Πέντε σενάρια για την επόμενη φάση του πολέμου στην Ουκρανία

 

Με τον πόλεμο του Βλαντίμιρ Πούτιν στην Ουκρανία να έχει βγει εκτός σχεδίου, πολλοί αναρωτιούνται πώς θα εξελιχθούν οι συγκρούσεις. Για την ώρα γνωρίζουμε ότι η Μόσχα δεν κατάφερε να επιτύχει τους αρχικούς τους στόχους, και πλέον έχουμε φτάσει σε ένα σημείο κατά το οποίο η Ρωσία δεν κερδίζει.

Για την ακρίβεια, σύμφωνα με τον καθηγητή Μαρκ Γκαλεότι, βρισκόμαστε σε ένα τέλμα στο πεδίο, καθώς ούτε η Ρωσία ούτε η Ουκρανία μπορούν να κερδίσουν. Δεν είναι όμως τόσο αδύναμες ούτε για να χάσουν, τροφοδοτώντας έτσι ένα αδιέξοδο που αναμένεται να διαρκέσει μέχρι τον Σεπτέμβριο. Τότε ο καθηγητής εκτιμά ότι θα αρχίσει να φαίνεται η κατεύθυνση της αλλαγής.«Ο πόλεμος εισέρχεται σε παρατεταμένη φάση», όπως δήλωσε ο Ουκρανός υπουργός Άμυνας Ολεξίι Ρέζνικοφ.

Αργά ή γρήγορα όμως ο πόλεμος θα τελειώσει, καταλήγοντας σε κατάπαυση του πυρρός ή ανακωχή. H Wall Street Journal επιχειρεί να συνοψίσει τα πέντε πιθανά σενάρια για την επόμενη φάση του πολέμου στην Ουκρανία:

1.Οι Ρώσοι καταρρέουν

Στις πρώτες φάσεις του πολέμου η ουκρανική αντίσταση έχει εκμεταλλευθεί την αδυναμία των ρωσικών δυνάμεων,έχοντας επενδύσει στην τακτική της «διάβρωσης». Οι Ρώσοι έχουν αντιμετωπίσει μια σειρά προβλημάτων- στον ανεφοδιασμό και τη συνεργασία, στο ηθικό, την εκπαίδευση και τον εξοπλισμό των στρατευμάτων, την πίεση για επίτευξη των στόχων, την γρήγορη και χωρίς ανάπαυση επανατοποθέτηση δυνάμεων στο πεδίο.

Οι περισσότεροι αναλυτές εκτιμούν ότι το νεότερο σχέδιο της Μόσχας, να συγκεντρώσει τις δυνάμεις της δηλαδή στα ανατολικά και νότια της Ουκρανίας μεγιστοποιώντας τις εδαφικές της κατακτήσεις εκεί, πηγαίνει πολύ πιο αργά απ’ ό,τι ανέμεναν οι Ρώσοι. Πέρα από αυτό, ενώ αρχικά φαινόταν ότι οι ρωσικές δυνάμεις επιχειρούν να περικυκλώσουν τον ουκρανικό στρατό, αυτός ο στόχος φαίνεται πλέον ανέφικτος για πολλούς αναλυτές.

Την ίδια ώρα, στο πεδίο πέφτουν νέα οπλικά συστήματα και βοήθεια για τους Ουκρανούς.

Για πολλούς, η Ρωσία- αν και έχει καταφέρει να κρατήσει «δεμένο» στον στρατό της δεδομένης της πίεσης που δέχεται- δεν μπορεί να συνεχίσει χωρίς να κλιμακώσει την επίθεσή της, κάτι που όμως για να γίνει χρειάζεται επιπλέον δυνάμεις. Και για να πέσουν νέα στρατεύματα στη μάχη χρειάζεται αφενός ο Βλαντίμιρ Πούτιν να κηρύξει γενική κινητοποίηση- και άρα κατά κάποιο τρόπο να παραδεχθεί ήττα στην Ουκρανία- αφετέρου χρειάζεται χρόνος για να μαζευτούν και κυρίως να επανεκπαιδετούν οι  έφεδροι.

2. Οι Ουκρανοί καταρρέουν

Από την αρχή του πολέμου ακούμε συχνά εκτιμήσεις για μεγάλες απώλειες των ρωσικών δυνάμεων. Γνωρίζουμε όμως ελάχιστα για τις απώλειες που υφίσταται η ουκρανική αντίσταση. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, είναι μεγάλες οι απώλειες, αλλά πολύ μικρότερες συγκριτικά με τις ρωσικές.

Ένα στοιχείο που σίγουρα γνωρίζουμε από την άλλη, είναι ότι οι μάχιμες δυνάμεις της Ουκρανίας έχουν συγκεκριμένο αριθμό. Δεν μπορεί να αυξήσει ή να αναπληρώσει τις απώλειες, όπως η Ρωσία.

Χωρίς σαφή στοιχεία για τις απώλειες των Ουκρανών, οι αναλυτές εστιάζουν σε άλλα κριτήρια για να βασίσουν τις εκτιμήσεις τους. Το σθένος με το οποίο πολεμούν, για παράδειγμα, ή τους εξοπλισμούς που δέχονται από τη Δύση ενισχύοντας τη μαχητική τους δύναμη.

3. Οι συγκρούσεις «βαλτώνουν»

Οι πόλεμοι συχνά πέφτουν στη λούπα του αδιεξόδου, μια φάση κατά την οποία καμία πλευρά δεν μπορεί να χάσει. Μια τέτοια φάση θα μπορούσε να διαρκέσει μέχρι του χρόνου, ή και πολύ περισσότερο. Νικητής αναδεικνύεται αυτός που θα καταφέρει να μείνει όρθιος, και με τις δύο πλευρές, ωστόσο, να καταγράφουν σημαντικές απώλειες.

Οι αναλυτές δεν αποκλείουν ο πόλεμος στην  Ουκρανία να βυθιστεί στον «βάλτο» του αδιεξόδου. Ωστόσο, αρκετοί πιστεύουν ότι εφόσον οι Ουκρανοί καταφέρουν να μην υποκύψουν στην επίθεση των ρωσικών δυνάμεων στο Ντονμπάς, τότε μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα μπορέσουν να εντείνουν τις αντεπιθέσεις τους, εισερχόμενοι σε μια κρίσιμη φάση του πολέμου.

Κρίσιμος παράγοντας μακροχρόνια σε όλα αυτά είναι κατά πόσο η Μόσχα θα καταφέρει να προετοιμάσει νέα στρατεύματα. Δεδομένης της ανάγκης για εκπαίδευση, οι νεοσύλλεκτοι δεν θα έφταναν στο πεδίο της μάχης μέχρι το τέλος του έτους. «Εάν το επόμενο έτος οι Ρώσοι μπορούν να έχουν μεγαλύτερη δύναμη, τότε θα μπούμε στο αδιέξοδο», ανέφερε ο Μάικλ Κλαρκ, πρώην διευθυντής του Royal United Services Institute (RUSI).

4. Οι Ουκρανοί παίρνουν το πάνω χέρι

Αφού επαναπροσανατόλισαν τις δυνάμεις τους στα ανατολικά και νοτιοανατολικά, οι Ρώσοι φαίνεται να έσπευσαν να εξαπολύσουν αποσπασματικές επιθέσεις, μερικές φορές χρησιμοποιώντας στρατεύματα που είχαν απωθηθεί από το Κίεβο, αντί να τους δώσουν χρόνο για ανάπαυση.

«Φαίνεται ότι η ρωσική πρόοδος πρόκειται να τελειώσει σχετικά σύντομα», εκτιμάει ο Φίλιπς Ο'Μπράιεν, καθηγητής στρατηγικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο του St. Andrews. «Κάποια στιγμή θα σταματήσουν να προχωρούν, και το ερώτημα είναι, θα μπορέσουν οι Ουκρανοί να τους απωθήσουν;», σημειώνει.

Σε αυτή τη φάση, τα όπλα της Δύσης θα αποδειχθούν εξαιρετικά σημαντικά, σύμφωνα με τους αναλυτές. Εάν οι Ουκρανοί προχωρήσουν, το επόμενο ερώτημα είναι πού θα σταματήσουν. Ο ελάχιστος στόχος για την Ουκρανία θα είναι οι γραμμές ελέγχου που ίσχυαν στις 23 Φεβρουαρίου, την ημέρα πριν από τη ρωσική εισβολή. Αυτό θα άφηνε στη Μόσχα των δύο περιοχών στο Ντονμπάς και την Κριμαία. Όμως εάν οι ουκρανικές προσπάθειες είναι επιτυχείς, το πού θα σταματήσουν θα αποτελέσει πολιτική πρόκληση για τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, τονίζουν οι αναλυτές, εκτιμώντας πως θα έμπαινε στον πειρασμό να απωθήσει εντελώς τους Ρώσους.

Όπως σημειώνουν όμως, οι επιθετικές επιχειρήσεις είναι πιο δύσκολες από τις αμυντικές και η διεκδίκηση περιοχών όπου οι Ρώσοι έχουν εδραιωθεί εδώ και πολύ καιρό, στο Ντονμπάς και ιδιαίτερα στην Κριμαία, θα ήταν ιδιαίτερα φιλόδοξη για την Ουκρανία.

5. Κλιμάκωση του πολέμου

Μια γενική ανησυχία της Δύσης είναι ότι ο Ρώσος ηγέτης, έχοντας στριμωχτεί από το αποτέλεσμα των μαχών, θα κλιμακώσει τη σύγκρουση καταφεύγοντας στη χρήση τακτικών πυρηνικών ή χημικών όπλων. Οι αναλυτές θεωρούν αυτή την εξέλιξη και πιθανή και απίθανη. Όπως αναφέρουν, ακόμα και αν χρησιμοποιηθούν πυρηνικά πεδία μάχης, η σύγκρουση δεν θα κλιμακώνονταν αυτόματα σε ανταλλαγή διηπειρωτικών βαλλιστικών πυραύλων μεταξύ Ρωσίας και Δύσης.

Η χρήση πυρηνικών όπλων από τη Ρωσία θα παραβίαζε ένα ταμπού, και σύμφωνα με τον Έλιοτ Κόεν του Center for Strategic and International Studies, θα έβρισκε αντιδράσεις από τους υφισταμένους του.  Η χρήση τέτοιων όπλων θα ξεσήκωνε ευρεία διεθνή καταδίκη και πιθανότατα θα οδηγούσε σε περαιτέρω απομόνωση της ρωσικής οικονομίας. Ο βασικός όμως λόγος κατά της χρήσης τους, σημειώνουν οι αναλυτές, είναι ότι δεν θα παρείχαν πλεονεκτήματα στις μάχες – όπου και οι δύο πλευρές βρίσκονται κοντά η μία στην άλλη και δεν υπάρχουν μεγάλης κλίμακας συγκεντρώσεις ουκρανικών δυνάμεων.

Από την άλλη, δύο κίνητρα υπέρ της χρήση τους, είναι το αίσθημα τρόμου, σε μια προσπάθεια να επηρεαστούν οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων στο Κίεβο ή να ενθαρρυνθούν οι δυτικές κυβερνήσεις να πιέσουν την Ουκρανία να επιδιώξει ειρήνη. Και οι δύο περιπτώσεις είναι υποθετικά αληθοφανείς αλλά απίθανες, εκτιμούν οι αναλυτές.

Τελικά, οποιαδήποτε χρήση αυτών των όπλων πιθανότατα θα φέρει τη Δύση πιο βαθιά αναμεμειγμένη στη σύγκρουση. Μια πυρηνική απάντηση από τις δυτικές δυνάμεις θα ήταν απίθανη, εικάζουν οι αναλυτές, ωστόσο είναι πιθανή μια συμβατική στρατιωτική απάντηση.

naftemporiki.gr

ΠΗΓΗ https://www.naftemporiki.gr