Με την ενεργειακή κρίση να βαθαίνει και τον χειμώνα να πλησιάζει, η Ευρωπαϊκή Ένωση σχεδιάζει έκτακτα μέτρα για την αντιμετώπιση της αύξησης του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας που πλήττει εκατομμύρια επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά.
Όπως γράφει το Bloomberg, η ιδέα είναι να περιοριστούν οι τιμές βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα να αλλάξει ο τρόπος τιμολόγησης της ενέργειας με τη διακοπή της σύνδεσης μεταξύ φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας. Οι αξιωματούχοι σπεύδουν να καταρτίσουν ένα σχέδιο και το πώς θα το κάνουν αυτό δεν είναι ακόμη σαφές, με κάποιες μεγάλες προκλήσεις να πρέπει να ξεπεραστούν.
Ένα πρόβλημα είναι ότι κάθε χώρα έχει διαφορετικό ενεργειακό μείγμα, από το να βασίζεται στα ορυκτά καύσιμα μέχρι να είναι πρωτοπόρος στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οπότε μια ενιαία προσέγγιση είναι απίθανο να ταιριάζει σε όλους.
Ένα άλλο βασικό ερώτημα είναι ποιος πληρώνει γι' αυτό - όπως κρατική χρηματοδότηση ή έκτακτοι φόροι στους παραγωγούς.
Το Bloomberg προχωρά στην ανάλυση ορισμένων πιθανών επιλογών και τι θα μπορούσαν να σημαίνουν:
Πλαφόν τύπου Ισπανίας
Η Ισπανία και η Πορτογαλία ήταν οι πρώτες που βγήκαν εκτός των κανόνων ανταγωνισμού της ΕΕ και έθεσαν ανώτατο όριο στο φυσικό αέριο για να μειώσουν το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας. Ο αντιμονοπωλιακός βραχίονας της ΕΕ δήλωσε ότι η στήριξη θα λάβει τη μορφή πληρωμής που θα λειτουργεί ως άμεση επιχορήγηση στους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας με στόχο τη χρηματοδότηση μέρους του κόστους των καυσίμων τους.
Το κύριο μειονέκτημα είναι ότι οι χαμηλότερες τιμές μπορεί να σημαίνουν περισσότερες εξαγωγές σε διασυνοριακές συνδέσεις προς χώρες όπως η Γαλλία. Θα λειτουργούσε καλύτερα αν το ανώτατο όριο καθοριζόταν σε επίπεδο ΕΕ και θα ήταν πιο αποτελεσματικό σε χώρες που χρησιμοποιούν περισσότερο φυσικό αέριο. Η άμεση παρέμβαση στις αγορές δεν είναι επίσης δημοφιλής στους εμπόρους.
Στην Πορτογαλία, η κυβέρνηση δήλωσε πρόσφατα ότι το σύστημα ανώτατων ορίων έχει δει τις τιμές κατά μέσο όρο περίπου 17% κάτω από την τιμή που θα ήταν η τιμή της αγοράς χωρίς έναν τέτοιο μηχανισμό.
Φόροι στα υπερκέρδη
Με τις τιμές ρεκόρ, οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας αποκομίζουν μεγάλα κέρδη που τραβούν την προσοχή των Ευρωπαίων πολιτικών. Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει ήδη επιβάλει έκτακτο φόρο στα κέρδη των εταιρειών πετρελαίου και φυσικού αερίου, αλλά απέφυγε να τον επεκτείνει στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας.
Ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας Robert Habeck πρότεινε να εξεταστεί το ενδεχόμενο επιβολής βραχυπρόθεσμου φόρου στα "υπερβολικά" κέρδη των εταιρειών ενέργειας.
Ένα πρόβλημα θα μπορούσε να είναι ο ορισμός των "υπερβολικών" κερδών. Και οι υψηλές τιμές επηρεάζουν διαφορετικά τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας. Για παράδειγμα, η γερμανική Uniper SE χρειάζεται ένα τεράστιο κρατικό πακέτο διάσωσης, καθώς αγωνίζεται να πληρώσει για να αντικαταστήσει το φυσικό αέριο που έχασε λόγω των περικοπών στις ροές από τη Ρωσία.
"Τα μέτρα πιθανότατα θα περιλαμβάνουν φόρους στα υπερβολικά κέρδη", δήλωσε ο Ipek Ozkardeskaya, ανώτερος αναλυτής της Swissquote Bank. "Εάν αυτό συμβεί, οι ενεργειακές εταιρείες θα μπορούσαν να αντιδράσουν μειώνοντας την παραγωγή, με κίνδυνο να βαθύνει περαιτέρω η ενεργειακή κρίση".
Ενεργειακός διαχωρισμός
Ο περιορισμός της επιρροής του φυσικού αερίου στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας έχει περιγραφεί από την Ελλάδα. Αυτό ουσιαστικά σημαίνει χαμηλότερα έσοδα για την καθαρή ενέργεια, που αντανακλούν το χαμηλότερο κόστος παραγωγής. (Υπενθυμίζεται ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε καταθέσει προτάσεις εδώ και πολλούς μήνες για την ανάγκη πλαφόν στη χονδρική τιμή του φυσικού αερίου και αποσύνδεσης της τιμής ηλεκτρικής ενέργειας από την τιμή του φυσικού αερίου}.
Μείωση της ζήτησης
Η ΕΕ έχει ήδη συμφωνήσει έναν εθελοντικό στόχο για τη μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου κατά 15%, αλλά θα μπορούσαν να ληφθούν περισσότερα μέτρα για τον συντονισμό της μείωσης.
Περιορισμός της τιμής εισαγωγής
Η Ιταλία έχει ζητήσει εδώ και καιρό να περιοριστεί η τιμή των εισαγωγών φυσικού αερίου από τη Ρωσία, ώστε να περιοριστεί η εκτίναξη του ενεργειακού κόστους. Αλλά χώρες όπως η Γερμανία - ο κορυφαίος εισαγωγέας ρωσικού φυσικού αερίου - έχουν δείξει σκεπτικισμό και είναι κάτι με το οποίο θα πρέπει να συμφωνήσει η Μόσχα. Οι ΗΠΑ πιέζουν για ένα παρόμοιο ανώτατο όριο για το ρωσικό πετρέλαιο, αλλά και αυτό αντιμετωπίζει τεράστια εμπόδια.
Σταθερές ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
Πολλά αιολικά και ηλιακά έργα έχουν ήδη μακροχρόνιες συμβάσεις για την πώληση ενέργειας σε σταθερή τιμή. Εκείνα που δεν το κάνουν μπορούν να αποκομίσουν μεγάλα κέρδη όταν οι τιμές της ενέργειας είναι υψηλές, αλλά αντιμετωπίζουν επίσης κινδύνους. Αυτό περιλαμβάνει την πτώση των τιμών στο μηδέν όταν υπάρχει υπερβολική προσφορά ηλιακής και αιολικής ενέργειας - κάτι που θα γίνεται όλο και πιο συνηθισμένο καθώς νέα πάρκα τίθενται σε λειτουργία.
Ο διαχωρισμός των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας από την αγορά φυσικού αερίου θα ήταν ευπρόσδεκτος από πολλούς παραγωγούς και επενδυτές, εάν επιτυγχανόταν μέσω της επέκτασης των επιδοτήσεων των συμβολαίων διαφοράς - που καθορίζουν τις τιμές - που θα βοηθούσαν στη σταθεροποίηση των τιμών ενέργειας κάτω από τις τρέχουσες τιμές και θα παρείχαν εγγυήσεις για μελλοντικές επενδύσεις.
"Από την άποψη της σταθερότητας και από την άποψη των επενδυτών, θα θέλαμε να δούμε μεγαλύτερη χρήση του μηχανισμού συμβολαίων για τη διαφορά, αντί να τιμολογείται η ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές με βάση το κόστος του φυσικού αερίου", δήλωσε ο Richard Crawford, επικεφαλής των κεφαλαίων ενεργειακού εισοδήματος στην InfraRed Capital Partners.
Αποσύνδεση φυσικού αερίου
Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου διερευνά αλλαγές στη χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας που θα σταματήσουν το ευμετάβλητο κόστος του φυσικού αερίου να καθορίζει την τιμή της ενέργειας που παράγεται από φθηνότερες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και θα εισάγουν κίνητρα για τους καταναλωτές να αντλούν ενέργεια από το δίκτυο όταν η ζήτηση είναι χαμηλή ή η προσφορά αυξάνεται.
Οι επιλογές για την αποσύνδεση του φυσικού αερίου περιλαμβάνουν τη δημιουργία χωριστής αγοράς για την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, καθώς και την περιφερειακή τιμολόγηση.
Αλλά η αλλαγή του τρόπου τιμολόγησης της ενέργειας θα είναι εξαιρετικά δύσκολη. Μεταξύ των μεγαλύτερων κινδύνων είναι η πρόκληση ακούσιων συνεπειών ή η αποτροπή μελλοντικών επενδύσεων.
Πηγή: Bloomberg
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου