Πώς η Ευρώπη δεν θα ξαναβρεθεί να "ικετεύει" για φυσικό αέριο τον επόμενο χειμώνα

Του Julian Lee

Η Ευρώπη ανέθεσε με υπεργολαβία την ενεργειακή της ασφάλεια στον πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν - και τώρα πληρώνει το τίμημα.

Εάν οι ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές ενέργειας έχουν λάβει κάποιο μάθημα από τις αυξανόμενες τιμές του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας του τρέχοντος χειμώνα, θα έπρεπε να είναι ότι χρειάζονται μια νέα δέσμη κανόνων οι οποίοι να διέπουν την αποθήκευση φυσικού αερίου πριν από τους κρύους μήνες του χειμώνα.

Αποθήκευση

Φαινόταν πολύ καλή ιδέα να επιτραπεί στην Gazprom - τον μεγαλύτερο προμηθευτή αερίου της Ευρώπης - να αγοράζει εγκαταστάσεις αποθήκευσης κοντά στους πελάτες της.

Σε τελική ανάλυση, η Ρωσία είναι ένας αξιόπιστος προμηθευτής φυσικού αερίου προς την Ευρώπη από τη δεκαετία του 1960, με τις ροές του ζωτικού χειμερινού καυσίμου θέρμανσης και παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας να μην ενοχλούνται σε μεγάλο βαθμό από τον Ψυχρό Πόλεμο, τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και την επακόλουθη επαναβεβαίωση από πλευράς Ρωσίας του στάτους της ως υπερδύναμης.

Οι ροές ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη δεν έχουν περιοριστεί από τη μετανάστευση της καρδιάς της παραγωγής αερίου προς βορρά, στη χερσόνησο Γιαμάλ, την ανάδειξη της Κίνας ως κύριου νέου προορισμού για αγωγούς εξαγωγών, ούτε από την 30ετή πολιτική του Κρεμλίνου να περιορίζει όλο και περισσότερο τις χώρες διέλευσης - όπως η Λευκορωσία, η Πολωνία, η Ουκρανία και τα κράτη της Βαλτικής - εκτός των οδών εξαγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Εισαγωγές φυσικού αερίου στην ΕΕ: η Ρωσία ξεπερνά κατά πολύ όλους τους υπόλοιπους προμηθευτές σε όγκο

Πουλώντας εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου στη Gazprom, οι Ευρωπαίοι καταναλωτές διατήρησαν την άνεση ενός μεγάλου αποθέματος άμεσα διαθέσιμου καυσίμου στο κατώφλι τους, χωρίς οι εταιρείες διανομής και οι εταιρείες κοινής ωφέλειας να χρειάζεται να αγοράζουν πραγματικά το αέριο μέχρι να το χρειαστούν.

Κοντόθωρη στρατηγική

Οι ευρωπαϊκές εταιρείες κοινής ωφέλειας άφησαν την Gazprom να αναλάβει το οικονομικό κόστος για την αγορά του φυσικού αερίου και την αποθήκευσή του, συχνά σε εκείνες που ονομάζονται "καθυστερημένες αγορές" - όπου οι μελλοντικές τιμές είναι χαμηλότερες από τις τρέχουσες - όταν δεν υπήρχε χρηματικό "διάφορο" από την αποθήκευση. Ωστόσο οι ίδιες εταιρείες κοινής ωφέλειας "κλαίνε" σήμερα για την έλλειψη αερίου.

Το σύστημα αυτό λειτουργεί μια χαρά, αρκεί οι αποθηκευτικοί χώροι να έχουν γεμίσει πριν έρθει το κρύο. Αυτό τον χειμώνα, δεν ήταν γεμάτοι. Και ο λόγος είναι ξεκάθαρος: η Gazprom, η οποία ελέγχει σχεδόν το ένα τέταρτο της χωρητικότητας αποθήκευσης φυσικού αερίου στη Γερμανία μέσω της Astora GmbH, δεν γέμισε τα σπήλαια αποθήκευσης.

Η Gazprom άφησε μισοάδειες τις εγκατάσεις αποθήκευσης αερίου της στη Γερμανία πριν τον χειμώνα και δεν επιχείρησε καν να διορθώσει την κατάσταση στην πορεία

Για τους καταναλωτές, το γεγονός ότι τα σπήλαια αποθήκευσης έμειναν μισοάδεια είναι σημαντικότερο από τον λόγο για τον οποίο έγινε αυτό.

Οι ευρωπαϊκές εταιρείες κοινής ωφέλειας δεν βιάστηκαν να μισθώσουν αποθηκευτικό χώρο και η Gazprom είτε δεν μπορούσε, είτε δεν ήθελε να γεμίσει τον αποθηκευτικό χώρο τον οποίο διαθέτει. Όποια κι αν είναι η αιτία, το αποτέλεσμα για τους καταναλωτές είναι το ίδιο: φόβοι για ελλείψεις και εκτίναξη των τιμών.

Η εκτίναξη των τιμών του φυσικού αερίου στην Ευρώπη άγγιξε νέα ιστορικά υψηλά τον Δεκέμβριο του 2021

Η Ρωσία κατέστη ξαφνικά ένας αναξιόπιστος προμηθευτής. Το γεγονός, όμως, ότι η Ευρώπη δεν επέμεινε ποτέ σε επιβολή ελάχιστων επιπέδων αποθεμάτων για ξένες οντότητες  - ή και για εγχώριες - οι οποίες διαθέτουν εγκαταστάσεις αποθήκευσης μπέρδεψε περαιτέρω τα πράγματα.

Κυρώσεις

Εάν η Ευρώπη επιλέγει να επιτρέπει σημαντικές εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου να παραμένουν στα χέρια ενός εμπορικού εταίρου ο οποίος ελέγχεται από μια ξένη κυβέρνηση, η οποία μπορεί να μην έχει πάντα τις καλύτερες των προθέσεων, πρέπει να λάβει συγκεκριμένα μέτρα για να διασφαλίσει ότι τα χαμηλά επίπεδα αποθεμάτων στην αρχή του τρέχοντος χειμώνα δεν πρόκειται να επαναληφθούν ως φαινόμενο.

Για να είμαστε σαφείς, η χωρητικότητα αποθήκευσης φυσικού αερίου της Ευρώπης είναι επαρκής, μόνο που… πρέπει να καλύπτεται.

Η ιδιοκτησία εγκαταστάσεων αποθήκευσης φυσικού αερίου στην Ευρώπη θα πρέπει να συνοδεύεται από υποχρέωση πλήρωσής τους πριν από τον χειμώνα, υποστηριζόμενη από νομικές κυρώσεις εάν κάτι τέτοιο δεν συμβεί.

Η αποτυχία αντιμετώπισης του συγκεκριμένου ζητήματος θα αφήσει την Ευρώπη όμηρο των πολιτικών στοχεύσεων του μεγαλύτερου προμηθευτή αερίου της - και ο χειμερινός καιρός δεν θα είναι πάντα με το μέρος της. 

ΠΗΓΗ capital