Ο αγώνας ηταν τεράστιος, αφού δεν πολέμησαν μόνον Τούρκους, αλλά 70 λαούς υπό την σκέπη του Σουλτάνου
Δρ. Δημήτρης Σταθακόπουλος, ΑρθρογράφοςΔρ. Παντείου Πανεπιστημίου - Οθωμανολόγος
Μέρες που έρχονται (Μάρτιος 1821 - Μάρτιος 2024) και με τη σύγχυση των όρων, μερικές σύντομες διευκρινήσεις:
Ποικίλα Τουρκικά φύλα:
Σελτζούκοι , 1071 -1299
Οθωμανοί , 1299 - 1923
Τούρκοι, 1923 - σήμερα.
Περσιάνοι (Πέρσες): γενικός παράλληλος όρος με το Τούρκος/ Οθωμανός.
Tούρκεψε: ανεξαρτήτως εθνοτικής καταγωγής, έγινε μουσουλμάνος
Ρωμιός: χριστιανός ορθόδοξος ανεξαρτήτως καταγωγής
Γραικός / Έλληνας: χριστιανός ορθόδοξος , ελληνικής καταγωγής, παράλληλα με το ρωμιός.
Φράγκος: ο καθολικός ανεξαρτήτως εθνικής καταγωγής
Αρμένιος: αρμενικής καταγωγής και χριστιανικής πίστης ( Γρηγοριανής)
Οβριός: ιουδαικής θρησκείας, ανεξαρτήτως εθνικής καταγωγής .
Μουσουλμάνος: πιστός του ισλάμ ανεξαρτήτως καταγωγής . Υπήρχε ο όρος/ φράση: ”αυτός τούρκεψε”.
Ειδικά στη νότια και Κεντρική Ελλάδα , εν αμφιβολία οι πρόγονοί μας είδαν Τουρκομάνους (Τούρκους) μετά το 1460.
Μάλιστα μετά το 1500 σαφώς έχουν να κάνουν με ντόπιους χριστιανούς Σπαχήδες (ιππότες του οθωμανικού στρατού), κάποιους εξισλαμισμένους διοικητές (αυτό έχει συμβεί στη Μ. Ασία ήδη από την εποχή των Σελτζούκων * βλ. Σπ. Βρυώνη : Η Παρακμή του μεσαιωνικού Ελληνισμού της Μικράς Ασίας και η διαδικασία του εξισλαμισμού: 11ος έως 15ος αιώνας, εκδ. ΜΙΕΤ ) και λίγες φρουρές μουσουλμάνων Βαλκάνιων, Τατάρων της Κριμαίας, ή Γεωργιανών, ή Κούρδων κ.ά που έκαναν τη θητεία τους και αποχωρούσαν, έπαιρναν γη παραμένοντας στις περιοχές.
Η αναλογία χριστιανών - μουσουλμάνων ήταν 10 προς 1 ” χονδρικά ”.
Εξισλαμισμούς (οικειοθελείς ή βίαιους μέσω γενιτσαρισμού και άλλων τρόπων- παρότι θεωρητικά απαγορεύονταν, εφόσον πληρωνόταν ο φόρος jizya ) έχουμε από το 1600, και με μια ανάπαυλα το 1670-1715 , ξαναβλέπουμε αργότερα . Οικειοθελώς εξισλαμίζονταν φτωχές οικογένειες και πληθυσμοί, αλλάζοντας έτσι το κοινωνικό τους status, καθώς και κάποιοι άρχοντες και Τσέλιγκες για να μην χάσουν την περιουσία τους. Ενίοτε εξισλαμίζονταν ο πατέρας και οι γιοί, ενώ η μάνα και οι κόρες έμεναν χριστιανές, αμφότεροι δε ίσως και κρυπτοχριστιανοί. Παράλληλα το ίδιο έκαναν και ολόκληρα χωριά. (βλ. Εξισλαμισμοί στην Πελοπόννησο ,Γ. Νικολάου ).
Μιλούσαν ελληνικά, αρβανίτικα , βλάχικα, σλάβικα, αγνοούσαν τα οθωμανικά και κυρίως την γραφή, πλην λίγων λέξεων. Είχαν τα ίδια ήθη, έθιμα, τραγούδια και κουζίνα, με τους ντόπιους χριστιανούς, όμως παρά τη συγγένεια, φιλία και συναλλαγές, μεταξύ τους επήλθε σταδιακά βαθιά ψυχική ρήξη. Ο εξισλαμισμένος ήταν πλέον ”Τούρκος”, Μούρτος (αποστάτης) και εχθρός . Όταν μάλιστα συγκρούονταν μεταξύ τους, ο διαχωρισμός βάθαινε αγεφύρωτα, χωρίς επιστροφή.
Ουσιαστικά οι αγωνιστές του ’21 με τέτοιους πολέμησαν, δηλ. ντόπιους απογόνους εξισλαμισμένων. Βαλκάνιους, Γεωργιανούς (πχ Χουρσίτ) Άραβες (πχ Αιγύπτιους, Αλγερινους κ.ά ) και αφρικανούς, όχι όμως με Τουρκομάνους γνήσιους Τούρκους.
Γι′ αυτό ο αγώνας ηταν τεράστιος, αφού δεν πολέμησαν μόνον Τούρκους, αλλά 70 λαούς υπό την σκέπη του Σουλτάνου, συν μισθοφόρους δυτικούς πχ γάλλους του Ιμπραήμ και φυσικά ενάντια την Ευρωπαϊκή πολιτική της Ιεράς Συμμαχίας (στο διάστημα : 1815 -1823)
* Όσοι εξισλαμισμένοι παρέμειναν στην Ελλάδα , μετά την επανάσταση βαφτίστηκαν χριστιανοί και πήραν ονόματα όπως νεοφώτιστος/ νεοφωτίστου κ.ά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου