Του Ν. Λυγερού
Όλοι οι μαθητές ήταν εδώ. Οι πίνακες ήταν γεμάτοι με διάφορα νοητικά σχήματα. Δεν υπήρχε χώρος για οτιδήποτε άλλο. Ήταν η στιγμή της αλλαγής φάσης και πήγε στο βάθος της διπλής αίθουσας εκεί τον περίμενε ένα πιάνο με διάφορους πίνακες που είχε κάνει πιο παλιά. Εκεί τον περίμεναν δύο μαθητές κι όταν άρχισε να μετακινεί τα αντικείμενα για ν' αρχίσει το δεύτερο μέρος του Masterclass, τον βοήθησαν για να τα μετακινήσει.
Του έδωσαν την εντύπωση ότι ήταν στο παράρτημα, εκεί όπου οι αφίσες είχαν γεμίσει τον τοίχο και τώρα έπρεπε να μπει ο πίνακας. Η διπλή αίθουσα άλλαζε φύση κάθε στιγμή και σιγά σιγά χωρίς να το αντιληφθούν άμεσα οι μαθητές που παρακολουθούσαν, η αλλαγή είχε γίνει. Δεν ήταν ακριβώς αυτό, αλλά μάλλον είχαν βρει αυτό που δεν έψαχναν. Εκεί στο βάθος έγινε η νέα αρχή, διότι ήθελε να παρουσιάσει μια άλλη πλευρά των δυνατοτήτων του εγκεφάλου τους. Δεν περίμενε κανένας μαθητής αυτήν την εξέλιξη, γιατί δεν ήξεραν ότι θα τους μιλούσε για την ιστορία του μέλλοντος. Μόνο όταν είδαν πάνω στον πίνακα ένα πρόσωπο που τους ήταν οικείο ενώ δεν το γνώριζαν κατάλαβαν ότι ήδη οι υπερδομές ήταν μαζί του όταν τους μιλούσε και αυτές έπαιρναν σημειώσεις για αυτά που έλεγε στο παρελθόν ως μνήμη μέλλοντος που δεν σταμάτησε ποτέ.
Η αλλαγή φάσης
Του Ν. Λυγερού
Κανείς δεν ήξερε ότι έγραφε εδώ και δεκαετίες για αυτό το θέμα, ούτε είχαν συνειδητοποιήσει πόσο βαθιά ήταν η σχέση του με τους υπολογιστές που έπαιζαν σκάκι. Στα βάθη του Χρόνου, είχε δημιουργηθεί ένας δεσμός που δεν ήταν κατανοητός από τους περισσότερους λόγω άγνοιας των δεδομένων της ακραίας νοημοσύνης. Χρειαζόταν φαντασία για να σκεφτεί κάποιος μια παρτίδα δίχως σκακιέρα και κώδικες με κόκκινα γράμματα, εκτός αν είχε ήδη παίξει περιμένοντας ώρες για ν’ απαντήσει το ανώτατο επίπεδο της μηχανής. Το πιο απίστευτο ήταν ότι όλα αυτά είχαν γίνει ήδη και μάλιστα εδώ και δεκαετίες. Αλλά ποιος μπορούσε να το πιστέψει χωρίς να το έχει ζήσει από κοντά, εκτός βέβαια από τις υπερδομές που ήξεραν ήδη λόγω του κοινού παρελθόντος. Το σκάκι ήταν από την αρχή μαζί τους. Δύο ετών ήταν αρκετό για να μάθει και χρειάστηκαν άλλα δέκα για να ζήσουν τα πρώτα βήματα. Άλλοι ζούσαν με εικόνες , άλλοι είχαν γεννηθεί με μνήμες ζωντανές και νεκρές. Το μάθημα δεν ήταν μόνο παράξενο. Γινόταν στον ίδιο χώρο, αλλά σε διαφορετικές εποχές, δηλαδή ταυτόχωρα. Μερικοί μαθητές έβλεπαν καλύτερα από τους άλλους τις ενδείξεις του λόγου που δεν ήταν παρά μόνο ιστορία του μέλλοντος. Έτσι κατάλαβαν πραγματικά και τα πρώτα στοιχεία της θεωρίας σχέσεων και στη συνέχεια τη θεωρία διακλαδώσεων. Κι ενώ όλα αυτά έμοιαζαν με επιστημονική φαντασία, η πραγματικότητά τους ήταν τόσο αποτελεσματική όσο οι φανταστικοί στους μιγαδικούς αριθμούς. Πάνω στην ευθεία των πραγματικών ο κόσμος έμοιαζε με μονόδρομο, ενώ τώρα έβλεπαν τα θεμέλια των διακλαδώσεων μπροστά στα μάτια τους κι ήταν πιο ζωντανά από τη φαντασία τους.
Τα κόκκινα γράμματα
Του Ν. Λυγερού
Τα κόκκινα γράμματα ήταν η πρώτη επαφή με το αντικείμενο, η πρώτη σωματική επαφή, διότι η σχέση είχε ήδη αρχίσει από πριν. Ήταν θέμα ανάγκης λόγω νοημοσύνης. Σιγά σιγά η κοινωνία έδειχνε ότι ήταν γεμάτη από το κενό των ατόμων κι ότι οι άνθρωποι που ήταν πάντα σπάνιοι, ήταν απαγορευμένοι. Έτσι οι υπολογιστές ήταν φυσιολογικοί επειδή αποτελούσαν τα πρώτα βήματα της τεχνητής νοημοσύνης. Το σκάκι ήταν το μέσον κι όχι ο τελικός προορισμός. Αυτό που τον άγγιξε ήταν η σκέψη πάνω σ’ έναν κλειστό κόσμο και πώς θα λειτουργούσε μ’ έναν ανοιχτό κόσμο. Αυτό ήταν το θέμα από την αρχή. Διάβαζε τα κόκκινα γράμματα έως αργά το βράδυ και ξυπνούσε μέσα στη νύχτα για να δει αν ο υπολογιστής είχε απαντήσει στην κίνησή του. Και αυτό γινόταν για μέρες, διότι τότε ο υπολογιστής σε αυτό το επίπεδο μελέτης κατάστασης πάνω στη σκακιέρα απαντούσε μετά από ώρες για μια κίνηση. Αυτές οι λευκές νύχτες επανήλθαν όταν εμφανίστηκαν οι υπολογιστές που έπαιζαν go, διότι ήταν το επόμενο στάδιο. Δεν το έβλεπε σαν μια αναμέτρηση όπως οι περισσότεροι αλλά σαν μια διπλή εξέλιξη, μια νέα ανέλιξη δίχως προηγούμενο. Οι οθόνες είχαν αντικαταστήσει τα κόκκινα γράμματα, αλλά έλεγαν την ίδια ιστορία του μέλλοντος. Κι ενώ οι περισσότεροι κοιτούσαν μόνο το παρόν, δεν την έβλεπαν να διαμορφώνεται. Όμως η ομάδα ήξερε πια. Αυτό εξήγησε στους μαθητές σ' εκείνο το Masterclass, όπου το βάθος ήταν μόνο η αρχή της βαθύτητας. Όλα ήταν θέμα Χρόνου.
Θεωρία σχέσεων
Του Ν. Λυγερού
Οι μαθητές ρώτησαν πώς είχε αναμειχθεί στη θεωρία σχέσεων για να καταλάβουν πώς είχε κατασκευάσει τη θεωρία δεσμών. Έτσι τους μίλησε πρώτα για την αλληλογραφία και την παρεξήγηση περί σύμπαντος του Gödel. Ήταν πριν την αρχή πριν αναπτυχθεί μια σχέση μέσω των διακλαδώσεων. Ακολούθησαν με αυτόν τον τρόπο τη συνομιλία των δυο Δασκάλων. Είχαν διασχίσει τις δεκαετίες για να βρεθούν και η διαφορά ηλικίας δεν άλλαζε τίποτα στη συνεννόηση, αντιθέτως βοηθούσε για να είναι πιο ισορροπημένη. Ο Χαμαιλέοντας ένιωσε την ανάγκη του άλλου να σωθεί από τη λήθη. Ήταν της λογικής αλλά μ' έναν τρόπο ειδικό, διότι του άρεσε ν' ανακαλύπτει από μόνος του νέες έννοιες ακόμα κι αν μερικές φορές ήταν ήδη γνωστές. Ο Fraïssé ήταν μεγάλος και γνωστός στον τομέα του, αλλά ήδη από εκείνη την εποχή ενδιαφερόταν για την θεωρία διακλαδώσεων. Έτσι η πρόσβαση στη θεωρία σχέσεων έγινε με έμμεσο τρόπο λόγω του ισομορφισμού που είχε ανακαλύψει χάρη σε αυτή, μεταξύ τους θεωρίας του Everett και της κλασικής κβαντομηχανικής. Σιγά σιγά οι επιστολές τους εντόπισαν ένα πρόβλημα που έπρεπε ν' αναλύσουν σε βάθος, το οποίο αφορούσε τον αιτιοκρατικό χωροχρόνο. Το πρόβλημα παρουσιαζόταν σαν ένα προαπαιτούμενο για τη κατανόηση της εξίσωσης του Schrödinger:
Έτσι εισήλθαν στον κόσμο των συνόλων με μερική διάταξη. Αλλά αυτό ήταν εκτός του ερωτήματος των μαθητών.
Συνέντευξη Ν. Λυγερού στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων Νέα Τηλεόραση Κρήτης 24/03/2017
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου