Ιστορικός - Διεθνολόγος, Msc Βαλκανιολογίας,
Διδάκτωρ Νομικής Σχολής ΑΠΘ
Η Αμερική μπορεί να θέλει να στρώσει το έδαφος για τη μετά - ερντογανική εποχή, όμως η ΝΑ Μεσόγειος είναι ζωτικής σημασίας για εμάς
Ο EastMed ως τεχνικό έργο, όπως έχει ειπωθεί και από έγκριτους Διεθνολόγους, είναι μία τελείως διαφορετική συνθήκη από το EastMed Gas Forum, αλλά κυρίως τον αμερικανικό νόμο 3+1 (το λεγόμενο EastMed Act). Αυτό που πρέπει να εστιάσουμε, είναι σε ένα και μόνο πράγμα...
Να επικεντρωθούμε στο τι λέει ο EastMed Act, να δούμε το είδος του συγκεκριμένου νόμου ως προς τη συμφωνία που παράγει ανάμεσα σε ΗΠΑ, Ελλάδα, Κύπρο και Ισραήλ και επίσης να κατανοήσουμε, ότι η απόφαση αυτή για την μη κατασκευή του αγωγού είναι μία καθαρά πολιτική απόφαση του Μπάιντεν, που επεξεργαζόταν το ομπαμικό στρατόπεδο, όταν υπήρχε ήδη από το 2012 ο σχεδιασμός του συγκεκριμένου αγωγού στις προθέσεις της Διπλωματίας των χωρών της Νοτιοανατολικής Μεσογείου...
Αυτήν την στιγμή, πρέπει η Διπλωματία των τριών χωρών που ενδιαφέρονται, αλλά και της Αιγύπτου να αναλάβουν μία ολόκληρη διαδικασία, προκειμένου η Αμερική και ο ίδιος ο Πρόεδρος να ξαναδούν το πραγματικό συμφέρον των ΗΠΑ.
Φυσικά, οφείλουμε να τονίσουμε αυτό. Ότι οι ΗΠΑ μέσω αυτής της απόφασης δείχνουν δύο τινά:
A. Αυτό που είπε ο Briggs, ένας από τους πρώτους μελετητές των Διεθνών Οργανισμών, ότι οι Μεγάλες Δυνάμεις, τουλάχιστον αρχικά, θεώρησαν ότι μέσω των Διεθνών Οργανισμών μία συνεργασία σε συναινετικό επίπεδο θα ήταν πιο επωφελής για τις ίδιες, παρόλο που μετά (κυρίως την πτώση του Υπαρκτού Σοσιαλισμού) αποδείχτηκε ότι αυτή η επιδίωξη ήταν απλά το προσδοκώμενο.
Εκτός από τη διάσταση της οικονομικής και εμπορικής εκμετάλλευσης των ενεργειακών, η Αμερική έχει αυτήν την στιγμή (και εδώ εμπίπτει η διάσταση των Διεθνών Οργανισμών) να σκεφτεί και ένα ΝΑΤΟ, με μία εκλογική διαδικασία που ανοίγεται το προσεχές διάστημα για ανάδειξη νέου Γενικού Γραμματέα, και με ένα Μακρόν που χθες παρουσίασε στους Ευρωπαίους εταίρους του τα βήματα της Γαλλικής Προεδρίας (κλείνοντας το μάτι σε έναν ευρωστρατό που προφανώς, άσχετα με το θεσμικό πλαίσιο κάτω από το οποίο θα οργανωθεί, κάθε άλλο παρά αφήνει την Αμερική αδιάφορη).
Και επίσης, συγχρόνως στη βάση της ερμηνείας του Briggs οφείλουμε να καταθέσουμε αυτό, ότι η Αμερική κινείται στα όρια της θεωρίας των Διεθνών Σχέσεων και στην κοινή πρακτική, καθώς προσπαθεί μέσω των ενεργειών της να αποδείξει ότι δεν έχει παρεκκλίνει από το δόγμα (έμμεσης κατ’ουσίαν αποικιοκρατίας) των ”ανοιχτών δρόμων” που η ίδια επέβαλλε από το 1930, το οποίο ωστόσο κάθε φορά το μεταφράζει στη βάση των συνθηκών που αναπτύσσονται σε διεθνές επίπεδο.
Β. Ότι η απόφαση αυτή είναι καθαρά προσωποπαγής και ακούει στο όνομα Μπάιντεν. Και αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι επανέρχεται στο προσκήνιο η θέση του Χοκστάιν, πρώην συμβούλου των ενεργειακών θεμάτων επί Κυβέρνησης Ομπάμα.
Ο νυν Πρόεδρος, θέλοντας να κάνει την υπέρβαση και να βγει από το χαρακτηρισμό της ”ασθενικής, πολιτικής φυσιογνωμίας”, προσπαθεί να διαμορφώσει μία πολιτική που έχει χαρακτηριστικά Μέρκελ (ως προς την κοινωνιολογική ερμηνεία των προθέσεων για τη διαμόρφωση μίας προσωποπαγούς, αμερικανικής πολιτικής), όπως επίσης να συμπεριλάβει το στίγμα της πολιτικής Ομπάμα, ο οποίος ήταν ένας από τους πλέον εξισορροπιστές Αμερικανούς Προέδρους όσον αφορά τις διπλωματικές σχέσεις της χώρας του. Τέλος φυσικά ο νυν Πρόεδρος προσπαθεί με τους χειρισμούς του να μην επιφέρει τεράστιο πλήγμα στην πολιτική που έστρωσε ο τραμπική κυβέρνηση στην ανατολική περιφέρεια...
Αυτό που ενδιαφέρει εμάς τους Έλληνες είναι, ακόμα και αν υπάρξει διασύνδεση ενεργειακή Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ και Αιγύπτου εκτός Φ/Α, ο αγωγός EastMed ως τεχνικό έργο είναι αναγκαίο να υφίσταται στη διπλωματική φαρέτρα των εν λόγω χωρών, περιθωριοποιώντας το τουρκικό κράτος...
Η Αμερικήμπορεί να θέλει να στρώσει το έδαφος με το τουρκικό κράτος για τη μετά - ερντογανική εποχή, όμως για τα κράτη Ελλάδα, Κύπρο, Ισραήλ και Αίγυπτο η ΝΑ Μεσόγειος είναι ζωτικής σημασίας...
Πριν κάποιες μέρες, Έλληνες πρώην αξιωματούχοι μίλησαν μέσω της αρθρογραφίας τους για τη βιωσιμότητα του έργου EastMed και πώς οι ίδιοι διαχειρίστηκαν τις πολιτικές και διπλωματικές παραμέτρους για την ευόδωση του τεχνικού έργου.
Εμείς στην παρούσα ανάρτηση θα σταθούμε στο καθαρά τεχνικό σκέλος του EastMed Act.
Το άρθρο ενός από τους μεγαλύτερους Έλληνες νομικούς του Διεθνούς Δικαίου, του Αργύρη Φατούρου για το ρόλο του Κογκρέσο στην εξωτερική πολιτική της Αμερικής δίνει ουσιαστικά την ερμηνεία που μπορεί να πατήσει η Διπλωματία των ενδιαφερομένων χωρών για τον αγωγό EastMed... Και αυτό είναι ο τρόπος που το συγκεκριμένο νομοσχέδιο ήρθε στο Κογκρέσο και κάτω από τις διαδικασίες που ψηφίστηκε... Σύμφωνα με το αμερικανικό Σύνταγμα υφίστανται μία σειρά δικαιοδοσιών και παραμέτρων για την ψήφιση νομοσχεδίων που αφορούν την Εξωτερική Πολιτική της Αμερικής και το ρόλο της κάθε εξουσίας σε αυτήν την ψήφιση...
Ο νόμος EastMed Act δεν έγινε απλά με συναίνεση της Γερουσίας στην πρόταση του Προέδρου των ΗΠΑ, ούτε στηρίχθηκε σε προηγούμενο (παρόμοιας προβληματικής) νόμο (και επομένως χρειαζόταν απλή συναίνεση Προέδρου και Κογκρέσο), αλλά ήρθε σε ψήφιση από δύο γερουσιαστές, το Μενέντεζ και το Ρούμπιο, οπότε βάσει αμερικανικού Συντάγματος το Κογκρέσο είναι αυτό που έχει την ελεγκτική αρμοδιότητα για οτιδήποτε αφορά το αμερικανικό Κράτος, σε σημείο μάλιστα που ”Το Κογκρέσο θεμελιώνοντας την παρέμβασή του στο γεγονός, ότι έχει αποκλειστική αρμοδιότητα για κάποιες τελικές, συνήθως, ενέργειες που αφορούν την εφαρμογή των προεδρικών αποφάσεων, επιβάλλει ένα ολόκληρο σύστημα ουσιαστικών και διαδικαστικών περιορισμών στην ελευθερία δράσης του Προέδρου ”(Α. Α. Φατούρος, 1986).
Συγχρόνως δε, υφίσταται ήδη αμερικανικός νόμος από τη δεκαετία του 1960 που οι ΗΠΑ πωλούν οπλικό εξοπλισμό μόνο κάτω από συγκεκριμένο πλαίσιο χρήσης.
Ως εκ τούτου (και ο συγκεκριμένος νόμος ήταν μία παράμετρος που είχε τεθεί μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο), αυτήν την στιγμή, η Τουρκία εκτός των άλλων είναι μία χώρα που διακυβεύει τη Διεθνή Ασφάλεια, ενδεχομένως ικανή να χρησιμοποιήσει, όχι μόνο για ο, τι αφορά τα ενεργειακά, αλλά για οτιδήποτε, τα όπλα που διαθέτει από το αμερικανικό οπλοστάσιο και πολλώ δε μάλλον εναντίον χώρας που ανήκει σε κοινή Συμμαχία.
Έτσι στη βάση και μόνο αυτή, αφενός μπορούμε να στοιχειοθετήσουμε την αναγκαιότητα, ότι η Αμερική για ένα έργο τεχνικής φύσης που αφορά την επιβίωση χωρών μπορεί να έχει σχέση μόνο στη βάση που της παρέχει το Διεθνές Δίκαιο, αφετέρου να πιέσουμε την ίδια την ΕΕ να υφίσταται ως έργο ο συγκεκριμένος αγωγός.
Οπότε αυτό που γίνεται αντιληπτό είναι ότι οφείλουμε να ενεργοποιήσουμε με οποιοδήποτε τρόπο την πολιτική μας προς το σχεδιασμό να μην χαθεί από το τεχνικό σκέλος (ασχέτως αν δε γίνει ποτέ) ο αγωγός EastMed.
Δυστυχώς, η ισραηλινή πολιτική σκηνή πελαγοδρομεί επικίνδυνα, αν και υφίστανται διαβεβαιώσεις από την ισραηλινή Κυβέρνηση ότι δε θα διακινδυνεύσουν τη σχέση τους με την Ελλάδα... Φυσικά, επειδή το εθνικό συμφέρον είναι πάνω από όλα, η Ελλάδα είναι δίκαιο για την επιβίωσή της να προκρίνει ένα σχεδιασμό και με το Ιράν.
Και να πούμε κάτι ακόμη... Η Τουρκία αυτήν την στιγμή κάνει ανοίγματα και δίνει μέχρι και εθνική κυριαρχία (γιατί όταν εκχωρείς σημαντικά στοιχεία επιβίωσης, όπως την ενέργεια ή το νερό κτλ) σε κράτη - εχθρούς της για να επιβιώσει.
Η Ελλάδα είναι ένα κυρίαρχο κράτος που στα πλαίσια της Διπλωματίας και ως εκ τούτου των Διεθνών Σχέσεων, έχει το δικαίωμα να συνδιαλέγεται με οποιοδήποτε κράτος κρίνει, ότι είναι σε θέση να προχωρήσει σε εποικοδομητικό για τα συμφέροντά της διάλογο.
Όπως λέει και ο Grieco, το ότι συνεργάζονται κάποια κράτη μεταξύ τους, αυτό δε σημαίνει ότι ”απομονώνονται” από το υπόλοιπο Διεθνές Σύστημα, καθώς ως γνωστό ποτέ οι συνεργασίες ανάμεσα στις χώρες δεν μακροημερεύουν..
ΠΗΓΗ huffingtonpost
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου