Με ενεργειακό «μενού» το ραντεβού Μητσοτάκη - Ερντογάν

Διαμαντής Σεϊτανίδης

Ξαναμπαίνει στο τραπέζι μετά τα γεγονότα στην Ουκρανία, ο αγωγός EastMed, με κάποιες αλλαγές ως προς την αρχική του χάραξη

Μετά τη σημερινή δοξολογία στον πατριαρχικό ναό του Αγίου Γεωργίου στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, όπου θα παραστεί ο πρωθυπουργός, το μεσημέρι ο Κυριάκος  Μητσοτάκης όπως είναι γνωστό θα παρακαθήσει σε γεύμα που του παραθέτει ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Η συνάντηση των δυο ηγετών γίνεται στον απόηχο των αιματηρών μαχών στο ουκρανικό έδαφος και

της τουρκικής προσπάθειας από τη μια μεριά να τηρήσει ίσες αποστάσεις (ακολουθώντας το παράδειγμα του «Επιτήδειου Ουδέτερου» που εγκαινίασε στον Β Παγκόσμιο Πόλεμο) μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας κι από την άλλη να δείξει ότι πάντοτε επιθυμεί να λύνονται τα προβλήματα μέσω του διαλόγου.

Σε εφαρμογή αυτής της προσπάθειας, η Τουρκία φιλοξένησε στην Αττάλεια την συνάντηση των δυο Υπουργών Εξωτερικών Λαβρόφ και Κουλέμπα, ενώ χθες συναντήθηκε ο Τούρκος ΥΠΕΞ Τσαβούσογλου με τον Αρμένιο ομόλογό του Μιρζογιάν, παρά τις βαθιές ιστορικές και γεωπολιτικές διαφορές Τουρκίας- Αρμενίας, που ξεκινούν από την Γενοκτονία των Αρμενίων και φθάνουν στην πλήρη στήριξη της Άγκυρας προς το Αζερμπαϊτζάν κατά την πρόσφατη σύρραξη των δυο χωρών. Σήμερα, τέλος, συναντιέται ο Ταγίπ Ερντογάν με τον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Το «μενού» της συνάντησης

Κεντρικό θέμα της συνάντησης είναι το Ουκρανικό και οι νέες συνθήκες που αυτό μπορεί να διαμορφώσει και στην δική μας ευρύτερη περιφέρεια, ειδικά στον τομέα της ενέργειας, καθώς η Ευρώπη αναζητεί εναγωνίως ενεργειακή απεξάρτηση από την Ρωσία «όσο το δυνατόν συντομότερα». Οι πυκνές συναντήσεις με επίκεντρο την Τουρκία (επίσκεψη προέδρου του Ισραήλ, σημερινή συνάντηση Μητσοτάκη- Ερντογάν, αυριανή συνάντηση Ερντογάν- Σολτς κλπ) δείχνουν αυξημένη κινητικότητα στην προσπάθεια αξιοποίησης των πλούσιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου που βρίσκονται στην Ανατολική Μεσόγειο και τα οποία υπό προϋποθέσεις θα μπορούσαν να λειτουργήσουν και ως παράγων ειρήνευσης και εποικοδομητικής συνεργασίας στην ευρύτερη περιοχή.

Σε αυτό το πλαίσιο φαίνεται ότι ξαναμπαίνει στο τραπέζι μετά τα γεγονότα στην Ουκρανία, ο αγωγός EastMed, με κάποιες αλλαγές ως προς την αρχική του χάραξη. Άλλωστε η Δύση -και ιδιαίτερα η υπερατλαντική της συνιστώσα- έχει από καιρό εκφράσει την επιθυμία μιας μορφής συνεργασίας για την αξιοποίηση των κοιτασμάτων, η οποία συνεργασία να περιλαμβάνει την Ελλάδα και την Τουρκία. Για να γίνει όμως κάτι τέτοιο, πρέπει να υπάρξει ένα ελάχιστο modus vivendi μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας, που να περιορίζει τον αναθεωρητισμό και την προσπάθεια αλλαγής συνόρων που αξιώνει η Τουρκία.

Αυτό το νόημα -λένε από το Μέγαρο Μαξίμου- είχε η αποστροφή του Κυριάκου Μητσοτάκη μετά το τέλος της άτυπης Συνόδου Κορυφής στο Παρίσι, όταν ο πρωθυπουργός είπε πως «η πόρτα της Ελλάδας είναι ανοικτή στον διάλογο, αλλά κλειστή σε αμφισβήτηση της εθνικής κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας ,τα οποία απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο».

Τα ελληνοτουρκικά

Ωστόσο, είναι προφανές ότι η συζήτηση θα έλθει και στα αμιγώς ελληνοτουρκικά, όπου ο μεν Κυριάκος Μητσοτάκης θα επαναλάβει την πάγια ελληνική θέση ότι η μόνη μας διαφορά είναι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, ενώ εξίσου αυτονόητα ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα κάνει λόγο για όλο τα φάσμα των μονομερών διεκδικήσεων της Τουρκίας, με κεντρικό αυτή την φορά την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών.

Κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι ίσως υπάρξει μια εξέλιξη στον τρόπο που ο Έλληνας πρωθυπουργός αντιδράσει στην διατύπωση των παράλογων τουρκικών διεκδικήσεων. Ο κ. Μητσοτάκης φαίνεται ότι είναι έτοιμος ώστε να μην αρκεστεί στο να επαναλαμβάνει πως η θέση της Ελλάδος είναι να εφαρμοστεί το Διεθνές Δίκαιο σε όλα τα θέματα που θα θέσει ο κ. Ερντογάν, αλλά να εξηγήσει αναλυτικά με ποιους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου τα θέματα που θέτει η τουρκική πλευρά ρυθμίζονται, έτσι ώστε να μην αποτελούν αντικείμενα διαλόγου. Ουσιαστικά, δηλαδή, να δείξει ποιες διατάξεις του Διεθνούς Δικαίου αμφισβητεί η Άγκυρα, κάτι που υπό τις σημερινές συνθήκες της επιχείρησης αλλαγής συνόρων στην Ουκρανία, η Αθήνα θεωρεί ότι θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στους κόλπους των ηγετών της Δύσης.

Στην Αγκυρα ο Σολτς

Παρ’ όλα αυτά, η ελληνική πλευρά δεν προσέρχεται με ουσιαστικές ελπίδες ότι κάτι μπορεί να αλλάξει στην τουρκική στάση και συμπεριφορά. Ακριβώς επειδή το «καλάθι των προσδοκιών» της Αθήνας από τη σημερινή συνάντηση είναι μικρό, ο Κυριάκος Μητσοτάκης φρόντισε να ενημερώσει για την τουρκική συμπεριφορά απέναντι στην Ελλάδα, τον νέο Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς, ο οποίος θα βρεθεί στην Άγκυρα αύριο, Δευτέρα.

Μάλιστα ο πρωθυπουργός αναμένεται να επικοινωνήσει τηλεφωνικά με τον κ. Σολτς μετά το σημερινό γεύμα του με τον κ. Ερντογάν, προκειμένου να του μεταφέρει το κλίμα και τους κεντρικούς άξονες των συζητήσεων, ιδιαίτερα για τα ενεργειακά θέματα που ενδιαφέρουν ολόκληρη την Ευρώπη και κατεξοχήν τη Γερμανία μετά και την ματαίωση της κατασκευής του Nord Stream 2.

Είναι πιθανό ο Όλαφ Σολτς να επικοινωνήσει κι εκείνος με τον Έλληνα πρωθυπουργό, μετά τη συνάντηση της Δευτέρας με τον κ. Ερντογάν προκειμένου να διαφανεί εάν υπάρχει πραγματικό πεδίο συνεννόησης για την ενεργειακή αξιοποίηση της Ανατολικής Μεσογείου και την συνεργασία μέσω αυτής της αξιοποίησης της Ελλάδας με την Τουρκία, χωρίς αναθεωρητισμούς και μονομερείς ενέργειες. 

ΠΗΓΗ imerisia