Πώς και πότε θα έρθουν τα 32 + 19 δισ. ευρώ των κονδυλίων της ΕΕ στην Ελλάδα

της Δήμητρας Καδδά

Από το capital

Το πιο θετικό στοιχείο των χθεσινών προτάσεων της Κομισόν για το πακέτο αντιμετώπισης της κρίσης υγείας είναι τα χρήματα που αναλογούν στη χώρα μας. Λόγω του τρόπου με τον οποίο υπολογίζεται η κατανομή ανά κράτος, αναλογούν 32 δισ. ευρώ (22,5 δισ. ευρώ επιδοτήσεων και 9,5 δισ. ευρώ δανείων) για την προσεχή τετραετία.

Σε αυτά πρέπει να προστεθούν 19 δισ. ευρώ περίπου που εκτιμάται πως θα δικαιούται η  χώρα από το νέο ΕΣΠΑ και τα 7-8 δισ. ευρώ που της αναλογούν από τα υφιστάμενα τρία εργαλεία που έχει αποφασίσει η ΕΕ και ενεργοποιούνται εντός του 2020 (SURE, EIB Fund και ESM Pandemic Crisis Support).

Επίσης είναι μία απόφαση η οποία οδηγεί σε κοινό δανεισμό των κρατών - μελών μέσω της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και δίνει μία αποφασιστική απάντηση. Ωστόσο, υπάρχουν δύο ζητήματα: πως η απόφαση ακόμη απαιτεί πολλά στάδια πολιτικών διαβουλεύσεων και χρόνο και πως σχεδόν όλο το ποσό θα είναι διαθέσιμο από το 2021 και μετά και πως τα λεφτά τα οποία θα έρθουν φέτος είναι λίγα.

Τα 2,4 τρισ. ευρώ

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Οι χθεσινές ανακοινώσεις αφορούσαν ένα πακέτο αξίας 2,4 τρισ. ευρώ ανά την ΕΕ για το 2020.

Από το πακέτο αυτό τα 1,85 τρισ. ευρώ ανακοινώθηκαν για πρώτη φορά χθες και έρχονται να προστεθούν τα 540 δισ. ευρώ που ανακοινώθηκαν για πρώτη φορά στις 9 Απριλίου και αναμένεται να ενεργοποιηθούν πλήρως την 1η Ιουνίου (πακέτο ρευστότητας, δηλαδή SURE, EIB Fund και ESM Pandemic Crisis Support) από τα οποία η Ελλάδα μπορεί να λάβει έως 7-8 δισ. ευρώ.

Από το υπόλοιπο πακέτο των χθεσινών ανακοινώσεων της Κομισιόν αξίας 1,85 τρισ. ευρώ το πιο μεγάλο μέρος, (τα 1,1 τρισ. ευρώ) δεν είναι "καινούργιες" προτάσεις, είναι ο νέος Πολυετής Προϋπολογισμός της ΕΕ για τα έτη 2021-2027 (ο οποίος ούτως ή άλλως θα έπρεπε να αποφασιστεί). Είναι το πακέτο το οποίο τροφοδοτεί το εκάστοτε ΕΣΠΑ στην Ελλάδα και τα καλά νέα είναι ότι έμεινε "ανέπαφο" σε αξία. Δηλαδή περίπου στο ποσό στο οποίο είχαν "παγώσει" οι διαπραγματεύσεις τον Φεβρουάριο του 2020 (τότε η πρόταση ήταν για 1,123  τρισ. ευρώ). Στην Ελλάδα λοιπόν υπολογίζεται πως αναλογούν περίπου 19 δισ. ευρώ για τα έτη 2021 – 2027.

Το νέο πακέτο υγειονομικής κρίσης

Tα υπόλοιπα 750 δισεκατομμύρια ευρώ των χθεσινών ανακοινώσεων, αφορούν στο νέο εργαλείο ανάκαμψης. Ουσιαστικά το ποσό αυτό σχεδιάζεται να  εισρεύσει μέσα σε 4 χρόνια.

Με βάση την κατανομή που έχει προταθεί στη χώρα, αναλογούν 34 δισ. ευρώ εκ των οποίων τα 22,5 δισ. ευρώ θα είναι επιδοτήσεις και τα υπόλοιπα 9,5 δισ. είναι δάνεια.

Το ποσό είναι σημαντικό, αλλά ένα πολύ μικρό μέρος από αυτό μπορεί να έρθει φέτος.

Ανά την ΕΕ προβλέπεται φέτος (αν υπάρξει βεβαίως πολιτική συμφωνία) να ενεργοποιηθούν 55,5 δισ. ευρώ ανά την ΕΕ συν 11,5 δισ. ευρώ από ενίσχυση των πόρων των υφιστάμενων προγραμμάτων τύπου ΕΣΠΑ. Με βάση πρόχειρους υπολογισμούς ελληνικών υπηρεσιών, η αναλογία στην Ελλάδα (αν διατηρηθεί η κλείδα που χρησιμοποιείται) είναι περί τα 4 δισ. ευρώ.

Άρα, το 2020 η Ελλάδα θα μπορεί να περιμένει τα έως 7-8 δισ. ευρώ του σχήματος SURE, EIB Fund και ESM Pandemic Crisis Support και επιπλεον 4 δισ. ευρώ από το νέο "πακέτο", αν βεβαίως υπάρξει εγκαίρως (δηλαδή το καλοκαίρι) πολιτική συμφωνία των κρατών – μελών και του Ευρωκοινοβουλίου.

Οι δηλώσεις

Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς αποτιμώντας την πρόταση της Κομισιόν για το Ταμείο Ανάκαμψης, ύψους 750 δισ. ευρώ, είπε πως ουσιαστικά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε ένα επιπρόσθετο ΕΣΠΑ για τη χώρα μας. Ωστόσο, αναγνώρισε πως θα υπάρξει μια διαπραγμάτευση η οποία δεν θα είναι εύκολη και η οποία θα ξεκινήσει στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου.

Εξήγησε πως υπάρχει πιθανότητα να εκταμιευτούν χρήματα ακόμα και εντός του 2020, μέσω των προτάσεων-γέφυρα. "Μπορούμε ορισμένα προγράμματα από το ισχύον πλαίσιο να τα παντρέψουμε με το επόμενο, με τέτοιον τρόπο ώστε να έχουμε επιδοτήσεις ήδη από φέτος, στις οποίες πρέπει να προστεθούν και αυτές που έχουν αποφασίσει στο πλαίσιο του προγράμματος Sure (βοήθεια της βραχυπρόθεσμης ανεργίας), τα οποία είναι επίσης διαθέσιμα φέτος".

Οι δηλώσεις του ΥΠΟΙΚ

Σε δήλωσή τους ο ΥΠΟΙΚ Χρήστος Σταϊκούρας και ο Προέδρος του ΣΟΕ Μιχάλης Αργυρού σχετικά με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το νέο εργαλείο ανάκαμψης, "Next Generation EU”, ανέφεραν πως "οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ανταποκρίνονται σε μεγάλο βαθμό στις θέσεις της ελληνικής κυβέρνησης. Ειδικότερα, το προτεινόμενο πλαίσιο οικονομικής ανάκαμψης "Next Generation EU” χαρακτηρίζεται από: Μια πολύ σημαντική δημοσιονομική παρέμβαση, συνολικού ύψους 750 δισ. ευρώ, για το σύνολο της ευρωπαϊκής οικονομίας"

Είπαν πως "το ποσό που αναλογεί στην Ελλάδα εκτιμάται ότι θα ανέλθει, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, περίπου στα 32 δισ. ευρώ" και πως με βάση την κατανομή μεταξύ επιχορηγήσεων (500 δισ. ευρώ) και δανείων (250 δισ. ευρώ) "για την Ελλάδα, οι προτεινόμενες επιχορηγήσεις εκτιμώνται στην περιοχή των 22,5 δισ. ευρώ και τα δάνεια στην περιοχή των 9,5 δισ. ευρώ".

Εξήγησαν πως "η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προβλέπει για την προσεχή τετραετία (2021-2024) επιχορηγήσεις που εκτιμώνται στην περιοχή του 3% του ΑΕΠ ετησίως. Παράλληλα, προβλέπει σημαντικές επιχορηγήσεις για τις χώρες των οποίων οι οικονομίες είναι πιο ευάλωτες στη συμμετρική κρίση του κορονοϊού".

Επισήμαναν πως το πρόγραμμα "Next Generation EU” θα ενταχθεί στο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2021-2027 και περιλαμβάνει τρεις πυλώνες.

* Ο πρώτος, και κυριότερος σε μέγεθος, πυλώνας, θα χρηματοδοτήσει τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης, τα οποία τα κράτη-μέλη θα καταρτίσουν με βάση τις επενδυτικές και μεταρρυθμιστικές τους προτεραιότητες, που αποτυπώνονται στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο και με αναφορά στους άξονες της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής Βιώσιμης Ανάπτυξης.

*Ο δεύτερος πυλώνας αναφέρεται στη στήριξη υγιών επιχειρήσεων μέσα από κεφαλαιακή ενίσχυση, κινητοποίηση ιδιωτικών επενδύσεων και ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας της ευρωπαϊκής οικονομίας.

* Ο τρίτος πυλώνας εστιάζει σε δράσεις πρόληψης και προετοιμασίας της Ε.Ε. έναντι μελλοντικών υγειονομικών κρίσεων. 

ΠΗΓΗ capital