Τις τελευταίες ώρες, η πιθανότητα να ζήσουμε ένα Σαββατοκύριακο με… έντονα καιρικά φαινόμενα, με βαλλιστικές “βροχές και καταιγίδες” δηλαδή, έχει αυξηθεί δραματικά. Μετά από μερικές μέρες αναμονής, κατά τις οποίες το ιρανικό καθεστώς προφανώς προσπαθούσε να σταθμίσει την κατάσταση και να αποφασίσει το δέον γενέσθαι, πλέον διακηρύσσεται η βεβαιότητα απάντησης στο ισραηλινό πλήγμα…
Του Ζαχαρία Μίχα*
(Διευθυντής Μελετών στο Ινστιτούτο Αναλύσεων Ασφάλειας και Άμυνας – ΙΑΑΑ/ISDA)
Πρόκειται για τη σταδιακή υλοποίηση του χειρότερου σεναρίου, υπό την προϋπόθεση ότι ζητούμενο είναι η αποκλιμάκωση και σταδιακά, η ειρήνευση. Δεν σημαίνει ότι αυτή είναι η προτεραιότητα όλων των πλευρών. Όταν ολοκληρωθεί η τρέχουσα σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, είναι βέβαιο ότι θα αντιμετωπισθεί από την ακαδημαϊκή κοινότητα ως μια σύγκρουση όπου αποδείχθηκε ότι οι αποφάσεις των ηγεσιών λαμβάνονται με τον συνυπολογισμό πλειάδας παραγόντων, έχοντας πίσω τους διάφορα κίνητρα.
Ανώτατοι Ιρανοί πολιτικοί και στρατιωτικοί αξιωματούχοι, έχουν -μέσω διαρροών- διαμηνύσει τις τελευταίες ώρες ότι το Ιράν ποτέ στην Ιστορία του δεν άφησε κάποια πρόκληση ασφαλείας αναπάντητη. Επισήμως, βέβαια, δεν έχει κάτι λεχθεί. Το παιχνίδι της προσπάθειας επηρεασμού των υπολογισμών των δυο αντιπάλων έχει ξεκινήσει και δεν περιορίζεται στους δυο εμπολέμους, αφού στην εικόνα φρόντισαν να μπουν πολύ νωρίς αυτή τη φορά, οι ΗΠΑ, με ό,τι μπορεί αυτό να συνεπάγεται.
Ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωσε ότι έχει διαμηνυθεί πέραν πάσης αμφιβολίας στην Τεχεράνη ότι η σύγκρουση θα πρέπει να σταματήσει εδώ. Δηλαδή, να μην υπάρξει ανταπόδοση στο ισραηλινό πλήγμα. Η αμερικανική πολιτική και στρατιωτική ηγεσία γνωρίζει πολύ καλά ότι σε περίπτωση που το Ιράν υλοποιήσει την απειλή του, η απάντηση του εβραϊκού κράτους θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη.
Το δίλημμα ΗΠΑ
Αυτό, όμως, δεν είναι το χειρότερο. Το πλέον προβληματικό σημείο στη μεγάλη εικόνα της σύγκρουσης, είναι ότι ενδεχόμενο ιρανικό πλήγμα θα συνιστά ένα επιπλέον βήμα κλιμάκωσης. Οι Ιρανοί είναι σχεδόν υποχρεωμένοι να διαφοροποιήσουν ποιοτικά τη νέα τους επίθεση, όπως διαφοροποιήθηκε η δεύτερη από την πρώτη, με την επίθεση να εξαπολύεται με βαλλιστικούς πυραύλους, έναντι μείγματος με διάφορα drones αυτοκτονίας την πρώτη φορά.
Θα πρέπει να επιτεθούν δηλαδή με τρόπο που θα προβληματίσει ακόμα περισσότερο την ισραηλινή άμυνα, ώστε να προσδώσουν αξιοπιστία στις ρητορικές τους απειλές, με στόχο αφενός να αποκαταστήσουν εν μέρει την αποτροπή τους, αφετέρου δε να συσπειρώσουν το εσωτερικό με προφανές όφελος για το ισλαμικό καθεστώς. Ποια μπορεί να είναι αυτή τη φορά η διαφοροποίηση; Μήπως η πιο “ελεύθερη” επιλογή στόχων, οι οποίοι μάλιστα δεν θα έχουν μέσω ΗΠΑ κοινοποιηθεί στο Ισραήλ;
Δολοφονίες πυρηνικών επιστημόνων
Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να ζυγιστεί προσεκτικά ποια θα μπορούσε να είναι απάντηση των Ισραηλινών. Εάν για παράδειγμα θα συμπεριλάβει πυρηνικές ή άλλες ενεργειακές εγκαταστάσεις. Στο θέμα θα επανέλθουμε, αφού όμως πρώτα σημειώσουμε ότι η ανακοίνωση της ιρανικής απόφασης για ανταπόδοση στην ισραηλινή επίθεση, συμπίπτει με την αποκάλυψη ότι η υπηρεσία εσωτερικής ασφαλείας και αντικατασκοπείας του Ισραήλ, η Σιν Μπετ, συνέλαβε ένα ζεύγος Ισραηλινών με καταγωγή από τον Καύκασο, για κατασκοπεία υπέρ του Ιράν.
Λίγο αργότερα γινόταν γνωστό ότι το ζεύγος είχε θέσει υπό παρακολούθηση Ισραηλινό πυρηνικό επιστήμονα, με την εκτίμηση ότι σκόπευαν να τον δολοφονήσουν! Πόσο εύλογο είναι άραγε να υποθέσει κανείς, ότι το Ιράν σχεδίαζε μια τέτοια δολοφονία, ανάλογη πολλαπλών που έχει εκτελέσει η Μοσάντ στο έδαφος του Ιράν; Κατά συνέπεια, το ερώτημα που τίθεται, είναι αν η μη ευόδωση του εν λόγω σχεδίου, μια υψηλού συμβολισμού δολοφονία που θα ετύγχανε παγκόσμιας προβολής, αυτομάτως οδήγησε στην ανάγκη να οδηγηθούμε σε μια κλασική στρατιωτική ανταπόδοση.
Ας επανέλθουμε όμως στο ερώτημα ποια θα μπορούσε να είναι η απάντηση των Ισραηλινών, η οποία πρέπει να θεωρηθεί βέβαιη. Ενδιαφέρον έχει η τοποθέτηση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Μήπως δηλαδή οι ΗΠΑ αντιλαμβάνονται ότι μοναδικός τρόπος για να μην ανταποδώσει το Ιράν, είναι η αμερικανική στρατιωτική εμπλοκή κι όχι μόνο σε αμυντικού χαρακτήρα αντιβαλλιστικές επιχειρήσεις.
Όπως έχει αναφερθεί πολλάκις ως υποψία, αυτός είναι ο απώτερος στόχος των Ισραηλινών. Έχοντας την αμερικανική πολεμική μηχανή κινητοποιημένη στο πλευρό του εβραϊκού κράτους, αν και με διακηρυγμένα αμυντικό ρόλο, η πραγματική τους επιθυμία είναι να εμπλέξουν τις ΗΠΑ και σε επιθετικές επιχειρήσεις κατά του Ιράν, σε μια προσπάθεια πιο ριζικής -πάντα κατά τους Ισραηλινούς- αντιμετώπισης του συνολικότερου προβλήματος ασφαλείας.
Αυτό είναι κάτι που σταθμίζει προσεκτικά η Τεχεράνη. Σημασία έχει ασφαλώς και η δέσμευση εξαπόλυσης του πλήγματος εν μέσω διεξαγωγής των αμερικανικών εκλογών (υπάρχουν και αναφορές που τοποθετούν το πλήγμα μετά τις εκλογές). Ποιον θα ευνοήσει; Ποιο το κίνητρο των Ιρανών που σαφέστατα έχουν λάβει αυτή την παράμετρο υπόψη;.
Ουκρανία – Μέση Ανατολή: Βίοι παράλληλοι
Μήπως δηλαδή η νέα επίθεση οδηγήσει το Πεντάγωνο στην εκτίμηση ότι η εμπλοκή των αμερικανικών δυνάμεων για να καταφέρουν να αποτρέψουν ιρανική ανταπόδοση, πρέπει οι ΗΠΑ να απειλήσουν την Τεχεράνη με επιθετικές επιχειρήσεις; Αυτό όμως, όπως εξηγήθηκε, αφενός ρίχνει νερό στον μύλο των ισραηλινών σχεδιασμών, αφετέρου πιθανότατα να οδηγήσει σε ανεξέλεγκτη κλιμάκωση και σε γενικευμένη σύγκρουση με απρόβλεπτες διαστάσεις.
Μία τέτοια εξέλιξη είναι προφανές ότι αποτελεί ταφόπλακα στις ελπίδες της Ουκρανίας. Η συνεχιζόμενη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή το έχει επί της ουσίας αφήσει μόνους τους επί του πεδίου. Ήδη, κορυφαία δυτικά μέσα ενημέρωσης, επισημαίνουν ότι –λόγω της ρωσικής προέλασης– πλέον δεν τίθεται ζήτημα νίκης ή ήττας του Κιέβου, αλλά επιβίωσης της ίδιας της Ουκρανίας.
Τα μέτωπα συνδέονται καταφανώς. Στο μέτωπο του Κουρσκ –σύμφωνα με την Ουάσινγκτον– έχουν εμφανιστεί Βορειοκορεάτες στρατιώτες. Εάν κάτι είναι προφανές, είναι ότι η υψηλή στρατηγική των ΗΠΑ παράγει εξαιρετικά αρνητικά αποτελέσματα και χρήζει άμεσης επανεξέτασης. Υπό την προϋπόθεση ότι τα ηνία θα αναλάβει μια σώφρονα ηγεσία με ενισχυμένη αίσθηση ρεαλισμού και λιγότερες ιδεολογικές αναφορές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου