Μετά την εγκατάλειψη του ΝΗ-90 από την Αυστραλία, δηλαδή την ανακοίνωση της απόσυρσης του συγκεκριμένου τύπου ελικοπτέρου από την ενεργό υπηρεσία στο Στρατό της χώρας και την μετά από μικρό χρονικό διάστημα ανακοίνωση της πρόθεσης αντικατάστασης του ελικοπτέρου και από τη Νορβηγία, από ελικόπτερα τύπου MH-60R, στις τάξεις της ΝΗ Industries, της κοινοπραξίας κατασκευής και εμπορικής προώθησης του ΝΗ (ΝΑΤΟ Helicopter)-90, σήμανε συναγερμός.
Το αν είναι πολύ αργά για κάτι τέτοιο θα το δείξουν οι μελλοντικές εξελίξεις. Αυτό που πρέπει να επισημανθεί είναι ότι η Ελλάδα, της οποίας η Αεροπορία Στρατού έχει ζημιωθεί από κάθε πλευρά και σε πολύ μεγάλο βαθμό από το εν λόγω πρόγραμμα, καλείται να εκμεταλλευτεί τη μεγάλη “στροφή” που συντελείται σήμερα στην πολιτική της κοινοπραξίας NHI και αναλύεται παρακάτω.
Του Στέργιου Δ. Θεοφανίδη
Στις αναφορές του DP στο πρόγραμμα ΝΗ-90 της Αυστραλίας και της Νορβηγίας, με τη Σουηδία να εξετάζει και αυτή σοβαρά το ενδεχόμενο αντικατάστασης των ελικοπτέρων αυτών από UH-60M Blackhawk, επισημάνθηκαν εμφατικά στο παρελθόν δύο παράγοντες πρόκλησης προβλημάτων στο ευρωπαϊκό αυτό πρόγραμμα. Ο πρώτος είναι ότι η κοινοπραξία NHI ανταγωνίζεται… τον εαυτό της! H Airbus Helicopters κατέχει το 62,5% των μετοχών της, η ιταλική Leonardo to 32% και η ολλανδική Fokker Aerostructures ένα 5,5%. Μόνο η Airbus Helicopters έχει στη γκάμα των προϊόντων της δύο ανταγωνιστικά του ΝΗ-90 ελικόπτερα! Στην ίδια κατηγορία ανήκουν τα Η215Μ (σημερινή έκδοση παραγωγής των Super Puma και Cougar) και Η225Μ (Caracal, επιμηκυμένο Super Puma με νέο κύριο στροφείο πέντε πτερύγων).
Από την άλλη πλευρά και το AW-149 της Leonardo, παρά το ότι υπολείπεται κατά δύο τόνους ως προς το μέγιστο βάρος (8.300 κιλά έναντι 10.600) από το ΝΗ-90, μπορεί επίσης να θεωρηθεί ανταγωνιστικό. Ο δεύτερος παράγοντας ονομάζεται Γερμανία. Οι γερμανικές ένοπλες δυνάμεις θα αποκτήσουν συνολικά 131 ΝΗ-90 και των δύο βασικών εκδόσεων (ΤΤΗ, NFH, ήτοι Tactical Transport Helicopter και NATO Frigate Helicopter αντίστοιχα), με τις ιταλικές 119 μονάδες και τις γαλλικές για 101.
Εάν δεν θέλουμε να κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας, η Γερμανία υπήρξε ο σημαντικότερος παράγοντας, η κύρια πηγή, προβλημάτων για το πρόγραμμα ΝΗ-90 επειδή πρώτη το εγκατέλειψε, έχοντας ένα πολύ σημαντικό μερίδιο σε αυτό. Εξηγούμε το πώς έγινε αυτό: Οι τρεις αυτές ευρωπαϊκές χώρες (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία), είναι οι μεγαλύτεροι χρήστες του ΝΗ-90 και φυσικά έχουν ισόποσα μερίδια κατασκευαστικού έργου και έργου υποστήριξης στο πρόγραμμα. Δηλαδή παραγωγής και τροφοδοσίας ανταλλακτικών, εκπαιδεύσεων τεχνικού προσωπικού και παροχής υπηρεσιών τεχνικής υποστήριξης.
Η Γερμανία έχοντας παραλάβει μεγάλο αριθμό ελικοπτέρων του τύπου, τα καθήλωσε, αρνούμενη να συμμετέχει στην παραγωγική διαδικασία και άρα και στο κόστος υποστήριξης του τύπου! Με άλλα λόγια, περισσότερο από το ένα τρίτο (μιλάμε για 131 μονάδες…) του προγραμματισμού, των υποδομών, της παραγωγικής διαδικασίας (ανταλλακτικών και αναλωσίμων) και των εκπαιδεύσεων τεχνικού προσωπικού, έπαψε να χρηματοδοτείται από τον έναν από τους τρεις κύριους χρήστες και μετόχους! Κάπως έτσι σταμάτησαν αυτοκαταστροφικά να διαθέτουν ουσιαστικά ένοπλες δυνάμεις και πλέον τρέχουν…
Οι Γερμανοί λοιπόν πήραν το κατασκευαστικό έργο, αποκόμισαν οικονομικά οφέλη από τις διεθνείς πωλήσεις, αλλά δεν συμμετέχουν στο κόστος και τη διαδικασία της υποστήριξης. Το “βάρος” αυτό αρνούνται φυσικά να το επωμιστούν οι άλλοι εταίροι, με αποτέλεσμα το απόθεμα ανταλλακτικών να “στερέψει” για τους εξαγωγικούς χρήστες… Με την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, η Γερμανία αναγκάστηκε (από τον αμερικανικό παράγοντα…) να αναθεωρήσει την πολιτική της και τη στάση της έναντι των εταίρων της στην Ευρώπη και στο ΝΑΤΟ.
Ενώ επί πολλά χρόνια επέμενε πεισματικά σε δαπάνη μόλις 1,2% έως 1,4% του ΑΕΠ της, αντί του ελάχιστου ΝΑΤΟϊκού 2%, εν μία νυκτί της επιβλήθηκε να το πράξει μετά την 24η Φεβρουαρίου του 2022, ημερομηνία που η Ρωσία πραγματοποίησε την εισβολή στην Ουκρανία. Υπό αυτές τις νέες εξελίξεις που άλλαξαν το περιβάλλον ασφαλείας, οφείλουμε να εξετάσουμε τις δηλώσεις του σημερινού CEO της NHI, Axel Aloccio, κατά την εκδήλωση που διοργανώθηκε για την παράδοση του 500ου ΝΗ-90, στις 17 Μαρτίου στο Μερινιάκ.
Συγκεκριμένα δήλωσε ότι… “έχουν σημειωθεί σημαντικές πρόοδοι στην προσπάθεια βελτίωσης των διαδικασιών υποστήριξης του ΝΗ-90. Η εμπειρία που έχει αποκτηθεί μέχρι σήμερα, μας επιτρέπει πλέον να αυξήσουμε σημαντικά τους χρόνους μεταξύ μεγάλων επιθεωρήσεων προς συντήρηση ή αντικατάσταση κρίσιμων τμημάτων και συστημάτων (overhaul). Μέχρι το τέλος της δεκαετίας που διανύουμε, σταδιακά θα κατορθώσουμε να διπλασιάσουμε τις 40.000 ώρες πτήσης που έβαλαν τα ΝΗ-90 σε όλο τον κόσμο εντός του 2022. Αυτό επιθυμούν οι χρήστες του ΝΗ-90. Να βάζουν πολύ περισσότερες ώρες πτήσης με τον ίδιο αριθμό ελικοπτέρων”. Ο Aloccio επίσης ανέφερε ότι είναι σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις επαναγοράς των 47 MRH-90 της Αυστραλίας, στην προσπάθεια εμπλουτισμού του αποθέματος ανταλλακτικών της ΝΗΙ. Αυτό μόνο το γεγονός αποκαλύπτει το πόσο μεγάλη ζημιά προκάλεσε στο πρόγραμμα η επί μία δεκαετία αποχή της Γερμανίας από τη διαδικασία, παραγωγική και επιχειρησιακή, υποστήριξης του ΝΗ-90.
Ο CEO της ΝΗΙ επιβεβαίωσε επίσης ότι η κοινοπραξία βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις και με τη σουηδική κυβέρνηση και το υπουργείο Άμυνας, για την ταχύτερη και πληρέστερη υποστήριξη των 18 ελικοπτέρων που έχει αγοράσει η σκανδιναβική χώρα. Εν κατακλείδι, σε ό,τι αφορά στη νορβηγική απαίτηση για την επιστροφή των 14 ελικοπτέρων ΝΗ-90 της έκδοσης NFH που έχει αγοράσει έναντι πέντε δισεκατομμυρίων Κορωνών (525 εκατομμυρίων δολαρίων με την τότε ισοτιμία…) στην ΝΗΙ και την καταβολή-επιστροφή των χρημάτων αυτών στο νορβηγικό κράτος, δήλωσε ότι: “βρισκόμαστε σε συζητήσεις με τη διάθεση να καταλήξουμε σε μία κοινά αποδεκτή λύση”.
Τρεις μόλις ημέρες μετά από τις δηλώσεις αυτές, στις 21 Μαρτίου του 2023, η κοινοπραξία ΝΗΙ επανήλθε με μία πρόταση “βόμβα”, για την επίλυση του ζητήματος υποστήριξης των νορβηγικών ΝΗ-90, προκειμένου να αποτρέψει έστω και την μερική αντικατάστασή τους από MH-60R της Sikorsky. Συγκεκριμένα, προσφέρει στη Νορβηγία δωρεάν τεχνική υποστήριξη με στόχο την αποκατάσταση της διαθεσιμότητας του στόλου των ΝΗ-90! Επισημαίνεται, ότι η Νορβηγία αγόρασε τα 14 ελικόπτερα έχοντας προγραμματίσει την “παραγωγή” 3.900 ωρών πτήσης σε ετήσια βάση. Τα τελευταία χρόνια τα νορβηγικά ΝΗ-90 βάζουν κατά μέσο όρο μόλις 700 ώρες πτήσης ανά έτος!
Η ελληνική περίπτωση και τα νέα δεδομένα – Γιατί οφείλουμε να δώσουμε τέλος στις “διαδικασίες εξπρές”
Οι Νορβηγοί λοιπόν ζητούν τα λεφτά τους πίσω, όχι γιατί δεν είναι ικανοποιημένοι από τις επιδόσεις και τις δυνατότητες του ΝΗ-90 NFH, αλλά γιατί δεν έχουν τη δυνατότητα να το αξιοποιούν πλήρως σε συγκεκριμένους ρόλους, τους οποίους η αγορά του καλύπτει. Και η κοινοπραξία ΝΗΙ με τη σειρά της αναγκάζεται να “ματώσει” οικονομικά για να μην δυσφημιστεί περαιτέρω το κατά τα άλλα εξαιρετικό προϊόν της.
Παρά το γεγονός ότι γνωρίζει, όπως δήλωσε ο Aloccio, ότι η επιλογή της καθολικής αντικατάστασης του ΝΗ-90 NFH από τη Νορβηγία, θα έχει, πέραν της αγοράς νέων ελικοπτέρων, ένα υπολογιζόμενο κόστος της τάξης των 3-4 δισ. ευρώ (3,2 έως 4,2 δισ. δολάρια)… Αυτή την εξέλιξη καλείται να εξετάσει άμεσα και να εκμεταλλευτεί και η ελληνική πλευρά, ανοίγοντας την δική της διαπραγμάτευση. Η προσφορά της ΝΗΙ για δωρεάν υποστήριξη των νορβηγικών ΝΗ-90 αποδεικνύει περίτρανα και με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο ότι η ισχύς της διαπραγμάτευσης μέσω της εξέτασης όλων των διαθέσιμων εναλλακτικών, είναι το μεγαλύτερο πλεονέκτημα – όπλο κάθε χώρας. Κάθε κράτους που σέβεται πάνω από όλα τον εαυτό του και υπερασπίζεται το υστέρημα των πολιτών του και φροντίζει για την ασφάλειά του.
Οι Αυστραλοί θα καταβάλλουν 1,95 δισ. δολάρια για να αποκτήσουν 40 πλήρως εξοπλισμένα UH-60M Blackhawk (με την ευκαιρία, η ελληνική “green” που αναφέρει η LoR, είναι με ή χωρίς τους κινητήρες της General Electric; Για να έχουμε μια πραγματική εικόνα του κόστους). Μέρος αυτού του ποσού πιθανότατα θα προέλθει από την επαναγορά (buy back) των 47 αυστραλιανών MRH-90 από την ΝΗΙ. Κατόπιν όλων αυτών, δεν βλέπουμε απολύτως κανένα λόγο το ελληνικό πρόγραμμα ΝΗ-90 να συνεχίσει να φθείρεται στο χρόνο…
Η ελληνική πλευρά ή θα πρέπει να απαιτήσει με τη σειρά της καλύτερους όρους υποστήριξης και άμεση παράδοση των πέντε ΝΗ-90 που αναμένει, ή θα πρέπει να ζητήσει την επαναγορά τους (buy back) από την ΝΗΙ, ή ακόμα και την επιστροφή τους υιοθετώντας τη νορβηγική στάση, αξιοποιώντας και αυτή ως μοχλό πίεσης την αγορά UH-60M Blackhawk, ή ΑW-139M σε μεγαλύτερο αριθμό και με προοπτική απόσπασης πραγματικών βιομηχανικών ανταλλαγμάτων και ευνοϊκών όρων μακρόχρονης υποστήριξης.
Το αφιέρωμα αυτό είναι συνέχεια της πρόσφατης ανάρτησης του DP που υποστηρίζει και προσπαθεί να αποδείξει με επιχειρήματα, ότι η αποστολή LOR στις ΗΠΑ για την αγορά ελικοπτέρων UH-60M και την ένταξη της ενδεχόμενης ελληνικής παραγγελίας τέτοιων ελικοπτέρων στο πρόγραμμα Multi-Year X του Στρατού των ΗΠΑ, όπως γίνεται, δεν διασφαλίζει τα συμφέροντα της ελληνικής πλευράς και νομοτελειακά θα οδηγήσει στα ίδια προβλήματα χαμηλής διαθεσιμότητας στο μέλλον, εάν δεν συνδυαστεί με αναζήτηση οικονομοτεχνικών προσφορών και από άλλους κατασκευαστές. Στο πλαίσιο διακρατικών, ή μη, συμφωνιών.
Η Ελλάδα πρέπει επιτέλους να υιοθετήσει τις πρακτικές χωρών όπως η Νορβηγία και η Σουηδία. Να προγραμματίζει και να προτεραιοποιεί τις εξοπλιστικές της ανάγκες, κοστολογώντας λεπτομερώς όχι μόνο την αγορά, αλλά και την σε βάθος χρόνου αξιοποίηση του υλικού που προμηθεύεται. Επιλέγοντάς το κατόπιν εκτεταμένης έρευνας και σοβαρής – αμείλικτης διαπραγμάτευσης. Οτιδήποτε άλλο είναι πρόφαση για απευθείας ανάθεση. Η Ελλάδα πρέπει επιτέλους να αφήσει πίσω της τις εξαιρετικά… παρεξηγήσιμες “διαδικασίες εξπρές” που τόσο καταστροφικές έχουν αποβεί για την άμυνα της και την ευημερία των πολιτών της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου