Του Δρ. ΣΩΤΗΡΗ ΚΑΜΕΝΟΠΟΥΛΟΥ
ΠΗΓΗ: EURO2DAY
FT: «Βασικά δεν χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε τη φαντασία μας, επειδή αυτή ακριβώς είναι η πραγματικότητα για την καλπάζουσα κατανάλωση μετάλλων σπάνιων γαιών στην Ευρώπη».
ΣΧΟΛΙΟ: Όσοι παρακολουθούν την αρθρογραφία μου θα θυμούνται το παράδειγμα που χρησιμοποιούσα όσο αφορά την επικράτηση της Κίνας στην αλυσίδα αξίας (value chain) των σπάνιων γαιών. Πιο συγκεκριμένα, χρησιμοποιούσα το παράδειγμα του πετρελαίου και έθετα την εξής επιχειρηματολογία: Φανταστείτε μία και μόνο χώρα να ελέγχει εδώ και πολλές δεκαετίες ολόκληρη την αλυσίδα αξίας του πετρελαίου, δηλαδή τόσο την εξόρυξη όσο και τη διύλιση. Φανταστείτε να παρήγαμε όλο το πετρέλαιο του κόσμου αλλά η διύλιση να γινόταν μόνο σε μία χώρα. Πως θα ήταν ο κόσμος άραγε; Αυτό ακριβώς συμβαίνει μέχρι και σήμερα με τις σπάνιες γαίες.
FT: «Το 2017, η ΕΕ σχημάτισε την Ευρωπαϊκή Συμμαχία Πρώτων Υλών, προκειμένου να αρχίσει να διαφοροποιείται. Εκείνη την περίοδο η Κίνα προμήθευε στην ΕΕ το εκπληκτικό 98% των απαιτήσεων σε σπάνιες γαίες. Πέντε χρόνια μετά, η Κίνα εξακολουθεί να προμηθεύει 90% των σπάνιων γαιών παγκοσμίως -δηλαδή κάποια πρόοδος αλλά με ρυθμό χελώνας».
ΣΧΟΛΙΟ: Κάλλιο αργά παρά ποτέ; Λάθος! Η ΕΕ δεν έχει ξυπνήσει ακόμη! Και το γράφω αυτό εν πλήρει συνειδήσει καθώς στην ΕΕ συνεχίζουν να κάνουν τα ίδια λάθη(;) με τη Γροιλανδία όπου και πάλι προσπαθούν σήμερα να βάλουν από την πίσω πόρτα την Κίνα… επιτρέψτε μου να μην επεκταθώ σε αυτό. Συνεπώς, επαναλαμβανόμενο λάθος = ατζέντα. Πάμε στα πιο ωραία του άρθρου των FT…
FT: «Πριν από περίπου πέντε χρόνια, η Δύση άρχισε να αντιλαμβάνεται αυτή την περίεργη κατάσταση και αποφάσισε να κάνει κάτι γι’ αυτό. Αλλά την ώρα που η ΕΕ, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ προσπαθούσαν να διαφοροποιήσουν την εφοδιαστική αλυσίδα σπάνιων γαιών και άλλων κρίσιμης σημασίας πρώτων υλών, ανακάλυπταν πως δεν είναι τόσο εύκολο. Από μόνη της η αγορά ποτέ δεν θα απεξαρτηθεί από την κινεζική παραγωγή. Οι κυβερνήσεις πρέπει να παρέμβουν».
ΣΧΟΛΙΟ: Η παραδοχή – επιτέλους(;) – του αδιαμφισβήτητου γεγονότος ότι «από μόνη της η αγορά ποτέ δεν θα απεξαρτηθεί από την κινεζική παραγωγή. Οι κυβερνήσεις πρέπει να παρέμβουν» προκαλεί πικρό χαμόγελο. Πόσω μάλλον όταν αυτή η παραδοχή προέρχεται από μία εγκυρότατη Ευρωπαϊκή οικονομική πηγή (FT).
Ας θυμίσω τι υποστήριξα σχετικώς το 2019: «Μία τελευταία σημείωση για τους λάτρεις της ελεύθερης αγοράς: στην περίπτωση των σπάνιων γαιών, η ελεύθερη αγορά οδήγησε στην πλήρη εξάρτηση της Δύσης από τη Κίνα. Δηλαδή, από το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα».
Αρκετοί φίλοι, οι οποίοι απολαμβάνουν το προνόμιο λήψης ενημερώσεών μου εδώ και χρόνια, με άκουγαν πολύ συχνά, αρκετά πριν το 2019 όταν αποφάσισα να δημοσιεύσω ανοικτά αυτήν την άποψη: η ελεύθερη αγορά ΔΕΝ μπορεί να κάνει τίποτε στην περίπτωση των σπάνιων γαιών. Αυτό το γνωρίζει πολύ καλά η Κίνα. Επανέλαβα την ίδια άποψη το 2021 δύο φορές (εδώ: https://www.capital.gr/me-apopsi/3539094/spanies-gaies-kai-i-nea-geopolitiki-pragmatikotita και εδώ: https://www.defence-point.gr/news/i-anoisia-ee-amp-dysis-odigei-se-oikonomiki-tragodia-kai-se-krisi-episitismoy).
Ας επαναληφθεί λοιπόν ακόμη μία φορά: Η Δύση από το 2010, οπότε αντιλήφθηκε την εξάρτησή της από την Κίνα όσον αφορά τις σπάνιες γαίες, εξακολουθεί να κάνει το ίδιο μοιραίο λάθος: θεωρεί ότι το μακρύ χέρι της ελεύθερης αγοράς θα επιλύσει τη βαθύτατη κρίση των σπάνιων γαιών. Η δεκαετής κρίση των σπάνιων γαιών, όπως τελικώς αποδείχθηκε, δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί με στενούς όρους της ελεύθερης αγοράς.
Όπως άλλωστε είχε πει ο Adam Smith: οι κανόνες της αγοράς δεν εφαρμόζουν στα θέματα Εθνικής Ασφάλειας. Για να αντιληφθούν οι αναγνώστες τη γελοιότητα ορισμένων στη χώρα μας και στην ΕΕ ας υπενθυμίσω ενδεικτικά τη συμπεριφορά κάποιων όταν δημοσίευσα την εκτίμησή μου.
Σε ανώνυμο σχόλιο το 2019 ανέφερε κάποιος λάτρης της ελεύθερης αγοράς σε απάντηση των δικών μου απόψεων: «Η λίθινη εποχή δεν τελείωσε επειδή δεν υπήρχαν άλλες πέτρες. Κι ο Ναπολέων έγραφε κι ας μην κατείχε κοιτάσματα γραφίτη. Στην πρώτη περίπτωση ήρθανε τα μέταλλα , στη δεύτερη ήρθανε τα μολύβια. Ο παντοδύναμος καπιταλισμός θα βρει τη λύση κι οι Κινέζοι θα μείνουνε με τις σπάνιες γαίες τους».
Ξέρετε από πότε ακούω αυτήν την άποψη, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην ΕΕ; Από το 2011! Τί απέγινε; Βρισκόμαστε στο 2022 και ακόμη ο «παντοδύναμος καπιταλισμός να βρει τη λύση» και οι Κινέζοι, όχι, ΔΕΝ «έμειναν με τις σπάνιες γαίες τους».
Είναι για γέλια ή για κλάματα λοιπόν; Δυστυχώς, εκτίμησή μου είναι ότι τη συγκεκριμένη άποψη την διέσπερναν τεχνηέντως εδώ και πολλά χρόνια σε διάφορες συστημικές παγκόσμιες ιστοσελίδες ανώνυμοι και επώνυμοι κονδυλοφόροι (πληρωμένοι άραγε από ποιους;) ώστε να ρίχνουν στάχτη στα μάτια των ανόητων Δυτικών… και μόνοι ωφελημένοι ήταν οι Κινέζοι κομμουνιστές…Ε, ας πρόσεχε τώρα η Δύση καθώς πάρκαρε στις κερκίδες όλους όσους τολμούσαν να έχουν αντίθετη άποψη εκ των συστημικών. Πάμε σε άλλο σημείο του άρθρου των FT.
FT: «Το 2017, η ΕΕ σχημάτισε την Ευρωπαϊκή Συμμαχία Πρώτων Υλών, προκειμένου να αρχίσει να διαφοροποιείται. Εκείνη την περίοδο η Κίνα προμήθευε στην ΕΕ το εκπληκτικό 98% των απαιτήσεων σε σπάνιες γαίες. Πέντε χρόνια μετά, η Κίνα εξακολουθεί να προμηθεύει 90% των σπάνιων γαιών παγκοσμίως -δηλαδή κάποια πρόοδος αλλά με ρυθμό χελώνας. Ωστόσο, η ΕΕ έχει συνάψει δύο στρατηγικές συνεργασίες από τότε που σχημάτισε τη συμμαχία. Η μία είναι με τον Καναδά. Το πρόβλημα είναι πως η δεύτερη συμφωνία ήταν με την Ουκρανία, η οποία έχει άλλα προβλήματα να αντιμετωπίσει τώρα».
ΣΧΟΛΙΟ: Αυτοί οι παράγραφοι έχουν δύο αξιοπρόσεκτα σημεία:
Α. Πώς στο καλό καλό να προχωρήσει η Ευρωπαϊκή Συμμαχία Πρώτων Υλών όταν στο ξεκίνημά της έβαλαν κινεζική εταιρεία;
Ποια εταιρεία; Αυτή που ήθελε να αρπάξει τα κοιτάσματα της Γροιλανδίας!
(Και να ήταν μόνο αυτό; Ακόμη και σήμερα διαβάζω πράγματα το διαδίκτυο
για εταιρείες «σωτήρες» που θα σώσουν την ΕΕ και βγάζω φλύκταινες! Αλλά
επιτρέψτε μου να μην επεκταθώ σε αυτό…).
Όταν το 2019 πρότεινα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή τη δημιουργία συνέργειας για τις πρώτες ύλες ΔΕΝ πρότεινα τη δημιουργία απλής «συμμαχίας» η οποία θα αναλωθεί στη δημιουργία συναντήσεων, μίας fancy ιστοσελίδας στο διαδίκτυο κ.λπ, αλλά τη δημιουργία ενός αμιγούς συνεταιρισμού με την παλιά έννοια του συνεταιριστικού κινήματος. Άλλο το ένα και άλλο το άλλο.
Β. Το δεύτερο αξιοπρόσεκτο σημείο αφορά την αναφορά των FT στην Ουκρανία. Οι αναγνώστες μπορούν να εκμαιεύσουν χρήσιμα – υποκειμενικά – συμπεράσματα εδώ: https://www.energia.gr/article/187827/einai-o-polemos-sthn-oykrania-ena-resource-war-dioti-ta-stoiheia-einai-efialtika. Πάμε στο τελευταίο αξιοπρόσεκτο απόσπασμα των FT.
FT: «Αλλά ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι ότι οι ίδιοι οι πόροι που προσφέρουν μια αμυδρή υπόσχεση για την επιβίωσή μας θα μετατρέψουν τον κόσμο και πάλι σε καζάνι γεωπολιτικού ανταγωνισμού».
ΣΧΟΛΙΟ: Μέχρι τώρα γνωρίζαμε τους πολέμους για το πετρέλαιο. Η φράση του Deng Xiao Ping «η Μέση Ανατολή έχει πετρέλαιο, η Κίνα έχει σπάνιες γαίες» ακριβώς αυτό εννοούσε. Από το Φεβρουάριο του 2022 – και για τα επόμενα 50 χρόνια(;) – μπήκαμε επισήμως στη νέα εποχή των πόλεμων για τις σπάνιες γαίες. Τον πόλεμο για την πράσινη μετάβαση. Τους πολέμους για τις ΑΠΕ. Τους πράσινους πολέμους. The green curse…
Ας κλείσει το παρόν άρθρο με δύο εκτιμήσεις κινδύνων. Από αυτές που οι «διάσημοι» συστημικοί οικονομολόγοι των θρανίων και όχι του πεδίου δεν είναι ικανοί να πραγματοποιήσουν:
Έρχεται πολύ «αίμα» στην αρένα… ειδικά στα Χρηματιστήρια όπου διάφοροι μάγοι παίζουν χοντρά χρηματιστηριακά παιγνίδια σε βάρος ανόητων επενδυτών με το ψευδοαφήγημα ότι η τάδε εξορυκτική εταιρεία θα σώσει το παιγνίδι των κρίσιμων ορυκτών κ.λπ. Μακριά από αυτούς…Αν δεν εμπιστεύεστε εμένα, ας ακούσετε τουλάχιστον τους FT: «Από μόνη της η αγορά ποτέ δεν θα απεξαρτηθεί από την κινεζική παραγωγή. Οι κυβερνήσεις πρέπει να παρέμβουν».
Αν δεν αλλάξει ΤΩΡΑ στάση η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο αφορά την άρον-άρον μετάβαση στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, τότε η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία θα πτωχεύσει! Το γράφω ξεκάθαρα: θα πτωχεύσει και θα πωληθούν αρκετές ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες στην Κίνα… έρχεται. Προσωπική μου συμβουλή σε όσους σκέφτονται να αγοράσουν αυτή την περίοδο αυτοκίνητο; Μην το κάνετε. Περιμένετε…
*Ο Δρ. Σωτήρης Ν. Καμενόπουλος, είναι κάτοχος Διδακτορικού Διπλώματος από τη Σχολή Μηχανικών Ορυκτών Πόρων του Πολυτεχνείου Κρήτης.
ΠΗΓΗ defence-point
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου