Γράφει ο Σάββας Καλεντερίδης
Η συμπεριφορά του Ερντογάν και ο τρόπος με τον οποίο διαχειρίστηκαν ο ίδιος αλλά και η διπλωματική αντιπροσωπεία της Τουρκίας το θέμα του βέτο στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, στη Μαδρίτη, προσφέρεται για εξαγωγή πολύτιμων συμπερασμάτων.
Ο Τούρκος πρόεδρος για άλλη μια φορά έκανε ακραίες δηλώσεις, έδωσε ξεκάθαρες υποσχέσεις στον τουρκικό λαό για ένα τόσο σοβαρό θέμα, και τελικά υποχρεώθηκε σε ταπεινωτική αναδίπλωση, όσο κι αν προσπαθεί να την παρουσιάσει ως προσωπική διπλωματική νίκη και ως νίκη της χώρας του.
Ο αρθρογράφος Taha Akyol της εφημερίδας Karar αξιολογεί τα αποτελέσματα της Συνόδου Κορυφής και χαρακτηρίζει την υπογραφή του τριμερούς μνημονίου ως «μισοάδειο και μισογεμάτο ποτήρι», ανάλογα με το πώς το βλέπει κανείς.
Και επειδή αποτελεί απαράβατη αρχή να λαμβάνουμε υπόψη τα συμπεράσματα που εξάγουν οι ίδιοι οι Τούρκοι για το θέμα, θεωρούμε σωστό να παραθέσουμε το άρθρο του που εκτιμούμε ότι είναι ισορροπημένο και κατά το δυνατό αντικειμενικό!
Τίτλος άθρου: «Θα το πούμε νίκη ή καταστροφή;»
Το συμπέρασμα μετά την υπογραφή του μνημονίου με τη Σουηδία και τη Φινλανδία στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη είναι νίκη ή ήττα για τον Ερντογάν;
Ο πρόεδρος κήρυξε «διπλωματική νίκη». Ποια εξωτερική πολιτική του Ερντογάν δεν είναι νίκη;
Αυτή η προσέγγιση με βάση την οποία περίπλοκα διπλωματικά θέματα χαρακτηρίζονται ως άσπρο ή μαύρο είναι θεμελιωδώς λανθασμένη.
Γεγονός είναι ότι υπάρχει ο «μέσος δρόμος» για να προσεγγίσουμε τα όσα διαδραματίστηκαν στη Μαδρίτη.
Πριν από τη Σύνοδο ο Ερντογάν είχε πει: «Μπορεί το ΝΑΤΟ να αντέξει να χάσει μία δύναμη όπως η Τουρκία;» Όμως δεν έχει ο ίδιος την πολυτέλεια να φύγει από το ΝΑΤΟ, καθώς η Τουρκία έχει να χάσει πολλά σε περίπτωση εξόδου της από τη Συμμαχία. Άλλωστε είναι πασιφανές πόσο μας στοίχισε η περιπέτεια με τους S-400.
Ο παράγοντας ΗΠΑ
Τι κέρδισε η Τουρκία στη Σύνοδο Κορυφής που αποδέχθηκε την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ;
Το πιο σημαντικό είναι η εξέλιξη στο θέμα των F-16 που θέλουμε να αγοράσουμε από τις ΗΠΑ. Η Τουρκία που έχασε τα F-35, θα μπορέσει να αγοράσει τα F-16!
Ο Μπάιντεν, ο οποίος δεν έχει συναντηθεί με τον Ερντογάν εδώ και μήνες, του τηλεφώνησε πριν από τη Μαδρίτη και του είπε: «Ανυπομονώ γι’ αυτή τη συνάντηση». Όμως κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων των τεσσάρων για το μνημόνιο οι ΗΠΑ διέρρευσαν την είδηση ότι αν δεν επιτευχθεί συμφωνία η συνάντηση Μπάιντεν-Ερντογάν δεν θα γίνει.
Και ο Αμερικανός πρόεδρος έκανε δήλωση μετά την υπογραφή του μνημονίου λέγοντας: «Πρέπει να πουλήσουμε F-16 στην Τουρκία».
Αν ο Ερντογάν είχε ασκήσει βέτο στην ένταξη της Φινλανδίας και της Ελβετίας το θέμα των F-16 θα είχε φτάσει σε αδιέξοδο, οι ισοτιμίες της τουρκικής λίρας θα είχαν τρελαθεί, η απόσταση με τη Δύση θα είχε διευρυνθεί.
Λαμβάνοντας υπόψη όλους αυτούς τους κινδύνους, ήταν αναπόφευκτο ότι θα προτιμούσε να συμβιβαστεί στη Μαδρίτη, παρά τα όσα είχε υποσχεθεί με δηλώσεις του στο εγχώριο κοινό.
Αν ο Ερντογάν καταπιέσει τα συναισθήματά του και κάνει και άλλα βήματα για την ενίσχυση της ΝΑΤΟϊκής ταυτότητας της Τουρκίας, μπορούν να επιτευχθούν και επιπλέον θετικές εξελίξεις, όπως η εξισορρόπηση της Ελλάδας.
Αποδέχτηκαν τις απόψεις της Τουρκίας για την «τρομοκρατία»;
Όλα τα κράτη του ΝΑΤΟ ήδη θεωρούν το PKK τρομοκρατική οργάνωση. Ωστόσο, παρόλο που ο Ερντογάν λέει ότι στη Μαδρίτη πέτυχε «νίκη», το κείμενο της συμφωνίας που έγινε δεκτό στη σύνοδο Τουρκίας-Φινλανδίας-Σουηδίας δεν αναφέρεται στο YPG και στο FΕTÖ ως «τρομοκρατική οργάνωση».
Ήδη η Σουηδή υπουργός Εξωτερικών Αν Λίντε δήλωσε: «Δεν σκύψαμε το κεφάλι μας στον Ερντογάν». Ο δε Φινλανδός πρόεδρος Σάουλι Νιινίστο δήλωσε ότι η ανθρωπιστική βοήθεια προς το YPG θα συνεχιστεί, τονίζοντας ότι το κείμενο της συμφωνίας συντάχθηκε με δήλωση ότι η κουρδική πολιτοφυλακή δεν θα θεωρηθεί τρομοκρατική οργάνωση.
Ωστόσο, το άρθρο 4 λέει ότι οι δύο σκανδιναβικές χώρες δίνουν πλήρη υποστήριξη στην Τουρκία ενάντια σε όλες τις απειλές για την εθνική της ασφάλεια. «Σε αυτό το πλαίσιο η Φινλανδία και η Σουηδία δεν θα υποστηρίξουν το PYD/YPG και την οργάνωση που ορίζεται ως FETO στην Τουρκία», προστίθεται.
Επίσης το άρθρο 5 αναφέρει ότι «τα μέρη υπόσχονται ότι θα παρεμποδίσουν τις δραστηριότητες ατόμων που εμπλέκονται ή έχουν σχέσεις με το PKK και όλες οι άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις, τις προεκτάσεις τους και τις συνδεδεμένες και μετωπικές οργανώσεις».
Ναι, ο Ερντογάν δεν μπορούσε να υποχρεώσει τις χώρες αυτές να αποδεχτούν ότι οι συγκεκριμένες οργανώσεις είναι «τρομοκρατικές» – αυτή είναι η οπτική του άδειου ποτηριού. Αλλά η απόκτηση μιας τέτοιας πολιτικής δέσμευσης είναι μια θετική εξέλιξη – από αυτή την οπτική το ποτήρι είναι γεμάτο.
Νομική υπόσταση του μνημονίου
Τα φινλανδικά και σουηδικά δικαστήρια θα αποφασίσουν τελικά για την έκδοση ή όχι στην Τουρκία όλων όσοι περιλαμβάνονται στον κατάλογο με τους τρομοκράτες.
Το Ανώτατο Δικαστήριο της Τουρκίας έχει την ακόλουθη νομολογία:
«Πράξεις όπως η συμπάθεια προς την οργάνωση ή η υιοθέτηση των στόχων, των αξιών και της ιδεολογίας της οργάνωσης, η ανάγνωση και η κατοχή δημοσιευμάτων που σχετίζονται με την οργάνωση και ο σεβασμός του αρχηγού της οργάνωσης δεν επαρκούν για να ασκηθεί δίωξη για συμμετοχή στην οργάνωση» (16ο Ποινικό Τμήμα, Κ: 2017/5155).
Αυτός είναι και ο ορισμός του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Ωστόσο, ο ορισμός του Ερντογάν για την «τρομοκρατία» είναι ευρύτατος. Κατηγορεί ακόμη και την αξιωματική αντιπολίτευση ότι υποστηρίζει την τρομοκρατία!
Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, για να λειτουργήσει ο μηχανισμός της «έκδοσης» ένα άτομο πρέπει είτε να έχει διαπράξει τρομοκρατική ενέργεια είτε να κάνει προπαγάνδα υπέρ οργανώσεων των οποίων οι ενέργειες έχουν επισήμως χαρακτηριστεί ως τρομοκρατικές. Τα δικαστήρια αποφασίζουν με βάση τις παραπάνω αρχές.
Ο Ερντογάν θέλει διαρκώς «η Δύση να βλέπει την Τουρκία στρατηγικά»· όμως και οι δυτικοί θεσμοί την βλέπουν από τη σκοπιά της «δημοκρατίας». Επειδή η Τουρκία δεν είναι Σαουδική Αραβία, είναι μέλος και μάλιστα ιδρυτικό μέλος όλων των δυτικών διεθνών θεσμών, έχει γράψει αυτές τις αξίες στο Σύνταγμά της.
Όταν γίνει μία χώρα που υιοθετεί τις αρχές της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης και του διεθνούς δικαίου, η αξιοπιστία των επιχειρημάτων που επικαλείται θα αυξηθεί και θα αποκτήσει το κύρος δημοκρατικής χώρας στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας.
Η Τουρκία πρέπει να απαλλαγεί από τις πολιτικές από τις οποίες έχει παρασυρθεί την τελευταία δεκαετία και να επιστρέψει στο πνεύμα της μεταρρύθμισης, που έχει αποδειχθεί επιτυχημένο τόσο στην οικονομία όσο και στην εξωτερική πολιτική.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου