Με αφορμή τον θάνατο του μεγάλου Έλληνα συνθέτη από τη Μαγνησία, ας θυμηθούμε ένα από τα σημαντικότερα έργα του
Η Μυθωδία είναι χορωδιακή συμφωνία του 1993 από τον Έλληνα συνθέτη και καλλιτέχνη της ηλεκτρονικής μουσικής, Βαγγέλη Παπαθανασίου. Αρχικά ηχογράφησε το έργο το 1993 και κυκλοφόρησε το 2001 από τη δισκογραφική εταιρεία Sony Classical, η οποία μεσολάβησε επίσης για την σύνδεσή της με την NASA και προώθησε την συναυλία.
Το CD και DVD της Μυθωδίας του 2001 ηχογραφήθηκε/γυρίστηκε ζωντανά στην συναυλία στις Στήλες του Ολυμπίου Διός και στη σκηνή έπαιξαν: ο Βαγγέλης Παπαθανασίου – συνθεσάιζερ και πλήκτρα, η Μητροπολιτική Ορχήστρα του Λονδίνου, η οποία συμπληρώθηκε από δύο υψίφωνες, τη σοπράνο Καθλήν Μπάτλ και την Τζέσυ Νόρμαν, η χορωδία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και τα σύνολα κρουστών Seistron και Timpana. Η συναυλία πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα στις 28 Ιουνίου 2001 και το CD κυκλοφόρησε επισήμως στις 23 Οκτωβρίου 2001 για να συμπέσει με την προσέγγιση του διαστημόπλοιου Mars Odyssey στην τροχιά του πλανήτη Άρη. Το βίντεο της συναυλίας κυκλοφόρησε στις αρχές του 2002.
Πρώτη συναυλία: 1993
Η παγκόσμια πρεμιέρα της «Μυθολογίας» (αρχικός τίτλος) πραγματοποιήθηκε στις 13 Ιουλίου 1993 ως δημόσια παράσταση στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, στην Αθήνα, για φιλανθρωπικούς σκοπούς. Στη σκηνή ήταν: ο Βαγγέλης, ο οποίος παρείχε το πλήρες μουσικό σκορ συνοδευόμενο από δύο ερμηνεύτριες, την μεσόφωνη Μαρκέλα Χατζηιωάννου, την Υψίφωνη Λουσιέν Ντεβάλ, καθώς και την χορωδία και τα κρουστά της Ελληνικής Εθνικής Λυρικής Σκηνής, υπό την Διεύθυνση του Γάλλου μαέστρου Υβάν Σεζάρ.
Η Μυθωδία είχε γραφτεί αρχικά σε επτά ωδές. Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου όχι μόνο συνέθεσε τη μουσική, αλλά έγραψε και τους στίχους στα αρχαία ελληνικά. Σε μια συνέντευξή του 2001 στο περιοδικό KLEMblad, ο συνθέτης δήλωσε,«Αυτό το κομμάτι συντέθηκε σε μια ώρα … Ναι, μου πήρε μια ώρα […] Δεν χρησιμοποιώ την τεχνολογία με τον συμβατικό τρόπο, δεν χρησιμοποιώ υπολογιστές».
Για το encore, ο Βαγγέλης Παπαθανασίου έπαιξε μερικές επιλογές του ρεπερτορίου του, συμπεριλαμβανομένων των “La Petite Fille de la Mer” (από το Άλμπουμ L’Apocalypse des Animaux), “Chariots of Fire”, “Pulstar” (από το άλμπουμ Albedo 0.39) κομμάτια από την μουσική επένδυση της ταινίας “Η κατάκτηση του παραδείσου” (“Hispañola”, “City of Isabel” και “Conquest of Paradise”) και ολοκλήρωσε με τον Ελληνικού Εθνικού Ύμνου.
Δεύτερη συναυλία: 2001
Η Μυθωδία θα παραμείνει άγνωστη στο κοινό για τα επόμενα οκτώ χρόνια, αλλά ο Βαγγέλης Παπαθανασίου κράτησε στα «συρτάρια» του την συναυλία του 1993 για τον εαυτό του. Περίπου το 2000, ο Πήτερ Γκελμπ ήταν επικεφαλής της Sony Classical και διηύθυνε την δισκογραφική εταιρεία προς την κατεύθυνση της crossover μουσικής αντί στο κλασσικό mainstream ρεπερτόριο. Είχε μόλις υπογράψει με τον Βαγγέλη και βρισκόταν στη διαδικασία επιλογής μιας κυκλοφορίας κάποιων έργων του. Ο Γελμπ ακούει κάποιες κασέτες τις οποίες του έστειλε ο Βαγγέλης Παπαθανασίου, μέχρι που «έπεσε» στην Μυθωδία. Περιέγραψε το γεγονός σε μια συνέντευξη: «Όταν άκουσα για πρώτη φορά την Μυθωδία ήμουν σε έκσταση με την «δύναμη των θεμάτων» και του ρυθμού και χωρίς άλλο δισταγμό πρότεινα να ηχογραφηθεί αμέσως.»
Με την έγκριση του Βαγγέλη Παπαθανασίου για την ηχογράφηση της Μυθωδίας με πλήρη ορχήστρα, όπως πρότεινε ο Γκελμπ, η Sony Classical ανέπτυξε σχέδιο μάρκετινγκ της Μυθωδίας, που με τη βοήθεια του φίλου και συναδέλφου του Βαγγέλη Παπαθανασίου , Δρ. Σκοττ Μπόλτον, (στην NASA), το οποίο περιελάμβανε έναν αποκλειστικό ιστότοπο για το CD, μια ζωντανή συναυλία με συμμετοχή της Ελληνικής Κυβέρνησης την μετάδοση της συναυλίας από την τηλεόραση και την κυκλοφορία του DVD της συναυλίας. Η συμφωνία με τη NASA ήταν να γίνει η Μυθωδία η επίσημη μουσική της αποστολής που αφορούσε το διαστημικό σκάφος 2001 Mars Odyssey. Αυτή η αποστολή έθεσε το διαστημικό σκάφος στην τροχιά του Άρη στις 23 Οκτωβρίου 2001 και το CD της Μυθωδίας είχε προγραμματιστεί να κυκλοφορήσει επίσημα την ίδια μέρα. Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου περιέγραψε τη «σύνδεση» που ένιωσε μεταξύ της μουσικής και της αποστολής στην επίσημη ιστοσελίδα του 2001 Η Οδύσσεια του Άρη:
Εμπνεύστηκα το όνομα Μυθωδία από τις λέξεις Μύθος και Ωδή. Και ένιωσα σε αυτό ένα κοινό μονοπάτι με την τρέχουσα εξερεύνηση του πλανήτη [Άρη] από τη NASA. Ό,τι χρησιμοποιούμε ως κλειδί – μουσική, μυθολογία, επιστήμη, μαθηματικά, αστρονομία – όλοι εργαζόμαστε για να αποκωδικοποιήσουμε το μυστήριο της δημιουργίας, αναζητώντας τις βαθύτερες ρίζες μας.
Η πρεμιέρα της νέας έκδοσης της Μυθωδίας πραγματοποιήθηκε στις 28 Ιουνίου 2001. Μέχρι αυτή την ημερομηνία, το άλμπουμ είχε ήδη ηχογραφηθεί και ολοκληρωθεί. Η συναυλία ήταν μια ζωντανή παράσταση του άλμπουμ, με όλους τους συμμετέχοντες στην ηχογράφηση να επαναλαμβάνουν τους ρόλους τους και με επιπλέον ερμηνευτές. Το σκηνικό ήταν ο αρχαίος ναός του Ολυμπίου Διός (6ος αιώνας π.Χ.) στην Αθήνα, που παρουσιάστηκε το έργο και βιντεοσκοπήθηκε. Ο Βαγγέλης Παπαθανασίου σχολίασε την επιλογή της θέσης σε συνέντευξή του: «Η δισκογραφική εταιρεία ήθελε να προωθήσει αυτό το έργο και με ρώτησε, πού […]; και νόμιζα ότι […] η Ελλάδα ήταν πραγματικά κατάλληλη και ταυτόχρονα είχα μια πρόταση από τον Υπουργό Πολιτισμού […] και αυτό συνέβη».
Η συναυλία γυρίστηκε από 20μελές συνεργείο και καταγράφηκε για μεταγενέστερη εκπομπή στην τηλεόραση το Νοέμβριο, και κυκλοφόρησε σε DVD. Ο προϋπολογισμός ορίστηκε στα 7 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ, χωρισμένος στο μισό μεταξύ της δισκογραφικής εταιρείας Sony Classical και της ελληνικής κυβέρνησης, η οποία θεωρούσε τη συναυλία καλή διαφήμιση για την Ελλάδα στο εξωτερικό και την περιέλαβε ως μέρος της ελληνικής πολιτιστικής ολυμπιάδας που οδήγησε τους θερινούς Ολυμπιακούς του 2004. Υπήρξαν κάποιες αντιδράσεις που διατυπώθηκαν κυρίως από τον συνάδελφο μουσικό Μίκη Θεοδωράκη για «σπατάλη» δημόσιου χρήματος και χρήση αρχαιολογικού χώρου δηλώνοντας στα ΜΜΕ: «Δεν θα έδινα ένα δις ούτε στον Μπετόβεν». Μετά από αυτό, ο ίδιος ο Βαγγέλης Παπαθανασίου , όπως και το 1993, παραιτήθηκε από κάθε αξίωση για αμοιβή για την συναυλία.
Το θέαμα περιελάμβανε 224 μουσικούς στη σκηνή, οι ίδιοι συμμετείχαν και στην ηχογράφηση: ο Βαγγέλης, δύο αρπίστριες, η Μητροπολιτική Ορχήστρα του Λονδίνου 75 μουσικών, η χορωδία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής 123 ατόμων, καθώς και 20 νεοεισερχομένων ελληνικών συνόλων κρουστών Seistron και Tipana, 24 τυμπάνων. Στα σύνολα συμμετείχαν επίσης οι καλλιτέχνιδες της Sony Classical, οι Υψίφωνες (σοπράνο) Καθλήν Μπατλ και Τζέσυ Νόρμαν. Στο πίσω μέρος της ορχήστρας, μια οθόνη προβολής με ύψος 24 μ. και πλάτος 180 μ. όπου προέβαλε εικόνες του Άρη που έδωσε η NASA, σε συνδυασμό με στοιχεία της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας.
Ο αριθμός των θεατών που συμμετείχαν στην εκδήλωση ήταν μεταξύ 2.000, 2.500, και 3.000 με άλλα 30.000 άτομα να παρακολουθούν δωρεάν σε μια τεράστια οθόνη στο κοντινό Παναθηναϊκό Στάδιο. Η συναυλία διήρκεσε πάνω από μία ώρα, μετά από την οποία παίχτηκαν τρία encores: το Chariots of Fire, Conquest of Paradise και ένας συνδυασμός των ωδών 9 και 10. Ο ίδιος ο Άρης πραγματοποίησε ιδιαίτερη «εμφάνιση» στη συναυλία, καθώς ένας εκφωνητής είπε στους θεατές να αναζητήσουν ένα πορτοκαλί σημείο που λάμπει στον καθαρό ουρανό πάνω από την ορχήστρα. Η συναυλία επαναλήφθηκε την επόμενη μέρα χωρίς κοινό, για να ληφθούν επιπλέον πλάνα και από άλλες γωνίες κάμερας. Παρά το γεγονός ότι δεν ανακοινώθηκε, περίπου 50 άτομα που εμφανίστηκαν στο χώρο εισήλθαν δωρεάν, με άδεια από τον ίδιο τον Βαγγέλη. Η Μυθωδία ήταν να εκτελεστεί από άλλες ορχήστρες, χωρίς τη συμμετοχή του Βαγγέλη Παπαθανασίου , αλλά αυτό δεν συνέβη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου