανικά πυρομαχικά που προτείνονται για MLRS και GMARS, παρουσιάζουν ανώτερα χαρακτηριστικά και επιδόσεις εν σχέσει με τα ισραηλινά.
Πέραν της άμεσης συγκρίσεως μεταξύ PULS και GMARS, οι ιδιαίτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο Ελληνικός Στρατός σε συνάρτηση με την απειλή και το περιβάλλον επιχειρήσεων, ιδίως στις κύριες νήσους του Αιγαίου, είναι πολύ υψηλότερες συγκριτικώς με τις αποστολές στρατών όπως οι ευρωπαϊκοί που επέλεξαν το PULS. Έχουμε επισημάνει σε άλλη ανάλυση, τις ιδιαιτερότητες και μειονεκτήματα των αποκομμένων νησιωτικών εδαφών επί των οποίων καλούνται να αμυνθούν οι φρουρές της ΑΣΔΕΝ, εξ αφορμής της προοπτικής αντικαταστάσεως των αυτοκινούμενων αντιαεροπορικών συστημάτων SHORADS. Στις νήσους υπάρχουν σοβαροί περιορισμοί χώρων για μετακινήσεις, διασπορά και δράση συστημάτων Αντιαεροπορικού Πυροβολικού, οι οποίοι υφίστανται και στην περίπτωση του Πυροβολικού Μάχης. Επιπλέον, η εναέρια αναγνώριση – επιτήρηση με σύγχρονα μέσα όσο και οι εκπομπές των συστημάτων ραντάρ για την λειτουργία των συστημάτων, διευκολύνουν τον εντοπισμό και την στοχοποίησή τους. Όλα αυτά, κορυφώνουν τις απαιτήσεις για την λήψη παθητικών και ενεργών μέτρων προστασίας των συστημάτων Πυροβολικού γενικώς και το στοιχείο της τακτικής ευκινησίας και χρησιμοποιήσεως, αποκτά ξεχωριστή σημασία ως παράγων επιβιώσεως. Στα συστήματα Πυροβολικού συγκεκριμένα, έχουν κρίσιμη σημασία οι χρόνοι τάξεως και προετοιμασίας για μετακίνηση ώστε να αλλάξουν θέση πριν δεχθούν εχθρικά πυρά με κατευθυνόμενα όπλα ακριβείας. Ανάλογης σημασίας είναι οι χρόνοι που απαιτούνται για τον ανεφοδιασμό των συστημάτων, όταν αδειάσουν τα όπλα τους, διαδικασίες οι οποίες εκτελούνται με ειδικά φορτηγά οχήματα που μεταφέρουν αποθέματα πυρομαχικών και με την χρήση γερανών, τόσο από αυτά όσο και από τις μονάδες πυρός, που διευκολύνουν και μειώνουν τους χρόνους.
Υπό το πρίσμα αυτό, το PULS υστερεί τόσο σε ικανότητα “shoot and scoot” έναντι του GMARS ειδικώς ενώ ενδεικτικώς, ο μικρότερος αριθμός έτοιμων προς βολή πυραύλων EXTRA των 150 χλμ. (8 ανά μονάδα πυρός) έναντι 12 των GMARS και MLRS, σημαίνει ότι απαιτούνται τακτικότεροι ανεφοδιασμοί, που με την σειρά τους συνεπάγονται μεγαλύτερους χρόνους αδρανείας και εκθέσεως των στοιχείων Πυροβολαρχίας – Μοίρας, σε εχθρικές επιθέσεις.
Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι εφόσον η σύμβαση της Ισπανίας περιλαμβάνει φορτηγά 6×6 για τις μονάδες πυρός του PULS, όπως αναφέρουν ορισμένες πηγές, αυτό σημαίνει ότι επιλέχθηκε πλατφόρμα μικρότερου κόστους αλλά και χωρίς γερανό που διευκολύνει και συντομεύει τις διαδικασίες ανεφοδιασμού σε πυρομαχικά. Την πιθανότητα ενισχύει η πρώτη εμφάνιση του PULS σε δοκιμή βολής στην Δανία τον Ιούλιο του 2024, έναν χρόνο περίπου από την έναρξη παραλαβών. Η μονάδα πυρός φέρεται επί φορτηγού 6×6, επιβεβαιώνοντας ότι και σε αυτόν τον στρατό επικράτησε το κριτήριο του μικρότερου κόστους έναντι του επιχειρησιακού πλεονεκτήματος του ταχύτερου ανεφοδιασμού χάρη σε γερανό που μπορεί να φέρει ένα φορτηγό 8×8.
Γενικώς, είναι κοινή παραδοχή ότι το PULS διακρίθηκε εξαγωγικώς τα τελευταία έτη επειδή αποτελεί ελκυστική επιλογή λόγω χαμηλότερου κόστους ανά σύστημα και πυρομαχικά ενώ οι Ισραηλινοί επιτυγχάνουν ανταγωνιστικούς χρόνους παραδόσεων. Εφόσον όμως, χαμηλότερο κόστος πυρομαχικού, συνεπάγεται χαμηλότερες επιδόσεις και σε τελική ανάλυση μικρότερη ισχύ πυρός, τότε στην περίπτωση του PULS έναντι του αμερικανικού ανταγωνισμού στην μορφή των MLRS και GMARS, επιβεβαιώνεται η αρχή του “ό,τι πληρώνεις παίρνεις”. Η επιχειρησιακή υστέρηση του PULS έναντι του ανταγωνισμού, δεν ενέχει πραγματική οικονομία για επιχειρησιακό χρήστη που είναι αντιμέτωπος με τεχνολογικώς ισότιμο αντίπαλο και υπερασπίζεται δυσμενές εδαφικό περιβάλλον.
ΠΗΓΗ https://doureios.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου