Με τα Άρθρα 62, 63, και 64 - Αναβαθμισμένη Ιστορία περί επιθέσεων κατά της Συνθήκης Σεβρών

Με τα Άρθρα 62, 63, και 64

Tου Νίκου Λυγερού

Με τα Άρθρα 62, 63, και 64 της Συνθήκης Σεβρών
που αναφέρονται στη δημιουργία του Κουρδιστάν,
μπορείς να δεις τα επίσημα θέματα
αυτού του στρατηγικού οράματος
που η υλοποίησή του
θα αποτελέσει δικαίωση.
Γι’ αυτό να μην ξεχνάς ότι αυτά τα Άρθρα
βασίζονται πάνω στα 14 σημεία του Wilson
που δίνουν έμφαση στην ανάγκη
της αυτοδιάθεσης των λαών.
Έτσι τα θεμέλια της όλης προσπάθειας
είναι όχι μόνο ανθρώπινα
αλλά αγγίζουν και τα μελλοντικά
Δικαιώματα των Αυτόχθονων Λαών.
Γι’ αυτό τα είχαμε υπόψη μας
και την ώρα της συγγραφής
των Δικαιωμάτων της Ανθρωπότητας.

 

Αναβαθμισμένη Ιστορία περί επιθέσεων κατά της Συνθήκης Σεβρών 

Tου Νίκου Λυγερού

 

Ακόμα και αυτοί που βλέπουν ότι η Συνθήκη της Λωζάννης του 1923 κατασκευάστηκε εξ αρχής για να ανατρέψει τη Συνθήκη Σεβρών του 1920, δεν εξετάζουν παρά μόνο τη συμβολή της Τουρκίας για να ανατρέψει τα δεδομένα της Συνθήκης Βερσαλλιών του 1919, απομονώνοντας την Συνθήκη που αφορά άμεσα την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Στην πραγματικότητα αυτή η προσέγγιση είναι εκφυλισμένη και δεν εξηγεί τη στρατηγική που ακολούθησαν οι ριζοσπάστες εκείνης της εποχής. Κι είναι σαν να ξεχνούμε τη συμβολή της κρίσης του 1929 για να συνδεθεί ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος (1914-1918) με τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (1939-1945). Η Συνθήκη της Λωζάννης δεν είναι η επόμενη της Συνθήκης Σεβρών. Η σχέση μεταξύ αυτών των Συνθηκών κατασκευάστηκε με τρόπο τεχνητό μέσω μιας ιδεολογικής προσέγγισης που ένωσε την Τουρκία με την Σοβιετική Ένωση. Το πρώτο πλήγμα κατά της Συνθήκης Σεβρών δεν προέρχεται από τη Συνθήκη Λωζάννης όπως πολλοί πιστεύουν αλλά από τη Συνθήκη Μόσχας του 1921, που έρχεται να αντικαταστήσει επίσημα τη Συνθήκη Αλεξανδρούπολης του 1920 που αντικατέστησε τη Συνθήκη Βατούμ του 1918. Άλλοι μελετούν αυτές τις Συνθήκες μέσα σ’ ένα πλαίσιο περιορισμένο ανάμεσα στις δύο χώρες. Όμως αν εξετάσουμε τη διεθνή σκακιέρα, είναι δύσκολο να μην υπολογίσουμε την αλλαγή κύκλου που προκαλεί η επανάσταση των Μπολσεβίκων το 1917, δηλαδή πριν καν τελειώσει ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Η σοβιετική προσέγγιση εκ φύσης ριζοσπαστική δεν ήθελε να υπάρχει καμία συνέχεια με το παρελθόν. Αρχικά αυτό φαίνεται στη Ρωσία αλλά γρήγορα βλέπουμε επιπτώσεις και πέρα από αυτή. Οι Μπολσεβίκοι δεν υπέγραψαν ούτε τη Συνθήκη Σεβρών ούτε τη Συνθήκη Λωζάννης, όμως θα υπογράψουν τρεις Συνθήκες με την Τουρκία κι όχι οποιαδήποτε Τουρκία αλλά αυτή που είναι ιδεολογικά συμβατή με την λεγόμενη επανάσταση. Από την αρχή η Συνθήκη της Μόσχας είναι ανατρεπτική αφού δηλώνει το κείμενό της ότι διαγράφονται όλες οι Συνθήκες που έχουν υπογράψει οι δύο χώρες. Με άλλα λόγια υπάρχει το πλαίσιο του μηδενισμού αφού για αυτή την προσέγγιση δεν έχει πια σημασία η ιστορία. Το ίδιο κάνει και η Συνθήκη Καρς. Δεν είναι όμως τοπικά δεδομένα. Η μια Συνθήκη ακολουθεί την άλλη για να δυσκολέψει όσο πιο πολύ γίνεται την όποια εφαρμογή της Συνθήκης Σεβρών. Βλέπουμε λοιπόν μια συνεργασία μεταξύ της Τουρκίας και της Σοβιετικής Ένωσης του τύπου win-win, αφού η κάθε χώρα πετυχαίνει θετικά αποτελέσματα. Η Τουρκία ξαναβρίσκει εδάφη που είχε χάσει από τη Ρωσία. Και η Σοβιετική Ένωση έρχεται όλο και πιο δυναμικά στο προσκήνιο, αμφισβητώντας αποφάσεις που ερμήνευε ως ιμπεριαλιστικές κινήσεις. Έτσι το αποτέλεσμα της Συνθήκης Λωζάννης προέρχεται άμεσα από τις Συνθήκη Αλεξανδρούπολης 1920, Συνθήκη Μόσχας 1921 και Συνθήκη Καρς 1921 και δεν είναι μόνο μια επίπτωση για τις κινήσεις στο πεδίο μάχης. Στην πραγματικότητα αυτές οι ριζοσπαστικές Συνθήκες αποτέλεσαν το υπόβαθρο που οδήγησε στη Συνθήκη της Λωζάννης του 1923.