Σαν σήμερα στις 24 Ιανουαρίου 1913, καταγράφεται η πρώτη παγκοσμίως αεροπορική επιχείρηση ναυτικής συνεργασίας από ελληνικό υδροπλάνο Maurice Farman Hydroplane.
Μετά τη ναυμαχία της Λήμνου (5 Ιανουαρίου 1913) όπου ο Τουρκικός στόλος κατατροποθείς απεσύρθη στο ναύσταθμο του Ναγαρά, μέσα στη Προποντίδα, ο ναύαρχος Κουντουριώτης ήθελε να μάθει λεπτομέρειες για την έκταση των ζημιών. Για το σκοπό αυτό αποφάσισε να χρησιμοποιήσει το υδροπλάνο Maurice Farman Hydroplane που είχε αγοραστεί για τις ανάγκες του Ναυτικού.
Στις 24 Ιανουαρίου 1913 (5 Φεβρουαρίου νέου ημερολογίου) ο σημαιοφόρος Αριστείδης Μωραϊτίνης ως παρατηρητής και ο υπολοχαγός Μιχαήλ Μουτούσης ως χειριστής, ύστερα από εντολή του διοικητή της ναυτικής βάσης Μούδρου, ξεκίνησαν για την αποστολή με το υδροπλάνο τύπου Maurice Farman MF.7.
Στις 8.30 το πρωί το αεροσκάφος τους αποθαλασσώθηκε και πέταξε διαδοχικά πάνω από τον Ελλήσποντο και την Καλλίπολη, όπου κατόπτευσε την εχθρική ναυτική βάση του Ναγαρά.
Η πορεία που ακολούθησαν ήταν σκοπίμως τεθλασμένη ώστε να αποφύγουν τα τουρκικά παρατηρήτρια.
Από ύψος 1.200 μ. ο Μωραϊτίνης αναγνώρισε μεγάλο μέρος του εχθρικού στόλου: το θωρηκτό «Χαϊρεδίν Μπαρμπαρόσσα», τρία τορπιλοβόλα και επτά αντιτορπιλικά. Μάλιστα ένα από τα αντιτορπιλικά είχε υποστεί σοβαρές ζημιές και επισκευαζόταν στα αβαθή. Όλες αυτές οι πληροφορίες αποτυπώθηκαν σε ένα πρόχειρο σχεδιάγραμμα που το συμπλήρωσε κατά τη διάρκεια της πτήσης.
Κατά τη διάρκεια της αναγνωριστικής αποστολής, το ελληνικό αεροσκάφος δεχόταν τα πυρά των τουρκικών πυροβολείων, αλλά και από τα ατομικά όπλα των Τούρκων στρατιωτών, που δεν κατάφεραν να το χτυπήσουν.
Αμέσως μετά την αναγνώριση, ο Μωραϊτίνης έριξε τέσσερις αυτοσχέδιες βόμβες που προκάλεσαν επιφανειακές ζημιές στην προβλήτα, καθώς και σε σκάφη στο τούρκικο αγκυροβόλιο.
Στην επιστροφή κατευθύνθηκαν με το αεροσκάφος προς τη Λήμνο, αλλά νοτιοδυτικά της Ίμβρου εκτελέστηκε, λόγω μηχανικής βλάβης, αναγκαστική προσθαλάσσωση. Στην περιοχή έσπευσε το αντιτορπιλικό «Βέλος» που το ρυμούλκησε και το μετέφερε τελικά στον Μούδρο στις 15:30.
Η συνολική διάρκεια της πτήσης ήταν 2 ώρες και 20 λεπτά, ενώ το αεροσκάφος διήνησε 120 χλμ. Ως προς τον αντικειμενικό στόχο της, δηλαδή την αναγνώριση του οθωμανικού στόλου στο αγκυροβόλιο του Ναγαρά, η αποστολή στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία.
Ρίγη ενθουσιασμού και υπερηφάνειας καγτέλαβαν τον Ελληνικό λαό, μόλις μαθεύτηκε το κατόρθωμα των Μουτούση, Μωραϊτίνη. Εγκωμιαστικά επίσης είναι και τα σχόλια στο διεθνή και Ελληνικό τύπο. Νέα τακτική καθιερώνουν οι Έλληνες στις ναυτικές επιχειρήσεις με τη βοήθεια του αεροπορικού όπλου. Ο διαπρεπής Βρετανός ιστορικός W.H.Wilson στο βιβλίο του με γαλλικό τίτλο Les Flottes de Guerre γράφει :
“Για πρώτη φορά στην ιστορία πρώτος ο Ελληνικός Στόλος χρησιμοποίησε αεροπλάνο προς αναγνώριση του αντιπάλου στόλου και βομβαρδισμό αυτού. Το γεγονός αποτέλεσε ιδιάζοντα χαρακτηριστικόν σταθμόν ως προς τη γενικήν έκτοτε εξέλιξη των ελιγμών των ναυτικών επιχειρήσεων και την εν γένει χρησιμοποίηση του αεροπλάνου προς κατόπτευση και βομβαρδισμό του αντιπάλου στόλου”.
Η συγκεκριμένη αποστολή θεωρείται ως η πρώτη στην ιστορία αεροπορική αποστολή ναυτικής συνεργασίας και είχε ευρεία απήχηση στο τύπο της εποχής, ελληνικό και διεθνή. Η σημασία της για τις ελληνικές δυνάμεις ήταν σημαντικότατη. Εκτός από το γεγονός ότι συγκεντρώθηκαν πολύτιμες πληροφορίες, διαφάνηκε πλέον η δυνατότητα να αξιοποιηθεί το αεροπλάνο σε διάφορες αποστολές προς όφελος της Ελλάδας. Για τον ίδιο τον Μωραϊτίνη το γεγονός αυτό σημάδεψε τη σταδιοδρομία του και στο εξής η αεροπορία θα μονοπωλήσει το ενδιαφέρον του.
Αριστείδης Μωραϊτίνης
Ο Αριστείδης Μωραϊτίνης (1891 – 22 Δεκεμβρίου 1918) ήταν Έλληνας αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού και από τους πρωτοπόρους της ελληνικής αεροπορίας. Ο Αριστείδης Μωραϊτίνης μετά την πτήση με τον Μιχαήλ Μουτούση, τα επόμενα έτη πρωτοστάτησε στην εκπαίδευση νέων Ελλήνων πιλότων, ενώ ανέλαβε πρωτοβουλίες για την ανάδειξη της ναυτικής αεροπορίας της οποίας ήταν διοικητής.
Το 1916 κατατάχτηκε στο Κίνημα Εθνικής Αμύνης του Ελευθερίου Βενιζέλου και συμμετείχε δυναμικά ως εκπαιδευτής αεροπόρων και επικεφαλής αεροπορικών αποστολών στο Μακεδονικό Μέτωπο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, καθώς και στις περιοχές των Δαρδανελλίων, στο ανατολικό Αιγαίο και στη Μικρά Ασία, μέχρι και το τέλος του Πολέμου.
Αναδείχτηκε στον κορυφαίο «ιπτάμενο άσσο» της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας, όχι μόνο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά και γενικότερα της αεροπορικής ιστορίας της Ελλάδας, με συνολικά εννέα καταρρίψεις εχθρικών αεροσκαφών.
Παράλληλα, απέσπασε σημαντικές διακρίσεις από την Ελληνική και τη Βρετανική Κυβέρνηση. Τον Νοέμβριο του 1918, μετά τη συνθηκολόγηση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ήταν επικεφαλής του ελληνικού αεροπορικού σμήνους που πέταξε στην Κωνσταντινούπολη.
Τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους, σκοτώθηκε σε αεροπορικό δυστύχημα λόγω δυσμενών καιρικών συνθηκών, αφήνοντας σημαντικό έργο στον τομέα της ανάπτυξης του αεροπορικού οράματος, συμπεριλαμβανομένου και στη δημιουργία τοπικής αεροπορικής βιομηχανίας.
Μιχαήλ Μουτούσης
Ο Μιχαήλ Μουτούσης (1885 – 16 Μαρτίου 1956) ήταν Έλληνας πρωτοπόρος αεροπόρος, αξιωματικός του Ελληνικού Στρατού και μετέπειτα της Αεροπορίας. Κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων εκτέλεσε μαζί με τον Σημαιοφόρο Αριστείδη Μωραϊτίνη την πρώτη αποστολή ναυτικής συνεργασίας στην παγκόσμια ιστορία.
Ο Μουτούσης, αρχικά αξιωματικός του Μηχανικού, υπήρξε από τους πρώτους έξι Έλληνες αξιωματικούς που εστάλησαν το 1912 στη Γαλλία για αεροπορική εκπαίδευση ώστε να στελεχώσουν την νεοσύστατη Αεροπορική Υπηρεσία Στρατού. Κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους (1912-1913) εκτέλεσε αποστολές αναγνώρισης και βομβαρδισμού εναντίον τουρκικών θέσεων στο Μακεδονικό μέτωπο. Τον Δεκέμβριο του 1912, τοποθετήθηκε στο μέτωπο Ηπείρου όπου εκτέλεσε με επιτυχία αρκετές αποστολές στους τομείς Ιωαννίνων και Μπιζανίου κατά την ομώνυμη μάχη.
Μετά τις 24 Ιανουαρίου 1913 τοποθετήθηκε στο Μακεδονικό μέτωπο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου (1917-1918) και εν συνεχεία στη Μικρασιατικό Πόλεμο (1919-1922) στην Αεροπορική Βάση Προύσας, όπου και διατέλεσε διοικητής. Αποστρατεύτηκε με τον βαθμό του Ταξιάρχου.
ΠΗΓΗ https://armynow.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου