Κυριακή 28 Μαΐου 2017

Σφαλιάρα στην Κομισιόν για χαριστική πράξη υπέρ της Άγκυρας

Παύλος Ξανθούλης 
Από το philenews

Σφαλιάρα από 23 κράτη-μέλη εισέπραξαν η Κομισιόν και ο πολιτικός της προϊστάμενος, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, οι οποίοι όπως αποκαλύπτει ο «Φ», επιχείρησαν παράτυπα να επιβάλουν, μέσα από κατ’ «εξουσιοδότηση πράξη» (delegated act) και παρακάμπτοντας τα κράτη-μέλη, την επέκταση των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών στην Τουρκία (τα Δυτικά Βαλκάνια και τα κράτη της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης).
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες του «Φ», η Λευκωσία προέβη σε εντονότατες παραστάσεις για τις μεθοδεύσεις της Κομισιόν. Υπενθύμισε, μεταξύ άλλων, τα εμπάργκο που επιβάλλει η Άγκυρα έναντι στην Κυπριακή Δημοκρατία, στο κεφάλαιο των μεταφορών, ενώ παράλληλα ήγειρε και το ζήτημα παράκαμψης αρμοδιοτήτων των κρατών-μελών εκ μέρους της Επιτροπής. Επί του προκειμένου, ζητήθηκε και γνωμάτευση από τη Νομική Υπηρεσία του Συμβουλίου, η οποία έκρινε ως παράτυπη την προσπάθεια της ομάδας Γιούνκερ, σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι η Κομισιόν υπερέβη τις θεσμοθετημένες εξουσίες της. Όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, η Νομική Υπηρεσία του Συμβουλίου διαπίστωσε ότι η απόφαση για επέκταση των διευρωπαϊκών δικτύων δεν μπορεί να ληφθεί στο πλαίσιο μιας «κατ’ εξουσιοδότηση πράξης», όπως επιδίωξε η Κομισιόν, καθώς πρόκειται για ουσιώδεις πτυχές άσκησης πολιτικής και συνεπώς απαιτείται η λήψη απόφασης εκ μέρους των κρατών-μελών.

Αυτό, το δεύτερο στοιχείο της εμφανούς παράκαμψης των διαδικασιών εκ μέρους της Κομισιόν, έγειρε την πλάστιγγα υπέρ της απόρριψης των μεθοδεύσεων της ομάδας Γιούνκερ, από 23 κράτη-μέλη, υπερκαλύπτοντας την εξασφάλιση ενισχυμένης ειδικής πλειοψηφίας, η οποία απαιτείτο από 21 και πλέον κράτη-μέλη. Τις μεθοδεύσεις της Κομισιόν απέρριψαν, μεταξύ άλλων: Αυστρία, Βέλγιο, Βρετανία, Γερμανία, Γαλλία, Δανία, Ελλάδα, Εσθονία, Ιρλανδία, Ισπανία, Ιταλία, Κροατία, Κύπρος, Λετονία, Λουξεμβούργο, Ουγγαρία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβενία, Σουηδία, χώρες οι οποίες υποστήριξαν ότι συμφώνησαν με τη Νομική Υπηρεσία, θεωρώντας ότι η πρόταση της Κομισιόν είναι νομικά ανυπόστατη. Παράλληλα, πέντε κράτη-μέλη, η Ελλάδα, η Ισπανία, η Γαλλία, η Πολωνία και η Κροατία, εξέφρασαν αλληλεγγύη προς την Κυπριακή Δημοκρατία, με φόντο την πολιτική διάσταση του ζητήματος, καθώς όπως γίνεται κατανοητό, ενδεχόμενη επέκταση των διευρωπαϊκών δικτύων προς την Τουρκία, θα δημιουργούσε εικόνα επιβράβευσης της υποψήφιας χώρας, η οποία στο πεδίο των μεταφορών επιβάλλει δυσμενείς διακρίσεις εις βάρος της Κύπρου, (διατηρώντας κλειστά τα τουρκικά λιμάνια παρά τις κυρώσεις που της έχουν επιβληθεί με κοινοτική απόφαση, από το 2006).


Το ζήτημα που προέκυψε με τα διευρωπαϊκά δίκτυα, αφήνει εκτεθειμένο τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, τους στενούς του συνεργάτες αλλά και το σύνολο των Επιτροπών και δημιουργεί εύλογα ερωτηματικά για τα όρια της σημερινής Κομισιόν, η οποία φέρεται να επιχειρεί με κάθε μέσο να εξυπηρετήσει την Τουρκία, υπερβαίνοντας ακόμη και τις θεσμοθετημένες της εξουσίες (σύμφωνα με τη θέση που διατύπωσε η Νομική Υπηρεσία του Συμβουλίου). Όπως προκύπτει ευθέως από τα όσα έλαβαν χώρα στο ζήτημα επέκτασης των διευρωπαϊκών δικτύων και όχι μόνον, ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ δεν διστάζει να επιχειρήσει να «καπελώσει» τα κράτη-μέλη, υπερβαίνοντας τις εξουσίες και τους όρους εντολής του, προκειμένου να υλοποιήσει τη δική του ατζέντα, στην οποία η Τουρκία φέρεται να έχει εξέχουσα θέση.

Άλλωστε, τα πρόσφατα «κατορθώματα» του κ. Γιούνκερ δεν αφήνουν ίχνος αμφισβήτησης για τις στοχεύσεις του. Όπως είχαμε αποκαλύψει, ο Πρόεδρος της Κομισιόν έγραψε στα παλαιότερα των υποδημάτων του τις θέσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας, προωθώντας το άνοιγμα πέντε τουρκικών διαπραγματευτικών κεφαλαίων που μπλοκάρει μονομερώς η Λευκωσία, στέλνοντας μάλιστα και επιστολή-δέσμευση προς την τουρκική πολιτειακή ηγεσία.

Παράλληλα, ο κ. Γιούνκερ υπέβαλε πρόταση για αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης της Τουρκίας, παρά τη δεδηλωμένη άρνηση της Άγκυρας να εφαρμόσει την υφιστάμενη Τελωνειακή Ένωση, στη βασική της μορφή έναντι στην Κυπριακή Δημοκρατία. Ο Πρόεδρος της Κομισιόν βλέπει παράλληλα με ιδιαίτερη συμπάθεια την αξίωση της Τουρκίας να εξασφαλίσει διμερείς διευκολύνσεις από την Κύπρο (σε περίπτωση λύσης του Κυπριακού), τόσο για ελεύθερη διακίνηση και εγκατάσταση Τούρκων πολιτών, όσο και για ελεύθερη διακίνηση αγαθών και υπηρεσιών στη νήσο. Κάτι που παραπέμπει σε ικανοποίηση του τουρκικού αιτήματος για τέσσερις ελευθερίες, «διμερώς» από την Κύπρο και χωρίς οποιουδήποτε είδους εμπλοκή της Ε.Ε.


Η απόφαση απόρριψης της πρότασης της Κομισιόν από τα κράτη-μέλη λήφθηκε σε διπλωματικό επίπεδο (COREPER 1), μερικές μόνο μέρες πριν από την άφιξη του Τούρκου Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν στη βελγική πρωτεύουσα, στερώντας από τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ τη δυνατότητα να αναδείξει το ζήτημα στη συνάντηση με τον Τούρκο ηγέτη, μεταξύ των σημείων αναφοράς που ετοίμασαν οι υπηρεσίες της Κομισιόν.

Σημειώνεται ότι η απόρριψη της επέκτασης των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών δεν αφορά μόνο στην Τουρκία, αλλά και στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης. Ωστόσο, η Λευκωσία έχει ήδη ξεκαθαρίσει προς τους εταίρους της ότι δεν ενίσταται στην επέκταση των διευρωπαϊκών δικτύων στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης.

Η μεθόδευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Ο τρόπος με τον οποίο η Κομισιόν επεχείρησε να παρακάμψει τα κράτη-μέλη, εξασφαλίζοντας «κατ’ εξουσιοδότηση πράξη» για να επιβάλει επέκταση των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών στη Τουρκία (τα Δυτικά Βαλκάνια και τα κράτη της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης), είναι αν μη τι άλλο υποτιμητικός για τη νοημοσύνη των «28». Σύμφωνα με τη γνωμάτευση της Νομικής Υπηρεσίας του Συμβουλίου, της οποίας έλαβε γνώση ο «Φ», η Κομισιόν βάσισε τη πρότασή της στη διακήρυξη μιας άτυπης συνάντησης του Συμβουλίου που πραγματοποιήθηκε στο Ρότερνταμ τον Ιούλιο του 2016, για τα διευρωπαϊκά δίκτυα. Δηλαδή, η Κομισιόν «κατόρθωσε» να εκλάβει την εν λόγω άτυπη υπουργική συνάντηση ως κανονική σύνοδο του Συμβουλίου και τη διακήρυξη που είχε εκδοθεί ως πολιτική απόφαση των «28». Παράλληλα, η Κομισιόν «ξέχασε» το άρθρο 218 της Συνθήκης της Λισαβόνας περί διεθνών συμφωνιών...


Τρέχουν να τα μαζέψουν...

Το άδειασμα της Κομισιόν για την επέκταση των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών στην Τουρκία, σε διπλωματικό επίπεδο, αναμένεται να επικυρωθεί και σε πολιτικό επίπεδο, από το Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας, το οποίο συνέρχεται αύριο και μεθαύριο στις Βρυξέλλες. Η απόρριψη της πρότασης της Κομισιόν είναι μάλιστα δεδομένη καθώς το εν λόγω θέμα έχει εγγραφεί ως σημείο Α στην ατζέντα του Συμβουλίου, δηλαδή χωρίς να προϋποτίθεται συζήτησή του. Ως εκ τούτου, οι υπουργοί των «28» θα απορρίψουν και τυπικά την πρόταση της Κομισιόν, χωρίς καν να συζητήσουν το εν λόγω θέμα.

Ωστόσο, η Κομισιόν, προκειμένου να μην δεχθεί ράπισμα και σε πολιτικό επίπεδο, αποφάσισε, σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», να θέσει σε εσωτερική διαδικασία (μεταξύ των Επιτρόπων), την απόσυρση της πρότασής της. Εάν τελικά η πρόταση της Κομισιόν αποσυρθεί, τότε εκ των πραγμάτων θα τεθεί και εκτός ατζέντας του Συμβουλίου και συνεπώς δεν θα τίθεται πλέον ζήτημα και τυπικής απόρριψής της.

Από φθινόπωρο τα ευρωπαϊκα «δώρα» προς την Άγκυρα

Σε δύο κυρίως πυλώνες στρέφεται η προσπάθεια «αναζωογόνησης» της ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας, την οποία πρόταξε ο Ταγίπ Ερντογάν κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στις Βρυξέλλες, επικαλούμενος τη Συμφωνία της 18ης Μαρτίου, που είχαν κάνει προς αυτή την κατεύθυνση οι ηγέτες των «28», από κοινού με την πολιτειακή ηγεσία της Άγκυρας.

Όπως πληροφορούμαστε, η Κομισιόν εμφανίζεται έτοιμη να προβεί σε κινήσεις ικανοποίησης των τουρκικών αιτημάτων υπό την προϋπόθεση διατήρησης της Συμφωνίας Ε.Ε.-Τουρκίας στο Προσφυγικό/Μεταναστευτικό. Και σε κάθε περίπτωση, μετά το «ορόσημο» των γερμανικών εκλογών που θα διεξαχθούν τον Σεπτέμβριο.

Υπό το φως της αδυναμίας ξεπαγώματος τουρκικών διαπραγματευτικών κεφαλαίων (καθώς η Λευκωσία δεν προτίθεται να άρει το βέτο της), Βρυξέλλες και Άγκυρα επικεντρώνονται κατά κύριο λόγο στην ελευθέρωση των θεωρήσεων διαβατηρίων για τα 75 εκατομμύρια Τούρκους πολίτες. Επί του προκειμένου, δρομολογείται μια «διακοσμητική» τροποποίηση του αντιτρομοκρατικού νόμου της Τουρκίας, που αποτελεί το βασικότερο εκ των 7 μη εκπληρωθέντων προαπαιτούμενων κριτηρίων (από σύνολο 72). Παράλληλα, γίνονται σκέψεις για το χρονικό σημείο που θα μπορούσε να καταστεί εφικτή η αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης της Τουρκίας, την οποία προτείνει η Κομισιόν, εν μέσω ενστάσεων, κυρίως από τη Λευκωσία.

Άγκυρα και Βρυξέλλες αναμένεται να συζητήσουν τα δύο θέματα στις 13 Ιουνίου, οπότε θα διεξαχθεί ο πολιτικός διάλογος Ε.Ε.-Τουρκίας σε διπλωματικό επίπεδο, ενώ ανοίγματα εκτιμάται ότι μπορούν να εξεταστούν και στα ζητήματα ενέργειας.

Κοινοτικοί κύκλοι σημειώνουν, ως συμπέρασμα των επαφών Ερντογάν με τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και τον Ντόναλντ Τουσκ, την κοινή προσπάθεια των δύο πλευρών για αναθέρμανση των ευρωτουρκικών σχέσεων. Δεν είναι προφανώς τυχαίο ότι εκπρόσωπος της Κομισιόν έσπευσε να υποδείξει ότι Ε.Ε. και Τουρκία «πρέπει και θα συνεχίσουν να συνεργάζονται»...

Παύλος Ξανθούλης

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου