Κυβέρνηση Παπανδρέου: Από τα «λεφτά υπάρχουν» στο «δεν υπάρχει σάλιο»

Του Λουκιανού Κάλλιμπαν από το newsbomb

Πέτρα πολιτικού «σκανδάλου» έγινε ένα non paper που κυκλοφόρησε την Τετάρτη παραθέτοντας στοιχεία για την πορεία της εθνικής οικονομίας το 2009 επί πρωθυπουργίας κ. Κώστα Καραμανλή ως τον Οκτώβριο και κ. Γιώργου Παπανδρέου στη συνέχεια.

Για μια φορά ακόμα υπήρξαν κριτές και κρινόμενοι που έψαξαν να βρουν ποιοι έκαναν τη διαρροή προσέχοντας το δέντρο αλλά χάνοντας το δάσος. Η ουσία κρύβεται στα στοιχεία και στη βεβαιότητα που επέδειξε τόσο ο κ. Γιώργος Παπανδρέου, όσο και οι τότε στενοί συνεργάτες του περί τα οικονομικά κ.κ. Λούκα Κατσέλη και Γιώργος Παπακωνσταντίνου.

Η δυσμενής οικονομική συγκυρία διεθνώς προμήνυε τις περιπέτειες στην οικονομία, στοιχείο το οποίο διέκρινε η τότε κυβέρνηση και η πλειοψηφία του επιχειρηματικού κόσμου. Μόνο η τότε ηγεσία του ΠΑΣΟΚ έκανε πώς δεν συνέβαινε κάτι σοβαρό ήδη από το 2008.

Όταν ο τότε υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών κ. Γιάννης Παπαθανασίου παρουσίασε τον Σεπτέμβριο του 2008 το φορολογικό νομοσχέδιο, ο κ. Γιώργος Παπακωνσταντίνου τοποθετήθηκε με το γνωστό υπεροπτικό ύφος του προς το στέλεχος των κυβερνήσεων της Ν.Δ.

Ο «ειδήμων» δήλωσε στις 9 Σεπτεμβρίου 2008: «Εμείς, που σκαμπάζουμε περισσότερο από οικονομικά, αναρωτιόμαστε διπλά και λέμε: Πώς είναι δυνατόν μια κυβέρνηση, η οποία επικαλείται την κρίση, να λέει ότι –εν μέσω κρίσης- αφαιρώ από την οικονομία αντί να προσθέτω;
»Πρωτοτυπία! Να την εντάξουμε στα εγχειρίδια οικονομικών στα πανεπιστήμια! Εφ’ όσον η χώρα είναι σε οικονομική κρίση και περνάμε δύσκολες στιγμές, βοηθάς την οικονομική δραστηριότητα, βοηθάς το εισόδημα. Δεν αφαιρείς, δεν στραγγαλίζεις περαιτέρω».

Το πολιτικό παράδοξο

Επειδή καθένας κρίνεται εκ του αποτελέσματος, προφανώς ο κ. Παπακωνσταντίνου (σ.σ. που «σκαμπάζει» περισσότερο από οικονομικά) απέδειξε το χάος μεταξύ της θεωρίας και της πράξης με τη δική του πολιτική.

Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η αντίδραση της κ. Λούκας Κατσέλη στις 18 Μαρτίου 2009 όταν ανακοινώθηκε η πρόθεση της κυβέρνησης Καραμανλή να παγώσει τους μισθούς σε Δημόσιο, ΟΤΑ και Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου άνω των 1.700 ευρώ και συντάξεις άνω των 1.100 ευρώ.

«Αντί για στήριξη των ασθενέστερων στρωμάτων, τα βάση σήμερα καλούνται και πάλι να πληρώσουν οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι συνταξιούχοι. Ανεξάρτητα από το εισόδημά τους, θα πληρώνουν για την υπόλοιπη ζωή τους τη σημερινή απόφαση της κυβέρνησης Καραμανλή», δήλωσε τότε η κ. Κατσέλη. Με κάτι τέτοια εύθυμα, αγωνιστικά και λαϊκίστικα, στις 13 Σεπτεμβρίου 2009, ο τότε πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ κ. Γιώργος Παπανδρέου διατύπωσε την ιστορική φράση: «Λεφτά υπάρχουν» (Δείτε και το βίντεο).

Τα λεφτά δεν βρέθηκαν μόλις το ΠΑΣΟΚ ανέλαβε την εξουσία με αποτέλεσμα να οδηγηθεί η Ελλάδα υπό αυστηρή κοινοτική επιτήρηση. Άλλωστε για τον προϋπολογισμό του 2010 οι κ.κ. Γιώργος Παπανδρέου και Γιώργος Παπακωνσταντίνου υπόσχονταν αυξήσεις μισθών και συντάξεων, αυξήσεις δαπανών για το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων Υγείας και Παιδείας, το επίδομα αλληλεγγύης, ενώ λάμβαναν δεσμεύσεις περί μη επιβολής νέων φόρων ή έκτακτων εισφορών!

Ταυτοχρόνως ο πρώην πρωθυπουργός και ο πρώην υπουργός Οικονομικών αναζητούσαν χρήματα στις διεθνείς αγορές με επιχειρήματα όπως λ.χ. ότι η Ελλάδα είναι χρεωκοπημένη και διεφθαρμένη, χωρίς εισπρακτικούς μηχανισμούς. Ποιος δεν θυμάται τις δηλώσεις περί «Τιτανικού», διαρροές και διαψεύσεις για προσφυγή της χώρας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ανεπίσημες δηλώσεις περί πώλησης ομολόγων στην Κίνα. Έτσι επιχείρησε να «σώσει» η κυβέρνηση Παπανδρέου.

Το μοιραίο «τελευταίο τρίμηνο του 2009»

Θυμηθείτε πώς αντέδρασε η κ. Βάσω Παπανδρέου σε συνεδρίαση του ΚΤΕ Οικονομικών (στις 7 Ιουνίου 2011) προς τον κ. Παπακωνσταντίνου. «Τον Οκτώβριο του 2009 ήμουν στο γραφείο σου και σου είπα να πάρεις μέτρα και με αντιμετώπισες ως ούφο. Τι έχεις κάνει με τους κερδοσκόπους;», είχε πει χωρίς να λάβει επαρκείς απαντήσεις.

Από τα γεγονότα, η απάντηση είναι απλή: Η κυβέρνηση Παπανδρέου δεν αντιμετώπισε τους κερδοσκόπους αλλά ερέθισε τη βουλιμία τους με αστοχίες που αποκαλύπτουν έλλειμμα στρατηγικής και σοβαρότητας. Αυτά είναι τα χαρακτηριστικά που οδήγησαν κατ’ αρχήν στο τρελλό ράλλυ των spreads (ειδικά μετά τη δήθεν πώληση ομολόγων στην Κίνα).

Ιδού η πορεία σύμφωνα με τις δηλώσεις και τα γεγονότα:

21 Οκτωβρίου 2009: Ανακοινώνεται πρόβλεψη για έλλειμμα 12,7%, το οποίο συνοδεύεται με υποβάθμιση από τη “Fitch”.

19 Νοεμβρίου 2009: Ο κ. Χρήστος Παπουτσής διαφωνεί με το πάγωμα των μισθών άνω των 2.000 ευρώ.

23 Νοεμβρίου 2009: Ψυχρολουσία προκαλεί η επισήμανση του τότε αντιπροέδρου της κυβέρνησης κ. Θεόδωρου Πάγκαλου ότι «το επιτελείο του υπουργείου Οικονομικών έπρεπε να έχει μελετήσει καλύτερα τα μισθολογικά θέματα».

1 Δεκεμβρίου 2009: Ο Ευρωπαίος Επίτροπος κ. Χοακίν Αλμούνια επισημαίνει ότι χρειάζονται επιπλέον μέτρα από την ελληνική κυβέρνηση.

8 Δεκεμβρίου 2009: Κόντρα στο κλίμα που επικρατεί στην Ευρώπη ο κ. Ανδρέας Λοβέρδος δηλώνει πως «απορρίπτουμε τη λογική των αυξήσεων στα όρια ηλικίας, των αυξήσεων στις εισφορές και τις μειώσεις των συντάξεων».

11 Δεκεμβρίου 2009: Λίγο πριν από την Σύνοδο Κορυφής και παρά το κλίμα, ο κ. Γιώργος Παπανδρέου διαβεβαιώνει ότι «αν ήμαστε στο χείλος του γκρεμού και η μόνη λύση ήταν να παγώσουμε, θα κόβαμε και στο μισό τους μισθούς. Δεν είμαστε εκεί».

14 Δεκεμβρίου 2009: Σε συνέντευξη που παραχωρεί στο Ζάππειο ο πρώην πρωθυπουργός υιοθετεί την προεκλογική ρητορική του και υπογραμμίζει: «Το διακύβευμα για την Ελλάδα αφορά κυριαρχικά μας δικαιώματα. Είναι εύκολο να μειώσουμε μισθούς και συντάξεις, για να ικανοποιήσουμε προσωρινώς τις αντιλήψεις της διεθνούς νομισματικής ελίτ, που θεωρεί ότι εκεί είναι καμμιά φορά το πρόβλημα. Όμως δεν είναι εκεί το μεγάλο μας πρόβλημα. Θα αποδείξουμε στην πράξη πως λεφτά υπάρχουν». Οι υπογραμμισμένες φράσεις σκιαγραφούν το πρόβλημα και την ουτοπία που δεν αντιμετωπίσθηκαν.

16 Δεκεμβρίου 2009: Οι επισημάνσεις του κ. Παπανδρέου προκαλούν τη μελετημένη και συντεταγμένη αντίδραση του Βερολίνου. Ο υπουργός Οικονομικών κ. Βόλφγκαγκ Σόιμπλε δηλώνει πως η Ελλάδα προκαλεί ανησυχία στη γερμανική πλευρά. «Ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών γνωρίζει πολύ καλά ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση, πέρα από την αυστηρή δημοσιονομική σταθεροποίηση» δήλωσε ο κ. Σόιμπλε ακυρώνοντας κάθε πολιτικό καγχασμό.

11 Ιανουαρίου 2010: Η ώρα της αλήθειας διά στόματος κ. Ανδρέα Λοβέρδου, ο οποίος διέψευσε όσα έλεγε μερικές ημέρες πριν. «Δεν υπάρχει σάλιο», ήταν οι τρεις μοιραίες λέξεις… (Δείτε το βίντεο με τη δήλωση).

Κι έπεται συνέχεια…