Νίκος Μελέτης
Χαμηλά βάζουν τον πήχη Αθήνα και Άγκυρα στην 7η συνάντηση των ηγετών των δυο χωρών Κυρ. Μητσοτάκη και Τ. Ερντογάν τη Δευτέρα στην τουρκική πρωτεύουσα, καθώς πρώτος στόχος είναι η διατήρηση και συντήρηση των «ήρεμων νερών» στο Αιγαίο, η συνέχιση της διαδικασίας προσέγγισης με διεύρυνση της συνεργασίας με αποδοχή ότι οι σχέσεις μπορεί να είναι ειρηνικές ακόμη κι αν παραμένουν άλυτες οι μείζονες διαφορές.
Πρόκειται για μια εξαιρετικά ευαίσθητη και καθόλου απλή άσκηση ισορροπίας καθώς το καλό κλίμα στις διμερείς σχέσεις τους τελευταίους 15 μήνες είναι προφανές ότι είναι ευάλωτο σε έξωθεν επιρροές και υποβάλλεται καθημερινά σε τεστ αντοχής.
Συνάντηση «ρουτίνας» χαρακτηρίζουν την συνάντηση της Δευτέρας πηγές που έχουν γνώση των συνεννοήσεων που έχουν γίνει και επισημαίνουν ότι είναι δείγμα του διαφορετικού κλίματος το γεγονός ότι πλέον οι συναντήσεις των ηγετών της Ελλάδας και της Τουρκίας αποκτούν μια κανονικότητα όπως θα έπρεπε να υπάρχει στις συνάντησεις ηγετών δυο γειτονικών κρατών.
Αυτό φυσικά δεν μπορεί να καλύψει την δύσκολη πραγματικότητα των ελληνοτουρκικών, με την Τουρκία φυσικά να μην έχει μετακινηθεί κατ' ελάχιστο από τις ακραίες θέσεις της για αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας.
Στη συνάντηση που αναμένεται να πραγματοποιηθεί το απόγευμα της Δευτέρας στο Προεδρικό Μέγαρο στην Άγκυρα θα συμμετέχουν εκτός των δύο ηγετών οι υπουργοί εξωτερικών Γ. Γεραπετρίτης και Χ. Φιντάν και οι διπλωματικοί σύμβουλοι των ηγετών, Άννα -Μαρία Μπούρα και Ακιφ Τσαγκάταϋ Κιλιτς ενώ στην ελληνική αποστολή θα συμμετέχουν και οι υφυπουργοί Αλ. Παπαδοπούλου και Κ. Φραγκογιάννης.
Καθώς δεν αναμένεται να υπογραφούν νεα κείμενα, (καταβάλλονταν προσπάθεια να έχουν υπογραφεί πριν απο την συνάντηση δυο συμφωνίες για την συνεργασία στην Πολιτική Προστασία και μία για την επιχειρηματική συνεργασία), στην συνάντηση αναμένεται να υπάρξει ανασκόπηση και αξιολόγηση της μέχρι τώρα πορείας της διαδικασίας βάσει του πλαισίου που τέθηκε στην συνάντηση της Αθήνας και να τεθεί νέο χρονοδιάγραμμα για τον Πολιτικό Διάλογο και την Θετική Ατζεντα μέχρι τις επόμενες συναντήσεις των δυο ηγετών τον Ιούλιο στην Ουάσιγκτον στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ και τον Σεπτέμβριο στην Νεα Υόρκη στην ΓΣ του ΟΗΕ.
Η πρώτη αποτίμηση που γίνεται πάντως από ελληνικής πλευράς είναι ότι τουλάχιστον σε τρία κεφάλαια υπάρχει θετικό αποτέλεσμα: οι παραβιάσεις και υπερπτήσεις ελληνικών νησιών από την τουρκική Πολεμική Αεροπορία έχουν για πρώτη φορά μηδενιστεί, η συμφωνία για την διευκόλυνση θεωρήσεων σε τούρκους τουρίστες σε 10 ελληνικά νησιά σημειώνει εξαιρετική επιτυχία και η Τουρκία τηρεί σε μεγάλο βαθμό την δέσμευση που είχε αναλάβει για περιορισμό των μεταναστευτικών ροών, παρά το γεγονός βεβαίως ότι συνεχίζεται η πρακτική των προβοκατόρικων «καταγγελιών» του τουρκικού Λιμενικού περί «επικίνδυνων επαναπροωθήσεων» από τις ελληνικές Αρχές.
Στην συνάντηση σύμφωνα με πληροφορίες, ένα σημαντικό μερος των συνομιλιών θα επικεντρωθεί στα περιφερειακά ζητήματα και στις δυο μεγάλες κρίσεις, τον πόλεμο στην Ουκρανία και τον πόλεμο στην Γάζα, που υπάρχει σημαντική απόσταση στις προσεγγίσεις κυρίως στην Γάζα που ο Τ. Ερντογάν έχει υιοθετήσει την πιο ακραία στάση εναντίον του Ισραήλ από την αρχή του πολέμου, προσφέροντας συγχρόνως πλήρη στήριξη στην Χαμάς.
Το ερώτημα πλέον είναι για πόσο καιρό ακόμη θα μπορεί να διατηρείται αυτο το ήπιο κλίμα στις διμερείς σχέσεις και για πόσο ακόμη θα μπορεί να στεγανοποιηθεί αυτή η συνεργασία «χαμηλής πολιτικής» από τα μείζονα ζητήματα και την ευθεία αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας από την Τουρκία. Και φυσικά πόσες ακόμη συναντήσεις Κορυφής θα πραγματοποιηθούν με χαμηλωμένο τον πήχη των προσδοκιών, ώστε να μην χάσει και την δυναμική την οποία έχουν εκ των πραγμάτων οι Συναντήσεις Κορυφής.
Διότι υπάρχει ο κίνδυνος να δημιουργηθεί μια νέα κανονικότητα η οποία τελικά θα απενοχοποιεί την πραγματικότητα των τουρκικών διεκδικήσεων εις βάρος της χώρας μας.
Σύμφωνα και με τις δηλώσεις του πρωθυπουργού Κυρ. Μητσοτάκη αλλά και του ΥΠΕΞ Γ. Γεραπετρίτη ,η απόσταση που χωρίζει τις δυο πλευρές στο θέμα της οριοθέτησης παραμένει μεγάλη και για τον λόγο αυτό ουσιαστικά έχει παγώσει κάθε συζήτηση στο πλαίσιο του Πολιτικού Διαλόγου και θα παραμείνει παγωμένη όπως όλα δείχνουν τουλάχιστον μέχρι τον Σεπτέμβριο όταν θα πραγματοποιηθεί η δεύτερη προγραμματισμένη συνάντηση των δυο ηγετών.
Διότι και οι δυο πλευρές αντιλαμβάνονται ότι ο διάλογος αυτός με τα σημερινά δεδομένα και όσο η Τουρκία επιμένει στις σκληρές θέσεις αμφισβήτησης της ελληνικής κυριαρχίας ,θα τερματισθεί άδοξα μόλις ξεκινήσει. Και αυτό αναπόφευκτα θα οδηγήσει σε ένταση ,ακυρώνοντας και το πλαίσιο το οποίο έχει διαμορφωθεί με την συνεργασία σε θέματα «χαμηλής πολιτικής».
Έτσι δημιουργείται μια λεπτή και εύθραυστη ισορροπία, καθώς η ειλικρινής συζήτηση του θέματος της οριοθέτησης θα οδηγήσει σε επιστροφή στο παρελθόν των εντάσεων, ενώ οσο δεν αντιμετωπίζεται το ζήτημα αυτό το «καλο κλίμα» θα είναι εύθραυστο και επισφαλές…
Η Τουρκία όπως έδειξε και με την υπόθεση των Θαλάσσιων Πάρκων, αντιλαμβάνεται με εντελώς διαφορετικό τρόπο αυτή την διαδικασία προσέγγισης. Θεωρεί ότι η τήρηση εκ μέρους της Ελλάδας της Διακήρυξης των Αθηνών σε ότι αφορά την αποφυγή μονομερών προκλητικών ενεργειών, περιλαμβάνει και την άσκηση των κυριαρχικών διακιωματων της χώρας μας ,τα οποια αμφισβητεί η Τουρκία.
Συγχρόνως η Άγκυρα, παρά την «φιλική» ρητορική, μεθοδικά συνεχίζει να στέλνει αρνητικά μηνύματα: η αντίδραση για τα Θαλάσσια Πάρκα με την επαναφορά της διεκδίκησης των «γκρίζων ζωνών», οι συνεχείς NAVTEX και NOTAM’s με τις οποίες αμφισβητούνται ελληνικές διεθνείς αρμοδιότητες και εγείρεται θεμα αποστρατικοποίησης των νησιών, την ένταξη της διδασκαλίας της «Γαλάζιας Πατρίδας» στο εκπαιδευτικό σύστημα της Τουρκίας, την συνεχή προβολή θεμάτων της «τουρκικής μειονότητας Θράκης» και βεβαίως την μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί.
Και φυσικά η επιλογή επανάληψης φέτος της μεγάλης αεροναυτικής άσκησης «Θαλασσόλυκος 2024» η οποία υποτίθεται πέρυσι είχε ακυρωθεί για να μην διαταραχθεί το κλίμα στα ελληνοτουρκικά, ενώ όπως αποδεικνύεται η αιτία ακύρωσης της ήταν η τραγική κατάσταση στην οποία είχε βρεθεί η Τουρκία λόγω των σεισμών.
Η διαδικασία προσέγγισης δεν είναι, ούτε θα είναι ευθύγραμμη και το σημαντικό είναι η επίγνωση ότι θα έχει ημερομηνία λήξης, που δεν επιτρέπει κανέναν εφησυχασμό…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου