Σοβαρές διευκρινίσεις οφείλει να δώσει η ελληνική πλευρά, μετά το πλήγμα της ρωσικής πλευράς στην Οδησσό, τη στιγμή που εκεί βρίσκονταν ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι και ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.
Η υπόθεση έτυχε ερασιτεχνικού χειρισμού με βασική προτεραιότητα τα επικοινωνιακά οφέλη, με αποτέλεσμα να αποδεσμευθούν πληροφορίες που σε καμία περίπτωση δεν έπρεπε ελαφρά τη καρδία να δημοσιοποιηθούν, θέτοντας σε θανάσιμο κίνδυνο και τους δυο ηγέτες… Στον πόλεμο δεν νομιμοποιείται κανείς να «παίζει», ενώ η νοοτροπία αντιμετώπισης των πάντων με επικοινωνιακούς όρους, μπορεί να αποδειχθεί μοιραία.
Του Ζαχαρία Μίχα*
(Διευθυντής Μελετών στο Ινστιτούτο Αναλύσεων Ασφάλειας και Άμυνας – ΙΑΑΑ/ISDA)
Η είδηση για την αιφνιδιαστική επίσκεψη στην Οδησσό, κυκλοφόρησε προτού φθάσει το πρωθυπουργικό αεροπλάνο στην πόλη της Οδησσού. Πρόκειται, σε κάθε περίπτωση, για μια απερίσκεπτη συμπεριφορά που δεν λαμβάνει υπόψη τα δεδομένα ενός πολέμου. Στην πραγματικότητα, αν ισχύουν όσα καταγράφονται στη συνέχεια, έθεσαν σε κίνδυνο και τους δυο ηγέτες.
Αρχικά, όπως έχει δείξει η εμπειρία μέχρι σήμερα από τον πόλεμο της Ουκρανίας και ειδικά στην Οδησσό, η συντριπτική πλειοψηφία των πληγμάτων που έχουν πραγματοποιήσει οι Ρώσοι, έχουν εκδηλωθεί τις νυχτερινές ώρες. Κάποια λίγα που έχουν πραγματοποιηθεί με το φως της ημέρας, έχουν πραγματοποιηθεί νωρίς το πρωί. Και μόνο αυτή η παρατήρηση, λογικά θα αρκούσε για να τεκμηριώσει την εκτίμηση, ότι στόχος του πυραυλικού πλήγματος που εξαπέλυσαν οι ρωσικές δυνάμεις, ήταν η αποστολή μηνύματος.
Να θυμίσουμε με την ευκαιρία, ότι κατά την επίσκεψη της Γερμανίδας υπουργού Εξωτερικών, Αναλένας Μπέρμποκ, στην Οδησσό, δεν σημειώθηκε παρόμοιο περιστατικό ασφαλείας. Είτε οι Γερμανοί χειρίστηκαν την υπόθεση με διαφορετικό τρόπο, είτε η περίπτωση της επίσκεψης του Έλληνα πρωθυπουργού είχε διαφορετική βαρύτητα, δεδομένου και του έντονου ελληνικού στοιχείου της πόλης. Όπως άλλωστε και η Μαριούπολη, που πλέον βρίσκεται υπό ρωσικό έλεγχο. Αυτό όμως θα έπρεπε να έχει συμπεριληφθεί στην εκτίμηση ρίσκου της αποστολής.
Επικοινωνιακή διαχείριση;
Το δεδομένο αυτό και μόνο, θα έπρεπε να έχει κινητοποιήσει τις ελληνικές αρχές και υπηρεσίες ασφαλείας, εάν υποτεθεί ότι η πολιτική ηγεσία δεν αντιλαμβανόταν επαρκώς το διακύβευμα και τη δυσκολία από πλευράς ασφαλείας για την αποστολή, προειδοποιώντας ξεκάθαρα για την απειλή. Εάν υποτεθεί ότι υπήρχε συναίσθηση του κινδύνου, αλλά επικράτησε η παραδοχή ότι οι Ρώσοι δεν θα επιχειρούσαν οτιδήποτε που θα έθετε σε άμεσο κίνδυνο της ζωή του Έλληνα πρωθυπουργού, τότε θα σήμαινε ότι επικράτησαν πιο ιδιοτελείς και επικοινωνιακού χαρακτήρα υπολογισμοί. Αυτό δύσκολα γίνεται πιστευτό…
Όλα αυτά αφορούν το μέρος της ανάλυσης που αφορά τον αν αφορούσε την Ελλάδα, το ρωσικό έμμεσο μήνυμα που διαβίβασε αυτή η επίθεση. Με την ευκαιρία, αναφέρεται στις πληροφορίες που κυκλοφορούν, ότι το πλήγμα έγινε με βαλλιστικό πύραυλο Iskander (Αλέξανδρος). Αναρωτιέται κανείς, εάν και η επιλογή του οπλικού συστήματος από ρωσικής πλευράς, εντάσσεται στη σημειολογία του μηνύματος που επιθυμούσε η Μόσχα να αποστείλει στην Αθήνα.
Εάν αποδέκτης του μηνύματος ήταν ο Ζελένσκι -ασφαλώς τίποτα δεν αποκλείει τους δύο αποδέκτες– και με δεδομένο ότι βρισκόμαστε σε εμπόλεμη κατάσταση, η αφέλεια της ελληνικής πλευράς να αποδεσμεύσει την πρόθεση επίσκεψης, τον χρόνο πραγματοποίησης, τον ακριβή τόπο, αλλά και ποιον θα συναντήσει στην Ουκρανία, θα μπορούσε να έχει οδηγήσει σε συνειδητή προσπάθεια των Ρώσων ακόμα και να «εξουδετερώσουν», δηλαδή να σκοτώσουν, τον Ουκρανό πρόεδρο.
Κι ας μην σπεύσει κανείς να υποστηρίξει ότι αυτό αξιολογήθηκε διαφορετικά επειδή θα ήταν «παράνομο», διότι απλά θα έχει προσφέρει για μια ακόμη φορά, απόδειξη της αθεράπευτης ελληνικής αφέλειας και την παντελή έλλειψη κουλτούρας ασφαλείας, πολύ πέραν της μη τήρησης των στοιχειωδών κανόνων ασφάλειας – εχεμύθειας. Εκτός κι αν υπάρχει οποιοσδήποτε γραφικός, που ειλικρινά πίστευε ότι οι Ρώσοι δεν θα τολμούσαν, ώστε στη συνέχεια να δημιουργηθεί χώρος για να υποστηριχθεί ότι η ανακοίνωση της επίσκεψης εκ των προτέρων ήταν συνειδητή ενέργεια.
Το ρωσικό πλήγμα, σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία, πραγματοποιήθηκε σε απόσταση μόλις 150 μέτρων από το σημείο που διερχόταν η αυτοκινητοπομπή του Ζελένσκι. Άρα ήταν πολύ κοντά. Να διευκρινιστεί, ότι ενδεχόμενη προσπάθεια των Ρώσων να σκοτώσουν τον Ουκρανό πρόεδρο θα ήταν πολύ πιο απαιτητική από στρατιωτικής απόψεως, δεδομένου και του ότι βρισκόταν εν κινήσει. Όταν, δε, θα ακινητοποιείτο, θα βρισκόταν πολύ κοντά στον Έλληνα πρωθυπουργό, με αποτέλεσμα τη θεαματική άνοδο του ρίσκου, άρα και του δυνητικού κόστους, που θα αναλαμβανόταν από τους Ρώσους, το οποίο και πιθανότατα δεν επιθυμούσαν.
Παράλληλα, η Οδησσός είναι «ρωσική περιοχή» σύμφωνα με τη Μόσχα, ενώ δεν έχει ποτέ αποκλειστεί ενδεχόμενη επιχείρηση προέλασης προς το Μικολάιφ και την Οδησσό, με τελικό στόχο τον αποκλεισμό της Ουκρανίας από τη Μαύρη θάλασσα και τη de facto μετατροπή της σε «περίκλειστο» (landlocked), κατά το διεθνές δίκαιο, κράτος. Ενδεχόμενη τέτοια προέλαση, θα οδηγούσε αφενός σε επαφή με τις ρωσικές δυνάμεις στην Υπερδνειστερία (ανήκει στη Μολδαβία), η οποία προ ημερών μόλις ζήτησε «ρωσική προστασία». Αφετέρου, μετά την αποκοπή των Ουκρανών από τη θάλασσα, η Ρωσία τυπικά θα αποκτούσε επαφή με χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ, δηλαδή τις Ρουμανία και Βουλγαρία, μετασχηματίζοντας θεμελιωδώς τον χαρακτήρα του πολέμου στην Ουκρανία.
Αυτές είναι οι πρώτες παρατηρήσεις από το συμβάν στην Οδησσό. Δυστυχώς, για άλλη μια φορά αναδεικνύονται σοβαρές ελλείψεις στον μηχανισμό ασφαλείας και το επίπεδο συναίσθησης της πραγματικότητας από ελληνικής πλευράς. Κυρίως όμως, το μεγάλο έλλειμμα που καταγράφεται για ακόμα μια φορά, είναι στη συνολική νοοτροπία της χώρας, με την εξωφρενική έλλειψη «κουλτούρας ασφαλείας» που παρουσιάζει…
Αυτό στέλνει τα πιο λανθασμένα μηνύματα στο διεθνές περιβάλλον. Όταν η Ελλάδα έχει κάνει τις επιλογές της αναφορικά με τον πόλεμο της Ουκρανίας, στέλνοντας πολεμικό υλικό, εκπαιδεύοντας τις ουκρανικές δυνάμεις και στηρίζοντας ρητορικά σε όλους τους τόνους, θα έπρεπε να μας κάνει εντύπωση ή να… πέφτουμε από τα σύννεφα, συνειδητοποιώντας ότι για τη Ρωσία θεωρούμαστε νόμιμος στόχος, ειδικά σε ουκρανικό έδαφος;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου