Τρίτη 20 Ιουνίου 2023

Ο ανταγωνισμός ΗΠΑ - Κίνας και ο φόβος σύγκρουσης

Δρ. Αθανάσιος Ε. Δρούγος

Στο τραπέζι… η παράνομη κράτηση Αμερικανών πολιτών, η διακίνηση συνθετικών ναρκωτικών και οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές

Η επίσκεψη του Αμερικανού ΥΠΕΞ στο Πεκίνο και η συνάντησή του με τον Σι ήταν μια αρκετά δύσκολη αποστολή, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διμερείς σχέσεις των δύο ισχυρότερων οικονομιών του πλανήτη είναι στο ναδίρ, λόγω έντονων διαφορών σε θέματα εμπορικά, τεχνολογικά, στρατιωτικά, ναυτικά, οικονομικά ανθρώπινα δικαιώματα, και, μεταξύ άλλων, και για το μείζον θέμα της Ταϊβάν.

Ο Μπλίνκεν, πριν αναχωρήσει χθες για το Λονδίνο (για τη σύνοδο για την Ουκρανία), χαρακτήρισε τις διήμερες συνομιλίες «ειλικρινείς και εποικοδομητικές» για μια σειρά διμερών παγκόσμιων και περιφερειακών ζητημάτων. Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας τόνισε τη σημασία της διατήρησης ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας σε όλο το φάσμα των θεμάτων για να μειωθεί ο κίνδυνος εσφαλμένων υπολογισμών. Κατέστησε σαφές ότι «ενώ ανταγωνιζόμαστε σθεναρά, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα διαχειριστούν υπεύθυνα αυτόν τον ανταγωνισμό, ώστε η σχέση να μην εκτραπεί σε σύγκρουση». Ο έμπειρος ΥΠΕΞ τόνισε ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να χρησιμοποιούν τη διπλωματία για να θέτουν τομείς «ανησυχίας, καθώς και τομείς δυνητικής συνεργασίας όπου ευθυγραμμίζονται τα συμφέροντά μας. Οι δύο πλευρές συμφώνησαν να συνεχίσουν τις συζητήσεις για την ανάπτυξη αρχών που θα καθοδηγούν τις διμερείς σχέσεις, όπως συζήτησαν ο πρόεδρος Μπάιντεν και ο πρόεδρος Σι στα τέλη του 2022, στη σύνοδο του G20, στο Μπαλί της Ινδονησίας.

Οι δύο ΥΠΕΞ επεσήμαναν τις συνεχιζόμενες προσπάθειες για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων ζητημάτων στις διμερείς σχέσεις και ενθάρρυναν την περαιτέρω πρόοδο, μεταξύ άλλων, μέσω των κοινών ομάδων εργασίας. Σημειώνοντας τη σημασία των εκπαιδευτικών και πολιτιστικών δεσμών μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας, οι δύο υπουργοί χαιρέτισαν την ενίσχυση της ανταλλαγής φοιτητών, ακαδημαϊκών και ανθρώπων των επιχειρήσεων, ενώ δεσμεύτηκαν για αύξηση του αριθμού των απευθείας πτήσεων μεταξύ των δύο κρατών.

Ο Μπλίνκεν τόνισε ότι παραμένει προτεραιότητα για τις ΗΠΑ να επιλύσουν τις υποθέσεις Αμερικανών πολιτών που κρατούνται παράνομα ή υπόκεινται σε απαγορεύσεις εξόδου στην Κίνα. Υπογράμμισε τη σημασία της συνεργασίας για τη διακοπή της παγκόσμιας ροής συνθετικών ναρκωτικών και των πρόδρομων χημικών τους ουσιών στις Ηνωμένες Πολιτείες, η οποία τροφοδοτεί την κρίση της φαιντανύλης (για την παρασκευή οπιοειδών) που εξάγεται από τη Κίνα. Ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ αναφέρθηκε στις αθέμιτες και μη εμπορεύσιμες οικονομικές πρακτικές της Κίνας, ως και στις πρόσφατες ενέργειες κατά Αμερικανικών εταιριών.

Εξέφρασε τις ανησυχίες από πλευράς ΗΠΑ σχετικά με τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα, στο Σιντζιάνγκ (Ουιγούροι), το Θιβέτ και το Χονγκ Κονγκ. Τόνισε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα υπερασπίζονται πάντα τις αξίες τους, ενώ υπογράμμισε τη σημασία της διατήρησης της ειρήνης στα Στενά της Ταϊβάν και επανέλαβε ότι δεν έχει υπάρξει καμία αλλαγή στην πολιτική των ΗΠΑ για μια Κίνα βάσει του νόμου για τις σχέσεις της Ταϊβάν, των ιστορικών τριών κοινών ανακοινώσεων, ως και των έξι διαχρονικών διαβεβαιώσεων.

Επίσης οι δύο ΥΠΕΞ συζήτησαν μια σειρά από παγκόσμια και περιφερειακά ζητήματα ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένου του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, τις προκλητικές ενέργειες της Κίνας και τις ανησυχίες των ΗΠΑ για τις κατασκοπευτικές δραστηριότητες της Κίνας στην Κούβα. Οι δύο πλευρές τόνισαν ότι οι ΗΠΑ και η Κίνα θα πρέπει να συνεργαστούν για την αντιμετώπιση κοινών διακρατικών προκλήσεων, όπως η κλιματική αλλαγή, η παγκόσμια μακροοικονομική σταθερότητα, η επισιτιστική ασφάλεια, η δημόσια Υγεία και η καταπολέμηση των ναρκωτικών. Ο Μπλίνκεν προσκάλεσε τον σύμβουλο Εξωτερικών Ουάνγκ ως και τον ΥΠΕΞ Κιν στην Ουάσιγκτον για να συνεχίσουν τις συζητήσεις σε ημερομηνία που θα καθοριστεί διπλωματικά.

Γιατί παρέμεινε ο Στόλτενμπεργκ στο «τιμόνι» του ΝΑΤΟ

 Η διαχρονικά ισχυρή επιρροή των Αμερικανών στο ΝΑΤΟ σε συνδυασμό με ορισμένες κινήσεις των Γάλλων που εξόργισαν τη συντριπτική πλειονότητα των κρατών-μελών της Ατλαντικής Συμμαχίας ήταν (πέραν του εν εξελίξει και με μέλλον πολέμου στην Ουκρανία) οι βασικοί λόγοι που ώθησαν το πανίσχυρο τρίο Μπάιντεν-Μπλίνκεν-Οστιν να υποστηρίξει την τρίτη χρονική επέκταση διατήρησης του Γενς Στόλτενμπεργκ στην κορυφαία πολιτική θέση της Συμμαχίας. Αν και υπήρξαν ορισμένα υπολογίσιμα εναλλακτικά ονόματα για να αντικαταστήσουν (από τον προσεχή Σεπτέμβριο) τον παλαίμαχο Νορβηγό πολιτικό (όπως του Βρετανού υπουργού Αμυνας, Μπεν Ουάλας, ως και των πρωθυπουργών της Δανίας και Εσθονίας, Μέτε Φρεντέρικσεν και Κάγια Κάλας, ο Μακρόν ήταν ιδιαίτερα αρνητικός ειδικά για τον Βρετανό πολιτικό, υποστηρίζοντας μέσω κύκλων ότι είναι προτιμότερος κάποιος από κράτος της Ε.Ε. και όχι από το Ηνωμένο Βασίλειο ή τη Δανία (η οποία δεν συμμετέχει ενεργά στην ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική!!).

Αξίζει να σημειωθεί ότι προ μηνών οι Αμερικανοί ήσαν επίσης «σκεπτικοί» για τον Ουάλας, γιατί είναι ο πιο σκληρός Ευρωπαίος σε θέματα πολύπλευρης εμπλοκής του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία, ενώ πιέζει για άμεση ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ. (Οι Αμερικανοί είναι θετικοί σε αυτό, αλλά επιμένουν σε κλιμακωτή ένταξη).

Ο Ουάλας δεν ήταν ποτέ αντίπαλος της στενότερης αμυντικής συνεργασίας της Ε.Ε. και πράγματι υπέβαλε ένα έγγραφο πέρυσι που καθόριζε πώς αυτό θα μπορούσε να προωθηθεί παράλληλα με τον εκσυγχρονισμό της αμυντικής στρατηγικής του ΝΑΤΟ, αλλά εξέφρασε φόβους για την αμυντική συνεργασία της Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένης της προμήθειας όπλων, αν εξαιρούνται τα κράτη μη μέλη της Ε.Ε. που βρίσκονται στο ΝΑΤΟ, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Νορβηγία.

Οι γενικοί γραμματείς του ΝΑΤΟ διορίζονται πάντοτε με συναίνεση των 31 κρατών-μελών του οργανισμού (και είναι πάντοτε Ευρωπαίοι).

Κάποτε θεωρήθηκε ως φαβορί η πρωθυπουργός της Δανίας, Mέτε Φρεντέρικσεν, η οποία προ ημερών είπε ότι δεν επιθυμεί την κορυφαία θέση του ΝΑΤΟ. Αυτό συνέβη παρά την πρόσφατη συνάντηση με τον πρόεδρο των ΗΠΑ και τη χωριστή συνάντηση τριών ωρών(!) με τον διευθυντή της CIA και κορυφαίο διπλωμάτη, Ουίλιαμ Μπερνς. Σε κάτι που έμοιαζε με «συνέντευξη για εργασία» συζήτησε σχεδόν δύο ώρες και με τον Μπάιντεν, ενώ πρόσφατα σε εθνικό επίπεδο προχώρησε στην αύξηση των αμυντικών δαπανών της Δανίας για να τις φέρει πιο κοντά στο 2% των δαπανών του ΑΕΠ που υποστηρίζει το ΝΑΤΟ. Η Φρεντέρικσεν είπε ότι η παράταση για τον Στόλτενμπεργκ θα ήταν μια εξαιρετική λύση, αν μπορούσε να πειστεί ο επί 9 χρόνια Νορβηγός πολιτικός που γνωρίζει τα πράγματα καλύτερα από τον οποιονδήποτε.

Υπήρξε επίσης ισχυρή υποστήριξη μεταξύ των ανατολικοευρωπαϊκών κρατών του ΝΑΤΟ για την υπερκινητική 46χρονη πρωθυπουργό της Εσθονίας, Κάγια Κάλας, η οποία είναι μία ξεκάθαρη και παθιασμένη επικριτής της Ρωσίας, ασκώντας συχνά μεγάλη επιρροή για μια χώρα με μόνο 1,3 εκατομμύρια κατοίκους. Εχει πρωτοστατήσει στις ιδέες για μεγαλύτερη παραγωγή όπλων της Ε.Ε., που υιοθέτησαν στη συνέχεια οι Βρυξέλλες, άμεση ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, αποστολή δυνάμεων στη Δυτική Ουκρανία, ενώ υποστηρίζει ότι το μπλοκ δεν πρέπει να παγώνει απλώς ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που υπόκεινται σε κυρώσεις, αλλά άμεσα να τα κατάσχει. Με τον Στόλτενμπεργκ να παραμένει στη θέση για έναν ακόμη χρόνο, δίνεται συνέχεια στη συμμαχία πριν από την πολύ κρίσιμη σύνοδο κορυφής για την 75η επέτειο του ΝΑΤΟ στις ΗΠΑ το 2024.

ΠΗΓΗ https://eleftherostypos.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου