Η Τροία των Σλήμαν στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Της Αντιγόνης Καρατάσου

Από το liberal

 

Έχει το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο εκθέματα από την Τροία; Βεβαίως και έχει και τα παρουσιάζει τον Ιούνιο και τον Ιούλιο σε προβεβλημένη θέση. Το «Αθέατο Μουσείο» είναι αφιερωμένο στην «Τρωική συλλογή της Σοφίας Σλήμαν» και παρουσιάζει πήλινα αγγεία, εργαλεία, μικροευρήματα και μαρμάρινα ειδώλια, που βρέθηκαν στις ανασκαφές του Ερρίκου Σλήμαν στην Τροία τη δεκαετία του 1870 και δωρήθηκαν μετά το θάνατό του από τη Σοφία Σλήμαν, στο ΕΑΜ.

Η Ελλάδα θα μπορούσε να έχει πολλά περισσότερα, και ιδίως τον περίφημο «Θησαυρό του Πριάμου» -που αποτελεί σήμερα αντικείμενο διαμάχης ανάμεσα στη Γερμανία και τη Ρωσία. Ο Ερρίκος  Σλήμαν είχε προσφερθεί να κατασκευάσει με έξοδά του μουσείο, στο οποίο να είναι ισοβίως διευθυντής και μετά τον θάνατό του να περιέλθει αυτό και η συλλογή στο ελληνικό κράτος.

Η τότε κυβέρνηση Δ. Βούλγαρη, μέσω του υπουργού εκκλησιαστικών και δημοσίας εκπαιδεύσεως, απάντησε: «Ο κ. Σλήμαν, να πάρει τα τσουκαλάκια του και να μας αφήσει ησύχους». Κι έτσι, ο Σλήμαν τα πούλησε στη Γερμανία, από την οποία τελικά τα πήρε ο κόκκινος στρατός κατά τον πόλεμο και τα πήγε στη Ρωσία, όπου έμεναν κρυμμένα επί δεκαετίες. Σήμερα εκτίθενται στο Μουσείο Καλώς Τεχνών Πούσκιν της Μόσχας, αλλά η Γερμανία τα ζητά πίσω. Κανονικά, θα έπρεπε να επιστραφούν στην Τουρκία, από όπου βγήκαν παράνομα το 19ο αιώνα…

Το «Αθέατο Μουσείο» είναι η επιτυχημένη δράση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου που προβάλλει επιλεγμένες αρχαιότητες από τον κόσμο των αποθηκών. Κάθε δύο μήνες ένα αντικείμενο παρουσιάζεται στους επισκέπτες για πρώτη φορά και ξεδιπλώνει την αφήγηση της άγνωστης ιστορίας του.

Από τη Δευτέρα το Αθέατο Μουσείο υποδέχθηκε «την Τρωική Συλλογή της Σοφίας Σλήμαν», που εκτίθεται στην «αίθουσα του βωμού»  ως την Κυριακή 30 Ιουλίου 2017.

Στις 9 και 11 Ιουνίου και στις 14, 16 και 23 Ιουλίου, ώρα 13.00, αρχαιολόγοι του Μουσείου υποδέχονται τους επισκέπτες στο χώρο της έκθεσης και συνομιλούν μαζί τους για την ανακάλυψη της Τροίας, τον «θησαυρό του Πριάμου» και τις περιπέτειες της Τρωικής Συλλογής του Ερρίκου και της Σοφίας Σλήμαν, που βρίσκεται μοιρασμένη σε μεγάλα Μουσεία του κόσμου.

Η διευθύντρια του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου Μαρία Λαγογιάννη, μάς λέει πως στην κεντρική είσοδο, έχει τοποθετηθεί μια βιτρίνα όπως εκείνες που χρησιμοποιούνταν πριν από 150 χρόνια. Υπάρχουν εκεί, βιβλία του Ερρίκου Σλήμαν για τις ανασκαφές του στις Μυκήνες και την Τροία. Ο επισκέπτης θα κατευθύνεται κατόπιν στην αίθουσα του βωμού, όπου και η βιτρίνα του Αθέατου Μουσείου και σε άλλη αίθουσα, των νεολιθικών, όπου επίσης υπάρχουν εκθέματα από την τρωική συλλογή. «Το κοινό δεν γνωρίζει ότι έχουμε αντικείμενα από την Τροία» σημειώνει η κα Λαγογιάννη, «αλλά εμείς, και μέσω των ξεναγήσεων, θα δείξουμε ό,τι έχουμε. Επίσης, στις ξεναγήσεις θα έχουμε κάθε φορά ποικιλία, διότι οι γεμάτοι όρεξη αρχαιολόγοι του Μουσείου, θα λένε πολλές ιστορίες και κάθε ξενάγηση θα ποικίλει.»

Η συλλογή του ΕΑΜ από τις ανασκαφές του Ερρίκου Σλήμαν στην Τροία, η οποία δωρήθηκε από την ελληνίδα σύζυγό του Σοφία Εγκαστρωμένου μετά τον θάνατό του, είναι μικρή αλλά αξιόλογη και αντιπροσωπευτική. Περιλαμβάνει αγγεία, ειδώλια, κοσμήματα, οστέινα και χάλκινα εργαλεία και μικροαντικείμενα. Ανάμεσά τους υπάρχουν δύο  ζεύγη χρυσών ενωτίων από την πρώιμη εποχή του χαλκού (Τροία 2500- 2300 π.Χ,) και εκτίθεται στην αίθουσα 5 μαζί με  1761 ψήφους διαφόρων τύπων (δακτυλιόσχημες, δισκόμορφες, τετράπλευρες, σωληνωτές και σχήματος οδοντωτού τροχού), από τις οποίες έχουν συγκροτηθεί έξι περιδέραια σύμφωνα με το σχήμα τους. Ανήκουν σε ομάδες πλούσιων ευρημάτων, τους λεγόμενους ''θησαυρούς'', οι περισσότεροι από τους οποίους ανακαλύφθηκαν στο τελευταίο στρώμα της δεύτερης πόλης (Τροία IIg). Ένα από τα ζεύγη των ενωτίων, αναφέρεται σε δημοσίευση του 1902 μεταξύ των ευρημάτων του «Θησαυρού του Πριάμου».

Για τη συμμετοχή στην ξενάγηση απαιτείται εισιτήριο εισόδου στο Μουσείο.