Κύριε Βενιζέλο, ο κόσμος δεν είναι μανιχαϊστικός. Υπάρχετε «εσείς» και «αυτοί» αλλά υπάρχουμε και ΕΜΕΙΣ. Οι άλλοι.
Η συνέντευξη Βενιζέλου
Τα Νέα δημοσίευσαν το Σάββατο μια συνέντευξη του Βαγγέλη Βενιζέλου που αξίζει να προσεχθεί για δύο λόγους.
Ο πρώτος είναι ότι περιγράφει, εν συντομία, αυτό που εξελίσσεται ως νέα παγκόσμια γεωπολιτική και δίνει την ευκαιρία να τοποθετηθεί κανείς.
Ο δεύτερος πως δημόσιες εκτιμήσεις του Βενιζέλου εκλαμβάνονται ότι προοιωνίζονται εξελίξεις και λόγω της θέσης που κατείχε σε διάφορες κυβερνήσεις και των σχέσεών του με το σύστημα εξουσίας.
Θα ακολουθήσω την σειρά που ο ίδιος τοποθετείται για να διατυπώσω την δική μου οπτική. Αφίσταται και του Βενιζέλου και όσων θέλουν την Ελλάδα εγγύτερα της Ρωσίας.
1.-Τοποθετείται θετικά και χαρακτηρίζει συγκλονιστική την ομιλία Ζελένσκι στη Βουλή. Και μιλά για φιλορωσικό αταβισμό στην Ελλάδα που παραβλέπει ρωσικά εγκλήματα στην Ουκρανία.
Νομίζω ότι από κάθε άποψη ήταν λάθος η πρόσκληση του Ζελένσκι να μιλήσει στην ελληνική βουλή. Δυσκόλεψε, αντί να διευκολύνει, την θέση της χώρας. Πιστεύω πως δεν ήταν ελληνική επιλογή. Ο πόλεμος στην Ουκρανία ανέδειξε ανάγλυφα την ανυπαρξία ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και το πολύ μικρό εκτόπισμα της χώρας. Η ελληνική κοινή γνώμη ανέμενε να πει κάτι ο Ζελένσκι για τα προβλήματα της Ελλάδας αλλά αυτό δεν είναι ρεαλιστικό από τον πρόεδρο μιας χώρας που βρίσκεται σε πόλεμο. Ο Ζελένσκι ήθελε να μιλήσει για τα δικά του βάσανα, όχι της Ελλάδας. Λάθος ήταν και η πρόσκλησή του να μιλήσει και στην κυπριακή βουλή. Εκεί, ήταν λογική η προσδοκία να κάνει αναφορά στην τουρκική εισβολή αλλά η επικοινωνία διακόπηκε χωρίς προσχήματα. Αν δεν επιβλήθηκε η παρουσία του σε Ελλάδα και Κύπρο, απορώ με την μειωμένη πολιτική αντίληψη των ιθυνόντων και στην Αθήνα και στη Λευκωσία.
2.-Ο Βενιζέλος τοποθετείται θετικά υπέρ του πολέμου «Ρωσίας-Δύσης» όπως θεωρεί τον πόλεμο στην Ουκρανία. Βλέπει θετικά την άκριτη συμπαράταξη της Ελλάδας ως μέλους της συμμαχίας του ΝΑΤΟ, της Ε.Ε. και ως στρατηγικού συμμάχου των ΗΠΑ.
Κατ αρχάς είναι αμφίβολο αν οι ΗΠΑ θεωρούν την Ελλάδα στρατηγικό σύμμαχό τους. Η τοποθέτηση στο φόρουμ των Δελφών του αμερικανού πρέσβη στην Άγκυρα ότι «μας ενδιαφέρουν οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις» όταν ρωτήθηκε για το γνωστό τρίγωνο, και οι πρόσφατες δηλώσεις της κ. Νούλαντ στην «Καθημερινή» δείχνουν παντελή έλλειψη ενδιαφέροντος των ΗΠΑ για το τι λέει, τι θέλει και τι πιστεύει η Ελλάδα. Η Ελλάδα θεωρείται δεδομένη απο τις ΗΠΑ και οι προσπάθειες της Ουάσιγκτον καταβάλλονται για να πετύχουν την ένταξη της Τουρκίας στο σύστημα ασφαλείας που οικοδομούν. Είναι αυτή στρατηγική συμμαχία;
Το δεύτερο είναι σπουδαιότερο. Μια από τις εμβληματικές αναλυτικές προσωπικότητες της χώρας, ο Ευάγγελος Βενιζέλος, τοποθετείται θετικά απέναντι στον διαμορφούμενο νέο κόσμο. Ποιος είναι αυτός ο νέος κόσμος;
Αν η προσπάθεια των ΗΠΑ εξαντλείται στην αντικατάσταση του Πούτιν και στην ανάδυση μιας νέας Ρωσίας, πιο δημοκρατικής και συνεργάσιμης με την Δύση καμιά αντίρρηση. Η πολιτική του Πούτιν αναπαρήγαγε παρελθοντολογικά στερεότυπα. Η ομάδα που τον περιβάλλει έχει κάνει λανθασμένες εκτιμήσεις. Πίστεψε σε παλιά μεγαλεία και προσπάθησε να τα επιβάλλει χωρίς τις ανάλογες δυνατότητες. Η Ρωσία είναι μια δύναμη σε παρακμή. Όλα τα κρίσιμα χαρακτηριστικά που δίνουν δυναμική σε μια παγκόσμια δύναμη είναι εξασθενημένα στην Ρωσική περίπτωση.
Αν, όμως, αμερικανική επιδίωξη είναι ένα νέο Σιδηρούν Παραπέτασμα με εκμηδενισμένη την ρωσική παρουσία, η επιλογή είναι λανθασμένη για την ελληνική οπτική. Ο πόλεμος που προκάλεσε η Ρωσία του Πούτιν είναι καταδικαστέος όπως και η καταστροφή που επισώρευσε. Αλλά για τα ελληνικά συμφέροντα η πλήρης εκμηδένιση της Ρωσίας ως γεωπολιτικού πόλου και η ανύψωση ενός νέου παραπετάσματος είναι αρνητική. Από την υποχώρηση της Ρωσίας ωφελημένη βγαίνει η Τουρκία. Το πρόβλημα της Ελλάδας είναι να μην καταστεί δορυφόρος της Τουρκίας.
Αυτόν τον κίνδυνο στην Αθήνα είτε δεν τον αντιλαμβάνονται, είτε τον υποτιμούν. Η Ελλάδα έχει καταστεί, ήδη, δορυφόρος της γειτονικής χώρας όταν για οποιαδήποτε κίνησή της λαμβάνει υπόψη το πως θα αντιδράσει η άλλη πλευρά. Αυτός είναι ο ορισμός της δορυφοροποίησης.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η προ ημερών δήλωση του κ. Βενιζέλου ότι το Αιγαίο δεν είναι λίμνη ελληνική. Κανείς δεν υποστήριξε ότι είναι. Άλλωστε, πέραν του Κ. Καραμανλή στον οποίο ο Βενιζέλος αποδίδει την σχετική ρήση, και κυβερνήσεις στις οποίες συμμετείχε ο ίδιος, όπως του κ. Σημίτη στην Μαδρίτη, αναγνώρισαν «ζωτικά συμφέροντα» της Τουρκίας στο Αιγαίο.
Η αναγνώριση αυτή, ενδεχομένως να μην έχει σημασία από πλευράς Διεθνούς Δικαίου (τι θα πει σου αναγνωρίζω ζωτικά δικαιώματα;), έχει, όμως πολιτική βαρύτητα.
Το θέμα, όμως, αποκτά σημασία όταν επαναφέρεται από τον Βενιζέλο, ο οποίος δεν είναι, απλώς, ένας καλός αναλυτής. Είναι ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών της χώρας και άνθρωπος με ιδιαίτερες σχέσεις με το σύστημα εξουσίας. Εν ολίγοις, είναι από τους ανθρώπους που όταν μιλούν κάτι εκφράζουν, πέραν του εαυτού τους.
3.-Στην συνέντευξη ο Βενιζέλος παίρνει θετική θέση και στο θέμα της αποστολής στρατιωτικού εξοπλισμού στην Ουκρανία. Πρόκειται για τα σοβιετικής κατασκευής οπλικά συστήματα τα οποία η Ελλάδα τα απέσυρε από τα νησιά και τα έστειλε στην Ουκρανία.
Αν παραβλέψουμε το γεγονός ότι η Ελλάδα πήρε σαφή θέση με την στρατιωτική ενίσχυση ενός εκ των εμπολέμων, κάτι που επιτείνει τις σχέσεις της με την άλλη πλευρά, το θέμα είναι αν η απόσυρση των οπλικών συστημάτων από τα νησιά, αφήνει τα νησιά έκθετα στην τουρκική απειλή.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία αποτέλεσε εξαιρετική ευκαιρία για την κυβέρνηση να απαλλαγεί από αυτά τα οπλικά συστήματα επειδή υφίστατο κάποιες αμερικανικές πιέσεις και να αποστρατιωτικοποιήσει, εν μέρει τα νησιά, κάτι που απαιτούσε η Τουρκία
Το θέμα έχει τρείς διαστάσεις.
Η πρώτη είναι η συμβολική. Η Τουρκία απαίτησε και η Αθήνα συμμορφώθηκε.
Αυτό λέγεται δορυφοροποίηση. Πέραν της ουσίας, η παρουσία στρατού σε ένα
έδαφος δείχνει την κυριαρχία σου στο έδαφος αυτό. Όταν αποσύρεις οπλικά
συστήματα από μια περιοχή κατ απαίτηση άλλου ενδιαφερόμενου κράτους η
κυριαρχία σου είναι μειωμένη. Η κυβέρνηση ευσχήμως παραδέχθηκε την
μειωμένη ελληνική κυριαρχία στα νησιά.
Η δεύτερη διάσταση είναι η ουσιαστική. Μας λένε πως δεν χάλασε ο κόσμος που αποσύρθηκαν ορισμένα οπλικά συστήματα. Μας έλεγαν, όμως, προηγουμένως, πως η παρουσία τους είναι αναγκαία. Γενικώς, τόσο η πολιτική όσο και η στρατιωτική ηγεσία μας βαυκαλίζουν με το παραμύθι πως οποιαδήποτε κατάσταση στις Ένοπλες Δυνάμεις παρέχει ασφάλεια. Υπάρχουν τα όπλα στα νησιά, είμαστε ασφαλείς. Δεν υπάρχουν πάλι είμαστε ασφαλείς. Έχουμε φρεγάτες και αεροπλάνα, είμαστε ασφαλείς. Δεν έχουμε, πάλι ασφαλείς είμαστε. Κάτι σάπιο υπάρχει στο βασίλειο της Δανιμαρκίας. Πότε, τελικά, είμαστε ασφαλείς; Προς τι αυτό το δούλεμα;
Το τρίτο ερώτημα σε σχέση με τα νησιά είναι αν τα οπλικά αυτά συστήματα θα αντικατασταθούν. Τα σοβιετικής κατασκευής οπλικά συστήματα δεν πρόκειται να επιστραφούν. Ούτε η κυβέρνηση θα τα ήθελε. Θα αντικατασταθούν με δυτικά; Και ποιος θα ξαναπληρώσει;
Ένα, ακόμη, ερώτημα είναι τι θα γίνει με τους S-300. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι είναι απενεργοποιημένοι στην Κρήτη. Άλλοι, ότι βρίσκονται σε λειτουργία αλλά δεν είναι διασυνδεδεμένοι με τα άλλα, δυτικά, συστήματα τα χώρας. Και ότι επιτηρούν τον χώρο μεταξύ Κρήτης και Κύπρου. Αν ο πόλεμος παραταθεί, όπως όλα δείχνουν, και ζητηθούν και οι S-300, τι θα κάνει η κυβέρνηση; Αν τους δώσει θα ζητήσει προηγουμένως ανάλογα συστήμτα δυτικής προέλευσης (φυσικά, δωρεάν;)
Όπως ο Βενιζέλος, πιστεύω και εγώ ότι η Ελλάδα είναι ενταγμένη στην Δύση. Δεν λέω ανήκει διότι το ανήκει έχει διαφορετική σημασία. Ως προς το ανήκειν η Ελλάδα έχει τις ιδιαιτερότητές της οι οποίες είναι καλά αναλυμένες. Έχει την ιδιοπροσωπεία της. Βρίσκεται στο μεταίχμιο Ανατολής-Δύσης. Δεν είναι ανατολική χώρα αλλά δεν είναι και δυτική. Έχει ενταχθεί στους δυτικούς θεσμούς και πολύ καλά έκανε. Αυτοί οι θεσμοί παρέχουν την δημοκρατία, με τις ελλείψεις της, που έχουμε και τον τρόπο που ζούμε.
Και η δική μου η θέαση στα γεγονότα είναι δυτική. Αλλά με αποκλίσεις από την κυρίαρχη.
Επιθυμώ και επιδιώκω μια δημοκρατική Ρωσία που θα σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα αλλά όχι τον γεωπολιτικό εκμηδενισμό της. Και, βεβαίως, είμαι αντίθετος σε ένα νέο Σιδηρούν Παραπέτασμα και στην επιβολή μιας μονοφωνίας στον ελληνικό δημόσιο λόγο.
Δεν επιθυμώ, επίσης, την δορυφοροποίηση της χώρας μου από την Τουρκία. Δυστυχώς και ο Ευάγγελος Βενιζέλος θεωρεί τουρκοφάγους όσους αγωνίζονται να μην τεθεί η χώρα υπο τουρκική επιρροή. Φοβάμαι πως έχει προσχωρήσει στην μανιχαϊστική αντίληψη του Τσίπρα «ή εμείς ή αυτοί».
Κύριε Βενιζέλο, υπάρχετε «εσείς» και «αυτοί» αλλά υπάρχουμε και ΕΜΕΙΣ. Οι άλλοι.
Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης Βενιζέλου στα “Νέα” ΕΔΩ
ΠΗΓΗ anixneuseis
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου