Προαναγγέλλουν οι ΗΠΑ εμμέσως την προσχώρηση στην UNCLOS – Διεθνές Δίκαιο Θάλασσας;

Στις 4 Ιουνίου 2019 και ενώ η Ελλάδα βρισκόταν στον πυρετό των εκλογών μία σημαντική απόφαση ελήφθη στην άλλη άκρη του Ατλαντικού. Πιο συγκεκριμένα η Διοίκηση του Αμερικανού Προέδρου κ. Τραμπ επισημοποίησε την Αμερικανική Πολιτική για τα Κρίσιμα Ορυκτά, [1]. Επιστημονικά σχόλια για τη συγκεκριμένη πολιτική υπάρχουν, αλλά αυτό δεν είναι θέμα του παρόντος άρθρου. Το παρόν άρθρο θα ασχοληθεί με ένα θέμα που άπτεται των ελληνικών εθνικών θεμάτων και πιο συγκεκριμένα αυτό της ΑΟΖ, ιδιαίτερα την παρούσα περίοδο.
Δρ. Σωτήρης Ν. Καμενόπουλος
PhD Σχολής Μηχανικών Ορυκτών Πόρων Πολυτεχνείου Κρήτης

Η πρόταση της Αμερικανικής Διοίκησης αναφέρεται στα 35 κρίσιμα ορυκτά τα οποία θεωρούνται απαραίτητα για την ενδυνάμωση της Αμερικανικής οικονομίας και της Εθνικής Άμυνας των ΗΠΑ. Μεταξύ των 35 ορυκτών συγκαταλέγονται και οι σπάνιες γαίες.

Μία προσεκτική παρατήρηση τόσο στο κείμενο της πρότασης όσο και στον επίσημο ιστότοπο της Αμερικανικής Γεωλογικής Υπηρεσίας (USGS) – η οποία ανάρτησε τη συγκεκριμένη πολιτική απόφαση – αναφέρεται ρητώς στο γεγονός ότι θα καταβληθούν προσπάθειες από την Αμερικανική Διοίκηση για την αξιοποίηση των κρίσιμων ορυκτών τα οποία βρίσκονται εντός της ΑΟΖ των ΗΠΑ!

Μάλιστα, ο ιστότοπος της USGS παραπέμπει στον επίσημο ιστότοπο του αμερικανικού Γραφείου Διαχείρισης της Ενέργειας των Ωκεανών (Bureau of Ocean Energy Management), [2] και στον ιστότοπο της αμερικανικής Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών (National Ocean Service), [3], η οποία αναφέρεται στην ΑΟΖ των ΗΠΑ.
Το μοναδικό σχόλιο που θα παρατεθεί στο παρόν άρθρο σχετικό με την προαναφερόμενη αποφασισμένη πολιτική της Αμερικανικής Διοίκησης, είναι ότι εφόσον ΗΠΑ δεν έχουν επικυρώσει την ΑΟΖ τους, τίθεται ευλόγως(;) ερώτημα εάν η παρούσα αμερικανική ηγεσία προαναγγέλλει εμμέσως την έναρξη της διαδικασίας που θα οδηγήσει στην επικύρωση της UNCLOS.
Αυτό θα είχε προφανείς συνέπειες και για τις ελληνικές θέσεις σε μια περίοδο που η αμφισβήτηση των κανόνων του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, από την Τουρκία, όπως αυτό ισχύει μετά την επικύρωση της Συνθήκης του Μοντέγκο Μπέι (1982, Τζαμάικα / UNCLOS) και τέθηκε σε ισχύ τον Νοέμβριο του 1994, μετά τη συμπλήρωση των προβλεπομένων 60 επικυρώσεων από τα Κοινοβούλια των χωρών που την υπέγραψαν, έχει ξεφύγει από κάθε όριο…
Στο παρελθόν είχαμε αναφερθεί επιμόνως στη στενή σχέση των υποθαλάσσιων αποθεμάτων σπάνιων γαιών με τις ΑΟΖ, [4], [5], [6]. Πιο συγκεκριμένα, είχε αναφερθεί ότι μία πλειάδα από πανίσχυρα αμερικανικά λόμπι στήριζαν την επίσημη προσχώρηση των ΗΠΑ στην UNCLOS.
Μεταξύ αυτών των λόμπι ήταν το American Petroleum Institute, το U.S Chamber of Commerce, το Chamber of Shipping of America, το National marine manufactures Association, το National Association of Manufactures, και το… Association of Rare Earths. Μέχρι και ο Αρχηγός Επιχειρήσεων του Αμερικανικού Ναυτικού (CNO) είχε ταχθεί υπέρ της επίσημης προσχώρησης των ΗΠΑ στην UNCLOS.
Η Κυβέρνηση Μητσοτάκη, οι Έλληνες διπλωμάτες, οι διάφοροι ακαδημαϊκοί γνώστες της ΑΟΖ, η στρατιωτική ηγεσία, θα πρέπει από εδώ και στο εξής να παρακολουθούν πολύ πιο στενά το συγκεκριμένο θέμα, καθώς μπορεί, ίσως, ενώ εμείς κοιμόμαστε, να υπάρξουν απρόσμενα θετικές εξελίξεις από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού… τυχόν έναρξη της διαδικασίας που θα οδηγήσει στην επίσημη προσχώρηση των ΗΠΑ στην UNCLOS ίσως να έδινε το πλέον ισχυρό μήνυμα στην Ανατολική Μεσόγειο και στα περιθώρια επίδειξης θρασύτητας και αμφισβήτησης των υφισταμένων κανόνων. Οι πιο ειδικοί ας ασχοληθούν…
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ
[1] https://www.usgs.gov/news/trump-administration-announces-strategy-strengthen-americas-economy-defense
[2] https://www.boem.gov/Federal-Offshore-Lands/
[3] https://oceanservice.noaa.gov/facts/eez.html
[4] https://www.defence-point.gr/news/ta-lompi-ton-spanion-gaion-stis-ipa-agapisan-tin-aoz-kai-piezoyn
[5] https://slpress.gr/oikonomia/oi-spanies-gaies-ston-vytho-tis-mesogeioy-to-megalo-mystiko/

[6] https://www.capital.gr/arthra/2158911/aoz-sunthiki-unclos-kai-oi-spanies-gaies

ΠΗΓΗ defence-point