Τελείωσαν οι ψευδαισθήσεις για το Κυπριακό

Τελείωσαν οι ψευδαισθήσεις για το Κυπριακό
Του Ν. Λυγερού

Τελείωσαν οι ψευδαισθήσεις για το Κυπριακό με τον πιο απλό τρόπο, αφού δεν τα βρήκαν όταν άγγιξαν θέματα ουσίας, όπως είναι το εδαφικό και το προσφυγικό. Σημειώνεται ότι υπήρξε ένα ειδικό πρόβλημα για την περιοχή της Μόρφου αλλά βέβαια πρόκειται για μια αφορμή κι όχι μία αιτία. Όμως στην πραγματικότητα είναι η όλη προσέγγιση που έφτασε στα όρια της. Οι συνομιλίες και οι διαπραγματεύσεις δεν έγιναν ποτέ σε πραγματικό κρατικό επίπεδο. Ήταν κοινοτικές συζητήσεις υπό τον έλεγχο κρατών. Άρχισαν με τα εύκολα θέματα και άφησαν τα δύσκολα για το τέλος, με το αποτέλεσμα που είδαμε τώρα με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο. Είχαν πετύχει πράγματα που είχαν συμφωνήσει πριν το 1974 και δεν πέτυχαν λεπτομέρειες που υπήρχαν ήδη το 2004. Ο χάρτης Α προέβλεπε 28,6% και ο χάρτης Β προέβλεπε 28,5 % και τώρα λέμε ότι δεν τα βρήκαν οι Τουρκοκύπριοι ενώ μιλούσαμε για 29,2 %. Άρα για ποια αποτυχία μιλούμε. Αντιθέτως δεν παρουσιάστηκε τίποτα το μαξιμαλιστικό για να προκαλέσει κάποια αρνητική αντίδραση. Όχι, η ουσία είναι διαφορετική και η αδιέξοδος ήταν προγραμματισμένη εξ αρχής αλλά έπρεπε να φανεί μόνο στο τέλος για να υπάρξουν πολιτικά οφέλη από τις δύο πλευρές δίχως βέβαια καμιά εξέλιξη πρακτική στην επίλυση του Κυπριακού. Έτσι συνεχίζουμε ακάθεκτα με την αξιοποίηση της κυπριακής ΑΟΖ και με τη δημιουργία εθνικών συμμαχιών στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Διότι μόνο με ΑΟΖ, ενέργεια και στρατηγική θα λυθεί όντως το κυπριακό, με τίποτα άλλο.

Η σοβιετική πλευρά του Κεμάλ
Του Ν. Λυγερού

Για να γίνει γενοκτόνος ο Κεμάλ ήθελε εφόδια, διότι έπρεπε να ανατρέψει με βίαιο τρόπο ακόμα και τη Συνθήκη Σεβρών του 1920. Σε αυτήν την πορεία, τον βοήθησε η φιλική του σχέση με τη Σοβιετική Ένωση. Έτσι, ενώ συνηθίζεται στην Ελλάδα να μιλούμε αμέσως μετά για την Συνθήκη Λωζάννης του 1923, υπάρχει η σκοτεινή Συνθήκη Καρς του 1921. Σε αυτήν την Συνθήκη μεταξύ δύο βαρβαροτήτων, οργανώνεται ουσιαστικά η πολιτική ανατροπή της Συνθήκης Σεβρών. Κι όμως έντεχνα αποφεύγονται οι αναφορές σε αυτήν την ύπουλη φάση. Πρακτικά βλέπουμε ότι σβήνει οποιαδήποτε προηγούμενη συνθήκη που έχει υπογραφεί εκτός βέβαια από την Συνθήκη της Μόσχας, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι de jure κανένας από τους υπογράφοντες δεν αναγνωρίζει τη Συνθήκη Σεβρών και ειδικά η Σοβιετική Αρμενία που θα είναι το θύμα. Αυτή η προσέγγιση είναι χαρακτηριστικά σοβιετική, αφού σβήνει κομμάτι της ιστορίας με το έτσι θέλω και προετοιμάζει το πρακτικό και τακτικό επίπεδο μιας γενοκτονίας που έρχεται να ενισχύσει μια ακολουθία. Επίσης αυτή η Συμφωνία Καρς μετά την υπογραφή της θα επιτρέψει στον Κεμάλ τη χρήση σοβιετικού οπλισμού για να πολεμήσει τους Αρμένιους, τους Ασσύριους και τους Έλληνες. Με άλλα λόγια, ο Κεμάλ θα έχει την οπλική υποστήριξη της Σοβιετικής Ένωσης, η οποία θεωρεί ότι βρήκε έναν έμμεσο τρόπο να χτυπήσει τις Μεγάλες Δυνάμεις που δεν ήταν γι’ αυτήν παρά μόνο καπιταλιστικά συστήματα που έπρεπε να εξολοθρεύσει με κάθε τρόπο ακόμα κι αν αυτό συμβάδιζε με μια γενοκτονία στην περιοχή. Έτσι, ο Κεμάλ απέκτησε δυνάμεις με τρόπο σοβιετικό, ας το ξέρουν όσοι υποστήριξαν και υποστηρίζουν τέτοιες ιδεολογίες, ενώ έχουν υποστεί ως πρόσφυγες τα πάντα.

Από την σκοτεινή Συνθήκη Καρς στη μαύρη Συνθήκη Λωζάννης
Του Ν. Λυγερού

Όσοι ξεχνούν τη Συνθήκη Καρς του 1921, δεν μπορούν να καταλάβουν πόσο λανθασμένα είναι τα θεμέλια της Συνθήκης της Λωζάννης του 1923 κι επιμένουν χωρίς να ξέρουν πόσο παραβιάζει εξ αρχής τα ανθρώπινα δικαιώματα των Αρμενίων, των Ασσυρίων, των Ελλήνων και των Κούρδων. Η ίδια η δομή της Συνθήκης Καρς βασίζεται στην έννοια της αλυσίδας Markov, η οποία προβλέπει ότι το μέλλον εξαρτάται αποκλειστικά από το παρόν, δηλαδή καθόλου από το παρελθόν. Έτσι η παραβίαση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων είναι απλώς μια αρχή που επιτρέπει στη συνέχεια μια γενοκτονία με πολλαπλό τρόπο. Κι όμως δεν δίνεται έμφαση στην υψηλή στρατηγική της Σοβιετικής Ένωσης που έβλεπε την περιοχή ως ένα και μόνο τετράγωνο μιας σκακιέρας, όπου η αντιπαράθεση ήταν μεταξύ κομμουνιστικής και καπιταλιστικής προσέγγισης. Με άλλα λόγια δεν πρόκειται μόνο για μια απλή και τοπική αντιπαράθεση. Επίσης, η εξόντωση των χριστιανικών πληθυσμών δεν αποτελούσε ένα σοβαρό πρόβλημα για το άθεο σύστημα της Σοβιετικής Ένωσης. Έτσι, οι Σοβιετικοί κατάφεραν να υποσκάψουν την Συνθήκη Σεβρών που θεωρούσαν ουσιαστικά δυτική, αφού μεταξύ άλλων την είχαν υπογράψει η Αγγλία, το Βέλγιο, η Γαλλία, η Ελλάδα και η Ιταλία. Αν δεν έχουμε αυτή την διάσταση κι αν ξεχνάμε ότι είναι ο Πρόεδρος της Αμερικής που χάραξε και τα όρια της Δυτικής Αρμενίας, τότε το βλέμμα μας περί Συνθήκης Λωζάννης δεν είναι προετοιμασμένο να δει τις στρατηγικές πράξεις κι εξετάζει μόνο τις τακτικές κινήσεις. Έτσι, η ανταλλαγή πληθυσμών φαίνεται ξεκάρφωτη, ενώ άνηκε στον πυρήνα της όλης υπόθεσης εξ αρχής.